Кассир
әуе бөлімінің директоры
Аға
менеджерлер (2)
Әуе билеттерін сату бойынша операторлар (4)
Рұқсатнама-курьерлік және жарнама бөлімінің басшысы
Сату бойынша Менеджерлер(8)
Рұқсатнама-курьерлік бөлім (2)
Қызмет көрсетуші жұмыскерлер (1)
2 сурет. «Яссауи” туристік фирмасы қызметкерлерінің штаты.
Фирма қызметтің келесі түрлерін көрсетеді:
● Туризм, отелдерді, туристік базаларды, мотелдерді, экскурсия ұйымдастыру бойынша қызметті, жеке және істік сапарларғақызмет көрсетуді, мәдени, гастролдік, мейірімділік және басқа шараларға қатысу мен ұйымдастыруда, қызмет көрсетеді;
● Мамандардың туристік сапарлары мен іссапарларын ұйымдастыру;
● Таяу және алыс шетелдердегі халықаралық туристік қызметтерді жүзеге асыру;
● Әртүрлі елдердің әуе жолы компанияларының ішкі және шетелдік рейстерге әуе жолы билеттерін сату;
● Сауықтыру және демалыс үйлерінде жолдамаларды өткізу.
ЖШС «Яссауи» туризм компаниясы 1956 жылдан бері ірі фирмалар қатарындағылардың бірі болып табылады және Қазақстан Республикасының туристік қызмет көрсету рыногінде алғы шептерде орын алады. Біздің компаниямыз туризм саласында жұмыс істейтіндердің ішінде ең беделдісі және байырғысы. «Интурист» ВАҚ филиалының құқықтық мирасқоры бола отырып, БАЭ, Түркия, Қытай, Германия, Жапония, АҚШ, Франция, Швейцария және көптеген басқа дүниежүзі елдерінің туристік компанияларымен кеңейтілген іскерлік байланыстарды сақтап қалды. Байланыстарын кеңейту мақсатында, «Яссауи» Қазақстандық Туристік Ассоциацияның (ҚТА) Құрылтайшыларының бірі құқығында енді.
Көптеген жылдардан бері компания «Яссауи» Біріккен Араб Эмиратына, Түркияға, Таиландқа, Иорданияға ұшатын чартерлік сапардың иесі болып келеді.
Жоғары кәсіпқойлықты тәжірибелі мамандар штаты, көптеген жылдарға созылған ірі туроператорлармен серіктестік қатынастар, тек туристік мерзімде емес, күнтізбелі жылдың барлық бойлығында тапсырыскерлердің мәнді көлеміне сапалы қызмет көрсетуге мүмкіндік береді. «Яссауи» компаниясының туристерінің саны жылдан жылға өсуде, сонымен қатар нығыз іскерлік байланыстар кеңеюде.
Компанияның ең жақсы серіктестерінің бірі «Royal Park» (БАЭ) болып табылады. «Royal Park» компаниясымен біріге отырып, Бізге БАЭ сапар шегуге бірегей мүмкіндік ұсынады. Бізге, аңызға айналған, дүниежүзіне белгілі араб қонақжайлылығын және ашық көңілдігін көзбен көріп, сезінуімізге мүмкіндік береді.
Эмират туралы әсер – бұл жыл онекі ай күн күліп тұратын, ал жағалауында көк жасыл теңіз толқындап жатқан елдің кішіпейіл және қонақжайлы халқы туралы әсер, бұл жерде қазіргі аспанмен таласқан биік үйлер дәстүрлі араб кврталдары «бастакиямен», олардың өзгермейтін ішкі аулаларымен және «жел мұнараларымен» - ескі, бірақ қазіргі кондиционерлердің тиімді прототиптерімен көршілес орналасқан.
БАЭ – отелдер, дүниежүзінің ең жақсы отелдерімен теңеседі, ал мейрамханалары ең экзотикалық дәмдермен есіңізде қалады. Дегенмен, осымен бірмезгілде, бұл пикникке жайғасуға немесе кешкі мезгілдерде жұлдызды ашық аспан астында кәуәбке отыруға болатын, шөл даладағы құм төбелер мен оазистер елі.
БАЭ – бұл сатып алуды ұнатушылар үшін жұмақ, арабша «сук» деп аталатын, тар колоритті көшелердегі дәстүрлі базарларында немесе ультра сәнді сауда орталықтарында тауарлар молшылығы күтеді. Спорттық демалысты ұнатқандар үшін бұл жерде спорттың кез – келген түрімен айналысуға барынша кең мүмкіндіктер табылады, мейлі парус астында жүзсін, аквалангпен сүңгісін, су шаңғысын тепсін, теннис, атқа міну, садақ ату немесе тіпті коньки тепсін, барлығыда табылады.
Қарапайым заттардың табиғаты мен мәдениеті, дәстірі мен қазіргісі, әсерлілігі мен құпия ойы. Осының бәрі қолайлы жылы ауа райымен, жылы жұмсақ теңізбен және толық қауіпсіздікпен ұштаса отырып, шетелдікте, қазақстандықта туристердің көңілін өзіне аудартады.
«Яссауи» Сіздің осы еліктіретін және таң қалдыратын елді өзіңізгн ашуыңызға көмектеседі. Біз сенімдіміз, Сіз бұл елде бір рет болсаңыз, сіздің жүрегіңіздің бір бөлігі өмір бойына осында қалатынына және қайта айналып соғарыңызға.
Біз Сізге өте кереміт демалыс, істік сапар, әртүрлі экскурсиялық бағдарламалар ұсынып, бизнес семинарлар мен басқада көптеген істерді ұйымдастырамыз.
БАЭ бағытындағы қызмет көрсету диапазоны өте кең:
- Ең жақсы отелдер
- Қолайлы бағалар
- Рұқсатнамалар
- Шоп - турлар
- Интернетте турларды резервте сақтау
- VIP сервис
- Экскурсиялық бағдарламалар.
Сонымен қатар, «Яссауи» туристердің алдында өзінің есігін қонақ жайлылықпен айқара ашып, Қазақстан бойынша есте қаларлық саяхат жасауға шақырады.
«Яссауи” фирмасы тапсырыскерлерді дүниежүзінің 30-дан астам елдеріне жіберуді жүзеге асырады және келесі бағыттар бойынша туроператор болып табылады: Чехия, Венгрия, Италия, Голландия, Франция, Австрия, Англия, Швейцария.
Сонымен қатар, «Яссауи” фирмасы дүниежүзінің кез – келген нүктесіне әуе жолдары билеттерін сату бойынша қызмет көрсетеді, 10-нан астам әуе компанияларының қызметін көрсетеді, оның ішінде: “Эйер Казахстан”, KLM және басқалары.
«Яссауи” фирмасы тапсырыскерлерді тартудың қосымша әдістерін қолданатын аз фирмалардың бірі: жеңілдіктердің икемді жүйесі бар (екінші рет келгендерге әр жолдамадан 3 % , үшінші рет келгендерге 5 %, одан арман қарай 7 %); әрбір тапсырыскерге жолдама алу кезінде жарнамалық өнімдерді беру (календарлар, буклеттер және т.б.).
Туристік рынок, ішкісі болсын, халықаралық болсын, - ең бәсекелесті рыноктардың бірі. Туристерді тарту үшін қатаң бәсекелестік күрес жүреді, жжеке елдер арасындада, елдің өзінің ішіндеде - региондар, қалалар, қонақ үйлер, қызмет көрсетуші кәсіпорындар және туристік фирмалар арасында. Қатал бәсекелестік жағдайында маркетингтің анық бағдарламасын әзірлеудің маңызы зор болады және оның нақты шараларын бірізді жүзеге асыру, рынокты зерттеуден бастап, турөнімді жасау мен оны рынокта жылжыту бойынша мақсатты бағытта әрекет жасауға дейін. Бұл жағдайларда, қазіргі маркетингтің маңызды бөлімдерінің бірі болатын, жарнамалық – ақпараттық жұмыс үлкен роль атқарады. Психология, социология, эстетика және басқа ғылымдар саласындағы жаңа табыстарды қолдана отырып, жарнама соңғы жылдары өте қуатты индустрияға айналды.
«Яссауи” фирмасындағы жарнамалық – ақпараттық қызмет екі деңгейде жүзеге асады:
● мемлекеттік макро деңгейде;
● коммерциялық құрылымдар, немесе микро деңгейде (қонақ үйлер, көлік компаниялары және т.б.)
Макро деңгейдегі жарнама мемлекеттік реттеу органдарымен жүргізіледі - министрліктермен, басқармалармен, комитеттермен. Бұл деңгейдегі негізгі мақсат:
● елдің тұтас немесе бір регионының қолайлы тұлғасын жасау және көрсету;
● әлуетті тапсырыскерді көптеген туристік бағыттардың ішінен өзінің саяхаттауы үшін тек осы елді немесе регионды таңдауына тарту.
Макро деңгейдегі жарнама қызметі негізінде бюджеттік қаражатпен жүргізіледі.
Микро деңгейдегі жарнаманың негізгі мақсаты, немесе коммерциялық жарнаманың – сатып алушыны рынокта ұсынылатын ұқсас өнімдер массасынан, нақты өнімді сатып алуға тарту.
Туризмдегі жарнамалық қызмет, оның ішінде қазақстандық, қатаң реттеледі. Мемлекет туристік фирмалар жарнамасына ерекше талап қояды. Туристік фирмаларға жарнамалық жарияламаларда көрсетілген, баяндалған ақпараттардың сенімділігі үшін жауапкершілік артылады. Өнім туралы ақпарат нақты және объективті болуы қажет. Соңғы талап өте маңызды, өйткені көптеген елдерде, оның ішінде Қазақстандада, тұтынушылар құқығын қорғау туралы заң қабылданған. Сондықтан жарнамада көрсетілген ақпараттың нақты көрсетілетін қызметтен айырмашылығы болған жағдайда, турист фирмадан сәйкес өтемді талап етуге, ал төленбеген жағдайда сотқа беруге құқығы бар.
Жарнамалық бағдарламаны әзірлеудегі бірінші қадам – жарнаманың мақсатының қойылымы. Жарнамалық мақсат – белгілі бір уақыт кезеңі ішінде, белгілі бір мақсатты аудиторияға қатысты орындалатын, анықталған коммуникациялық міндет. Өткізілімді кеңейтуге әзірленетін жарнаманың мақсаты – мақсатты рыноктағы жаңа қызметтер мен маркалар туралы біліктілік жасау.
«Яссауи” фирмасында жарнама бюджетін есептеу келесідей түрде жүргізіледі:
Жарнама мақсатын анықтап алып, фирма жарнамалық бюджет орнықтырады. Бюджетті құрастыру кезінде кейбір факторлар ескерілуі керек: туристік өнімнің өмірлік циклінің сатысы – жаңа тауарлар жарнамаға жұмсалатын көп қаражатты керек етеді, тұтынушыға түсінікті болуын және одан қайтымды реакцияны алу үшін. Кемелдік сатысына көтерілген тауарлар сату көлемімен салыстырғанда жарнамаға аз қаражат талап етеді; рыноктық үлес – үлкен рыноктық үлеспен қызмет үшін, әдетте, үлкен жарнамалық шығындар қажет болады. Рынокты жеңіп алу немесе бәсекелес рыногінің үлесін жеңіп алу бар рыноктық үлесті қолдауға қарағанда үлкен жарнамалық бюджетті талап етеді; бәсекелестік және бөгеуілдер – көптеген бәсекелестер мен күшті жарнамалық қолдау бар рынокта сауда маркасы көбірек жарнамалануы керек, ол рыноктың жарнамалық шуының ішінен естілуі керек; жарнамалану жиілігі - бұл сол сияқты жарнама бюджетімен анықталады, сауда маркасы туралы жарнамалық жариялама қаншалықты көп қайталанса, соншалықты бюджет жоғары; тауардың саралануы - өз тобындағы басқа қызметтермен барынша ұқсас қызметтер үшін, күшті жарнама ерекшеленуге көмектесуі және оны дараландыруы керек, егер оның ерекшелігі бәсекелес тауарлардан маңызды болса, жарнама осы ерекшеліктерді тұтынушыға жеткізуі керек.
Жарнамаға жұмсалатын жалпы бюджетті есептеудің төрт жалпы әдісі бар:
Компанияның мүмкіндіктерінен шыға отырып – бюджетті анықтаудың мұндай әдісі жарнама ықпалына және сату көлемінің жылжытылуына ешқандай көңіл аудармайды. Бұл маркетингті мезгілінен бұрын жоспарлауды қиындататын, анықталмаған жыл сайынғы жарнамалық бюджетке келтіреді. Одан өзге, мұндай әдіс жарнамаға қарадаттың шамадан тыс жұмсалуына келтіргенімен, көбінесе ол қаржының жетімсіздігіне әкеледі.
Сатудан түскен пайыз ретінде - жарнамалық бюджетті сатудың бағасынан пайыздық тәуелділікте орнықтырады. Бұл бәрінен бұрын, жарнама мен жылжытылуға кететін шығын, компанияның «өзіне мүмкіндік беруінен» айрықшалануы ықтималды. Одан өзге, компания жетекшілері өзара жылжытылу, сату бағасы және пайда шығыстарын шығын бірлігіне жатқыза алады. Ақырында, бұл, мүмкін, бәсекелестік тұрақтылықты жасайды, өйткені бәсекелес фирмалар әншейінде оларды сатуданда соншалықты пайыз шығындайды. Дегенмен бұл әдіс өзін ақтамайды. Сатуды жылжытылу үшін негіз ретінде қарастыру дұрыс емес: олар бәрінен бұрын - жылжытылу саясатының нәтижесі. Бұл жағдайда бюджет фирманың өзінің мүмкіндіктерімен емес, үлкен дәрежеде қорлардың қол жетерлігімен анықталады. Кейде бұл сатудың құлдырауын болдырмауға қажет болса, онда дәлелсіз шығыстарды арттыруды болдырмауға мүмкіндік береді. Бірақ жылдық бюджет сату деңгейіне тәуелді болғандықтан, ұзақ мерзімге жоспарлау өте қиын. Ақырында, мұндай әдіс таңдау үшін белгілі бір пайызды қамтамасыздандырмайды, егер өткен тәжірибе немесе бәсекелестер пайызы ескерілмейтін болса ғана.
Бәсекелестердің шығыны деңгейінен шыға отырып – бәсекелестер деңгейімен шығынды салыстыру. Компаниялар бәсекелестер жарнамасын бақылайды немесе саладағы шығын деңгейі бойынша мәліметтерді жарияламалардан алады немесе сауда ассоциацияларынан, содан соң сала бойынша орташа шамадан шыға отырып өздерінің бюджеттерін орнықтырады. Бұл әдістің пайдасына екі аргумент бар: бәсекелестер бюджеттері саланың ұжымдық ойын білдіреді және бәсекелестердің салыстырмалы шығындары жарнамалық соғысты болдырмауға мүмкіндік береді. Бірақ, өкінішке орай, бұл екі аргумент сенімсіздеу. Жылжытылуға компания қанша қаражат жұмсауы керек екенін бәсекелес жақсы біледі деп есептеуге ешқандай негіз жоқ. Компаниялар әртүрлі, жәнеде әрқайсысының жарнама мен тауардың жылжытылуында өздерінің ерекше қажетсінулері бар.
Жарнамалық бағдарламамен көзделетін мақсаттар мен міндеттерден шыға отырып – бюджеттің жылжытылу бағдарламасының мәселелері мен мақсаттарына сәйкестігін анықтау әдісімен оны орнықтыру барынша қисынды. Бюджетті анықтамас бұрын, маркетингілік бойынша мамандар өзіндік мақсаттарды, осы мақсаттарға жету үшін орындалуы қажет міндеттерді анықтауы қажет және оларды орындауға жұмсалған шығынды бағалауы қажет. Осы шығындардың барлық сомасы – жылжытылуға ұсынылатын бюджет болып табылады. Бұлда орындалуы қиын әдіс, өйткені анықталған мақсаттарға қол жеткізуге қандай міндеттер әкелетінін алдын ала анықтау өте күрделі. Әдіс жылжытылуға тіленетін бюджетті орнықтыруға мүмкіндік береді.
Өнімнің өздік құнына жатқызылған, жарнамаға кеткен нақты шығындардың жалпы шамасы қызмет көрсетуді өткізуден түскен ақша көлеміне тәуелді және нормативтерден аспауы керек. Өзінің қызметін туристік қызмет көрсету аясында жүргізетін ұйым, жарнамаға шекті саналған шығын сомасын 3 есеге көтереді .
Біздің қызметтеріміз 140000 тұтынушылардан тұратын рынокқа ұнай алады. Мақсаты - 98000 тұтынушыларды қамту (140000 х 70%). Орта тұтынушы жарнамамен және әрекеттің біржарым күшімен 24 байланыста болатын болса, онда сатып алынатын байланыстың есепті саны 3,528 млн. құрайды (98000 х 24 х 1,5).
Жарнаманы тарату құралдары туралы шешімдер.
Жарнамалық жарияламаны мақсатты аудиторияға дейін жеткізу үшін бұқаралық ақпарат құралдарын таңдаудағы басты қадамдар:
● қамту, жиілік және ықпал ету дәрежесін таңдау;
● ақпарат құралдарының басты түрлерін таңдау;
● ақпаратты тарату құралдарының нақты түрлерін таңдау;
● ақпарат құралдарында жайғасу уақытын таңдау.
Туристік өнім жарнамасының ерекшелігі сонда, теледидар бойынша ол ондай әрекетті емес. Ол газеттерде, журналдарда және радио бойынша тиімдірек және дәстүрлі жүреді. Сондықтан ақпаратты таратудың негізгі каналы ретінде баспасөздегі жарнама таңдалған. Журналдардағы жарнама келесілермен шартталады:
● сенімділік пен беделділік;
● қалпына келтірудің жоғары сапасы;
● тіршілік ұзақтығы;
● қайтара оқушыларының мәнді саны;
● оқушылар арасындағы жақсы “өтімділік”;
● жоғары демографиялық және географиялық селективтік.
Жарнама құны 1000 адамға есептелген. Жарнаманы нақты тасымалдаушыларды таңдау.
1 кестеден көреміз, ақпарат тарату тұрғысынан қарағанда, қазіргі кезеңде рынокта бізді қызықтыратын келесі журналдар: «Туризм и отдых», газеттер «Караван плюс» және «Эконом» келтірілген. Маркетингілік зерттеулер көмегімен оқушылар шеңбері анықталған және пайдасыз аудиторияны ескерумен – бір бөлімі қарастырылатын фирманың мақсатты рыногі болып табылмайды – әлуетті мақсатты рынокты анықтадық. Мысалы, “Туризм и отдых” журналының 85000 оқушылары бар, олардың 60 % пайдасыз аудитория және 40 % (34000 адам) мақсатты аудитория. 1/2 беттегі жарнама бағасы 13568 тенге. Сондықтан жарнама құны 399 тенгені құрайды (13568 : 34000 х 1000 =399 тенге) 1000 оқушыға. Келтірілген басқа журналдар үшінде осындай есептеулер жүргізіледі (1 кесте).
1 кесте.
Атауы
|
Тираж
|
Әлуетті мақсатты рынок
|
Жарнама құны (1/2 бағана),
тенге.
|
Шығу жиілігі
|
Жарнама құны, 1000 адамға, тенге.
|
Туризм и отдых
|
85000
|
34000 ад.- 40 %
|
13568
|
айына 2 рет
|
399
|
Караван плюс
|
85000
|
45000 ад.- 54 %
|
7200
|
айына 4 рет
|
160
|
Эконом
|
10000
|
34000 ад.- 40 %
|
6950
|
айына 2 рет
|
204
|
Хабарландырулар мөлшері полосаның 1/2 таңдайды, өйткені бұл байқалатын мөлшер, 40 % оқиды.
Барлығы, айына орта шамамен жарнама құны 256354 тенгені құрайды.
Негізгі жарнамаға қосымша басылым жарнамасын қолдану: календарлар мен буклеттер – үлкен тиражбен шығарылады және фирманың тапсырыскерлері арасында тегін таратылады, көрмелер мен жәрмеңкелерге келушілерге таратылады.
Ай сайын есептеп тұру қажетті:
1.жарнамалық үндеудің тиімділік коэффициенті:
Эп = х 100%
мұндағы: N – оң қостаушылар саны барлығы,
Ац – мақсатты аудиторияны қамту,
Ко - аудиторияны қамтудың тиімділік коэффициенті.
Жалпы пайда, тенгемен:
Од = V x Ц - С х n ,
V – жарнама бойынша сатып алынған қызметтер саны,
Ц – қызмет бірлігінің құны,
С – бір жарияламаның құны,
n - жариялама саны.
3. Жарнамалық үндеудің тиімділік көрсеткіші:
Пэ =
Сонымен қатар «Яссауи” фирмасында, жарнама бюджетін негіздеу үшін келесідей көрсеткіштерді есептейді:
Дебиторлық берешек айналымдылығы:
;
мұндағы - дебиторлық берешек айналымдылығы коэффициенті (айналым саны);
- турларды өткізуден түскен ақша (мың тенге);
- дебиторлық берешектің орташа шамасы (тенге).
Дебиторлық берешекті өтеу кезеңі:
;
мұндағы - дебиторлық берешекті өтеу ұзақтығы (күндер);
- есеп беру кезеңі (күндер);
- дебиторлық берешек айналымдылығы коэффициенті (айналым саны).
Дебиторлық берешекті басқарудың бірқатар жалпы ұсыныстары бар:
– тапсырыскерлермен есептесу күйін бақылауды орнықтыру;
– бір немесе бірнеше ірі тапсырыскерлермен төленбеу тәуекелдігін төмендету мақсатында мүмкіндігінше тапсырыскерлер шеңберін кеңейту керек;
– дебиторлық және несиегерлік берешектер қатынасын қадағалау, өйткені дебиторлық берешектің едәуір жоғарылауы кәсіпорынның қаржылық тұрақтылығына қауіп төндіреді және қосымша қымбат тұратын қаржыландыру көзін тартуды керек ету қаупі туады;
– ұзақ мерзімді төлем кезінде жеңілдіктерді ұсынуды қолдану.
Фирманың іскерлік белсенділігі, бәрінен бұрын, ресурстарды қарқынды қолдану, олардың айналымдылық кезеңімен, кезеңдегі шығындар мен алынған пайдалар көрсеткіштерімен сипатталады. Пайдалылықтың негізгі көрсеткіштерін қарастырамыз:
1. Активтер пайдалылығы (мүлік) - кәсіпорын активке салынған әрбір тенгеден қандай пайда алатынын көрсетеді;
;
мұндағы - активтер (мүлік) пайдалылығы;
- кәсіпорын қарамағында қалатын пайда (таза пайда);
- активтердің орташа шамасы (баланс валютасы).
2. Ағымдағы активтер пайдалылығы - ағымдағы активке салынған әрбір тенгеден кәсіпорын қандай пайда алатынын көрсетеді;
;
мұндағы - ағымдағы актив пайдалылығы;
- кәсіпорын қарамағында қалатын пайда
(таза пайда);
- ағымдағы активтердің орташа шамасы.
3. Инвестициялау пайдалылығы – кәсіпорында инвестицияланған құралдарды қолдану тиімділігін көрсететін көрсеткіш. Экономикасы дамыған елдерде бұл көрсеткіш инвестицияларды басқару шеберлігін бағалауды көрсетеді;
;
мұндағы - инвестицияның пайдалылығы;
- кезеңдегі пайданың жалпы сомасы;
- меншікті капиталдың орташа шамасы;
- ұзақ мерзімді міндеттердің орташа шамасы.
4. Меншікті капитал пайдалылығы:
- пайданың меншікті капиталға қатынасын көрсетеді;
;
мұндағы - меншікті капитал пайдалылығы;
- кәсіпорын қарамағында қалатын пайда
(таза пайда);
- меншікті капиталдың орташа шамасы.
5. Негізгі қызметтің пайдалылығы:
- қызметтің негізгі түрін өткізуден түскен пайданың шығын сомасына қатынасы қандай екенін көрсетеді;
;
мұндағы - меншікті капитал пайдалылығы;
- өткізуден пайда;
- шығындар.
Капитал пайдалылығы мен сату көрсеткіштерін талдау, талдау жүргізілген кезеңде фирма қызметі тиімділігінің нашарлағанын көрсетеді.
Сату пайдалылығын ұсынылатын қызметтерге бағаны жоғарылату жолымен немесе оларды өткізу кезіндегі шығынды төмендету жолымен арттыруға болады. Дегенмен бұл әдістер қысқа мерзімді кезеңде тиімді және ұзақ мерзімді келешекке сенімділігі жеткіліксіз. Фирманың қаржы жағдайын беріктендіру мақсатына жауап беретін ең бірізді саясаты, қажеттілігі әуе тасымалдау рыногіндегі сұраныммен анықталған, өндіріс пен қызметті өткізуді арттырудан тұрады.
Бұл көрсеткіштердің бәрі ай сайын немесе тоқсан сайын есептеліп тұрады және нәтижелеріне байланысты жарнамалық қызмет түзетіледі.
Бұл жарнамалық компания сатудың қандай деңгейіне келтіретінін қазір анықтау қиын. Жарнамадан өзге, сату деңгейі көптеген факторларға тәуелді: тауар ерекшелігіне, оның бағасына, елдегі экономикалық жағдайға және т.б.
Көздер бойынша тапсырыстардың бөлінуі.
1) Туризм мен демалыс. Фирмаға тапсырыскерлердің негізгі ағынының келуі “Туризм и отдых” журналында берілетін жарнаманың арқасында өтеді. Бұл мамандандырылған журнал, екі аптада бір рет шығады және тек қана туристік қызметтер туралы ақпараттарды басады. Оның беттерінен туристік аганттіктердің ұсыныстарын табуға болады: елдер, турлар мен бағалар, олардың адрестері мен телефондары туралы. Осы тектегі ақпаратты басатын барлық баспасөздің ішінен “Туризм и отдых” халықтың арасында барынша құзыретті және әйгілісі, өйткені көрсетілетін қызметтердің спектрлерін барынша кең және дәл көрсетеді.
2) Тұрақты тапсырыскер. Фирманың қызметін бір реттен көп пайдаланған туристер категориясы. Фирма арқылы бір рет барып келіп, жәнеде сапар нәтижесіне көңілі толған тапсырыскер, келесі саяхаттарында осы фирма арқылы (сұранып) жасауды жөн көреді, яғни ол «тексерілген» нұсқа болады.
3) Таныстар. Фирмаға достарының немесе туыстарының ұсынысы бойынша келген тапсырыскерлер категориясы. Көбінесе тұрақты тапсырыскердер фирманы өзінің достарына ұсынады немесе солармен бірге барады.
4) Маңдайшадағы жазу. Сыртқы жарнаманы және көшелердегі нұсқаманы қолдана отырып, олардың сәтті орналасқан кезінде, фирмаға көбірек тапсырыскерлерді тартуға болады. Қағида бойынша мұндай тапсырыскерлер маңдайшадағы жазуды көріп, алдымен қандайда бір тур туралы және оның бағасы туралы білуге кіреді, егер фирма қызметкерлері жұмысты дұрыс ұйымдастырса, қызыққан тапсырыскер міндетті түрде турды сатып алуға қайта келеді.
5) Интернет. Қазіргі кезде, барынша көп адамдар, үйінен немесе жұмысынан шықпастан ақпараттың кез келген тегін біле алады. Мұны, кез – келген тақырыпқа ақпарат алуға болатын компьютер және дүниежүзілік Интернет желісі көмегімен жасауға болады. Көптеген туристік агенттіктердің өзінің WEB- беттері бар, оларда фирма, оның қызметі, көрсететін қызметі, орынның барлығы және тур өнімдер бағасы туралы егжей – тегжейлі және ең жаңа ақпараттарды жайғастырады. Интернет беттерінде ақпаратты орналастыру өте ыңғайлы, тапсырыскер өзін қызықтырған кез – келген ақпаратты өзінің копьютерінде сақтай алады немесе басып ала алады, бұл оның осы мәселеге өзіне қажетті уақытта қайта айналып келе алуына көмектеседі. Жақсы, тартымды рәсімделген беттер өте күшті, қажетті жарнамалық қадам болып табылады.
6) Басқалары. Одан өзге фирма туралы ақпарат таратуға болатын басқада көздер бар: баспасөз басылымдары, анықтамалар, әртүрлі клубтар, дүкендер, елшіліктер, әуе компаниялары және т.б.
Достарыңызбен бөлісу: |