8
б) Ауыз əдебиетінің лексикалық, морфологиялық сипаттамасы, көркемдеу
тəсілдері, сөз тіркестіру амалдары; проза бөліктерінде сөздердің сөйлем
ішіндегі орын тəртібі, құрамалас сөйлемдердің берілуі т.б.
в) Халық ауыз əдебиеті нұсқаларындағы көне түркі элементтері мен оғыз,
қарлұқ тілдерінің элементтері (лексикасы мен грамматикасы).
№ 4 семинар
Тақырыбы:
1.Ежелгі түкі тілдері ескерткіштері (Орхон-Енесей жазу нұсқалары) мен
ұйғыр жазу ескерткіштерінің тілі.
а) «Кодекс Куманикустың тілі:
ə) Қыпшақ тілдері (мамлюк қыпшақтарының тілі; армян қыпшақтарының
тілі;
б)Қожа Ахмет Иассауыдің «Хикмет» өлеңдер жинағының тілі, оның қазақ
тіліне қатысты;
№ 4 ОЖСӨЖ
Тақырыбы:
1. Орта ғасыр (Х-ХҮ ғасырлар) түркі ескерткіштері, батыс түркі тілдерінің
ескерткіштері:
1) «Кодекс Куманикустың тілі:
2) Қыпшақ тілдері (мамлюк қыпшақтарының тілі; армян қыпшақтарының
тілі; Қожа Ахмет Иассауыдің «Хикмет» өлеңдер жинағының тілі, оның қазақ
тіліне қатысты; шығыс түркі ескерткіштері;
1) Қараханидтер түріктерінің тілі;
2) Хоризм түріктерінің тілі;
3) Шағатай түріктерінің тіліндегі ескерткіштер. Олардың фонетикалық,
лексикалық жəне грамматикалық сипаты.
№ 4 СӨЖ
Тақырыбы:
Қазақ əдеби тілі лексикасының нормалану процесі
Əдебиеттер: 1.ХХ ғасырдағы қазақ əдеби тілі. Астана: Елорда 2000 ж.
2.
Ибатов А. ХІҮ ғасырдағы хандар жарлықтарының тілі. Алматы, 1997 ж.
3.
Қазақ тілі. Энциклопедия. Алматы, 1998 ж.
4.
Мусабаев Г.Г. Становление и развитие казахского литературного языка и
вопросы казахской диалектологии. Алма-Ата, 1952 ж.
№ 5 - дəріс
Тақырыбы:
Қазақ тілі тарихын дəуірлеу.
а) Қазақ халқының ұлттық кезеңге дейінгі əдеби тілі. ХҮ-ХІХғ. екінші
жартысы;
ə) Қазақ халқының ұлт болып қалыптасқан кезеңіндегі əдеби тілі.
б) ХІХғ. екінші жартысынан қазіргі кезеңге дейін бөліну принциптері. Қазақ
əдеби тілінің бастамасы мен дəуірлерге бөлінуі туралы зерттеушілердің əр түрлі
көзқарастары.
2. Əдеби тіліміздің даму кезеңдері. Бұл жөніндегі көзқарастар.
№ 5 семинар
Тақырыбы:
9
1. Шығыс түркі ескерткіштері;
1) Қараханидтер түріктерінің тілі;
2) Хоризм түріктерінің тілі;
3) Шағатай түріктерінің тіліндегі ескерткіштер. Олардың фонетикалық,
лексикалық жəне грамматикалық сипаты.
Əдебиеттер:
1. Айдаров Ғ, Құрышжанов Ə, Томанов М. Көне түркі жазба ескерткіштері
тілі. Алматы, 1970 ж.
2. Аманжолов С.А. Вопросы диаклектологии и истории казахского языка.
Алма-Ата, 1959, 1997 ж.
3.
Аманжолов С.А. Вопросы диаклектологии и истории казахского языка.
Алма-Ата, 1959, 1997 ж.
4.
Əуезов М. Қазақтың əдеби тілі туралы. //Əдебиет жəне искусство. 1951, №
4.
№ 5 ОЖСӨЖ
Тақырыбы:
1.Орта ғасыр (Х-ХҮ ғасырлар) түркі ескерткіштері, батыс түркі тілдерінің
ескерткіштері:
1) «Кодекс Куманикустың тілі:
Əдебиеттер:
1. Сыздық Р. Абай жəне қазақтың ұлттық əдеби тілі. Алматы, 2004 ж.
2. Исаев С. Қазақ əдеби тілінің тарихы. Алматы, 1989,1996 ж ж.
3. Қалиев Ғ,Боранбаев Г. Қазақ əдеби тілінің тарихы. Практикалық курс.
Алматы, 2001 ж.
4. Мұхамбет-Кəрім Х. Диалектология мен қазақ əдеби тіл тарихы мəселелері.
Алматы, 2001 ж.
№ 5 СӨЖ
Тақырыбы:
1.Қазақ даласындағы «кітаби» əдебиеттің шығуы, таралуы, мазмұны, оның тілі
- «кітаби тіл» туралы мағлұмат.
Əдебиеттер:
1. Сыздық Р. Абай жəне қазақтың ұлттық əдеби тілі. Алматы, 2004 ж.
2. Исаев С. Қазақ əдеби тілінің тарихы. Алматы, 1989,1996 ж ж.
3. Қалиев Ғ,Боранбаев Г. Қазақ əдеби тілінің тарихы. Практикалық курс.
Алматы, 2001 ж.
4. Мұхамбет-Кəрім Х. Диалектология мен қазақ əдеби тіл тарихы мəселелері.
Алматы, 2001 ж.
№ 6 дəріс
Тақырыбы:
ХҮ-ХҮІІ ғасырлардығы қазақ əдеби тілі.
ХҮ-ХҮІІ ғасырлардағы қазақ тілін танытатын үлгілер: а) халықтың сөйлеу тілі
негізіндегі; б) жазба əдеби тілі дəстүріндегі нұсқалар. Қазтуған Сүйіншіұлы,
Сыпыра жырау Сұрғалтайұлы, Асанқайғы, Доспамбет, Шалкиіз Тіленшіұлы,
Жиембет, Марғасқа, Шонан жыраулардың өлең – толғау, жырларының
лексикалық, граматикалық сипаты. Олардың сөз қолданысын, көркемдегіш-
10
бейнелеу тəсілдерін ауыз əдебиеті үлгілерімен байланыстырып, ұқсастықтары
мен айырмашылықтарын көрсету.
№ 6 семинар
Тақырыбы:
1. Қазіргі қазақ əдеби тілін қалыптастырудың алғашқы лабораториясы
қазақтың бай ауыз əдебиеті.
2. Ауыз əдебиеті үлгілерінің тілін, біріншіден, олардың пайда болу дəуініне
қарай бөліп сипаттау, екіншіден олардың жанрлық классификациясына қарай
айырылып
көрсету.
Ауыз
əдебиетінің
лексикалық,
морфологиялық
сипаттамасы, көркемдеу тəсілдері, сөз тіркестіру амалдары; проза бөліктерінде
сөздердің сөйлем ішіндегі орын тəртібі, құрамалас сөйлемдердің берілуі т.б.
Халық ауыз əдебиеті нұсқаларындағы көне түркі элементтері мен оғыз, қарлұқ
тілдері элементтері (лексикасы мен грамматикасы).
№ 6 ОЖСӨЖ
Тақырыбы:
1.Қыпшақ тілдері (мамлюк қыпшақтарының тілі; армян қыпшақтарының тілі;
Қожа Ахмет Иассауыдің «Хикмет» өлеңдер жинағының тілі, оның қазақ тіліне
қатысты; шығыс түркі ескерткіштері.
№ 6 СӨЖ
Тақырыбы:
1.А.Байтұрсынов пен М.Дулатовтың «Қазақ», «Қазақстан»,«Дұрыстық жол»,
«Серке»
тəрізді
газеттер
мен
«Айқап»,
«Абай»
журналдары.
Публицистикалық стильдің жан-жақты дамуы.
Əдебиеттер:
1..ХХ ғасырдағы қазақ əдеби тілі. Астана: Елорда 2000 ж.
2. Ибатов А. ХІҮ ғасырдағы хандар жарлықтарының тілі. Алматы, 1997 ж.
3..Қазақ тілі. Энциклопедия. Алматы, 1998 ж.
4. Ысқақов А.Абай жəне қазақтың əдеби тілі. // Абай тілі сөздегі. Алматы, 1968
ж.
№ 7 - Дəріс
Тақырыбы:
1 . ХҮІІІғ. мен ХІХ ғ. І-жартысы аралығындағы қазақ əдеби тілі.
Бұл кезеңдегі халықтың сөйлеу тілі мен ауыз əдебиеті тілі негізінде жырлаған
ақын-жыраулардың (Шал, Көтеш, Досқожа, Ақтамберді, Тəтіғара, Үмбетей,
Бұқар т.б) шығармалары тілінің лексикасы, морфологиялық сипаты; сөз тіркесу
амалдары, көркемдеу тəсілдері.
№ 7 Семинар
Тақырыбы:
1.Қадырғали
Жалайырдың
«Жамиғ-ат-тауарих»
(ХҮІ
ғ.)
Абулғазы
Баһадурдың «Шежіре-түрк» (ХҮІІ ғ.), шығармаларының тілін, ХҮ-ХҮІІ
ғасырлардан қалған қазақ хандарының, тархандарының жарлықтары мен əр
алуан іс-қағаздарының (арыз, мəлімдеме, бұйрық т.б) тілін талдап олардың
қазақ тіліне қатысын көрсету. Бұлардығы орта ғасырлық түркі жазба тілінің
белгілері, қазақтың сөйлеу тілінен алшақтайтын тұстары.
№ 7 ОЖСӨЖ
Тақырыбы:
Достарыңызбен бөлісу: | 
