та бүгінгі танда педагогика ғылымында бұған бірыңғай көзкарас жок.
Кейбірі сабақ практикада жиі кездесетін элементтерді бөліп көрсетеді.
1) жаңа материалды меңгеру, 2) өткенді бекіту, 3) окушылардың бі-
лімін тексеру мен бағалау, 4) үй тапсырмасы, 5) білімдерді қорыту мен
жүйелеу. Басқалары - сабақтың максаты оқу материалының мазмұны,
оқытудың әдістері мен тэсілдері, оқу әрекетін ұйымдастыру эдістері
деп қарастырады.
10.3. Сабақтың логикальщ-психологиялың, дидактикалың
жэне эдістемелік қурылымының араңатынасы.
Сабақгың құры-
лымдық бөліктерінің өзара әрекеті - ақиқат нэрсе. Оқыту үдерісі мұға-
лім эрбір бөлікті жеке алғанда жэне оның сабақгың басқа бөліктерімен
өзара әрекетгесу қызметінің бірлігін түсінгенде ғана тиімді болады.
Жаңа білімдердің қалыптасуы тек бұрынғы бар білімдерге сүйенгенде,
ал дағдылар мен іскерліктерді жаттықтыру
жаңаны меңгергенде ғана
мүмкін болады. Бұл жағдайда олардың реті эр сабақга эр түрлі. Бұл
жөнінде М.И. Махмутовтың еңбегінде толығымен айтылған. Сабақгьщ
дидактикалық құрылымы бұрынғы материалды қайталауда емес, мұға-
лімнін түсіндіруі немесе мэселелік жағдаят жасау, бұрынғы мэселе-
лерді шешу болжамын үсыну барысында жаңа түсінікті енгізуден бас-
талуы мүмкін. Ұсынылған болжамды дэлелдеуде сабактың басында
алдыңғы сабакта оқылған білімді қолдануға қажет өзектендіру жүруі
мүмкін.
Аралас сабақгы өткізудің реті - ұйымдастырудың сәті, үй тап-
сырмасын тексерту, өткен
материалды оқушыдан сұрау, жаңа
материалды окып-үйрену, оны бекіту жэне үйге тапсырма берумен
аяқталады.
10.4. Сабаңта оңушылардың оңу іс-әрекетін ұйымдаетыру-
дың топтың, дербес, фронтальды формалары.
Окушылардың оқу
әрекетін үйымдастырудың жаппай түрі деп - мұгалім мен мен оқу-
шылардын сыныптағы әрекетін, яғни оқушылардың бірдей тапсырма-
ны барлығы бірге талдап, бірдей орындауы
жэне қорытындыларын са-
лыстыруын айтамыз. Мүғалім жұмысын бір уақытга барлык сыныппен
жүргізеді, ол яғни оқушылармен тікелей байланыста болып, түсіндіру,
көрсету, айту кезінде, оқушыларды осы тақырьшты қызықты етіп тал-
қылауға баулиды. Осындай әдіс нәтижесінде мүғалім мен оқушылар
арасында, окушылар мен окушылар арасында сенімді қарым-қатынас-
тар орнатуға мүмкіндік береді, балаларды үжымшылдыққа тэрбие-
лейді, оқушылар талдау мен сөз таластыру
барысында сыныптастары-
нын жэне өз кателерін түзеп үйренеді, бұл олардың әрекеттерінің бел-
сенді болуына көмек береді. Окытуды ұйымдастырудың жаппай фор-
масы эртүрлі сұрақтарды котеру, ақпараттық жэне түсіндірмелі шығар-
ма, репродуктивті, шығармашылық тапсырмалар арқылы да жүзеге
асуы мүмкін. Шығармашылық тапсырмалар беру арқылы оқушының
264
жұмысқа деген белсенділігін көтеруге болады. Мұғалім тапсырмалар-
ды эр окушының дара мүмкіншіліктеріне карай боліп,
окушы мен мұ-
галім арасында сыйластык катынас орнатып, сыныпты біріктіре оты-
рып табысқа жетуге баулу керек.
Достарыңызбен бөлісу: