Тіл және әдебиет теориясы кафедрасының доценті., ф.ғ. к

 
1 
Қазақстан Республикасы Білім және ғылым министрлігі 
Ахмет Байтұрсынов атындағы Қостанай мемлекеттік университеті 
Тілдік даярлау орталығы 
 
 
 
 
 
 
 
Испандиярова Айнур Тюлюгеновна 
Мукашева Роза Айромбаевна 
 
 
 
Қазақ тілі 
(Жалғастырушы деңгей) 
Оқу құралы  
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
Қостанай, 2016 
 

 
2 
ӘОЖ 811.512.122 (075.8) 
КБЖ 81.63.24.я73 
И89 
             
 
Пікір жазғандар: 
Досова А.Т.- А.Байтұрсынов атындағы Қостанай мемлекеттік университеті 
Тіл және әдебиет теориясы кафедрасының доценті., ф.ғ.к. 
Қайыпбаева  А.К.-  А.Байтұрсынов  атындағы  Қостанай  мемлекеттік 
университеті Тіл және әдебиет теориясы кафедрасының доценті., ф.ғ.к. 
Канапина С.Г. - Қостанай мемлекеттік педагогикалық институты Қазақ тілі 
мен  әдебиеті кафедрасының доценті., ф.ғ.к. 
 
Авторлары: 
Испандиярова Айнур Тюлюгеновна, гуманитарлық ғылымдар магистрі,аға 
оқытушы 
Мукашева Роза Айромбаевна, гуманитарлық ғылымдар магистрі, оқытушы 
 
 
 
Испандиярова А.Т. 
И 89   Қазақ тілі (жалғастырушы деңгей) Оқу құралы./ А.Т.Испандиярова, 
Р.А.Мукашева -Қостанай: 2016. 
ISBN 978-601-7481-87-2 
1-бөлім -130 б. 
ISBN 978-601-7481-88-9 
 
 
Бұл  оқу  құралында  студенттердің  қазақ  тілі  грамматикасынан 
түсінгендерін,  меңгергендерін  сөйлем,  сұхбат,  мәтін  құру  кезінде    дұрыс 
пайдалануға  үйрету  мақсаты  көзделген.  Бұл  оқу  құралы  жоғары  оқу 
орындары  мен  колледждердің  оқу  орыс  бөлімдерінде  қазақ  тілін  оқып, 
үйренуге арналған. 
                                                                                     
                                                                                       ӘОЖ 811.512.122(075.8) 
                                                                                       КБЖ 81.63.24.я73 
 
                                                                    
                                                                                                                  
 
А.Байтұрсынов  атындағы  Қостанай  мемлекеттік  университеті  оқу-
әдістемелік кеңесі  01.06.2016 жыл № 4  хаттама бойынша бекітіп  баспадан 
шығаруға ұсынды. 
 
©А.Байтұрсынұлы   атындағы Қостанай  
мемлекеттік университеті, 2016 
 

 
3 
 
 
Мазмұны 
Кіріспе..................................................................................................................4 
Менің Отаным-Қазақстан ..................................................................................5 
Қазақстан Республикасының Ел басқару жүйесі. Президент.  
Парламент. Үкіметі.  .........................................................................................12 
Қазақстанның экономикасы, сыртқы және ішкі саудасы .............................16 
Іскер адам ..........................................................................................................20 
Шағын және орта бизнес .................................................................................23 
Жеке кәсіпкерлік...............................................................................................26 
Адам және табиғат егіз.Экологиялық мәдениет. Қорықтар мен ұлттық 
парктер ..............................................................................................................28 
Білім. Оқу орындары. Университет-білім ордасы.........................................39 
Мамандық. Менің болашақ мамандығым ......................................................41 
Ғылым және инновациялық технология. Әлемдік білім беру 
кеңістігі...............................................................................................................49 
Қазақстандағы білім беру жүйесі ....................................................................52 
Өнегелі ғұмыр. Тарихи тұлғалар. Қазақ халқының тұңғыш ғалымы- 
Шоқан Уәлиханов..............................................................................................59 
Ұлы кемеңгер, ойшыл, ақын- Абай .................................................................65 
Тақырыпқа байланысты басым сөздер ...........................................................71 
Аралық бақылау ...............................................................................................80 
Тақырыптарға арналған тест жұмыстары.......................................................94 
Фразеологиялық бірліктердің түсіндірме сөздігі.........................................118 
Грамматикалық анықтағыш............................................................................120 
Пайдаланылған әдебиеттер тізімі...................................................................130 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 

 
4 
Кіріспе 
 
Бұл  оқу  құралы  оқытушының  жетекшілігі  мен  сабақта  қолдануға 
және  студенттердің  өздік  жұмысына  қызмет  етеді.  Грамматикалық 
материалдарды 
бекітуге 
арналған 
жаттығулардың 
алғашқылары 
студенттердің  орта  мектеп  бағдарламасы  көлемінде  алған  теориялық 
білімдерін еске түсіріп, бекітуді көздесе, жаттығулардың екінші тобы жаңа 
сабақтың  материалдарын  меңгертуге  арналған.  Бұл оқу  құралы  мектептен 
қазақ  тілінің  курсын  бітірген  жоғарғы  оқу  орнында  орыс  бөлімінде  оқып 
жүрген қазақша біраз сөздік қоры бар студенттерге арналған. Қазақ тілінен 
орыс тіліне, орыс тілінен қазақ тіліне аударылуға тиісті жаттығулардың бір 
қатарын студенттер үйде орындайды. Жаттығулардың үшінші тобы ауызекі 
сөйлеу  тілінің  дағдылары  мен  шеберліктерін  жетілдіруге  бағытталған.  Әр 
тақырыптан  кейін  қысқа-қайырым  сұхбаттар  мен  сөйлеу  тілінің  үлгілерін 
студенттер жаттап алып, екеуара әңгімелесу дағдыларын жетілдіруге негіз 
ретінде пайдалануларына болады.  
 
Жаттығу  материалдары  іріктелініп  алынды,  көбіне  терме  мәтіндер 
түрінде  беріледі.  Әр  мәтіннің  соңына  бірнеше  тапсырмалар  беріліп, 
мәтіндердің,  тапсырмалардың  көлемі  жаңа  технологиямен  оқытудың 
талаптарына сай алынды.Тапсырма мәтіндерінің тәрбиелік жағына біршама 
көңіл аударылады.  
 
Ұсынылып  отырған  оқу  құрал  жоғары  оқу  орындары  мен 
колледждердің  оқу  орыс  тілінде  жүретін  бөлімдерінде  қазақ  тілін  оқып, 
үйренуге арналған.