Схемотехника негіздері

ҚОСЫМША

РЕ параллель жүктелуі үшін кіру рұқсаты регистрдің жұмыс режимін таңдау үшін қызмет етеді. Егер РЕ кірісінде жоғарғы дәрежелі кернеу берілсе, С2 тактілі кірісіне жұмыс істеуге рұқсат етіледі. Осы кіріске келер уақытында регистрге тактілі импульстің теріс ауытқуы DO—D3 параллель кірістерінен деректер жүктеледі.

Егер РЕ кірісіне төменгі дәрежелі кернеу берілсе, С1 тактілі кірісіне жұмыс істеуге рұқсат етіледі. Тактілі импульстің тізбектей теріс фронттары деректерді S1 тізбектей кірістен QO шығысына, кейін Ql, Q2 және Q3,яғны оңға ғарай жылжытады. Деректреді солға жылжытуға болады, егер Q3 шығысын D2, Q2 және Dl, Q1 және DO кірістерін қосса. РЕ кірісіне жоғары кернеу беріп, регистрді параллель режимге келтіруге болады. РЕ кірісіндегі кернеуді екі тактілі кірістегі деңгей төмен болса ғана ауыстыруға болады. Алайда егер С1 кірісінде төменгі дәрежелі кернеу, РЕ кірісіндегі төменгі деңгейден жоғарғы деңгейге өткендегі сигнал ауысуы шығыс қалпын өзгерпейді.

К155ИР1 микросұлбасының кәдімгі нұсқасы 63 мА ток тұтынысымен, 21 мА Шотканың ауысуымен. Максимал тактілі жиілік 25 МГц.

2 сурет. Регистр ИР1

К555ИР11 регистріфункциялардың толық легін орындауы мүмкін, өйткені S0, S1, DSR, DSL бірнеше режимдердің кірістерімен толықтырылған [3 сурет].

Егер S0 және S1 кіріс таңдауларында кернеу төменгі дәрежеде болса, регистр коды сақталады, кідіртіледі. Ал егер кернеу жоғары дәрежеде болса, осы кірісте DO—D3 параллель кірістерден деректері регистрге жүктеледі, сондықтан Q0—Q3 шығысында келесі оң тактілік импульстің ауытқуы кезінде пайда болады.

Егер S1 кірісінде кернеу төменгі дәрежеде, S0 кірісінде жоғары дәрежеде DSR тізбек деректерінің кіріске түсетін коды регистр бойымен оңға қарай жылжиды (QO-дан Q3-ке қарай). Ал дәрежелердің кері қатынасында S1 және S0 кірісінде DSL тізбек деректерінің кірісіке түсетін коды және оның әрбір тактілік импульстің оң ауысуында солға қарай жылжиды, яғни Q3-тен QO-ге қарай.

Сақтау, жуктеу, жылжу режимдері синхронды болғандықтан, режимдерді басқару командаларының енгізілгенін белгілеу керек. Егер R кірісіне кернеу төменгі дәрежеде берілетін болса, деректер жойыла бастайды және QO—Q3 шығысында төменгі дәрежедегі кернеу пайда болады.

К531ИР11 регистрінің ток қолдануы 135 мА тең, ал К555ИР11 үшін 23 мА. К155ИР11 регистрі 63 мА ток қолданады, оның тактілік жиілігі 25 МГц-ке тең. Регистр К531ИР11 регистрі 70 МГц тактілік жиілігімен де жұмыс істей алады.

1. 
   1 - суретте көрсетілгендей схеманы Electronics Workbench-те құрастыру. 1 – кестеден динисторда нұсқа нөмермен сәйкес етіп таңдау алу керек.
   

б) Динистордың іске қлсылу кернеуін 1 В-қа дейінгі дәлдікпен анықта динистордың U_пр кернеу3 мен I_пр тоғының мәндерін кестеге толтырып жаз.

в) Алынғын мәнде бойынша I_{пр =} f(v_пр) функциясының графигін сыз.

г) Динистор ашық қалыпта болатындай етіп ЭДС көзін анықта. Айнымалу резисторды кедергісін өгертен отырып тежелу тоғының шамасын анықта.

1 сурет -Динистордың іске қосылу схемасы

2. 
   2 – суреттегі схеманы құрастыр.Транзисторды 2-кестеден өз нұсқа нөмеріңізге сәйкес таңдап алыңыз.
   

б) Басқпарушы электродта ток күші транистордың іске қосылу кернеуіне қалай әсер ететіндігін анықтаңыз.Алдыңғы тапсырманы басқарушы электродта токтың әр –түрлі екі мәні бойынша,мысалы 1В және 2В, орындаңыз.

в) Транистордың Uпр кернеуі мен Іпр тогының мәндерін кесте ішінде толтырып жазыңыз.(Осы үш есептердің бәрі үшін).

г)Жоғарыдағы тапсырмалардан алынған нәтижелер бойынша Іпр = f(Uпр) функциясының графигін тұрғыз.

2 сурет -Тиристордың іске қосылу схемасы

1.Тиристор деген не?

2.Тиристордың ашық қалпы қалай сипатталады?

3.Тиристордың жабық қалпы қалай сипатталады?

4.Динистор мен тринистордың айырмашылығы ен№

5.Басқарушы электрод не үшін арналған?

6.Басқарушы сигналын алып тастағаннан кейін тиристордың ашық қалпы сақталына ма?
Ұсынылатын әдебиет

1. Пасынков В.В., Чиркин Л.К Полупроводниковые приборы. Учебник для вузов СПб.:Лань, 2003

2. Федотов В.И. Основы электроники М.:Высшая школа,1990

3. Герасимов В.Г. Основы промышленной электроники М.: Высшая школа,1986

5. Павлов В.Н., Ногин В.Н. Схемотехника аналоговых электронных устройств М.: Радио и Связь, 1997

6. Пароль Н.В. Кайдалов С.А. Фоточувствительные приборы и их применение: Справочник. М.: Радио и Связь, 1991

7. Булычев А.Л., Лямин П.М., Тулинов В.Т. Электронные приборы. Учебник для вузов. М.: Лайт ЛТД, 2000

8. Титше У., Шенк К.Полупроводниковая схемотехника: Справочное руководство. М.: Мир, 1982
Бақылау тапсырмасы СӨЖ [8]

1. Динисторлар, екібазалық диодтар,тиристорлар,әр-түрлі түрлері және құрылғы.

2. Тиристордың негізгі параметрлеріне не жатады?

№15 ЗЕРТТХАНАЛЫҚ ЖҰМЫС

1. Логикалық сұлбаларды зерттеу және құрастыру

2. Функцияның аналитикалық өрнегінің анықтамасымен таңысу

3. Ақиқаттық кестесін құру

1. 
   Сөздер генераторы
   
2. 
   +5В кернеу көзі
   
3. 
   Екі позициалы қайта қосулар
   
4. 
   Виртуальды жарық диодтары
   
5. 
   74138 микросұлба