Мемлекеттiк мекемелер мен қазыналык кәсіпорындардың, қызмет салаларының барлығына ортақ мамандардын жекелеген лауазымдарының бiлiктiлiк сипаттамалары

Еңбек және халықты әлеуметтік

қорғау министрінің

2012 жылғы 27 қыркүйектегі

№ 378-ө-м бұйрығымен

бекiтiлген

2. Лауазымдық нұсқаулықтарды әзірлеу кезiнде тиiстi лауазымға ңақты ұйымдық-техникалық жағдайда тән жұмыстар тізімін нақтылауға рұқсат етіледі және қызметкерлердің кажетті арнайы даярлығына талаптар бекiтiледi.

3. Қызметкерлердің ic жүзiнде атқаратын лауазымдық мiндеттерi мен бiлiктiлiгiн комиссия (бiлiктiлiк, аттестациялық) белгілейді. Бұл ретте жұмыстардың сапалы және тиімді орындалуына аса назар аударылады.

2. Есепшi
4. Лауазымдык мiндеттерi:

мүліктің, міндеттемелер мен шаруашылық операциалардың ( негізгі қорлардың, тауар – материалдық құндылықтардың, өндіріс, өнімді сату шығындарын, шаруашылық-қаржы қызметінің қортындыларын, жеткізушілермен және тапсырыс берушілермен, сондай-ақ көрсетілген қызметтер үшін есеп айырысу және тағы басқа) бухгалтерлiк есебiн жүргiзу жөнiндегi жұмысты атқарады, қаржы тәртiбiн және ресурстардың ұтымды пайдаланылуын қадағалайды, бухгалтерлiк есептің тиiстi учаскелерi бойынша алғашқы:құжаттамаларды кабылдауды жене бакылауды жүзеге асырады жене оларды есептiк өндеуге даярлайды, негiзгi қорлардың, тауар - материалдық құндылықтардың және ақша қаражатының қозғалысымен байланысты операцияларды бухгалтерлiк есеп шоттарында көрсетедi, өнімнің (жұмыстардың, қызметтердің) өзiндiк құнына есептiк калькуляция жасайды, зияндар мен өндірістік емес шығындардың құралу көздерін аныктайды, олардын алдын алу жөнiнде ұсыныстар даярлайды, салық жене бюджетке баска да мiндеттi төлемдердi, зейнетақы аударымдары мен заңнамаға сәйкес басқа да төлемдердi, күрделi салымдарды, қызметкерлердің жалақысын қаржыландыруға арналған қаражатты есептеудi және аударуды жүргiзедi, басшыларды, несиегерлердi, инвесторларды, аудиторлар мен басқа да бухгалтерлiк есептемелердi пайдаланушыларды есептің тиiстi бағыттары (учаскелерi) бойынша салыстырмалы және расталған бухгалтерлiк ақпаратпен қамтамасыз етедi, шоттардың жұмыс жоспарын (бюджеттiк багдарламаларды қаржыландыру жоспарларын), үлгiлiк нысаны көзделмеген, шаруашылық операцияларды рәсімдеу үшін колданылатын алғашкы құжат нысандарын, сондай -ақ iшкi бухгалтерлiк есеп үшiн қажетті құжаттардың нысандарын әзiрлейдi, есеп жүргізудің және бухгалтерлiк ақпаратты өндеу технологиясынын негізгі тәсiлдерi мен әдiстерiнің мазмұнын анықтауға қатысады, ішкi шаруашылык резервтерiн анықтау, үнемдеу кестесі мен құжат айналымын жетiлдiру, казіргі заманғы есептеу құралдарын қолдану негiзiнде бухгалтерлiк есептің прогрессивтік нысандары мен әдістерін әзірлеу және енгізу, ақша қаражаты мен тауар- материалдық құндылықтарға түгендеме жүргізу мақсатында бухгалтерлiк есеп және есептеме деректерi бойынша қаржы - шаруашылық қызметке экономикалық талдау жургізуге қатысады, есептеме жасау үшiн бухгалтерлiк есептің тиiстi учаскелерi бойынша деректер әзiрлейдi, бухгалтерлiк құжаттардың сақталуын қадағалайды, оларды белгіленген тәртіппен мұрағатқа еткiзуге рәсімдейді, бухгалтерлiк ақпараттар дерекқорын қалыптастыру, жургізу және сақтау жөніндегі жұмыстарды атқарады, деректерді өңдеу кезiнде пайдаланылатын анықтамалык жене нормативтiк акпараттарга езгерiстер енгiзедi, мiндеттердiң, не олардың есептеу техникасының көмегімен шешілетін жекелеген кезеңдерінің, экономикалық қойылымын қалыптастыруға қатысады экономикалық ақпаратты өндеудің экономикалық негізделген жүйесін құруға мүмкiндiк беретiн дайын жобалардың, алгоритмдердің, қолданбалы багдарламалар топтамаларының қолданылу мумкіндігін аныктайды.

5. Бiлyi тиiс:

Казакстан Республикасынын заңнамалық және өзге де нормативтiк құқықтық актiлерiн, мүлiктiң бухгалтерлiк есебiн ұйымдастыру жөнiндегi әдiстемелiк материалдарды, мiндеттемелер мен шаруашылық операцияларын және есептеме жасауды, ұйымдагы бухгалтерлiк есептің нысандары мен әдicтерiн, жоспар мен шоттар корреспонденцияларын, негізгі қорларды, құжаттамалық рәсімдеу және тауар- материалдық құндылықтар мен ақша қаражатының қозғалысымен байланысты операцияларды бухгалтерлiк есеп шоттарында көрсетудi, ұйымның шаруашылық - қаржы кызметіне экономикалық талдау жасау әдістерін, есептеу техникасын пайдалану ережесiн, экономиканы, еңбекті ұйымдастыруды және баскаруды, шаруашылық жүргiзу әдiстерiн, Казакстан Республикасынын еңбек туралы заңнамасының негiздерiн, енбекті қорғау ережелері мен нормаларын.

6. Бiлiктiлiк талаптары:

1) Бiлiктiлiгi жоғары денгейдегі маман:

жоғары санаттағы: кәсiптiк (қаржы -экономикалық) жоғары бiлiм мен бiрiншi санаттағы бухгалтер мамандығы бойынша кемінде 3 жыл жұмыс стажы немесе мамандығы бойынша кемінде 5 жыл жұмыс стажьr.

бiрiншi санаттағы: кәсiптiк (қаржы -экономикалық) жоrғары бiлiм мен екiншi санаттағы бухгалтер мамандығы бойынша кемiнде 2 жыл жұмыс стажы немесе мамандыrы бойынша кемiнде 4 жыл жұмыс стажы;

екiншi санаттағы: кәсiптiк (қаржы -экономикалық) жоғары бiлiм мен бухгалтер мамандығы бойынша кемiнде 1 жыл жұмыс стажы немесе мамандыrы бойынша кемiнде 3 жыл жұмыс стажы;

санаты жок: кәсiптiк (қаржы -экономикалық) жоғары бiлiм, жұмыс стажы талап етiлмейдi немесе кәсiптiк жоғары бiлiм, белгіленген бағдарлама бойынша арнаулы даярлық және есеп және бақылау бойынша кемiнде 3 жыл жұмыс стажы.

2) Бiлiктiлiгi орта деңгейдегi маман:

жоғары санаттағы: кәсiптiк (қаржы -экономикалық) орта бiлiм мен бiрiншi санаттагы бухгалтер мамандыrы бойынша кемiнде 3 жыл жұмыс стажы немесе мамандыrы бойынша кемiнде 5 жыл жұмыс стажы;

бiрiншi санаттағы: кәсiптiк (қаржы -экономикалық) орта бiлiм мен екiншi санаттағы бухгалтер мамандығы бойынша кемiнде 2 жыл жұмыс стажы немесе мамандығы бойынша кемiнде 4 жыл жұмыс стажы;

екiншi санаттағы: кәсiптiк (қаржы -экономикалық) орта бiлiм мен бухгалтер мамандығы бойынша кемiнде 1 жыл жұмыс стажы немесе мамандығы бойынша кемiнде 3 жыл жұмыс стажы;

санаты жоқ: кәсiптiк (қаржы -экономикалық) орта бiлiм, жұмыс стажы талап етiлмейдi немесе белгіленген бағдарлама бойынша арнаулы даярлық және есеп және бақылау бойынша кемiнде 3 жыл жұмыс стажы.

3. Барлық мамандықтағы инженер
7. Лауазымдық мiндеттерi:

есептеу техникасын, коммуникациялар мен байланыс құралдарын пайдалана отырып жобалау, құрылыс салу, акпараттық қызмет көрсету, өндiрiстi, енбекті және басқаруды. метрологиялық қамтамасыз ету, техникалық бақылау және тағы басқа жөніндегі ғылыми - техникалық қызмет саласындағы жұмысты атқарады, әдiстемелiк және басқа да құжаттарды, техникалық құжаттамалы, сондай - ақ ұсыныстар мен әзiрленген жобалар мен бағдарламаларды жүзеге асыру жөнiндегi баска да ic - шараларды әзірлейді, техникалық - экономикалық талдау жүргiзедi, қабылданатын және іске асырылатын шешiмдердi кешендi негiздейдi, жұмыстардың (қызметтердің) орындалу циклдарын қысқарту мүмкiндiктерiн iздестiредi, олардың орындалу процесiн дайындауға, ұйымның бөлiмшелерiн техникалық деректермен, құжаттармен, материалдармен, жабдықтармен және тағы басқа қамтамасыз етуге жәрдемдеседi, зерттеу, ұйымның (ұйым бөлiмшесiнiң) жобалары мен бағдарламаларын әзiрлеу жөнiндегi жұмыстарға, жабдыктарды сынаумен және оны пайдалануға енгiзумен байланысты iс-шараларды өткiзуге, сондай-ақ техникалық құралдарды, жүйелердi, процестердi, жабдықтармен материалдарды стандарттау жөніндегі жұмыстарды атқаруға, техникалық құжаттаманы қарауға және орындалатын жұмыс мәселелері жөніндегі кажетті шолуларды, пікірлерді, қорытындыларды қарауға қатысады, ақпаратты, техникалық деректердi, жұмыстың көрсеткiштерi мен нәтижелерін зерттейдi және талдайды, оларды жинақтайды және жүйелейдi, қазіргі заманғы электронды -есептеу техникасын пайдалана отырып, кажетті есептер жасайды, жұмыс кестелерін, тапсырыстарды, өтінімдерді, нұсқаулыктарды, түсіндерме жазбаларды, карталарды, тәсiлдердi, баска да техникалық құжаттамаларды, сондай -ақ бекiтiлген нысандар бойынша белгіленген есептеменi белгiлi бiр мерзiмдерде жасайды, жобалар мен бағдарламаларды, жоспарлар мен шарттарды іске асыру кезiнде едicтемелiк және практикалық көмек көрсетедi, техникалық құжаттамаларға сараптама, жабдыктардың жағдайын және пайдаланылуын кадағалауды және бакылауды жүзеге асырады, белгіленген талаптардың, қолданылып жүрген нормалардың, ережелер мен стандарттардың сақталуын бақылайды, қызметкерлердiң ғылыми -техникалық бiлiмдерiн арттыру жөнiндегi жұмысты уйымдастырады, шыгармашылық бас маманы, жанашылдықты, өнертапқыштықты дамытуға, ұйымның тиiмдi жұмысын камтамасыз ететін отандық және шетелдік ғылым мен техника жетiстiктерiн пайдалануға жәрдемдеседi.

8. Бiлyi тиiс:

Қазақстан Республикасының заңнамалык және өзге де нормативтік құқықтық, актілерін, орындалатын жұмыс жөніндегі әдiстемелiк және басқа материалдарды, ұйымның (ұйымның бөлiмшелерiнiң) техникалық даму перспективасын және кызметінің ерекшелігін, жұмыстың қағидаттарын, әзірленетін және пайдаланылатын техникалық құралдардың, материалдардын техникалық сипаттамаларын, конструктивті ерекшелгін және олардың кәсиеттерін, есептеу техникасының, коммуникация мен байланыстың казіргі құралдарын, зерттеу тәсiлдерiн, орындалатын жумыстың тәртiбi мен жағдайын, техникалық құжаттарға, материалдарға, құрал - жабдыктарға койылатын негiзгi талаптарды, техникалық құралдарды әзірлеу және рәсімдеу жөніндегі қолданылып жүрген стандарттарды, техникалық жағдайларды, ережелер мен нұсқаулыктарды, зерттеулер мен әзірлемелерге техникалык есептер жүргiзу және экономикалык тиімділігін белгiлеу тәсiлдерiн, тиiстi қызмет саласындағы ғылым мен техниканын жетістіктерін, алдынғы қатарлы отандық және шетелдiк тәжiрибенi, экономика, енбекті ұйымдастыру және басқару негiздерiн, Казакстан Республикасының еңбек туралы заңнамасының негiздерiн, енбекті қорғау ережелерi мен нормаларын.

9. Бiлiктiлiк талаптары:

1) Бiлiктiлiгi жоғары денгейдегі маман:

жоғары санаттағы: кәсiптiк жоғары бiлiм мен бiрiншi санаттағы инженер мамандығы бойынша кемiнде 3 жыл жұмыс стажы немесе мамандығы бойынша кемiнде 5 жыл жұмыс стажы;

бiрiншi санаттағы: кәсіптік жоғары бiлiм мен екiншi санаттағы инженер мамандығы бойынша кемiнде 2 жыл жұмыс стажы немесе мамандығы бойынша кемiнде 4 жыл жұмыс стажы;

екiншi санаттағы: кәсiптiк жоғары бiлiм мен инженер мамандығы бойынша кемiнде 1 жыл жұмыс стажы немесе мамандығы бойынша кемiнде 3 жыл жұмыс стажы;

санаты жок: кәсiптiк жоғары бiлiм, жұмыс стажы талап етілмейді.

2) Бiлiктiлiгi орта денгейдегі маман:

жоғары санаттағы: кәсiптiк орта бiлiм мен бiрiншi санаттағы инженертехникалық кызметтерде кемiнде 3 жыл жұмыс стажы немесе мамандыгы бойынша кемiнде 5 жыл жүмыс стажы;

бiрiншi санаттағы: кәсiптiк орта бiлiм мен екiншi санаттағы инженер-техникалық қызметтерде кемiнде 2 жыл жұмыс стажы немесе маманлығы бойынша кемiнде 4 жыл жұмыс стажы;

екiншi санаттағы: кәсiптiк орта бiлiм мен инженер-техникалық қызметтерде кемiнде 1 жыл жұмыс стажы немесе мамандығы бойынша кемiнде 3 жыл жұмыс стажы;

санаты жок: кәсіптік орта бiлiм, жұмыс стажы талап етілмейді.

4. Кадрлар жөніндегі инспектор

10. Лауазымдық мiндеттерi:

ұйымның, оның бөлiмшелерiнiң дербес құрамының есебін бастапқы есеп құжаттарының реттеу нысандарына сәйкес жүргiзедi, еңбек туралы заңнамаға, ұйым бастығының ережелерi мен бұйрықтарына сәйкес қызметкерлерді, қабылдау, ауыстыру және жұмыстан босату, сондай -ақ кадрлар жөнiндегi баска да белгіленген құжаттарды рәсімдейді, қызметкерлердiң жеке iс қағаздарын рәсiмдейдi және жүргiзедi, оларға еңбек қызметіне байланысты өзгерiстер енгiзедi, бiлiктiлiк, аттестациялық, конкурстық комиссиялар ушін кажетті құжаттар мен кызметкерлерді көтермелеу және марапаттауға ұсынымдар әзірлеәді;еңбек кiтапшаларын толтырады, есепке алады және сақтайды, қызметкерлердің енбек кызметі туралы аныктамалар бередi, жұмыс iстейтiн адамдардың еңбек кiтапшаларына және басқа да құжаттарына қажеттi жазбалар жүргiзедi, ұйым қызметкерлерi туралы деректер банкiне қызметкерлердің сандык және сапалық құрамы туралы ақпарат енгізеді, оның уақтылы жаңаруы мен толтырылуын қадағалайды, қызметкерлерге демалыс берудің есебiн жургізеді, кезекті демалыс кестесін жасауды және сақтауды бақылайды, кадр тұрактамаушылығының себептерiн зерттейдi, оны төмендету жөнiнде ic- шаралар әзірлейді, құжаттарды ағымдағы сақтаудың белгiлi мерзiмi аякталғаннан кейiн мұрағатка тапсыру үшiн әзірлейді, белпленген есептiлiк жүргiзедi.

11. Бiлyi тиiс:

Қазақстан Республикасының заңнамалык және өзге де нормативтiк құқықтық актілерін, кызметшілердің есебi мен қозгалысы жөнiнде құжаттар жүргiзу бойынша әдiстемелiк материалдарды, Қазақстан Республикасының еңбек және зейнетақы заңнамасын, ұйымның құрылымы мен штатын, ұйым қызметкерлерінің еңбек кiтапшалары мен жеке ic қағаздарын рәсiмдеу, жүргiзу және сақтау тәртiбiн, жұмыскерлер кәсiптерi мен қызметшілер лауазымдарының атауларын беру, кызметкерлерге зейнетакы тағайындау тәртiбiн, кадрлар қозғалысын есепке алу тәртiбiн және белгіленген есептiлiк жасауды, ұйымның қызметшiлерi туралы деректер банкiн жүргiзу тәртiбiн, ic жүргiзу негiздерiн, Қазақстан Республикасының еңбек туралы заңнамасының негiздерiн, еңбекті қоргау ережелерi мен нормаларын.

12. Бiлiктiлiк талаптары:

1) Бiлiктiлiгi орта денгейдегі маман:

жоғары санаттағы: кәсіптік орта бiлiм мен бiрiншi санаттағы инспектор қызметінде кемiнде 3 жыл жұмыс стажы немесе мамандығы бойынша кемiнде 5 жыл жұмыс стажы;

бiрiншi санаттағы: кәсiптiк орта бiлiм мен екiншi санаттағы инспектор кызмегінде кемiнде 2 жыл жұмыс стажы немесе мамандығы бойынша кемiнде 4 жыл жұмыс стажы;

екiншi санаттағы: кәсiптiк орта бiлiм мен инспектор кызметінде кемiнде 1 жыл жұмыс стажы немесе мамандығы бойынша кемiнде 3 жыл жұмыс стажы;

санаты жоқ: кәсiптiк орта бiлiм, жұмыс стажы талап етілмейді.

5. Зертханашы

(бiлiм жене денсаулык сактау уйымдарыныц зертханашыларынан баска)
13. Лауазымдық міндеттері:

зерттеулер мен әзiрлеулер жүргізілген кезде зертханалық талдаулар, сынақтар, өлшеулер және жұмыстың басқа түрлерiн жүргiзедi, зерттеулер барысында бекiтiлген жұмыс бағдарламасына сәйкес материалдар жинаyға және өңдеуге қатысады, зертханалык жабдыкгарды қадағалайды, жөндейді, әзiрленген нұскаулыктар мен баска да техникалық құжаттарға сәйкес тәжiрибелер өткiзуге жабдықтар (приборлар, аппаратура) дайындайды, оны тексередi және реттейді, тәжiрибе жүргiзуге қатысады. кажетті әзірлеу және көмектесу операцияларын жүзеге асырады, қадағалайды, приборлардың көрсеткiштерiн жазып алады, журнал жүргiзедi, бөлiмшенiң қызметшілерін жұмысқа қажет жабдықтармен, материалдармен, реактивтермен және тағы басқа қамтамасыз етедi, әдiстемелiк құжаттарға сәйкес талдау, сынақ, өлшеулер нәтижелерiн өндейдi, жүйеге келтiредi және рәсiмдейдi, оларға есеп жүргiзедi, белгіленген тапсырмаға сәйкес әдеби көздерден, реферативтi және ақпараттық басылымдардан деректердi iрiктеп алады, Жүргiзiлетiн зерттеулермен және тежiрибелермен байланысты есептеу және графикалық жұмыстарды орындайды, орындалған жұмыстар жөнiндегi техникалык: құжаттарды жасаyға және рәсімдеуге қатысады.

14. Бiлyі тиiс:

жұмыстың тақырыптамасына қатысты басқару, нормативтік және анықтамалық материалдарды, талдаулар, сынақтар және зерттеудiң басқа да түрлерiн жүргiзудiң әдiстерiн, әзiрленетiн техникалык құжаттарға қолданылып жүрген стандарттар мен техникалық жағдайларды, оны рәсiмдеудiң тәртiбiн, зертханалық жабдықтарды бақылау-өлшеу аппаратурасын және оларды пайдалану ережесiн, техникалық есептер, есептеу және графикалық жұмыстар орындаудын әдiстерi мен құралдарьн, экономика, енбек жене өндiрicтi ұйымдастыру негiздерiн, есептеу техника сын пайдалану ережесiн, Қазақстан Республикасының еңбек туралы заңнамасының негiздерiн, еңбекті қорғаудың ережелерi мен нормаларын.

15. Бiлiктiлiк талаптары:

1) Бiлiктiлiгi жоғары денгейдегі маман:

жоғары санаттағы: кәсiптiк жоғары бiлiм мен бiрiншi санаттағы зертханашы мамандығы бойынша кемiнде 3 жыл немесе мамандығы бойынша кемiнде 5 жыл жұмыс стажы;

бiрiншi санаттағы: кәсiптiк жоғары бiлiм мен екiншi санаттағы зертханашы мамандығы бойынша кемiнде 2 жыл немесе мамандыrы бойынша кемiнде 4 жыл жумыс стажы;

екiншi санаттағы: кәсiптiк жоғары бiлiм мен зертханашы мамандығы бойынша кемiнде 1 жыл немесе мамандығы бойынша кемінде 3 жыл жұмыс стажы;

санаты жок: кәсiптiк жоғары бiлiм жене жұмыс стажы талап етілмейді.

2) Бiлiктiлiгi орта денгейдегі маман:

жоғары санаттағы: жоғары кәсiптiк бiлiм және бiрiншi санаттағы зертханашы мамандығы бойынша кемiнде 3 жыл немесе мамандығы бойынша кемiнде 5 жыл жұмыс стажы.

бiрiншi санаттағы: жоғары кәсiптiк бiлiм және екiншi санаттағы зертханашы мамандығы бойынша кемiнде 2 жыл немесе мамандығы бойынша кемiнде 4 жыл жұмыс стажы;

екiншi санаттағы: жоғары кәсiптiк бiлiм және зертханашы мамандығы бойынша кемiнде 1 жыл немесе мамандығы бойынша кемiнде 3 жыл жұмыс стажы:

17. Бiлyi тиiс:

Қазақстан Республикасының заңнамалык және өзге де нормативтiк құқықтық актiлерiн, жабдықтарды ғимараттар мен құрылыстарды жөндеудi ұйымдастыру жөнiндегi әдicтемелiк және басқа да материалдарды, ұйымдарда жөндеу кызметін ұйымдастыру, техникалық жабдықтарды жоспарлы -алдын ала жөндеу және рационалды пайдалану жүйесiн, ұйымның техникалык даму переспективасын, ұйым жабдыктарының техникалык сипаттарын, сыңдарлы ерекшелiктерiн, тағайындалуын, жұмыс тәртiбi мен пайдалану ережелерiн, жөндеу жұмыстарының ұйымдастырылуы мен технологиясын, жабдықтарды монтаждау, реттеу және жөндеу әдicтерiн, ұйымдар өнiмдерi өндірісі технологиясының негiздерiн, жабдыктардың паспорттарын, пайдалану жөнiнде нұсқаулықтар, ақаулар тiзiмдемесiн, айрықшылықтар және баска да техникалық құжаттарды құрастыру тәртiбiн, жабдықтарды жөндеуге тапсыру және жөндеуден кейiн қабылдап алу ережелерiн, майлау-эмульсиялау шаруашылығын ұйымдастыруды, жабдықтарды пайдалану, жөндеу және модернизациялау кезiнде еңбекті оңтайлы ұйымдастыру талаптарын, ұйымдағы жөндеу қызметінің алғашқы отандық және шетелдiк тәжiрибесiн, экономиканың, өндiрiс, еңбек және басқаруды ұйымдастыру негiздерiн, еңбек туралы заңнаманын негiздерiн, еңбекті қорғау нормалары мен ережесiн.

18. Бiлiктiлiк талаптары:

1) Бiлiктiлiгi жоғары денгейдегі маман:

жоғары санаттағы: кәсiптiк (техникалық) жоғары бiлiм мен бiрiншi санаттағы механик мамандығы бойынша кемiнде 3 жыл немесе мамандығы бойынша кемiнде 5 жыл жұмыс стажы.

бiрiншi санаттағы: жоғары кәсiптiк (техникалық) бiлiм мен екiншi санаттағы механик мамандығы бойынша кемiнде 2 жыл немесе мамандығы бойынша кемінде 4 жыл жұмыс стажы.

екiншi санаттағы: кәсiптiк (техникалық) жоғары бiлiм мен механик мамандығы бойынша кемiнде 1 жыл немесе мамандығы бойынша кемiнде 3 жыл жұмыс стажы.

санаты жок: кәсiптiк (техникалық) жоғары бiлiм және жұмыс стажы талап етілмейді.

2) Бiлiктiлiгi орта денгейдегі маман:

жоғары санаттағы: кәсiптiк (техникалық) орта бiлiм мен бiрiншi санаттағы механик мамандығы бойынша кемiнде 3 жыл немесе мамандығы бойынша кемiнде 5 жыл жұмыс стажы;

бiрiншi санаттагы: кәсiптiк (техникалық) орта бiлiм мен екiншi санаттағы механик мамандығы бойынша кемiнде 2 жыл немесе мамандығы бойынша кемiнде 4 жыл жұмыс стажы;

екiншi санаттағы: кәсiптiк (техникалық) орта бiлiм мен механик мамандығында кемiнде 1 жыл немесе мамандығы бойынша 3 жылдан кем емес жұмыс стажы;

санаты жок: кәсiптiк (техникалық) орта бiлiм және жұмыс стажы талап етілмейді.

ғылыми, техникалык ғомдықдық -саяси, экономикалык және баска арнайы әдебиетті, патенттік сипаттамаларды, нормативтік -техникалық және тауар ілеспелі, құжаттарды, шетел ұйымдарымен хат жазысу материалдарын, сонымен қатар конференция, кеңес, семинар және тағы басқа материалдарын аударады;ауызша және жазбаша, толық және қыскартылған аудармаларды белгіленген мерзiмде орындайды, осыган орай аударманын тұпнұсқаға лексикалық стилистикалық және мағыналық сәйкестігін қамтамасыз етедi, пайдаланылатын ғылыми және техникалық терминдер мен анықтамаларға қатысты белгіленген талаптарды сақтайды, аудармаларды редакциялауды жузеге асырады, шетел әдебиетінің және ғылыми -техникалық құжаттардың аннотациялары мен рефераттарын даярлайды, шетелдiк материалдар бойынша тақырыптық шолулар жасауға қатысады, терминдерді бірыңғайлау, экономикалық қызметтің, ғылыми және техниканың тиiстi түрлерi бойынша аударма тақырыптамалары жөніндегі ұғымдар мен анықтамаларды жетілдіру жөнінде жұмыстар жүргізеді.

20. Бiлyi тиiс:

шетел тiлiн; ғылыми-техникалық аударманың әдiсiн, қолданылып жүрген аударманың ұйлесiмдiк жүйесiн, ұйым қызметінің ерекшелiгiн, қазақ (орыс) жене шетел тiлдерiндегi аудармалар тақырыптамалары бойынша терминологияны, сөздiктердi, терминологиялық стандарттарды, жинақтар мен анықтамаларды, ғылыми және әдеби редакциялаудың негiздерiн; қазақ (орыс) жене шетел тідерінің грамматикасы мен стилистикасын, экономиканын, енбек пен басқаруды ұйымдастътрудың және нормалаудың негiздерiн, Қазақстан Республикасының еңбек туралы заннамасын, iшкi еңбек тертiбiнiң ережесiн, еңбекті қорғау нормалары мен ережесiн.

21. Біліктілік талаптары:

1) Бiлiктiлiгi жоғары денгейдегі маман:

жоғары санаттағы: кәсіптiк жоғары бiлiм мен бiрiншi санаттағы аудармашы мамандығы бойынша кемiнде 3 жыл немесе мамандығы бойынша кемiнде 5 жыл жұмыс стажы.

бiрiншi санаттағы: кәсiптiк жоғары бiлiм және екiншi санаттағы аудармашы мамандығы бойынша кемiнде 2 жыл немесе мамандығы бойынша 4 жылдан кем емес жұмыс стажы.

екiншi санаттағы: кәсiптiк жоғары бiлiм және аудармашы мамандығы бойынша кемiнде 1 жыл немесе мамандығы бойынша 3 жылдан кем емес жұмыс стажы.

санаты жоқ,: кәсiптiк жоғары бiлiм және жұмыс стажы талап етілмейді.

2) Бiлiктiлiгi орта денгейдегі маман:

жоғары санаттағы: кәсiптiк орта бiлiм мен бiрiншi санаттағы аудармашы мамандығы бойынша кемiнде 3 жыл немесе мамандығы бойынша кемiнде 5 жыл жұмыс стажы.

бiрiншi санаттағы: кесiптiк орта бiлiм мен екiншi санаттағы аудармашы мамандығында кемiнде 2 жыл немесе мамандығы бойынша кемiнде 4 жыл жұмыс стажы.

екiншi санаттағы: кәсiптiк орта бiлiм мен аудармашы қызметінде 1 жылдан кем емес немесе мамандығы бойынша 3 жылдан кем емес жұмыс стажы.

санаты жоқ: кәсіптік орта бiлiм және жұмыс стажы талап етілмейді.

8. Психолог
(педагог-психологтан басқа)
22. Лауазымдык мiндеттерi:

ұйым қызметкерлерінің еңбек қызметіне өндірістің психологиялық, экономикалық және ұйымдық факторларының әсерін, олардың еңбек жағдайын жақсарту және жұмыс тиімділігін арттыру жөнінде іс- шаралар әзірлеу мақсатында зерттсйш, әлеуметтiк дамудың жоспарларымен бағдарламаларының жобаларын құру, жұмыс icтеп жүргендерге әсер ететін психологиялық факторларды анықтау жөнiндегi жұмыстарды орындайды, физиологпен бiрлесе отырып, қызметкерлердің жеке касиеттерін, әртүрлі кәсіп пен мамандықтағы қызметкерлер мен жұмысшылардың еңбек қызметінің ерекшелiгiмен, сонымен қатар оларды кәсіби іріктеумен, еңбектің психологиялық жағдайларымен, мүдделерi мен бейiмдiлiгiмен, еңбекпен қанағаттануымен байланысты зерттеулер жургiзедi, жұмыс iстеп жүргендердiң психикасына еңбек жагдайының әсерін анықтау жөнiндегi тәжірибелерге қатысады, еңбек процестерi мен қызметкердің жұмыс уақытындағы психологиялық жағдайын талдайды, социологпен және басқа да мамандармен бiрлесе отырып әлеуметтік даму мәселелерін белгiлеуге қатысады, шешiмдi талап ететін өзектi мәселелер мен проблемаларды (кадрлардың тұрақсыздығы, еңбек тәртiбiн бұзу, тиiмдiлiгi аз еңбек) iрiктеудi жүзеге асырады, олардың себептерiн жою жолдарын анықтайды, өндiрiстiк ортаның жұмыс iстеп жүрген адамға жүйке-психикалық әсерімен анықталатын жұмысшылардың кәсiптерi мен қызметкерлердің лауазымдарының профессиограммаларын және шагын психологиялык сипаттамаларын езiрлейдi, адамнын жеке еңбек мумкiндiктерiн, оның кәсіптік қаситеттерін дамыту болашағын ескере отырып, тиiмдi пайдалану жағдайларына қатысты ұсынымдар бередi, жас жұмысшылар мен мамандарды өндiрiстiк және кәсіптік бейiмдеу жөнiндегi шараларды жүзеге асыруға қатысады, практикаға психологиялық зерттеулердін қорытындыларын енгізу жөніндегі ұсыныстар мен ұсынымдарды, сонымен қатар тиiмдi еңбек процестерiн ұйымдастыруға, еңбек пен демалыстың оңтайлы тертiбiн белгiлеуге, моральдiқ - психологиялық климатты, еңбек жағдайларын жақсартуға және адамның еңбекке кабiлеттiлiгiн жоғарылатуға ықпал ететін әлеуметтік дамуды басқаруды жетiлдiрудiң нақты бағыттары жөнiнде шаралар әзiрлейдi, олардың орындалуын бақылауды жүзеге асырады, кадрлар тұраксыздығының себептерiн, еңбекті ұйымдастыру мен өндiрiстi басқару талаптарына қарай оларды іріктеу және орнына қоюды талдайды, кадрлар тұрақтылығын қамтамасыз ету, қызметкерлердi бейiмдеу бойынша қажеттi шаралар қабылдау жөнiнде ұсыныстар әзірлейді, өндiрicтi басқарудың және ұжымды әлеуметтік дамытудың әлеуметтік - психологиялык, проблемалары жөнiнде ұйымның басщыларына, сондай -ақ кадр және еңбек мәселелерімен айналысатын қызметкерлерге консультация бередi, ұжымда күйзелудi жою әдiстерiн, шиеленiстердiң алдын алуды, дәрмендiлiкке және ұжымдағы басқа да әлеуметтік – психологиялық атмосферасының жайлы параметрлерiн ұйымдастыруды ұйретеді.

23. Бiлуi тиiс:

практикалық, психология мәселелеріне қатысты Қазақстан Республикасының заңнамалық және басқа да нормативтiк құқықтық зан актiлерiн, еңбек және басқару психологиясын, инженерлік және әлсуметтік психологияны, қызметкерлердің психологиялық еңбек қызметтерінің ерекшелiктерiн оқыту әдістерін, еңбек жағдайын оқыту кезiнде қолданылатын техникалық құралдарды, отандық және шетелдік алғы шептегі психологтардын жұмыс тәжірибесін, технология кәсіпорнының негізін, экономика, кәсіпорын, еңбек және басқарма ұйымдарының негiздерiн, кесiптiк бағдар мен кәсіптік бейiмдеу жұмыстарының негіздерін, Қазақстан Республикасының еңбек туралы заңнамасын, iшкi еңбек тәртібінің ережестн, еңбекті қорғау нормалары мен ережесiн.

24. Бiлiктiлiк талаптары:

1) Бiлiктiлiгi жоғары денгейдегі маман:

жоғары санаттағы: кәсiптiк (психология саласында) жоғары бiлiм мен бiрiншi санаттағы психолог мамандығы бойынша 3 жылдан кем емес немесе мамандығы бойынша кемiнде 5 жыл жұмыс стажы.

бiрiншi санаттағы: кәсіпік (психология саласында) жоғары бiлiм мен екiншi санаттағы психолог мамандығы бойынша кемiнде 2 жыл немесе мамандығы бойынша кемiнде 4 жыл жұмыс стажы.

екiншi санаттағы: кесiптiк (психология саласында) орта бiлiм мен психолог мамандыгы бойынша кемiнде 1 жыл немесе мамандығы бойынша кемiнде 3 жыл жұмыс стажы.

санаты жоқ: кәсiптiк (психология саласында) жоғары бiлiм және жұмыс стажы талап етілмейді.

ұйымда қызметкерлердің материалдық және рухани қажеттіліктерін қанағаттандыру дәрежесін және олардың еңбегінің өнiмдiлiгiн арттыруға ықпал ететін аса қолайлы әлеуметтік-психологиялық жағдайлар жасауға бағытталған ic- шаралар әзірлеу және енгізу мақсатында социологиялық зерттеулер жүргізеді, Экономикалық және әлеуметтiк дамудың келешек және жылдық жоспарларының жобасын әзiрлеуге және әлеуметтiк - мәдени шараларға арналған қаражатты жоспарлауға қатысады ,әлеуметтiк зерттеулер бағдарламасын кұрады және олардың орындалуын бақылайды, өткiзiлген зертеулер негiзiнде еңбектi ұйымдастыру түрлерiн жетiлдiру, олардың бөлiнуi мен кооперациясы, еңбек қызметінің жағдайларын жақсарту жөнiнде ұсынымдар әзірлейді.

26. Бiлyi тиiс: олеуметпк - психологиялык меселерге қатысты Қазақстан Республикасының заңнамалык және өзге де нормативтiк құқықтық актiлерiн, еңбек социологиясын, социологиялық зерттеулер жүргiзудiң әдiстерiн, еңбек психологиясының, инженерлiк және әлеуметтiк психологиялық негiздерiн, кызметкерлерін еңбек кызметтін ерекшелiктерiн зерттеу әдiстерiн, еңбек жағдайларын зерттеген кезде қолданылатын жалакыны ұйымдастырудың нысандары мен жүйелерiн; ұйымныц әлеуметпк дамуын жоспарлауын тәсілдерін, социологтардың отандық және шетелдік озат жұмысыныц тәжiрибесiн, өндiрiс технологиясының негiздерiн, экономика, өндiрiс, еңбек және баскаруды ұйымдастырудың негiздерiн, Қазақстан Республикасының еңбек туралы заңнамасын, iшкi еңбек тәртiбiнiң ережесiн, еңбекті қорғау нормалары мен ережесін.

27. Бiлiктiлiк талаптары:

1) Бiлiктiлiгi жогары денгейдегі маман:

жоғары санаттағы: кәсiптiк жоғары бiлiм мен бiрiншi санаттағы социолог мамандыгы бойынша кемiнде 3 жыл немесе мамандығы бойынша кемiнде 5 жыл жұмыс стажы;

бiрiншi санаттагы: кесiптiк жогары бiлiм мен екiншi санаттағы социолог мамандығы бойынша кемiнде 2 жыл немесе мамандығы бойынша кемiнде 4 жыл жұмыс стажы;

екiншi санаттағы: кәсiптiк жоғары бiлiм мен социолог мамандығы бойынша кемiнде 1 жыл немесе мамандығы бойынша кемiнде 3 жыл жұмыс стажы;

санаты жок: кәсiптiк жоғары бiлiм жене жұмыс стажы талап етілмейді.

10. Кадр жөніндегі маман
28. Лауазымдық мiндеттерi:

ұйымда талап етілетін кәсiптегi, мамандықтағы және бiлiктiлiктегi кадрлармен іріктеп жинақтау жөнiндегi жұмысты атқарады, кадрларды іріктеу, орналастыру, тандау жұмыстарына қатысады, ұйым және оның бөлiмшелерi қызметшілерінің лауазымдық және кәсiптiк -бiлiктiлiк құрылымына, қызметкерлерді қабылдаумен, ауыстырумен, еңбек қызметімен және жұмыстан босатумен байланысты кадр есебi жөнiдегi белгіленген кұжаттарға, кадрлардың ағымдағы және болашақтағы қажеттiлiгiн белгілеу, бос лауазымдар орнын басуға және жоғарылатуға арналған резервтер кұру жөніндегі ұсыныстар дайындау мақсатында қызметкерлердің аттестациясының нәтижесі мен іскерлік сапасының бағасына зерттеу мен талдау жүргiзедi, кадрлар қажеттiлiгiн қанағаттандыру көздерiн аныктау, оқу орындарымен тікелей байланыс жасау мен қолдау, ұқсас бейiндегi ұйымдармен байланыс жасау үшiн еңбек рыногын зерттеуге қатысады, ұйым қызметкерлеріне бос орындар туралы ақпарат бередi, еңбек жөнiндегi ағымдағы және келешек жоспарлар әзірлеуге қатысады, жас мамандар мен жас жұмысшыларды оқу орындарында алған кәсіптері мен мамандықтарына қарай орналасуларына, олардың тағылымдамадан өтуіне бақылауды жұзеге асырады, косшорын қызметіне жаңадан қабылданған қызметкерлерді бейімдеу жөнiндегi жұмыстарға қатысады, қызметшілерді дамыту жөнiндегi ұсыныстарды дайындауға, iскерлiк мансабын жоспарлауға, қадрлардың бiлiктiлiгiн жоғарылату және оқытуға, сонымен қатар оқыту тиiмдiлiгiн бағалауға қатысады, жұмысты ұйымдастыруға, бiлiктiлiк, аттестациялық конкурстық комиссияларды әдiстемелiк және ақпараттық қамтамасыз етуге, олардың шешімдерін ресімдеуге қатысады, еңбек тәртібінің жағдайын және қызметкерлердің iшкi еңбек тәртiбi ережестін орындауын, кадрлар қозғалысын талдайды, тұраксыздық пен еңбек тәртiбiн жақсарту жөнiнде ic- шаралар әзірлеуге қатысады, қызметкерлерді қабылдау, ауыстыру және жұмыстан босатуды уақытында ресiмдеудi, олардын қазiргi және өткен еңбек қызметі жөнiнде анықтамалар берудi, еңбек кiтапшалары мен өзге де құжаттарды толтыру және сақтау ережелерін сақтауды, кадрлар жөнiндегi басқа да белгіленген құжаттарды ресiмдеудi, сондай -ақ ұйым кызметшілері туралы деректер банкiне тиiстi ақпарат енгiзудi бақылайды, белгіленген есептiлiктi жасайды.

29. Бiлyi тиiс:

Қазақстан Республикасының заңнамалық және басқа да нормативтiк құқықтық актiлердi, қызметшiлердi басқару жөнiндегi әдiстемелiк материалдарды, енбек зандарын, ұйым штаттары мен құрылымын, оның бейiнiн, мамандануы мен даму келешепн, кадр қажеттілігінің ағымдағы және келешектегі тәртiбiн анықтауды, ұйымды кадрлармен қамтамасыз етудің көздерiн, кадрлардың кәсiптiлiк-бiлiктiлiк құрылымдарын талдау әдiстерiн, аттестация өткiзу жөнiндегi ережені, қызмстке iрiктеп алу (қабылдау) тәртiбiн, кадрларға және олардың қозғалысына байланысты құжаттарды жүргiзу мен сактау, ресiмдеу тәртiбiн, ұйым қызмепшілері туралы деректер банкiн қалыптастыру мен жургiзу тәртiбiн, кадрлар бойынша есепплгкп куру торпбш, еңбекті ұйымдастыру психологиясы мен социологиясы негiздерiн, экономика, еңбекті ұйымдастыру және басқару негiздерiн, Қазақстан Республикасының зейнетақымен қамсыздаидыру туралы, еңбек туралы заңнамасын, есептеу техникасының, коммуникация және байланыс құралдарын, еңбекті қорғау нормалары мен ережесiн;

30. Бiлiктiлiк талаптары:

1) Бiлiктiлiгi жоғары деңгейдегі мамаи:

жоғары санаттағы:

кәсiптiк жоғары бiлiм мен бiрiншi санаттағы кадр жөнiндегi мамандығы бойынша 3 жылдан кем емес немесемамандығы бойынша кемiнде 5 жыл жұмыс стажы.

бiрiншi санаттағы: кесiптiк жоғары бiлiм мен екiншi санаттағы

кадр жөнiндегi мамандығы бойынша кемiнде 2 жыл немесе мамандыгы бойынша кемiнде 4 жыл жұмыс стажы;

екiншi санаттағы: жоғары кесiптiк бiлiм және кадрлар бойынша маман лауазымында кемiнде 1 жыл немесе мамаңдық бойынша кемінде 3 жыл еңбек стажының болуы.

санаты жоқ: жоғары кәсiптiк бiлiм, еңбек стажы талап етілмейді.

неғүрлым тежiрибелi маманның жетекшілігімен қажетті техникалық есептер жасау, күрделі емес жобалар мен жай схемаларды техникалық тапсырмаларға, қолданыстағы стандарттарға және нормативтiк кұжаттарға сәйкес болуын қамтамасыз етiп әзірлеу жөнiндегi жұмысты атқарады, зертхана жағдайларында және объектiлерде құрал - жабдық пен жүйелердi жөнге келтiрумен, іске қосумен және сынақтан өткiзумен айналысып, олардың күйiнiң түзулiгiн бақылайды, тәжiрибелер мен сынақтарға қатысады, аспаптарды іске қосады, қажетті сипаттамалар мен параметрлердi тiркейдi және шыққан нәтижелердi қорытындылайды, бағдарламалар, нұсқаулықтар және басқа да техникалық құжаттарды әзірлеуге, макеттер жасауға, сондай-ақ сынақтар мен тәжірибе жасау жұмыстарына қатысады, бастапқы материалдар, статистикалық есептемелер деректерін, ғылыми- техникалық ақпараттар жинаумен, өндеумен және жинақтаумен айналысады, жүргiзiлетiн жұмыстардың, кажетті айрықшылықтардың сипаттамаларын, диаграммалар, кестелер, графиктер және басқа техникалық құжаттарды әзірлейді, жұмыста қолдану мақсатымен анықтамалық және арнайы әдебитетті зерттейді, жаңа техниканы, прогрессивтi технологияны, онтайлы ұсыныстар мен өнертабыстарды енгiзудiң экономикалық тиiмдiлiriн, негіздеу жұмысына қатысады, жоспарлы және есептік құжаттарды ресімдеу жөніндегі жұмыстарға қатысады, атқарылып жатқан жұмысты қарау және талқылау барысында қабылданған шешiмдерге сәйкес техникалык құжаттарта тиiстi өзгертулер мен түзетулер енгiзедi, атқарылып жатқан жұмысқа қатысты кipic хатттарды қабылдап тiркейдi, олардың бүтiндiгiн қамтамасыз етедi, құжаттардың өтуін есепке алып, олардың орындалу мерзімдерін бақылайды, сондай-ақ ic- қағаздарды жүргiзу бойынша аяқталған құжаттардың техникалық ресiмделуiн жүзеге асырады, жұмыс туралы есептер құрастыру үшiн тиiстi мәлiметтердi жүйеге келтiредi, өндейді және даярлайды, жұмыста жаңа техникалық құралдарды пайдалану жөнiнде тиiстi шаралар қабылдайды.

32. Бiлyi тиiс:

Қазақстан Республикасынын заңнамалық және өзге де актiлерiн, жұмыс тақырыптамасы бойынша анықтамалық материалдарды, құрал-жабдықларды жөнге келтiру жұмыстарын орындаудың негiзгi әдiстерiн, арнайы және анықтамалық әдебиетте қолданылатын терминологияны, жұмыс бағдарламалары мен нұсқаулықтарды, әзірлену үстіндегі техникалық құжаттаманы әзірлеудің қолданыстағы стандарттары мен техникалық шарттарын, оны құрастыру тәртiбi мен ресiмдеу ережелерiн, өлшеу, бақылау және тәжiрибелер жүргiзудiң дәйектiлiгiн және техникасын, бақылау-өлшегіш аппаратураны және оны қолдану ережелерiн, өндiрiс технологиясы негiздерiн, қолданыстағы құрал - жабдыктың техникалык сипаттамаларын, конструктивтік ерекшелтктерін, кызметін, жұмыс принциптерiн және пайдалану ережелерiн, құрал- жабдықты тексеру және дефектiлердi анықтау әдiстерiн, құрал- жабдықтын жұмыс режимінің параметрлерiн, құралдарын, сипаттамаларын және деректерін өлшеу әдістері мен құралдарын, техникалық есептердi, графикалық және есептеу жумыстарды орындай бiлу, ақпарат алуды, өңдеудi және тапсырылуы тиiс техникалық құралдарын, есептеу техникасын қолдану ережелерін, қолданыстағы есеп және есептік нысандарын және есеп жүргізу мен есептемелер құрастырудын тәртiбiн, жаңа техника мен алдынғы қатарлы технологияларды, рационализаторлық ұсыныстар мен өнертабыстарды енгiзудiң экономикалық тиiмдiлiгiн есептеу әдiстерiн, экономика, өндiрiстi ұйымдастыру, еңбек және басқару негiздерiн, Қазақстан Республикасындағы еңбек туралы заңнамасының негiздерiн, еңбекті қорғау ережелерi мен нормаларын бiлуi тиiс, (техникалык) бiлiм және кемiнде 3 жыл енбек кемiнде 5 жыл енбек

33. Бiлiктiлiк талаптары:

1) Бiлiктiлiгi орта денгейдегі маман:

жоғары санаттағы: орта кәсіптік бiрiншi санаттағы техник лауазамында стажының немесе мамандығы бойынша стажының болуы;

бiрiншi санаттағы: орта кәсiптiк (техникалық) бiлiм жене екендігі санаттағы техник лауазымында кемiнде 2 жыл еңбек стажының немесе мамандық бойынша кемiнде 4 жыл еңбек стажының болуы;

екiншi санаттағы: орта кәсiптiк (техникалық) бiлiм жене техник лауазымында кемiнде 1 жыл еңбек стажы немесе мамандық бойынша кемiнде 3 жыл еңбек стажының болуы;

санаты жоқ: орта кәсiптiк (техникалық) бiлiмнiң болуы, жұмыс стажы талап етілмейді.

өндірістің тиімділігі мен табыстылығын, шығарылатын өнімнің сапасын арттыруға және жаңа өнім түрлерiн игеруге, материалдық, еңбек және қаржы ресурстарын қолайлы жұмсау арқылы жоғары нәтижелерте жеткiзуге бағытталған ұйымның экономикалық қызметін іске асыру жөнiндегi жұмысты атқарады, өнiмдi өткiзу көлемiн арттыру және табыс көлемiн улғайту мақсатында ұйымның шаруашылық- қаржы, өндiрiстiк және коммерциялық қызметінің жобаларын құрастыру үшiн кажетті бастапқы деректердi (бизнес-жоспарларды) даярлайды, өнiмдi өндiруге және еткiзуге, жаңа өнім турлерiн, алдыңғы қатарлы техника мен технологияларды енгiзуден пайда болатын кажетті материалдық, еңбектік және қаржылық шығыстар бойынша есептердi орындайды, ұйымның және оның құрылымдарының шаруашылық қызметіне экономикалық талдау жасайды, өндiрiс резервтерiн айқындайды, экономия режимiн қамтамасыз ету, өндiрiс табыстылығын, шығарылагын өнімнің бәсекелесу қабілеттілігін, еңбек өнiмдiлiгiн, өндiрiс шығындарын және өнімді өткізуге қатысты шығындарды төмендету, залалдар мен өнiмсiз шъғындарды жоққа шығару, сондай -ақ қосымша өнім шығару жөнiндегi шараларды әзірлейді, еңбек пен өндiрiстi ұйымдастырудың, жаңа техника мен технологияларды, рационализаторлық ұсыныстар мен өнертабыстарды енгізудің тиiмдiлiгiн анықтайды, әзiрленген өндiрiстiк - шаруашылық жоспарларды қарауға, ресурстарды үнемдеу жөніндегі жұмыстарға жоспарлы және есептік құжаттарды енгізуге және жетілдіруге қатысады, шарттар жасауға қажетті материалдарды ресiмдейдi, шарттағы мiндеттемелердi орындау мерзiмдерiн бақылайды, ұйым мен оның құрылымдары бойынша жоспарлық тапсырмалардың орындалу барысына, iшкi шаруашылық резервтердің пайдаланылуына бақылау жасайды, маркетингтік зерттеулердi жүргізуге және өндiрiстiң дамуын болжауға қатысады, регламенттелмеген есеп айырысулармен және есеп айырысу операцияларының дұрыс іске асырылуын бақылаумен айналысады, ұйым мен оның құрылымдарының өндiрiстiк қызметі нәтижелерінің экономикалық көрсеткiштерiн, сондай –ақ, жасалған шарттарды есепке алады, белгіленген мерзiмдерде кезенді есептемелердi даярлайды, экономикалық ақпарат деректер базасын қалыптастыру, жургізу және сақтау жөніндегі жұмысты атқарады, деректерді өндеу кезінде анықтамалық және нормативтік ақпаратқа өзгертулер енгiзедi, есептеу техникасы қолданылып шешiлетiн мiндеттемелердiң экономикалық қойылымын немесе оның жеке кезендерiн қалыптастыруға қатысады, экономикалық ақпаратты өңдеудің негiзделген жүйелерiн құруға мүмкiндiк беретiн дайын жобаларды, алгоритмдердi, қолданбалы бағдарламалар пакетiн пайдалану мүмкiндiгiн белгілейді.

35. Бiлуi тuic:

Қазақстан Республикасының заңнамалық және өзге де нормативтiк құқықтық актiлерi, ұйымның кызметін жоспарлау, есепке алу және талдау жөніндегі әдістемелік материалдарды, жоспарлық жұмысты ұйымдастыруды, бизнес- жоспарлар әзірлеу тәртiбiн, жоспарлық-есептiк құжаттаманы, материалдық, еңбек және қаржы шығындарының нормативтерін әзірлеу тәртiбiн, ұйым мен оның құрылымдары қызметінің көрсеткіштеріне экономикалық талдау жасау және есепке алуды, жаңа техника мен технологияларды, еңбекті ұйымдастыру түрін, оңтайлы ұсыныстарды және өнертабыстарды енгiзудiң экономикалық тиiмдiлiгiн анықтау әдiстерiн, есептеу жұмыстарын жүргізу әдістері мен құралдарын, шарттар жасауға кажетті материалдарды ресiмдеу ережелерiн, оперативтiк және статистикалық есептi ұйымдастыруды, есептеме кұрастырудың тәртiбi мен мерзiмдерiн, нарық экономикасы жағдайларында ұйымның экономикалық қызметін ұтымды ұйымдастырудың отандық және шетелдiк тәжiрибесiн, экономиканы, өндiрiстi, еңбекті және басқару жұмысын ұйымдастыруды, техникалық -экономикалық есеп айырысулар мен ұйымның шаруашылық қызметін талдау үшiн есептеу техникасын қолдану мүмкіндіктерін, оны қолдану ережелерiн, Қазақстан Республикасының еңбек туралы заңнамасын, еңбекті қорғау ережелерi мен нормаларын.

36. Бiлiктiлiк талаптары:

1) Бiлiктiлiгi жоғары деңгейдегі маман:

жоғары санаттағы: жоғары кәсіптік (экономикалык) бiлiм, және бiрiншi санаттағы экономист лауазымында кемінде 3 жыл еңбек стажының болуы немесе мамандық бойынша кемінде 5 жыл еңбек стажының болуы;

бiрiншi санаттағы: жоғары кәсiптiк (экономикалык) бiлiм және екiншi санаттағы экономист лауазымында кемiнде 2 жыл еңбек стажының болуы немесе мамаңдық бойынша кемiнде 4 жыл еңбек стажының болуы;

екiншi санаттағы: жоғары кәсiптiк (экономикалык) бiлiм және экономист лауазымында кемінде 1 жыл еңбек стажының болуы немесе мамандық бойынша кемiнде 3 жыл еңбек стажының болуы;

санаты жоқ: жоғары кәсiптiк (экономикалық) бiлiм, еңбек стажы талап етілмейді.

2) Бiлiктiлiгi орта деңгейдегі маман:

жоғары санаттағы: орта кәсіптік (экономикалық) бiлiм және бiрiншi санаттағы экономист лауазымында кемiнде 3 жыл еңбек стажының немесе мамандық бойынша кемiнде 5 жыл еңбек стажының болуы.

бiрiншi санаттағы: орта кәсiптiк (экономикалық) бiлiм және екiншi санаттағы экономист лауазымында кемiнде 2 жыл еңбек стажының болуы немесе мамандық бойынша кемiнде 4 жыл еңбек стажының болуы.

екiншi санаттагы: орта кәсiптiк (экономикалық) бiлiм және екiншi санаттағы экономист лауазымында кемінде 1 жыл еңбек стажының болуы немесе мамандық бойынша кемінде 3 жыл еңбек стажының болуы.

санаты жоқ: орта кәсiптiк (экономикалық) бiлiм, еңбек стажы
талап етілмейді.

13. Заң кеңесшісі
37. Лауазымдық мiндеттерi:

құкықтық сипаттағы құжаттарды әзiрлейдi немесе әзірлеуге қатысады, ұйымдағы құқықтық жұмысқа әдiстемелiк жетекшiлiк етедi, құрылымды, бөлiмшелер мен қоғамдық ұйымдарға түрлi құқықтық құжаттарды даярлауға және ресiмдеуге көмектеседi, талаптар кері қайтарылғанда негiзделген жауаптар даярлауға қатысады, ұйымның өзге құрылымдарымен бiрлесiп талан-тараж, ақшаны ысырап ету, ақшаның кем шығуы, сапасыз, стандартқа сәйкес келмейтін және жинақталмаған өнімнің шығарылуы, қоршаған ортаны қорғау туралы заңдардың бұзылуы туралы және өзге де құқық бұзушылық туралы материалдарды, алқалы сотқа, тергеу және сот органдарына тапсыру үшiн, әзiрлейдi, сот iciнiң қарауындағы және орындалған сот және алқалы iстердi есепке алумен және сақтаумен айналысады, шарттық, қаржылық және еңбек тәртiбiн нығайту, ұйым мүлкiнiң бүтiндiгiн қамтамасыз ету жөнiндегi шараларды әзірлеуге және оларды іске асыруға қатысады, айқындалған кемшiлiктердi жою және ұйымның шаруашылық-қаржылық қызметін жақсарту мақсатымен талаптарды, сот және алқалы сот істерін қараудың, шаруашылық шарттардың жасалу және орындалу практикасының нәтижелерін зерттеумен, талдаумен және қорытындылаумен айналысады, шаруашылық шарттар жасау, олар бойынша құқықтық сараптама жасау, ұжымдық келісімдердің және салалыкқ келiсiмдердiң шарттарын әзірлеу жумысына, сондай-ақ дебиторлық және кредиторлық берешек мәселелерін қарауға қатысады, құрылымдық бөлiмшелер тарапынан талаптарға жауап дайындауға қажетті анықтамалардың, есептердің, түсiнiктемелердiң; және өзге де материалдардың уақытында ұсынылуын бақылайды, қазіргі ақпараттық технологияларды және есептеу құралдарын қолдану негiзiнде анықтамалық құжаттаманы әзірлейді, ұйымның қызметінде туындайтын құқықтық мәселелер, қайтарып алұға жолданатын нормативтiк актілердің жобалары бойынша қорытындылар дайындауға қатысады, ұйымның қызметкерлеріне қолданылып жүрген заңнама және оған енгiзiлген өзгерiстер туралы ақпарат берiп отырады, ұйымның лауазымды адамдарын олардың қызметіне қатысты, нормативтік құқықтық актілермен таныстырады, ұйымның қызметкерлеріне ұйымдық - құқықтық және өзге де заң мәселелері жөнiнде консультациялар бередi, қорьтындылар жасайды, муліктік-құқықтық сипаттағы кұжаттар мен актілерді ресімдеуге көмектеседі.

38. Бiлyi тиiс:

ұйымның өндiрiстiк - шаруашылық және қаржы қызметін реттейтiн Қазақстан Республикасының зағнамалық және өзге де нормативтiк құқықтық актiлерiн, ұйымның құқықтық қызметіне қатысты әдiстемелiк және басқа материалдарды, азаматтық, еңбек, қаржы, әкiмшiлiк құқығын, салық заңнамасын, ұйымның шаруашылық - қаржы қызметі туралы есептердi құрастыруды және оларды есепке алу тәртібін, шаруашылық келісімдерді, ұжымдық шарттарды, салалық келісімдерді жасау және ресiмдеу тәртібін, қазіргі ақпараттық технологияларды қолданумен құқықтық құжаттаманы жуйеге келтiру, есепке алу және жургiзу тәртiбiн, экономика, еңбекті, өндiрicтi, басқаруды ұйымдастыру негiздерiн, есептеу техникасын, коммуникация мен байланыс құралдарын, еңбекті қорғаудың ережелерi мен нормаларын.

39. Бiлiктiлiк талаптары:

1) Бiлiктiлiгi жоғары деңгейдегі маман:

жоғары санаттағы: жоғары кәсiптiк (заңгерлік) бiлiм және бiрiншi санаттағы заң кеңесшісі лауазымында кемiнде 3 жыл еңбек стажының болуы немесе мамандық бойынша кемiнде 5 жыл еңбек стажының болуы.

бiрiншi санаттағы: жоғары кәсiптiк (заңгерлік) бiлiм және екiншi санаттағы заң кеңесшісі лауазымында кемінде 2 жыл еңбек стажының болуы немесе мамандық бойынша кемiнде 4 жыл еңбек стажының болуы.

екiншi санаттагы: жоғары кәсiптiк (заңгерлік) бiлiм, және заң кенесшісі лауазымында кемiнде 1 жыл еңбек стажының болуы немесе мамандык бойынша кемiнде 3 жыл еңбек стажының болуы.

санаты жоқ: жогары кәсiптiк (заңгерлік) бiлiм, еңбек стажына талап қойылмайды.

2) Бiлiктiлiгi орта деңгейдегі маман:

жоғары санаттағы: орта кәсiптiк (заңгерлік) бiлiм және бiрiншi санаттағы заң кенесшісі лауазымында кемiнде 3 жыл еңбек стажының болуы немесе мамандық бойынша кемiнде 5 жыл еңбек стажының болуы.

бiрiншi санаттағы: орта кәсiптiк бiлiм (заңгерлік) бiлiм және екiншi санаттағы заң кеңесшісі лауазымында кемiнде 2 жыл еңбек стажының болуы немесе мамандық бойынша кемiнде 4 жыл еңбек стажының болуы.

екінші санаттағы: орта кәсіптік (заңгерлік) бiлiм және заң кеңесшісі лауазымында кемiнде 1 жыл еңбек стажының болуы немесе мамандық бойынша кемiнде 3 жыл еңбек стажының болуы.