1«АХҚЗ» АҚ өндірістік қалдықтарының және шығарындыларының

Хром гидрат тотығын бөліп алғанда және жуғанда түзілген 140-180 г/л мөлшерлі натрий тиосульфаты (Na2S2O3) фильтраты және аз мөлшердегі Na2S, Na2SO3, Na2SO4, Na2S, NaОН және Na2CO3 өндірісте қайтадан қолданылуы қажет. Олар алдын ала хром тотығын күйдіру пештерінің шығарынды газдарынан шаңдарды ұстау үшін қолданылады.

Хром қосылыстарын өндірудің келтірілген технологиясын талдай отырып хром қосылыстарын өндіргенде қатты, қоймалжың және сұйық күйдегі қалдықтар: күкіртті натрий шламы, монохроматты шлам, «сары» натрий сульфаты, натрий биосульфаты, және тиосульфат ерітіндісінің түзілетінін көруге болады. Өндірістік процесс нәтижесінде ұйымдастырылған (мұржа) ластаушы көздерден және ұйымдастырылмаған ластаушы көздерден (шлам жинақтау тоғандары) шығарылатын зиянды заттектер қоршаған ортаның экожүйесіне айтарлықтай залалын тигізеді. Соңғы уақытта өндіріске аз қалдықты технологияны енгізу нәтижесінде «сары» натрий сульфатын қайта өңдеп «ақ» натрий сульфатына айналдыру жұмыстары жүргізіліп жатыр. Сонымен қатар өндіріске аз қалдықты технологияны енгізу нәтижесінде екі қалдық түрін: натрий биосульфаты және тиосульфат ерітіндісін қолданып құрғақ хром илегіштерін өндіру ұйымдастырылды.



2.1 «АХҚЗ» АҚ өндірістік процесі нәтижесінде түзілген техногендік қалдықтардың қоршаған ортаға тигізетін әсері