Таубаева ш. Т., Иманбаева с. Т., Берикханова а. Е


Жүйелілік тұғыр - құбылыстардың жалпы байланыстарының



жүктеу 2,48 Mb.
Pdf просмотр
бет95/282
Дата21.09.2023
өлшемі2,48 Mb.
#43484
түріОқулық
1   ...   91   92   93   94   95   96   97   98   ...   282
Таубаева Ш.Т., Иманбаева С.Т.,Берикханова А.Е.Педагогика Оқулық. 2018 (1) (1) (1) (2)

Жүйелілік тұғыр - құбылыстардың жалпы байланыстарының 
бейнеленуі. 
Жүйелілік зертеулерді ерекшеліктеріне сәйкес – жалпы ғылыми және 
философиялық зерттеулердің тоғысу саласы; жүйелілік зерттеулердің 
логикасы мен әдіснамасы; арнайы ғылыми-жүйелі әдістемелері; жалпы жүйе 
теориясын құру салалары деп жіктейді (Э.Г. Юдин, В.Н. Садовский). 


95 
Жүйелік тұғыр диалектикалық материализмнің бөлінбес бөлігі. Жүйелілік 
тұғыр - нысанды 
жүйе
ретінде зерттеу әдіснамасы (М.С. Каган, В.Г. 
Афанасьев және т.б.). Жүйелілік тұғыр «жалпы ғылымилығымен», «ғылыми 
білімнің 
көп 
салалығымен», 
«жалпы 
ғылымилықтың 
гносеологиялылығымен» сипатталады (А.Д. Урсул және т.б.). Жүйелік тұғыр 
- нақты гносеологиялық жағдаяттағы диа-лектикалық әдістердің көрінісі. 
Сондықтан, жүйелік жалпы ғылыми әдіснамалық зерттеудің бір құралы 
ретінде оқу-тәрбие үдерісін және бір-бірімен байланысты құбылыстарды 
жүйелі зерттеуге қажет сапалы ғылыми тұғыр болып табылады. 
Жүйелік тұғыр
– объектілерді жүйе ретінде қарастыру негізін-де, 
жалпы ғылыми әдіснамалық ұстанымдардың жиынтығы. Жүйе (система, грек 
тілінен аударғанда – біртұтас деген мағынаны білдіреді) – белгілі тұтастық, 
бірлікті құрайтын, бір-бірімен, ортамен өзара қаты-наста және байланыста 
болатын, элементтердің жиынтығын көрсететін жалпы ғылыми ұғым. 
Жүйелердің типтері көпқырлы: материалды және рухани, орга-
никалық емес және тірі, механикалық және органикалық, биологиялық және 
әлеуметтік, статикалық және динамикалық, ашық және тұйық және т.б. Кез 
келген жүйе құрылымы мен ұйымдасуы бар көптеген әртүрлі элементтерден 
тұрады. Құрылым – а) тұтастығы мен өзіне ұқ-састығын қамтамасыз ететін, 
объектілердің тұрақты байланыстарының жиынтығы; б) күрделі біртұтастың 
элементтер байланысы арақатына-сындағы тұрақты тәсілі (заңы). Жүйелі 
тәсілдің ерекшелігі, зерттеуді объектінің тұтастығын ашуға және оның 
тетіктерін қамтамасыз етуге, күрделі объектінің байланысының көптеген 
типтерін анықтауға, олар-ды бірыңғай теориялық картинаға жинақтауға 
бағыттайды. 
Жүйелік тұғыры –
зерттелетін педагогикалық құбылыстарды және 
олардың арасындағы байланыстың көптеген элементін анықтау. 
Зерттелуші 
объектіні жүйе
ретінде, оның элементін, олардың ара-сындағы байланысты 
және оны жіктеп, құрылымын және ұйым-дастыруды, тұтастай білім беру 
ретінде басқару жолдарын анықтауға бағытталады. Педагогикалық жүйенің 
ерекшелігі, бұл іс-әрекет жүйе-лері және қатынастар шеңберінде 
қалыптасатын жүйелер (қайта құру-шы-белсенді, қайта жасаушы-
орындаушы, тұтынушы-дара немесе әре-кет жасаушы және т.б.). Бұл 
жүйелер оқыту үдерісінің субъектілері арқылы құрылады және олардан 
бөлек болмайды, солар арқылы жүзе-ге асады. Осы контексте педагогикалық 
жүйе ретіндегі оқыту-тәрбие-леу үдерісінің негізгі сипаттамасы, оның 
біртұтастығы мен кешендігі болып табылады.

жүктеу 2,48 Mb.

Достарыңызбен бөлісу:
1   ...   91   92   93   94   95   96   97   98   ...   282




©g.engime.org 2024
әкімшілігінің қараңыз

    Басты бет
рсетілетін қызмет
халықаралық қаржы
Астана халықаралық
қызмет регламенті
бекіту туралы
туралы ережені
орталығы туралы
субсидиялау мемлекеттік
кеңес туралы
ніндегі кеңес
орталығын басқару
қаржы орталығын
қаржы орталығы
құрамын бекіту
неркәсіптік кешен
міндетті құпия
болуына ерікті
тексерілу мемлекеттік
медициналық тексерілу
құпия медициналық
ерікті анонимді
Бастауыш тәлім
қатысуға жолдамалар
қызметшілері арасындағы
академиялық демалыс
алушыларға академиялық
білім алушыларға
ұйымдарында білім
туралы хабарландыру
конкурс туралы
мемлекеттік қызметшілері
мемлекеттік әкімшілік
органдардың мемлекеттік
мемлекеттік органдардың
барлық мемлекеттік
арналған барлық
орналасуға арналған
лауазымына орналасуға
әкімшілік лауазымына
инфекцияның болуына
жәрдемдесудің белсенді
шараларына қатысуға
саласындағы дайындаушы
ленген қосылған
шегінде бюджетке
салығы шегінде
есептелген қосылған
ұйымдарға есептелген
дайындаушы ұйымдарға
кешен саласындағы
сомасын субсидиялау