51
1
.
2
.
3
.
4
.
5
.
6
.
8
.
10
.
9
.
11
.
12
.
13
.
14
.
15
.
16
.
17
.
18
.
7
.
52
1. Газ сақтау жүйесі
Газды баллондар тобы, жоғары қысымды тұрба құбыры, жи-
нақтағы толтыруды басқару панелі (газды қақпақшасы, кесу
қақпақшасы, манометр, босату қақпақшасы) және газ қал-
дығын көрсететін жүйе .
2. Қысымды реттеу жүйесі
Жоғары қысымды шарлы қақпақша, жоғары қысымды фильтр,
бірінші сыныпты декомпрессор, электромагнитті жоғары қы-
сымды қақпақша, бақылау порты, қорғағыш қақпақша .
3. Қауіпсіз қорғаныш және электрмен басқару жүйесі
Газды кері қақпақша, артық газдан қорғайтын кешенді қақпақ-
ша – төмен қысымды сақтандыру құрылғысы .
СТГ газбен жабдықтау жүйесінің құрамы
Қозғалтқышты газбен жабдықтау жүйесінің сызбасы
1 . Газбаллондар тобы
2 . Артық тоқтан қорғайтын кешенді қақпақшалар
3 . Кері қақпақша
4 . Қалдық газ көрсету
5 .Жинақтағы құю панелі
6 . Жоғары қысымның шарлы қақпақшалар
7 . Газ ағынының датчигі
8 . Жоғары қысымның редуктор- декомпрессоры
9 . Жоғары қысымды газтұрба құбыры
9 .1 Төмен қысымның фильтрі
10 . Жоғары қысымның фильтрі
11 . Адаптер көзі
53
1
3
4
6
7
9
8
10
9.1
5
2
11
Қысымды реттеу жүйесі
Автобустың корпусынан шағын диаметрлі газқұбыры өтеді
54
Газ жабдықтарының барлық бөлшектері
автобустың оң жақ бөлігіне орналасқан.
Манометр газ жүйесіндегі қысымның мәнін жеке көрсетуге ар-
налған қос стрелкасы бар қысым өлшеуішін білдіреді .
Назар аударыңыз! Егер толтырудан кейін манометр ауаның
қысымы 5 .5 МПа төмен екенін көрсетсе, онда автобусты дереу
тоқтау, газ беру кешенін тексеру керек .
Аспаптар панеліндегі бұзылудан сақтандыру STOP шамы және
алдыңғы қысым мен артқы қысымды көрсететін сақтандыру-
дың тиісті көрсеткіш шамдары тежегіштің қысымы төмен болған
кезде жанады . Қолмен жұмыс істейтін тежеуішті босатқан кезде
дабыл шығады .
Назар аударыңыз! Автобусқа газ берілмесе, ол үшін:
а . Газ беретін шарлы қақпақша бұрыла ма жоқ па соны тексеру
керек .
б . Баллон қақпақшаларын тексеру керек .
в . Газдау қақпақшасының ақауы .
Ақауларды жою:
а . Шарлы қақпақшаны ашу .
б . Баллонды ашу .
в . Қақпақшаның ақауын жою .
Газ берілетін жерден газдың ағып шығуы – шарлы қақпақша-
ның тығыздауыш резеңке шайбасы жұмсарған .
Ақауларды жою: Газ беретін қақпақшаның тығыздауыш резең-
ке шайбасын ауыстыру .
Газ берілгеннен 3–6 сағаттан кейін манометр 2–4 мПа төмен-
деуді көрсетеді . Өйткені жылдамдықтың үйкелуі мен табиғи газ
молекулаларының өзара соқтығысуы энергия тудырады, жүй-
енің температурасы көтеріледі, қысым да көтеріледі, салқын-
дағаннан кейін манометрдің стрелкасы төмендейді .
55
НАЗАР АУДАРЫҢЫЗ!
Линиядағы автобустың авариялық жағдайында:
А. Автобусты тоқтату, есікті ашу, жолаушыларды шығару қажет.
Б. Жүргізуші қозғалтқышты ажырату үшін жоғары қысымды
шарлы қақпақшаны тоқтатады (жабады)
В. Құю панеліндегі жүйеге газ беретін ажырату кранын жабады
С. Авариялық көмекті шақыру.
Газ жүйесінің жұмысы туралы қысқаша мәлімет
Құю: АГТКЖ автобусына СТГ құйғанда, автобустың төбесіндегі
газ баллонын СТГ толтыру үшін, автобустың сол жақ басқару па-
неліндегі газ қақпақшасымен қосу үшін газды пистолетті қолда-
нады . Басқару панелінде газы бар баллонның қысымын көрсе-
тетін механикалық манометр орнатылған, баллонның қысымы
20 мПа жеткен кезде, оның толғанын білдіреді .
Автобуста қорғану: Газдың мөлшерден артық ағынынан
қорғауыш пен кері қақпақшаны қамтиды . Кері қақпақша,
қозғалтқышты пайдаланатын ауыздағы газ ағынын жауып газ
берілетін жерде қорғаныш қызметін атқарады, барлық газ газ-
дың мөлшерден артық ағынынан қорғайтын құрылғы арқылы
өтеді . Газдың мөлшерден артық ағынынан қорғайтын құрылғы-
сы қозғалтқышты барынша қолдануға күйленген, СТГ шығыны
белгіленген мәннен асып кеткен, тұрба құбырынан газ шыға-
тыны білінген жағдайда, осы кезде газдың мөлшерден артық
ағынынан қорғайтын қорғаныш құрылғысы қауіпсіздікті қамта-
масыз ету үшін газ көзін автоматты түрде жабады . Бекітпе және
жалғағыш арматураларының саңылаусыздығы арнайы алаң-
шаларда немесе бақылау-өткізу пункттерінде (БӨП) арнайы ас-
паптармен (ағынды іздеуші) немесе көзбен қарап – арматура-
лардың жалғанған жерлерін сабындау арқылы тексеріледі .
Газ баллонды жабдықтың саңылаусыздығы бұзылған кезде газ
баллондардан газды босату алаңшаларында немесе газ шоғы-
56
рландыратын постыда баллондарды инертті немесе жанбайтын
газ, (азот, көмір қышқыл газы және т . б .) қысым 0,2–0,3 МПа
(2–3 кгс/см
2
) арқылы кейін (қажет болған кезде) газсызданды-
румен шығарылуы тиіс .
Газбен жабдықтау жүйесі қозғалтқышты газбен жабдықтайды:
қалыпты жағдайда (тұрба құбырларынан газ шықпағанда), СТГ
газ баллонынан кезекпен газдың мөлшерден артық ағынынан
қорғайтын құрылғы арқылы, жоғары қысымды фильтр, қысым
датчигі, жоғары қысымды электромагнитті қақпақша, жоғары
қысымды редуктор, төмен қысымды фильтр арқылы өтеді, со-
дан кейін қозғалтқышқа түседі .
Ескерту: редуктордағы процесс, жылытуға арналған циркуль-
денген суды пайдаланып жылуды жұтпайды.
Автобусты іске қосу: СТГ мен жұмыс істейтін және жай сұйық
отынмен жұмыс істейтін автобустың арасында жүргізу ереже-
сі бойынша айырмашылық жоқ . Іске қосар алдында жүргізуші
автобустың артқы бөлігіндегі шарлы қақпақшаны ашуы (рычаг-
ты көлбеу күйінде бұру), аспаптық шиттегі қалдық газдың көр-
сеткішін тексеруі тиіс, ол 2 мПа төмен болмауы тиіс, автобусты
бензинді немесе дизельдіге арналған ереже бойынша іске қосу
бензинді немесе дизельді сияқты .
Жоғары қы-
сымды шарлы
қақпақша ашық
күйде, іске қосуға
болады
Достарыңызбен бөлісу: | 
