ҚЫСҚАША ТЕОРИЯЛЫҚ МӘЛІМЕТТЕР

ҚЫСҚАША ТЕОРИЯЛЫҚ МӘЛІМЕТТЕР

Жартылай соммалаушы – бұл екі бір разрядты екілік сандарды соммалаушы орындайтын ЭЕМ түйіні.Бұл сандар екі көпразрядты екілік кқдтардың разрядтары болып табылады.Соммалау екілік арифметика ережелері бойынша орындалады:

0+0=0; (1)

0+1=1; (2)

1+0=1; (3)

1+1=10. (4)

Егер екі санды қосқан кезде, оның біреуі нөлге тең болса онда нәтиже бірразрядты (алғашқы үш есептеу) екені есептеуде көрсетілген.егер екі сан бірге тең болса (төртінші есептеу), онда нәтижесінде екінші разряд шығады.Бұл разряд екі келесі сомасы үшін аудару белгісі болып табылады, яғни көпразрядты екілік сандардың қосындысының үлкен разрядтары болып табылады.
Бірразрядты комбинациялық соммалаушы – бұл күрделі комбинациялық сызба болып табылады.Бұл сызбада үш бірразрядты сандарды соммалау іске асырылады.екі бірразрядты сандардың қосындысынан басқа, сомада алдыңғы разряд соммаларының аудару белгісі қатысыды.Екілік сандардың арифметикалық ережелеріне сәйкес және соммалаушы үшін нақтылық кестесін құруға болады. (Кесте 2).
2 Кесте. Соммалаушы үшін Таблица истинности для сумматора.

ai	bi	pi	Si	Pi+1
0	0	0	0	0
0	0	1	1	0
0	1	0	1	0
0	1	1	0	1
1	0	0	1	0
1	0	1	0	1
1	1	0	0	1
1	1	1	1	1

Кестедегі алынған есептеулер келесі түрде болады: