Республиканский учебно-методический центр дополнительного образования

76 
 
Оқу-тақырыптық жоспар 
 
№  
Сабақ тақырыбы 
Жұмыс нысаны  
Сағат 
саны 
Теория 
Практика  
1  
Кіріспе. Танысу  
Тренингтік сабақ  
1 
Мамандық таңдау шарттары  
2-3  
Тұлға  қасиеттері  мен  кәсіби 
қызмет   
Интерактивті 
дәріс, тестілеу  
2 
4-5  
Мамандықтар 
нарығы 
мен 
жіктелуі   
Семинар-тренинг, 
тестілеу   
2 
6-7  
Мамандық  таңдаудағы  негізгі 
түркі 
Тренингтіксабақ 
2 
8-9  
Кәсіби  жоспар.  («Мамандық 
таңдаудағы  түрткілер»  әдісін 
қолдана отырып)  
Дәріс, 
тестілеу, 
талқылау   
2 
Мамандықтың адамға қоятын талатары  
10-11   Кәсіби бағыты мен икемділігі  
Семинар-тренинг, 
тестілеу 
2 
12-13   Тұлғаның кәсіби типі  
Интерактивті 
дәріс, тестілеу  
2 
14-15   Мамандықтар  кестесі.  Тренинг-
сабақ  (ойға  шабуыл  арқылы 
мамандықтар 
кестесін 
құрастыру)  
Кооперативтік 
оқыту 
топтарындағы 
жұмыс  
2 
16  
Мамандықтарға 
қарсы 
медициналық 
көрсеткіштер. 
Кәсіби жарамдылық.  
Дәріс   
1 
17-18   Шешім қабылдау алгоритмі.  
Дәріс, 
талқылау, 
тренингтік сабақ  
2 
19-20   Өзін-өзі бағалау мен тәрбиелеу  
Топтық  пікірталас, 
жекелей тестілеу   
2 
21  
Табиғи алғышарттар  
Семинар-тренинг  
2 
Мамандық таңдаудағы оқушылардың жиі жасайтын қателіктері  
22  
Мамандық 
таңдаудағы 
отбасындағы 
үлкендердің, 
мұғалімдер мен достардың пікірі 
Тренинг,  Топтық 
талқылау  
2 
23  
Таңдау  жағдайындағы  шарттар 
арақатынасы  
Тренинг  
2 
 

77 
 
Әдістемелік  қамтамасыз  ету.  Осы  бағдарлама  бойынша  сәтті 
жұмыс  жасау  үшін  алдын  ала  қолданылатын  әдіс-тәсілдермен  танысу 
керек.  
Шеңбер.  Шеңбер  әрбір  оқушыны  пікірталасқа  қосуға,  топтық 
ынтымақтастыққа,  сенімділікке  жетуге  көмектеседі.  Сабақтардың 
көбісі  шеңберде  басталып,  шеңберде  аяқталады,  ол  қатысушылардың 
барлығына сабақ тақырыбын ширатуға, бағалауға мүмкіндік береді. Ол 
өз  кезегінде  педагогтерге  аралық  жетістіктер  деңгейін  анықтауға, 
кемшіліктерді көріп түзетуге үлесін қосады.  
 Тренингтік 
сабақтар. 
Үйірме 
жұмысына 
өзін-өзі 
диагностикалау,  рөлдік  ойындар,  жаттығулар  элементтері  бар 
тренингтік  сабақтар  қосылған,  олар  мамандық  таңдауға  нақты  қадам 
жасауға психологиялық дайындық жасауға, кәсіби жетістігін жоспарлау 
дағдысын  дамытуға  бағытталған.  Сонымен  бірге  тренингтік  сабақтар 
оқушыларға алған білімдерін іс жүзінде қолдануға көмектеседі.  
Тестілеу.  Бағдарламада  қолданылатын    тест  материалдары 
топтың  курсқа  дейінгі  және  курстан  кейінгі  деңгейін  анықтап  қана 
қоймай,  бар  білімін  бекітеді,  маңызды  қосымша  ақпарат  береді.  Тест 
материалдары  жеке  дәптерледе  тіркеледі,  курс  аяқталған  соң  әрбір 
оқушының  өзінше бір «мәліметтер  қоры» болады.  Бұл материал түлек 
үшін  тек  көрнекі  құрал  емес,  педагогтың  оқушымен  ары  қарай  қалай 
жұмыс жасау керектігінің көрсеткіші.  
Топтық 
пікірталас. 
 
Психологтың 
басшылығымен 
оқушылардың  қарым-қатынас  жасауын  ұйымдастыру.  Топтық 
пікірталас  өз  тәжірибесі  мен  біліміне  негіздеп,  өз  ойын  айтуды 
қарастырады.  Топтық  пікірталас  оқушыларға  мәселені  жан-жақты 
қарастыруға,  жұмыс  тиімділігін  арттыруға,  әрбір  баланың  жеке 
көзқарасын білуге мүмкіндіктер береді.  
Кооперативті  оқыту  (КО).  Кооперативті  оқыту  –  кішігірім  2-6 
адамдық  топтарда  оқыту  әдісі,  онда  оқушылар  ортақ  мәселені  бірігіп 
шешеді.  Кооперативті  оқытуды  ұйымдастыру  кезінде  келесі  
процедураларды  негізге  алу  қажет:  қатысушыларды  біріктіріп,  бетпе-
бет  отыруларын  сұраңыз.  Топ  қатысушылары  арасында  рөлдерді 
үлестіріп  қойыңыз  (баяндаушы,  пікірталас  басшысы,  хатшы, 
безендіруші және т.б.). Бір-бірімен ақпарат, материал, идеямен бөлісіп, 
түсінбестіктерді  бір-біріне  түсіндіріп,  мәселені  анықтап,  қорытынды 
жасап отыру керектігін айтып бәріне ортақ бір тапсырма беріңіз. Кейін 
топ жұмысын бағалаңыз.  
  Миға  шабуыл.  Миға  шабуыл  көптеген  идеяларды  жылдам 
түрлендіруге  ғана  мүмкіндік  бермейді.  Сонымен  қатар,  психологқа 
қатысушылардың  барлығын  жұмысқа  қосуға,  мәселелерді  ерікті  әрі 
еркін талқылауға, оқушылардың білім деңгейі мен қызығушылықтарын 
анықтауға  да  үлес  қосады.  Жиналған  идеялар  педагог  үшін  мәселе 

78 
 
төңірегінде  тереңірек  жұмыс  жасауға,  оның  ішінде  топтық  пікірталас 
ұйымдастыруға  негіз  болады.  Қажет  жағдайда  жүргізуші  миға 
шабуылдың кілт идеяларын айтып өте алады. 
Рефлексия.  Курстың  көптеген  тапсырмалары  рефлексия 
техникасын қолдануды қарастырады. Бұл техниканы икемді қолдануға 
болады:  бір  тапсырмаларды  ол  оқушыларға  өз  көзқарасы  төңірегінде 
ойлануға,  қорғашан  адамдармен  ой  бөлісуге  мүмкіндік  берсе,  басқа 
тапсырмаларда тапсырманы топпен бағалау құралы болады. Рефлексия 
қабылданған  ақпаратты  қорытуға,  алған  білімдерін  қайда  және  қалай 
пайдалануға  болатындығын  ойластыруға  үлес  қосады.    Рефлексия 
жүргізушімен  қарым-қатынас  орнатады.  Қарым-қатынас  орнату 
мақсатымен 3 түрлі рефлексиялық сұрақ қойылады: тапсырма мазмұны 
туралы; тапсырма орындау барысында топтағы қарым-қатынас туралы; 
әрбір қатысушы не біліп, не сезінгендігі туралы.  
 
 
Мектептегі кәсіби өзін өзі анықтау 
 (Солтүстік Қазақстан облысының Красноярск негізгі мектебінің 
директоры О.В. Михайлованың тәжірибесінен) 
 («Жасөспірімдерді ерте  кәсіби бағдарлау» бағдарламасын енгізу 
аясында  «Жастардың жетістіктері» ҚҚ) «Балама білім беру 
орталығы» (ББО)  
 
Өз жолын дұрыс тапқан адамға 
шынайы тектілік келеді. 
Қазақ халқының мақалы. 
 
Кәсіби  оқыту  және  12  жылдық  білім  беруге  көшуге  байланысты 
біз  жыл  бойы  мектепте  ерте  кәсіби  бағдарлау  бойынша  жұмыс 
жүргізілді.  
«Жастардың  жетістіктері»  ББО  «Жасөспірімдерді  ерте  кәсіби 
бағдарлау»  жобасы  аясыда  біздің  мектепке  «Кәсіби  өзін  өзі  анықтау» 
курсының бағдарламасы беріліп отыр.  
9  сыныпқа  арналған  оқу–әдістемелік  топтама  екі  жұмыс 
дәптерінен  тұрады  (1  және  2  бөлім),    мұғалімге  арналған  оқу–
әдістемелік  құрал,  электронды  оқу  құралы,  тесттер,  бастауыш  және 
орта кәсіби орындарға оқуға түсушілерге арналған анықтамалық. 
Курстың  мақсаты  оқушыларда  мамандық  таңдауда  жеке  және 
кәсіби тұрғыда өзін өзі анықтаудың негіздерін қалыптастыру. 
Бірлескен  жұмыс  барысында  оқушылардың  алдына  қойылған 
негізгі талаптар болып өзін өзі тануға талпыну, өздігінен дамуға деген 
қызығушылық  туғызу,  өз  шешімдеріне  деген  жауапкершілік  туғызу 
болып табылады.