Штабтық аппаратың 3 түрі бар.
1)Кеңес беру апараты Мыс:Құқық салықтар жөніндегі кеңес беру,
аудит…
2) Қызымет көрсету апараттары – кадрлар бөлігі, маркетинг, жоспарлау,
техника, маериялдармен жабдықтар бөлімі т.б. бөлімшелер жатады.Бұл
бөлімшелер басшыға шешім қабылдау үшін қажет ақпарат береді.
3)Жеке апараттар – секретарь, басшы көмекшісі
3.Тəтіп беру – заңды билікті тиімді таратуды талап етеді жəне ақпарат
алмастыруды тиімді өткізуді талап етеді.
Уильям Ньютон кейбір басшылардың заңды билік арқылы тəртіп беруден
қашқақайтын себептерін анықтаған:
6) «Мен осы өзім істі жақсы атқарамын деген» - теріс пікір.
7) Басқару қабілетінің жоқтығы;
8) Қарауындағы адамдарға сенбеушілік;
9) Тəуекелден қорқу;
10) Бақылаудың жоқтығы.
Қарауындағы адамдардың жауапкершіліктен қашқақтау, тапсырман
қабылдамау себептері;
7) өзі міселені шешкеннен басшыдан не істеу керек екенін сұрау
дұрыс деп есептейді; демек мəселені өзі шешпейді.
8) қателік жасасам сынайды деп қорқады.
9) тапсырманы орындау үшін қажет ақпаратпен қорлардың болмауы;
10) егер қарауындағы адамның жұмысы басынан асса, немесе ел
сала ойласа;
11) өзіне-өзі сенбеушілік;
12) ол адамға қосымша жауапкершілігі үшін ынталандыру болмауы;
Өзін - өзі тексереін сұрақтар:1.Жауапкершілік дегеніміз қалай анықталады?
2.Заңды билікті берудің неше концепциясы бар?
Қолданылатын əдебиеттер:
1.Чудновский А.Д., Жукова М.А. Менеджмент туризма.- М.:Финансы
2002.
2.Зорин И.В. Менеджмент персонала. ППланирование карьеры в туризме:
учебник М: Риа,1998. М.
3.Ильина Е.Н. Туроперейтинг: организация деятельности. М., 2001.
4.Кабушкин Н.И. Основы менеджмента. – М., 2004.
5.Кабушкин Н.И. Менеджмент туризма. Минск, 1999.
6.Кабушкин Н.И. Менеджмент гостиниц и ресторанов. Минск, 2001
Тақырыбы: Басшылық: жеке ықпал жəне басшылық стилі.
Лидерлік.
Дəрістің мақсаты –
дəрісті студеттерге түсінікті нақты жəне
толықтай түсіндіру
Қарастырлатын сұрақтар:
1.Басшылық түсінігі мəні
2. Лидерлік мəні.
3. Басшылық стилі
Дəріс мазмұны:
1. Басшылық түсінігі.
2. Лидерлік мəні.
3. стиль түсінігі, оның қалыптасына əсер етуші факторлар.
4. Стиль түрлері жəне сипаты.
1. Басшылық – бұл басшының мақсатқа жету бағытында жəне жеке
мақсаттары жалпы мақсатпен ұйымдастыру жолында өзіне бағыныштыларын
нақты іс-қызметтерге итермелейтін, сезімдерін оятатын шаралар жиынтығын
білдіру.
Топты мақсатқа жеткізетін адамның ұйымдастырушылық процесі
лидерлік деп аталады.
2. Лидер – бұл рөлдер иерархиясында жоғары орын алатын жəне
ұйымдастыру функциясын немесе тұтас басқаруды іске асыратын тұлға.
Көш басшының негізгі функциялары: қоғам интеграциясы, халық
массасын біріктіру, оптималды шешімдерді табу жəне қабылдау, əлеуметтік
арбитраж жəне патронаж, заңсыздықтан халық массасын қорғау.
3. Басшылық стилі – бұл қоластыларға деген басшының іс-қимылы, ол
арқылы ол қызметкерлерге қазіргі уақыттакерек жұмысын жасата алу өнері.
Басшылық тəсілдері
Иелік жасау
Түсіндіріп тарату
Түсініктеме беру, ақыл айту
Лидерлік түрі
Іскерлік
Эмоционалды
Жағдайлық
4. Басшылықтың класикалық стильдері: авторитарлы, демократиялық,
либералды.
Кешенді белгілеу бойынша басшылық класикалық стилінің типтері
Критерийлер
Авторитарлы
Демократиялық
Либералды
Мақсат қою
Басшы қояды
Топ шешеді
Шешім
қабылдауда
толық еркіндік
Мідеттерді бөлу
Барлық міндетті
басшы береді
Анықталғаг
жұмыстардың
бөлу реті
жасалады
Басшы керекті
материалдарды
береді
Жұмысты
бағалау
Басшы өзі
жұмысшылырды
марапаттайды не
жаралайды
Басшы объективті
критерийлерді
қолдануға
тырысады
Басшы бөлек
бағалау береді
Бұдан басқа мына стильдерді көсетуге болады: кооперативті, бюракраттық,
дистоционды, интегралды т.б.
Өзін-өзі тексеру сұрақтары:
1.Басшылық дегеніміз не?
2.Басшылық тəсілдерін ата?
3.Лидер дегеніміз не?
Əдебиеттер : 1,2,4,5
13. Дəріс Дау – жанжалды басқару. Өзгерістер мен стресстерды басқару.
Дəрістің мақсаты –
дəрісті студеттерге түсінікті нақты жəне
толықтай түсіндіру
Қарастырлатын сұрақтар:
1.Дау-жанжал түсінігі
2.Дау-жанжал типтері
Дəріс мазмұны:
1. Дау-жанжал типі, табиғаты.
2. Конфликт диагнозы жəне оларды бөлу əдістері.
3. Стресс табиғаты жəне оларды болдырмау.
Басшылық стиліне əсер етуші
факторлар
Қызмет сипаты
Қызметкерлер мен бастылық арасындағы
қатынас
Психологиялық белгілер
Атқарушы дисциплинаның жағдайы
1. Дау-жанжал – ол 2 немесе бірнеше жақтардың арасында келісімнің
болмауы.
2.
Дау-жанжал моделі
Дау-жанжал базасы
Инцидент
Дау-жанжалдың өсіп кету мүмкіндігі
Дау-жанжалды жағдайға реакция
Дау-жанжалдың болуы Дау-жанжалдың болмауы
Дау-жанжалды басқару Дау-жанжал нəтижесі жоқ
Функционалды жəне дифункционалды нəтижелер
Дау-жанжал типтері
Тұлға ішілік
Тұлға аралық
Топ жəне жеке тұлға арасында
Топаралық
Дау-жанжалдың негізгі себептері
Ресурстарды бөлу
Міндеттердің өзара байланысы
Мақсаттағы өзгешеліктер
Құндылық пен көрсету өзгешеліктері
Қанағаттанарлықсыз коммуникация
Достарыңызбен бөлісу: |
