Талқылау сұрақтары:
Әкімшілік іс жүргізудің ерекшелігі неде?
Әкімшілік іс жүргізудің негізгі қағидалары қандай?
Әкімшілік іс жүргізу субъектілерін атаңыз?
ДӘРІС 8 ӘКІМШІЛІК ЖАЗАЛАР
Әкімшілік жаза қолдану ұғымы. Әкімшілік жазалардың түрлері.
Әкімшілік жазаларды қолдану ережелері.
1. Әкімш. құқық пәнінде жаза қолдану ұғымын уәкілеттілік берілген мемл-тік орган немесе өкілеттігі бар лауазымды адамның әкімш. теріс қылық жасаған адамға заң негізінде қолданатын мемл-тік ықпал ету шарасы деп түсінуге болады.
ӘҚбК-ке сәйкес әкімш. жазалар бірнеше түрлерге бөлінеді, олар:
1. ескерту жасау;
2. айыппұл салу;
3. әкімш. құқ/бұзушылық жасаудың құралы болған заттың өтемін төлеп апу;
әкімш. құқ/бұзушылық жасаудың құралы немесе тікелей объектісі болған затты тіркілеу;
5. арнаулы берілген құқықтардан айыру (аң аулау, көлік құралын жүргізу құқығынан);
6. берілген арнаулы рұқсаттан, біліктілік аттестаттан (куәліктен) айыру, яғни, ол дегеніміз белгілі бір қызмет түріне, не белгілі бір әрекет жасауға оның күшін тоқтату, лицензиядан айыру;
7. тұрғызылып қойылған немесе өз бетімен тұрғызып жатқан құрылысты мәжбүрлеп бұзып тастау;
8. кәсіпкерлік қызметін тоқтата тұру немесе оган мүддем тыйым салу;
9. әкімш. қамауға алу;
10. азаматтығы жоқ адамды немесе шетелдікті ҚР аумағынан әкімш. жолмен шығарып жіберу.
Айыппұл салу - ақшалай жаза қолдану арқылы мүліктік ықпал ету шарасы. Лауазымды адамдарға салынатын әкімш. айыппұлдың мөлшері құқ/бұзушылықтың сипатына қарай өзгеріп отырады.
Әкімш. құқ/бұзушылық қаруы болған немесе тікелей объектісі болған затты өтемін төлеп алып қою. Зат алынып сатылады, ал сатуға байланысты шығын алынып тасталынады, қалған сома заттың бұрынғы иесіне тапсырылады.
Тәркілеу мүліктік сипаттағы әкімш. жаза ол құқ/бұзушылық жасау құралдары немесе оның тікелей объектілері болған заттарды мемлекет меншігіне тегін алу.
Арнаулы құқықтан айыру - құқықты пайдалану тәртібін өрескел немесе үнемі бұзғаны үшін оны сол құқықтан айыру болып табылады (көлік құралын мас күйінде басқарғанда, жол қозғалысы ережесін басқадай бұзған жағдайда, аң аулау ережесін бұзғанда, жүргізуші куәлігі күшінің белгіленген мерзімінің өтуі, жүргізушінің денсаулығының көлік құралын қауіпсіз басқаруға кедергі келтіретіндей дәрігерлік (медиц.) қорытындымен расталып нашарлауы).
Әкімшілік қамауға алу - әкімш. жаза қолданудың негізгі түрі. Ерекше жағдайда әкімш. құқ/бұзушылықтын кейбір түрлері үшін 30 тәулікке дейінгі мерзімге, ал төтенше жағдайда - 45 тәулікке дейінгі мерзімге қолданылады.
Жеке кәсіпкердің немесе заңды тұлғаның қызметін тоқтата тұру немесе тиым салу.
1-шіден, бұл тек сот арқылы беріледі. 2-шіден, іс сотта өкілетті органның өтініші бойынша қаралады.
Өз бетімен салынып жатқан немесе салынған құрылыстарды мәжбүрлеп бұзу,
ҚР аумағынан (территориясынан) әкімш. жолмең аластату шараларын қарастырған.
Достарыңызбен бөлісу: |