Сабақ № Тақырыптар Сағат саны iтоқсан 9

халқының музыка мэдениетімен туыстас болып келеді. Хакастарда эртүрлі жанрдағы фольклорлық шығармалар: мифтік аңыз-эңгімелер, ертегілер, батырлық тарихи жырлар жақсы сақталған.
Халық әндерінің арасында кең тараған түрлері -«тахпах» (тақпақ) пен «ыр» (жыр). Тахпах өлеңді ойдан суырыпсалу шеберлігіне, ал ыр белгілі бір мэтінге қүрылады.

Эпос шығармалары («Алтын Арыг», «Хан Марген», «Алтын Чус») чатханның (ішекті соқпалы аспабы) сүйемелдеуімен ерекше көмей дыбыстары «хай» арқылы орындалады. Көне музыкалық аспаптары: хомыс (домбыраға үқсайды, ішекті-шертпелі), ыыц (қобыздың бір түрі, ішекті-ысқышты).

М. «Хакас халқының көмеймен эн салу» туралы аудио-бейне хрестоматияда немесе интернет қорынан материалды оқушыларға тыңдауға үсынады жэне талдауға шақырады. !? Тыңдағанда:

- эннің орындалуына, чатхан музыкалық аспабында сүйемелдеу шеберлігіне көңіл бөлуді;

- эншінің орындау ерекшелігі туралы пікірлерді айтуды сүрайды.

(МК,¥) «Башқүрт халқының музыкалық дәстүрі» М. «Башқүрт халқының музыкасы дэстүрлі үлттық мэдениет арнасында қалыптасқан. Түрмысында, тілінде, салт-санасында (дэстүрінде), музыка өнерінде башқұрт пен қазақтың үқсастығы көп. Мысалы, батырлар мен билер туралы көптеген жыр-дастандар екі халыққа да ортақ. Терме жанры да жаксы дамыған. Башқүрттар энді жеке де, қосылып та айтқан. Сонымен қатар әнді көмеймен орындау дэстүрі де кең қолданылады. Музыкалық аспаптарында да көп үқсастығы бар. Бірақ аспаптардың ішінде курай (сыбызғы) аспабының орны ерекше».

М. «Торатау» этно-ансамблінің орындауында «Башқұрттың халық әнін» тындауға үсынады. !? Мынандай тапсырманы береді:

- Әннің башқүрт халқының қурай музыкалық аспабында орындалуына көңіл бөл;

- орындалу барысында көз алдыңа не елестеттің? Түсінгеніңді айтып бер.

М. Түсініктерді оқушылармен бірге талқылайды. Түсінік.

Әр халықтың өз дэстүрі бар.

Дәстүр дегеніміз үрпақтан үрпаққа мүра ретінде жеткен өмір салты, эдет-ғүрпы, тілі, мэдениеті, өнері. Музыкальщ дәстүр - эр халықтың ғасырлар бойы қалыптасқан өзіне ғана тэн аспаптық жэне әншілік (вокалдык) музыка өнері.

музыкалық дэстүр

музыкальная традиия

musical tradition

жүктеу 435,39 Kb.

бет	46/123
Дата	11.01.2022
өлшемі	435,39 Kb.
	#32346
түрі	Сабақ

1 ... 42 43 44 45 46 47 48 49 ... 123

5-СЫНЫП ҚМЖ 1

Құндылықтарды дарыту

Түркі халықтарының музыкалық дэстүріне құрметпен қарау жэне тындауға, түсінуте үйрету, мэдени құндылыктарды халық музыкасы аркылы оқушыларға дарыту.

Пәнаралық байланыстар

«Тарих» жэне «Жаратылыстану»

Бастапқы білім

Алдыңғы бөлімде алған білімдері

Сабақ барысы

Сабақтың жоспар-ланған кезеңдері

Сабақтағы жоспарланған іс-әрекет

Ресурстар

Сабақтың басы

(МК,¥) 1-тапсырма. Талқылау. Мұғалім (М) оқушыларға (О) ойын ретінде мынадай тапсырма үсынады. Тақтада көрсетілген түркі халықтарына жататын үлттардың дұрыс атауын тауып, толтыруды тапсырады. Мысалы:

Оқулық

к|

ПкТ 1 гт

СП

	(МК,¥) З-тапсьгома. Ән үйренү және орындау. Татардың халық эні «Жаңбыр». Сөзін қазақ тіліне аударған: ¥. Әбдіғаппарова. 1. Күттік жаңбыр, біз сені, Бүкіл ауыл дүркіреп. 2 рет Себілсінші, нүр төгілсін, Жаңғырсын күн күркіреп. )2 рет Оқушыларға мына талаптарды қою қажет: 1. Әнді мэнерлеп, эдемі айтуды талап ету. 2. Әннің ырғағын қол шапалағымен сүйемелдеу.			«Жаңбыр» татардың халық эні
Сабақтың соңы	(Ө) Орындау. Бағалау. Оқушыларға энді би қимылдарымен орындауды ұсыну. Рефлексия: Мен не білдім? Бүгін мен не үйрендім? Мен үшін қандай тапсырма қиын болды? Ал қай тапсырманы мен оңай орындадым?
Саралау - Оқушыларға қалай көбірек қолдау көрсетуді жоспарлайсыз? Қабілеті жоғары оқушыларға қандай міндет қоюды жоспарлап отырсыз?		Бағалау - Оқушылардың материалды меңгеру деңгейін қалай тексеруді жоспарлайсыз?	Денсаулык және қауіпсіздік техникасының сақталуы
Түркі халықтарының музыкасына зерттеу жасау барысында мүғалім кейбір оқушыларға көмек ретінде ырғақ үлгілерін, бейне таспаларды үсына алады. Ән үйрену барысында кейбір оқушылар мүғалім көмегіне жугінбей орындай алады.		Бақылау; Бағалау критерийлері мен дескрипторлар бойынша; Ән орындау жэне музыканы талдау кезінде оқушылар бірін-бірі езара бағалайды.	Денсаулық сақтау технологиялары Сергіту сэттері мен белсенді іс-эрекет түрлері
Сабақ бойынша рефлексия Сабақ мақсаты/оқу мақсаты дұрыс қойылған ба? Оқушылардың барлығы ОМ қол жеткізді ме? Жеткізбесе, неліктен? Сабақта саралау дүрыс жүргізілді ме? Сабақтың уақыттық кезендері сақталды ма? Сабақ жоспарынан қандай ауытқулар болды, неліктен?		Бүл бөлімді сабақ туралы өз пікіріңізді білдіру үшін пайдаланыңыз. Өз сабағыңыз туралы сол жақ бағанда берілген сұрақтарға жауап беріңіз.


Жалпы баға Сабақтың жақсы өткен екі аспектісі (оқыту туралы да, оқу туралы да ойланыңыз): зГ>ақты жақсартуға не ықпал ете алады (оқыту туралы да, оқу туралы да ойланыңыз)? Сабақ барысында сынып туралы немесе жекелеген оқушылардың жетістік гері/қиындықтары г>ралы нені білдім, келесі сабақтарда неге көңіл бөлу қажет?
18-сабақтын жоспары
Әлем халықтарының музыкалық дәстүрі 3-бөлім	Мектеп:
Күні:	Мүғалімнің аты-жөні:

Сынып: 5	Қатысқандар саны:	Қатыспағандар саны:
Сабақ тақырыбы	Түркі халықтарының музыкалық дәстүрі (жалғасы)
Осы сабақта қол жеткізілетін оқу мақсаты (оқу б ағдарл амасына сілтеме)	5.1.2.4 - ауызша жэне жазбаша жүмыстар орындау барысында музыкалық терминдерді пайдалану; 5.1.2.3 - элем халықтары музыкалық дэстүрлерінің ерекшеліктерін анықтау; 5.1.1.2 - элем халықтары музыкалық аспаптарын жасалуы мен дыбысталуына қарай топтастыру; 5.1.1.1 - музыкалық жанр мен көркемдеуіш құралдарды анықтап, тыңдалған шығарманы талдау; 5.1.3.1 - музыкалық шығарманың көңіл күйі мен көркем бейнесін жеткізу.
Сабақ мақсаты	Барлық оқушылар: • түркі халықтарына жататын өзбек, қырғыздың музыкалық дэстүрін талкылайды; • түркі халықтарының эн, би өнеріне, музыкалык аспаптарына байланысты акпарат тыңдайды; • түркі халықтарының эуендерін тыңдайды; • «Көл жағасында» қыргыздың халық энін үйренеді; өзі жасаған жұмыстарды мүмкіндігінше бағалайды. Оқушылардын көпшілігі: • түркі халықтарына жататын өзбек, қырғыздың музыкалық дэстүрін талқьшайды; • түркі халықтарының эн, би өнеріне, музыкалық аспаптарына байланысты ақпарат іздейді; • музыкалық аспаптар жэне батырлар жырының шығу тарихы жайында аңыздар мен эңгімелерді тыңдайды; • түркі халықтарының эуендерін тыңдайды жэне мүмкіндігінше анықтайды; • «Көл жағасында» қырғыздың халық энін үйренеді, орындайды; өз жұмыстарын бағалайды.

жүктеу 435,39 Kb.

Достарыңызбен бөлісу: