АКАДЕМИЯ
ГОСУДАРСТВЕННОГО
УПРАВЛЕНИЯ ПРИ ПРЕЗИДЕНТЕ
РЕСПУБЛИКИ КАЗАХСТАН
2018
Мемлекеттік қызметшінің
әдебі және мінез-құлық
нормалары
Этика
и нормы поведения
государственного служащего
ҚАЗАҚСТАН РЕСПУБЛИКАСЫ
ПРЕЗИДЕНТІНІҢ ЖАНЫНДАҒЫ
МЕМЛЕКЕТТІК БАСҚАРУ АКАДЕМИЯСЫ
Мемлекеттік қызметшінің
әдебі және мінез-құлық
нормалары
ҚАЗАҚСТАН РЕСПУБЛИКАСЫ ПРЕЗИДЕНТІНІҢ
ЖАНЫНДАҒЫ МЕМЛЕКЕТТІК БАСҚАРУ АКАДЕМИЯСЫ
2018
Қазақстан Республикасы Президентінің жанындағы
Мемлекеттік басқару академиясының Ғылыми кеңесімен
баспаға ұсынылған
Рецензенттер:
К. Нигметов, Қазақстан Республикасының Ұлттық
экономика министрлігі «Экономикалық зерттеулер
институты» АҚ Мемлекеттік органдар қызметінің тиімділігін
бағалау орталығы директорының міндетін атқарушы;
А.Б. Көшербаева, экономика ғылымдарының докторы,
Қазақстан Республикасы Президентінің жанындағы
Мемлекеттік басқару академиясының доценті.
Мемлекеттік қызметшінің әдебі және мінез-құлық
нормалары: нұсқаулық / Авторлар ұжымы: Ф.Н. Жақыпова,
А.А. Ахметов, Ж.Ж. Давлетбаева,
Ж.К. Рысбекова, Е.К. Жаров. – Астана: Қазақстан
Республикасы Президентінің жанындағы Мемлекеттік
басқару академиясы, 2017. – 84 б.
«Мемлекеттік қызметшінің әдебі және мінез-құлық
нормалары» нұсқаулығында мемлекеттік қызметшілердің
жұмыс уақытында және жұмыстан тыс уақытта негізгі мінез-
құлық қағидалары қарастырылған, жағдаяттық мысалдар
негізінде мемлекеттік қызметшілер үшін қысқаша нұсқау
ұсынылған және мемлекеттік қызметшілердің практикасында
бейәдеп мінез-құлық фактілерінің ең көп тараған түрлері
келтірілген. Бұдан басқа, осы жұмыста мемлекеттік
қызметшілердің парасаттылық мәдениетін қалыптастырудың
негізгі аспектілері берілген. Нұсқаулық мемлекеттік
қызметшілерге, магистранттарға, докторанттарға,
оқытушыларға, сондай-ақ әдеп мәселелеріне қызығушылық
танытатын оқырмандар қауымына арналған.
КІРІСПЕ
Мемлекеттік қызметшінің әдебі және мінез-құлық нормалары
3
Мемлекет басшысы
«Қазақстан – 2050»
стратегиясында «өте жоғары
этика және кәсібилік тиімді
мемлекеттік аппаратты
құрудың негізгі өлшемі болып
табылатындығын» атап өтті.
Бүгінде мемлекеттік
қызметшінің әдебі мен мінез-
құлық мәселелеріне үлкен мән
беріледі. Мемлекеттік
қызметші имиджінің тұтастығы
жоғары кәсібилік пен жеке
құзыреттердің, моральдық-
адамгершілік қасиеттердің
және әдептілік мінез-құлықтың
көрінуіне негізделген.
Бұдан басқа, мемлекеттік
қызметші мемлекеттің
мүддесіне және азаматтардың
құқығына залал келтіретін іс-
қимылдарға қарсы тұруға,
заңмен белгіленген
шектеулерді сақтауға міндетті.
Осы нұсқаулықта
мемлекеттік қызметші әдебін
сақтау бойынша қысқаша
нұсқау ұсынылған. Мұнда
лауазымды тұлғалардың
мінез-құлық нормалары,
олардың әріптестерімен өзара
қарым-қатынасы мен
қызметтік және қызметтік
емес қарым-қатынастардың
қағидаттары қарастырылған
мысалдар келтірілген. Осы
нұсқауды қолдану халыққа
қызмет ететін адамдардың
адалдығына және әділдігіне
қоғам мен азаматтардың
сенімін туғызуға мүмкіндік
беретін болады.
Біз мемлекеттік
қызметшілерді осы
нұсқаулықпен мұқият
танысуға және күнделікті
өмірде әдепті мінез-құлық
қағидаттарын сақтауға
шақырамыз.
Құрметпен,
Авторлар ұжымы
ТИІМДІЛіК
Қызметті басқару – шектелген уақыт
жағдайында бөлімшенің қызметін жоспарлау
мен қамтамасыз ету үшін қажетті ақпаратты
талдау мен дайындауға арналған
басымдықтарды қоя білу.
Ынтымақтастық – әріптестермен және
мемлекеттік органдар мен ұйымдардың
өкілдерімен өзара іс-қимылды дамыту,
тапсырманы орындау үшін пікір алмасу.
Шешім қабылдау – өз өкілеттілігі шегінде
шешім қабылдау үшін қажетті ақпаратты таба
білу.
Жеделділік – өзгермелі жағдайларда жылдам
бейімделу, болып жатқан өзгерістерді талдау
және жұмысты жақсарту бойынша дер кезінде
шараларды қабылдау.
Өздігінен даму – өзін-өзі дамытуға талпыну,
жаңа ақпаратты және оны қолдану тәсілдерін
іздеу.
ХАЛЫҚҚА ҚЫЗМЕТ ЕТУ
Қызметті тұтынушыға бағдарлану – сапалы
қызметтерді көрсету бойынша жұмысты
ұйымдастыру және халықта туындаған
сұрақтарды шешуде көмек көрсету.
Қызметті тұтынушыны хабарландыру –
тұтынушыға қолжетімді нысанда ақпаратты
жеткізу.
МЕМЛЕКЕТТІК ҚЫЗМЕТШІНІҢ
ҚҰЗЫРЕТТЕРІ
АШЫҚТЫҚ ЖӘНЕ ЕСЕП
БЕРУШІЛІК
Парасаттылық – белгіленген әдептілік
нормалары мен стандарттарын қолдану.
МЕМЛЕКЕТТІК ҚЫЗМЕТШІНІҢ
ЖЕКЕ ҚАСИЕТТЕРІ
ЖАУАПКЕРШІЛІК
өз іс-әрекеті мен нәтижелеріне жауапкершілік
алу.
БАСТАМАШЫЛДЫҚ
жаңа идеяларды әзірлеу және ұсыну, негізгі
міндеттерінен
бөлек қосымша жұмыстарды
орындау.
СТРЕСКЕ ТӨЗІМДІЛІК
сынға сабырлылық таныту және ол негізделген
болса, кемшіліктерді жою бойынша шараларды
қабылдау.
5
Мемлекеттік қызметшінің әдебі және мінез-құлық нормалары
МЕМЛЕКЕТТІК ҚЫЗМЕТШІНІҢ
ҚҰЗЫРЕТТЕРІ