Білім беру мазмұнына қойылатын талаптар

27 

 

 

3. Білім беру мазмұнына қойылатын талаптар 

 

22.  Жоғары  оқу  орнынан  кейінгі  білім  берудің  мақсаты  жоғары  рухани 

және ӛнегелі қасиет иесі болатын тұлғаның дамуында перспективаларын ескере 

отырып  еліміздің  бәсекеге  қабілетті,  жоғары  білікті,    ӛзіндік  ойлау  қабілетті 

және  қоғамның  прогрессивті  техникалық,  ғылыми,  әлеуметтік-экономикалық 

және мәдени дамуын қамтамасыз ететін кадрларды дамыту және даярлау болып 

табылады. 

ӘАОО-да  ӛз  бетінше  ойлауға,  басқаруға  және  елдің  қорғаныс  және 

ұлттық қауіпсіздігін, құқық қорғау қызметін жүзеге асыруды қамтамасыз етуге 

қабілетті,  моральдық-адамгершілік  қасиеті  жоғары,  жоғары  білікті  кадрларды 

даярлау жоғары білімнен кейінгі білім беру мақсаты болып табылады. 

23.  Жоғары  оқу  орнынан  кейінгі  білім  беру  мазмұнында  айқындалған 

негізгі құндылықтар: 

1) қазақстандық патриотизм мен азаматтық жауапкершілік; 

2) құрмет; 

3) ынтымақтастық; 

4) ашықтық. 

24. Докторантураның негізгі құзыреттіліктеріне қойылатын талаптар: 

1) мынадай:  

ғылым эволюциясындағы парадигмалардың ауысуы мен дамуының негізгі 

кезеңдері туралы;  

жаратылыстану 

(әлеуметтік, 

гуманитардық, 

экономикалық) 

ғылымдарының  пәндік,  дүниетанымдық  және  әдіснамалық  ерекшеліктері 

туралы; 

білімнің  белгілі  бір  саласындағы  ғылыми  мектептер  мен  олардың 

теориялық және практикалық жаңалықтары туралы;  

белгілі  бір  саладағы  әлемдік  және  қазақстандық  ғылымның  ғылыми 

тұжырымдамалары туралы;  

ғылыми жаңалықтарды практикалық қызметке ендіру тетіктері туралы; 

ғылыми қоғамдағы қарым-қатынас нормалары туралы; 

ғалым-зерттеушінің педагогикалық және ғылыми әдепі туралы түсінігінің 

болуы;  

2) мыналарды: 

жаһандану  мен  интернациялизацияландыру  жағдайында  отандық 

ғылымның дамуының заманауи  үрдістерін, бағыттары мен заңдылықтарын;  

ғылыми танымның әдіснамасын; 

белгілі бір саладағы әлемдік және қазақстандық ғылымның жетістіктерін; 

ғылым  мен  білімнің  әлеуметтік  жауапкершілігін  (сезінуі  және 

қабылдауы); 

халықаралық  ынтымақтастық  пен  ғылыми  байланысты  жүзеге  асыруға 

мүмкiндiк беретін кемінде бір шет тiлiн кәсiптік деңгейде білуі қажет; 

3) мыналарды: 

28 

 

ғылыми  зерттеулер  процесін  ұйымдастыруды,  жоспарлауды  және  іске 

асыруды; 

зерттеу  саласындағы  әртүрлі  теориялық  тұжырымдамаларды  талдауды, 

бағалауды, салыстыруды және қорытынды жасауды;   

әртүрлі деректерден алынған ақпараттарды талдауды және ӛңдеуді;  

заманауи  теориялар  мен  талдау  әдістері  негізінде  академиялық 

тұтастықпен сипатталатын ғылыми зерттеулерді ӛз бетімен орындауды; 

ғылыми  танымның  шекарасын  кеңейте  отырып,  ӛзінің  жаңа  ғылыми 

ойларын айтуды, ӛзінің білімі мен ойларын ғылыми қоғамдастыққа жеткізуді; 

зерттеудің заманауи әдіснамасын таңдап, оны тиімді қолдануды;  

ӛзінің кәсіби дамуын жоспарлауды және болжауды білуі тиіс;  

4) мынадай: 

әртүрлі  ғылыми  идеялар  мен  теорияларды  сыни  тұрғыда  талдау,  бағалау 

және салыстыру; 

ғылыми қызметте талдау және эксперимент жүргізу;  

зерттеулер нәтижелерін жоспарлау және болжау;  

халықаралық  ғылыми  форумдарда,  конференциялар  мен  семинарларда 

шешендік ӛнер және кӛпшілік алдында сӛйлеу; 

ғылыми хат пен ғылыми байланыс; 

ғылыми зерттеулер процестерін жоспарлау, үйлестіру және іске асыру; 

зерттеу саласында жүйелі түсінік пен таңдап алынған ғылыми әдістердің 

сапалылығы мен нәтижелілігін кӛрсете білу; 

ғылыми  іс-шараларда,  іргелі  ғылыми  отандық  және  халықаралық 

жобаларға қатысу; 

кӛшбасшылық басқару және ұжымды басқару;  

ғылыми  және  ғылыми-педагогикалық  қызметке  жауапкершілікпен  және 

шығармашылықпен қарау;  

заманауи  ақпараттық  және  инновациялық  технологияларды  қолдана 

отырып, патенттік ізденіс жүргізу мен ғылыми ақпаратты беру тәжірибесі;  

ғылыми  жаңалықтар  мен  әзірлемелерге  зияткерлік  меншік  құқығын 

қорғау; 

шет тілінде еркін сӛйлесу дағдысының болуы тиіс; 

5) мынадай: 

ақпараттар  ағымының  жедел  жаңару  және  жедел  ӛсу  жағдайындағы  

ғылыми және ғылыми-педагогикалық қызмет саласында; 

теориялық және эксперименттік ғылыми зерттеулер жүргізуде;  

ғылыми  зерттеуде  теориялық  және  қолданбалы  міндеттерді  қою  мен 

оларды шешуде; 

тиісті саладағы мәселелерге кәсіби және жан-жақты талдау жүргізуде; 

тұлғааралық 

қарым-қатынас 

және 

адам 

ресурстарын 

басқару 

мәселелерінде; 

мамандарды жоғары оқу орнында даярлау мәселелерінде; 

ғылыми жобалар мен зерттеулерге сараптама жүргізуде; 

үнемі кәсіби ӛсуді қамтамасыз етуде құзыретті болуы қажет. 

29 

 

25.  Философия  докторы  (PhD)  бағдарламасы  бойынша  білім  алушының 

ғылыми-зерттеу жұмысына қойылатын талаптар: 

докторанттың ғылыми-зерттеу жұмысы: 

1) 

докторлық 

диссертация 

қорғалатын 

мамандықтың 

негізгі  

проблематикасына сәйкес болуы; 

2)  ӛзектілігі,  ғылыми  жаңалығы  мен  практикалық  маңыздылығының 

болуы; 

3)  ғылым  мен  практиканың  қазіргі  теориялық,  әдістемелік  және 

технологиялық жетістіктеріне негізделуі; 

4) компьютерлік  технологияны  пайдалана  отырып  мәліметтерді  ӛңдеудің 

және интерпретациялаудың заманауи әдістеріне негізделуі керек;  

5) ғылыми зерттеулердің қазіргі әдістерін қолдана отырып орындалуы; 

6) қорғалатын  негізгі  ережелер  бойынша  ғылыми-зерттеу    (әдістемелік, 

практикалық) бӛлімдерінің болуы тиіс.  

26.  Бейіні  бойынша  доктор  бағдарламасы  бойынша  білім  алушының 

эксперименттік-зерттеу жұмысына қойылатын талаптар:  

докторанттың эксперименттік-зерттеу жұмысы: 

1) 

докторлық 

диссертация 

қорғалатын 

мамандықтың 

негізгі  

проблематикасына сәйкес келуі; 

2)  ӛзектілігі,  ғылыми  жаңалығы  мен  практикалық  маңыздылығының 

болуы; 

3)  ғылымның,  техниканың  және  ӛндірістің  заманауи  жетістіктеріне 

негізделген  және  нақты  практикалық  ұсыныстары,  кешенді  сипаттағы  басқару 

мәселелерінің ӛзіндік шешімдерінің болуы;  

4) алдыңғы  қатарлы  ақпараттық  технологияларды  қолдана  отырып 

орындалуы;  

5) қорғалатын 

негізгі  ережелер  бойынша  эксперименттік-зерттеу 

(әдістемелік, практикалық) бӛлімдерінің болуы тиіс.  

27.  Докторантура  мамандықтары  шеңберінде  жоғары  оқу  орындары 

Ұлттық  біліктілік  шегіне,  кәсіптік  стандарттарға  сәйкес  және  Дублин 

дескрипторларымен  және  Еуропалық  біліктілік  шегімен  келісілген  білім  беру 

бағдарламаларын  ӛз бетінше әзірлейді. 

Докторантураны 

мамандандыру 

шеңберінде 

ӘАОО-да 

кәсіби 

құзыреттерге сәйкес (біліктілік сипаттамаларына, біліктілік талаптарына) түрлі 

білім беру бағдарламаларын ӘАОО дербес әзірлейді.  

Білім беру бағдарламалары оқыту нәтижесіне бағдарлануы тиіс. 

28.  Бейіні  бойынша  докторантураның  білім  беру  бағдарламасының 

мазмұнын жоғары оқу орны белгілейді. 

Докторантураның  білім  беру  бағдарламалары  модульді  білім  беру 

қағидаларымен құрылады. 

29.  Философия  докторын  (PhD)  даярлаудың  білім  беру  бағдарламасы 

ғылыми-педагогикалық  бағытқа  ие  және  жоғары  және  жоғары  оқу  орнынан 

кейінгі  білім  мен  ғылым  салалары  үшін  іргелі  білім  беру,  әдіснамалық  және 

зерттеушілік  даярлық  пен  ғылымның  сәйкес  бағыттары  бойынша  пәндерді