69
3.4 сурет – 0.1 жүктеме кезінде сұранымдардың жүйеде болу уақыты
шегінен аспайтындығының ықтималдықтары
Ақпаратты өңдеу орталығын ЖҚЖ түрінде 0.226 жүктеме деңгейі
кезінде модельдеу жауап беру уақытының Т шамасынан аз болу
ықтималдығын алуға мүмкіндік берді.
Модельдеу нәтижелері ақпаратты өңдеу орталығы 0.226 жүктеме
коэффициенті кезінде жұмыс жасайтынын көрсетті. Модельдеуді модельдік
уақыттың 838 бірлігі кезінде өткізу кезінде сұранымдардың жүйеде болудың
орташа уақыты 248.047-ге тең және осы шаманың орташа квадратық ауытқуы
247.601-ге тең шамаларды алдық. Осылай экспоненциалды таралуға жақын
таралуды аламыз.
Модельдеу – зерттеушіні қызықтыратын сипаттамаларын сақтап,
зерттелетін жүйені зерттеуші үшін ыңғайлырақ жүйеге ауыстыру арқылы
жүзеге асатын зерттеу құралы.
Егер M /M /1/∞ моделін қолдансақ, кездейсоқ шаманың – кездейсоқ
уақыттардың – кезекте тұру уақытының және қызмет көрсету уақытының
қосындысы ретінде анықталатын сұранымның ЖҚЖ-да болу уақытының
ықтималдықтарының таралу заңы келесі түсініктер бойынша анықталуы
мүмкін.
Имитация нысаналық функциялардың көрініс қалпын шектемеуге
мүмкіндік береді және көпөлшемді нысанды функцияның құраушылары
арасындағы байланыстардың деңгейін реттейді. Имитациялық тәсіл кезінде
функция нысаны бойынша алынады.
70
3.6 кесте – АӨО-нің жауап беру уақыты 0.226 жүктеме коэффициенті кезінде
Т секундтан көп болмау ықтималдықтары
Жүктеме коэффициенті
Шегі, T
Ықтималдығы
0.226
< 0.0100 c.
0.3355
< 0.0200 c.
0.5516
< 0.0300 c.
0.7030
< 0.0400 c.
0.7990
< 0.0500 c.
0.8675
< 0.0600 c.
0.9148
< 0.0700 c.
0.9402
< 0.0800 c.
0.9600
< 0.0900 c.
0.9716
< 0.1000 c.
0.9802
< 0.1100 c.
0.9866
< 0.1200 c.
0.9911
< 0.1300 c.
0.9944
< 0.1400 c.
0.9968
< 0.1500 c.
0.9981
< 0.1600 c.
0.9993
Ақпаратты өңдеу орталығының оңтайлы жұмыс жасау тәртіптемесі
кезінде барлық дерлік сұранымдардың орындалу уақыты 0.12 секундтан
аспайтынын алдық.
3.5 сурет – 0.226 жүктеме кезінде сұранымдардың жүйеде болу уақыты
шегінен аспайтындығының ықтималдықтары
71
Жоғарыда жүргізілген зерттеулер АӨО-ні M /M /1/∞ түрлі жаппай
қызмет көрсету жүйесі ретінде қарасытруға мүмкіндік береді. ЖҚЖ-ның осы
шартты белгіленуі қарапайым кіріс ағынды, қызмет көрсету уақытының
экспоненциалды таралуын, бір қызмет көрсетуші құрылғыны және жаңа
сұранымның келіп түсу ықтималдығы жүйеде бар сұранымдар санынан
тәуелсіз шексіз кіріс ағынды білдіреді.
Жоғары жүктеме 0.9 кезінде ақпаратты өңдеу орталығының жұмысына
модельдеу жүргізілді. Жүйеде болудың орташа уақыты модельдік уақыттың
1972.963 бірлігіне тең болды, ал орташа квадраттық ауытқуы модельдік
уақыттың 1856.579 бірлігіне тең болды. Модельдеу модельдік уақыттың 210
бірлігі кезінде өткізілді. Жауап беру уақыты кейбір шектен аспайтындығының
ықтималдықтарын есептеу нәтижелері 3.7 кестеде келтірілген.
3.7 кесте – АӨО-нің жауап беру уақыты 0.9 жүктеме коэффициенті кезінде Т
секундтан көп болмау ықтималдықтары
Жүктеме коэффициенті
Шегі, T
Ықтималдығы
0.9
< 0.0400 c.
18.37
< 0.0800 c.
32.94
< 0.1200 c.
45.28
< 0.1600 c.
55.28
< 0.2000 c.
63.48
< 0.2400 c.
70.23
< 0.2800 c.
75.29
< 0.3200 c.
79.05
< 0.3600 c.
82.44
< 0.4000 c.
85.16
< 0.4400 c.
87.62
< 0.4800 c.
89.96
< 0.5200 c.
91.78
< 0.5600 c.
93.64
< 0.6000 c.
95.29
< 0.6400 c.
96.40
< 0.6800 c.
97.20
< 0.7200 c.
98.13
< 0.7600 c.
99.09
< 0.8000 c.
99.38
0.9 жүктеме кезінде ақпаратты өңдеу орталығының жауап беру уақыты
ықтималдықтарының таралу тығыздығы функциясының графигі 3.4 суретте
көрсетілген.
72
3.6 сурет – 0.9 жүктеме кезінде кезінде сұранымдардың жүйеде болу
уақыты шегінен аспайтындығының ықтималдықтары
Жүргізілген зерттеулер мэйнфрейм қолдану жағдайында АӨО-нің жауап
беру уақыты өте үлкен жүктеме 0.9 кезінде де 0.76 секунд шамасынан
аспайды.
АӨО-нің жауап беру уақыты кездейсоқ шама болғандықтан модельде
жауап беру уақытын тек орташа мән ретінде бағалай аламыз. Ол үшін жауап
беру уақыты стандартпен анықталатын максималды рұқсат етілетін жауап
беру уақытының мәнінен асатындығының ықтималдығын алу үшін жаппай
қызмет көрсету теориясының әдістерін және имитациялық модель әдістерін
қолдану қажет. Егер M /M /1/∞ моделін қолдансақ, кездейсоқ шаманың –
кездейсоқ уақыттардың – кезекте тұру уақытының және қызмет көрсету
уақытының қосындысы ретінде анықталатын сұранымның ЖҚЖ-да болу
уақытының ықтималдықтары анықталды.
4 Өміртіршілік қауіпсіздігі
4.1 Оператордың жұмыс жағдайларының сипаттамалары
Ғылыми-техникалық қызмет саласының дамуы нәтижесінде ақыл-ой
еңбегі қызметкерлерінің өндірістік жұмыс жасау жағдайларында маңызды
өзгерістер болды. Олардың жұмысы белсендірек, ауырырақ және аз емес
ақыл-ойлық, эмоционалды, физикалық энергияны талап етуші болды.
