ҚР ҚБҚ 04-26-2019 «Азаматтық және өндірістік ғимараттар мен құрылыстарды реконструкциялау, күрделі, орташа және ағымдағы жөндеу» Қазақстан Республикасының құрылыстағы басшылық құжаттары

122. Дайын құрылыс өнімінің сапасын басқару жүйесінде құрылыс сапасын бақылау екі түрге бөлінеді – ішкі және сыртқы бақылау.

123. Құрылысқа қатысушылар-тапсырыс беруші (құрылыс салушы), жобалаушы объектілерді салу кезінде құрылыс-монтаждау жұмыстарының, салынып жатқан конструкциялардың және ғимараттар мен құрылыстарды инженерлік-техникалық қамтамасыз ету жүйелерінің техникалық регламенттер, жобалау және жұмыс құжаттамасы талаптарына сәйкестігін бағалау мақсатында сәулет, қала құрылысы және құрылыс қызметі туралы заңнамада көзделген жұмыстарды жүргізу процесінде сапаны бақылауды жүзеге асырады.

124. Құрылыс мердігері (бас мердігері) құрылыс өнімінің сапасын бақылау кезінде жобада, стандарттарда және техникалық шарттарда, жеткізу туралы шарттарда, бұйымның паспорттарында және басқа да құжаттарда белгіленген талаптарға сапа көрсеткіштерінің сәйкестігін тексеруді жүзеге асырады және құрылыс жұмыстарының сапасын бақылауды жүзеге асырады:

2) күрделі құрылыс объектісінің геодезиялық бөлу негізін куәландыру;

3) құрылыс-монтаж жұмыстарын орындау процесінде және операцияларды аяқтағаннан кейін операциялық бақылау;

4) 6-қосымшаның нысаны бойынша келесі жұмыстарды орындау басталғаннан кейін нәтижелері бақылау үшін қол жетімсіз болатын орындалған жұмыстарды куәландыру;

5) 7-қосымша Нысаны бойынша жауапты құрылыс конструкциялары мен инженерлік-техникалық қамтамасыз ету жүйелерінің учаскелерін куәландыру;

6) техникалық құрылғылар мен жабдықтарды сынау және сынау.

125. Сапаны ішкі бақылау құрылыс ұйымының әкімшілік-техникалық персоналының қызметі (бас инженер, желілік қызметкерлер, бригадир, сапа кепілдігінің инженері, сапаны бақылау инженері, құрылыс зертханасының мамандары және т.б.), олар жұмыс тәртібінде құрылыс-монтаж жұмыстарын жүргізу кезінде тұрақты бақылау жүргізеді.

126. Кіріс бақылауы тапсырыс берушіден келіп түсетін жобалау - сметалық құжаттаманың сапасын, құрылыс материалдары, конструкциялар, бұйымдар, жартылай фабрикаттар мен жабдықтар құжаттамасының сапасын, сондай-ақ стандарттардың, техникалық шарттардың, техникалық куәліктердің, жеткізу туралы шарттардың, бақылау сынақтарының паспорттарының, сертификаттардың және басқа да ілеспе құжаттардың талаптарына сәйкестігін тексеруді қамтиды. Кіріс бақылауы қаралатын объектінің барлық жиынтығын бағалауды толық немесе ішінара толық қамтамасыз етуі мүмкін.

127. Жобалық (жобалау-сметалық) құжаттаманы кіріс бақылау кезінде ҚҰЖ бөлімін және жұмыс құжаттамасын қоса алғанда, ұсынылған құжаттамаға ішкі сараптама жүргізу қажет:

1) құрылысқа арналған жобалау (жобалау-сметалық) құжаттамасын әзірлеу, келісу, бекіту тәртібі және құрамын реттейтін нормативтік құжатының талаптарын ескере отырып комплектілік;

2) жобалық осьтік өлшемдердің және геодезиялық негіздің сәйкестігі;

3) хабарламалар мен шешімдердің, келісулер мен бекітулердің болуы;

4) қолданыстағы нормативтік құжаттарға, материалдарға, конструкциялар мен бұйымдарға, жартылай фабрикаттар мен шикізат ресурстарына сілтемелердің болуы;

5) құрылыс жоспарындағы құрылыс алаңы шекараларының белгіленген сервитуттарға сәйкестігі;

6) бақыланатын параметрлердің нақты дәлдігіне қойылатын талаптардың болуы;

7) бақылау және өлшеу әдістері туралы нұсқаулардың болуы,оның ішінде тиісті нормативтік құжаттарға сілтемелер түрінде.

Ұсынылған материалдарда кемшіліктер, қателіктер, қателер және т.б. анықталған жағдайда тиісті құжаттама Шартта көрсетілген мерзімде пысықтауға қайтарылады.

128. Құрылысты жүзеге асыратын мердігер тапсырыс беруші (құрылыс салушы) геодезиялық бөлу негізін өзіне берген қабылдауды орындайды, оның дәлдікке қойылатын белгіленген талаптарға сәйкестігін, белгілерді жергілікті жерде бекіту сенімділігін тексереді.

Тапсырыс берушіде (құрылыс салушыда) геодезиялық бөлу негізін қабылдауды мердігер қабылдау-тапсыру актісіне бірлесіп қол қоя отырып ресімдейді.

Геодезиялық орталық базасы құрылысты жүзеге асыратын адамға жылына кем дегенде екі рет (көктемгі, күзгі және қысқы кезеңдерде) бақыланады, сақталады және тексеріледі.

129. Кіріс бақылауымен сатып алынатын (алынатын) материалдардың, бұйымдар мен жабдықтардың сапа көрсеткіштерінің жобалық құжаттамада және (немесе) мердігерлік шартында көрсетілген стандарттардың, техникалық шарттардың немесе оларға арналған техникалық куәліктердің (паспорттардың) талаптарына сәйкестігін тексереді.

Сонымен қатар, жеткізушінің (өндірушінің) көрсетілген материалдардың, бұйымдар мен жабдықтардың сапасын растайтын ілеспе құжаттарының болуы және мазмұны тексеріледі.

Сондай-ақ жоғарыда көрсетілген көрсеткіштерді бақылау өлшемдері мен сынақтары орындалуы мүмкін. Осы өлшемдер мен сынақтардың әдістері мен құралдарын ұлттық стандарттардың белгіленген талаптарына сәйкес міндетті түрде орындау ұсынылады.

Кіріс бақылау нәтижелері жұмыс тәртібінде міндетті түрде кіріс бақылау (верификация) және (немесе) зертханалық сынақтар журналдарында құжатталады.

Қатысқан зертханалармен жүргізілетін мониторинг пен тестілеу жағдайында олар қолданатын бақылау мен сынау әдістерінің белгіленген ұлттық стандарттарға сәйкестігін тексеру қажет.

130. Белгіленген сапа талаптарына сәйкес келмеуі кіру бақылауымен анықталған материалдар, бұйымдар, конструкциялар, жабдықтар тану таңбаларын енгізе отырып, жұмысқа жарамдылардан міндетті түрде ажыратылады. Осы материалдарды, бұйымдарды, конструкциялар мен жабдықтарды қолдана отырып жүргізілетін жұмыстар дереу тоқтатылады және бұл туралы Тапсырыс берушіге (құрылыс салушыға) жұмыстың тоқтатылғаны және оның себептері туралы хабарланады.

Бұл жағдайда тараптардың келісімі бойынша үш шешімнің нақты біреуін қабылдауға болады:

1) өнім беруші сапасыз материалдарды, бұйымдарды, конструкцияларды, жабдықтарды сапалы;

2) сапасыз материалдар, бұйымдар, конструкциялар, жабдықтар қажетті қалпына келтірумен пысықталуға жатады;

3) сапасыз материалдар, бұйымдар, конструкциялар, жабдықтар Тапсырыс берушімен (құрылыс салушымен), автормен жобалаушымен және оның құзыреті бойынша мемлекеттік бақылау (қадағалау) органымен келісу шарттары кезінде қолдануға жатады.

131. Жұмыстарды жүргізу процесінде операциялардың белгілі бір түрлері орындалады, осыған байланысты процесті немесе операцияларды жалғастыру кезінде жасырылуы мүмкін ақауларды анықтау және осы ақаулардың алдын алу және жою бойынша шаралар қабылдау мақсатында операциялық бақылау талап етіледі.

132. Операциялық бақылау анықтау мақсатында жүзеге асырылады:

1) өндірістік үдерістер мен операциялардың бірізділігінің, толықтығының және үздіксіз орындалуының сәйкестігі, сондай-ақ технологиялық режим нормаларын технологиялық құжаттама талаптарына (технологиялық карталар, регламенттер) сақтау);

2) жұмыстардың аралық нәтижелерінің сапасына қойылатын жобалау құжаттамасының, құрылыс нормаларының, ережелер мен стандарттардың талаптарын орындау (мысалы, арматура мен салынатын бұйымдардың мөлшері мен жағдайына, бетон қоспасын салу алдында олардың дәнекерленген қосылыстарының сапасына, кірпіш қалауды жүргізу кезінде ерітінді тігістерінің қалыңдығына, жылытқыштың қабаттарына, конструкциялардың құрама элементтерін және т. б. орнату дәлдігіне.);

3) операцияларды орындау сапасы көрсеткіштерінің және олардың нәтижелерінің жобалық және технологиялық құжаттама талаптарына, сондай-ақ осы технологиялық операцияларға қолданылатын нормативтік құжаттаманың талаптарына сәйкестігі.

133. Объектінің құрылысын жүзеге асыратын басшы өзінің өкімдік құжаттарымен операциялық бақылауды орындауға, бақылау орнын, олардың жиілігін, әдістерін, орындаушыларын, өлшеу құралдарын және нәтижелерді жазу нысандарын көрсете отырып, бақылаумен анықталған ақауларды құжаттауға және жоюға жауапты өкілдерді тағайындайды.

134. Операциялық бақылау нәтижелері және бақылаумен анықталған ақауларды жою туралы мәліметтер жұмыстың жалпы журналында құжатталуы тиіс.

135. Құрылыс қатысушылары құрылыс процесінде орындалған жұмыстарды аралық бағалауды орындауға міндетті, олардың нәтижелері объектінің қауіпсіздігіне әсер етеді, бірақ қабылданған технологияға сәйкес кейінгі жұмыстарды орындау басталғаннан кейін бақылау үшін қол жетімсіз болады.

136. Қабылдау бақылауымен (аралық бағалау) жобалық және нормативтік құжаттамаға сәйкестігі туралы кейінгі жұмыстар жасырылған куәландыру (бұдан әрі - жасырын жұмыстар) тәртібімен жүргізіледі.

Қабылдау бақылауы (аралық бағалау) жобада қабылданған жауапты конструкциялардың, инженерлік-техникалық қамтамасыз ету желілері учаскелерінің, Инженерлік жүйелер мен олардың бөліктерінің тізбесіне (бұдан әрі - жауапты конструкцияларды қабылдау) сәйкес ғимараттар мен құрылыстардың элементтерін жүргізеді және олардың қалыпты пайдаланылу жарамдылығы расталады.

Жасырын жұмыстар мен жауапты конструкцияларды қабылдау нәтижелері, олардың жобалық және нормативтік құжаттама талаптарына сәйкестігі, жасырын жұмыстар мен жауапты конструкциялардың актілерімен ресімделеді.

137. Жұмыстарды қабылдау (аралық бағалау) бойынша келіспеушіліктер болған жағдайда бақылау функцияларын Тапсырыс берушінің (құрылыс салушының) тиісті мемлекеттік сәулет-құрылыс бақылау, техникалық қадағалау, авторлық қадағалау органдарының қатысушылары тәуелсіз сарапшыларды тарта отырып жүзеге асырады.

138. Аралық сәйкестікті бағалауға жататын ғимараттар мен құрылыстар элементтерінің, жауапты конструкциялардың, инженерлік жүйелер мен олардың бөліктерінің құрамы, қатысушылардың құрамы, нәтижелерді құжаттаудың нақты ережелері мен тәсілдері, сондай-ақ олардың құрамына кіретін сынақтар мен сынақтарды жүргізу ережелері нормативтік құжаттарда, жобалау құжаттамасында және мердігерлік шартында белгіленеді.

139. Құрылыс сапасын сыртқы бақылау: Тапсырыс берушінің техникалық қадағалауын, жобалау ұйымдарының, мемлекеттік сәулет-құрылыс бақылауы (бұдан әрі - МСҚБ) және қадағалау тұлғасындағы жергілікті атқарушы органдардың авторлық қадағалауын жүзеге асырады.

140. Кейінгі құрылыс жұмыстары кезең-кезеңмен қабылдау аяқталған сәттен бастап алты айдан астам үзілістен кейін басталған жағдайда, жұмыстарды қайта бастамас бұрын актілерді ресімдей отырып, қайта қабылдау-бақылау іс-шараларын жүргізу талап етіледі.

142. Объектілерді «реконструкциялау» кезінде объективті түрде бір немесе бірнеше міндеттердің жиынтығы қойылуы мүмкін:

1) техникалық-экономикалық көрсеткіштердің өзгеруі өндірістік қуаттың ұлғаюы (құрылыс көлемі мен ғимараттың жалпы ауданы, өткізу қабілеті, ғимарат пен құрылыстың сыйымдылығы және т. б.) және функционалдық мақсатының өзгеруі;

2) өнім түрлерінің, сортаментінің және түрлерінің өзгеруі;

3) еңбекті ғылыми ұйымдастыруды қолдану есебінен еңбек өнімділігін арттыру;

4) мәдениет, жайлылық пен еңбек жағдайын жақсарту;

5) реконструкциялаудан кейін экологиялық, өндірістік және өрт қауіпсіздігін арттыру.

143. «Реконструкция» жүзеге асырылуы мүмкін:

1) кәсіпорынды тоқтатпай және оның жұмыс режимін өзгертпей;

2) кәсіпорынды ішінара тоқтатумен-азайған жұмыс ауысымына ауысумен;

3) кәсіпорын ішінара тоқтай отырып (учаскелердің, цехтардың, технологиялық желілердің, жөндеу-шеберханаларының, станоктар топтарының, жекелеген агрегаттардың, аппараттардың және т. б. жұмысын тоқтатумен).);

4) кәсіпорын, цех немесе жөндеу-шеберханасы және т. б. толық тоқтай отырып.

Аталған нұсқалардың бірі бойынша қайта жаңартуды ұйымдастыру туралы шешімді тапсырыс беруші мен мердігер құрылыс объектісіне қатысты шарттарды (келісім-шарттарды) және басқа да құжаттарды ресімдей отырып, құрылыс-монтаждау жұмыстары басталғанға дейін келісуі тиіс.

144. Кәсіпорындарды қайта құру кезінде құрылыс өндірісін ұйымдастыру жөніндегі шешімдер тоқтау кезеңіне дейін және негізгі өндірістің жоспарлы технологиялық тоқтауы уақытында құрылыс-монтаж жұмыстарының барынша мүмкін көлемінің орындалуын қамтамасыз етуі тиіс.

Негізгі өндірісті тоқтатудың орындылығы мен мерзімдері объектілерді реконструкциялаудың жобалық шешімдері шеңберінде және құрылыс мердігерлігі шартының (келісімшартының) ережелерінде айқындалады.

145. Объектілерді «реконструкциялау» кезінде құрылыс және пайдалану қызметкерлерінің зауытішілік көлік коммуникациялары мен инженерлік желілерді, цехтық жүк көтергіш жабдықтарды бірлесіп пайдалануын қарастыру қажет.

146. Объектілерді «реконструкциялау» кезінде конструкциялардың, цехішілік және алаңішілік көлік коммуникацияларының, жабдықтар мен инженерлік желілердің техникалық жай-күйін, демонтаждау және құрылыс - монтаждау жұмыстарын жүргізу шарттарын (газдануы, шаңдануы, жарылыс және өрт қауіпсіздігі, жоғары шу, қысылдығы және т.б.) тексеру деректерін ескеру қажет.

147. Тапсырыс беруші және мердігер бас жобалау (жобалау) ұйымымен бірлесіп:

1) құрылыс-монтаж жұмыстарының көлемі, технологиялық дәйектілігі, орындалу мерзімдері, сондай-ақ оларды өндірістік цехтар мен «реконструкцияланып жатқан» кәсіпорындардың, ғимараттар мен құрылыстардың жұмысымен қоса атқару шарттары келісіледі;

2) апат алдындағы және авариялық жағдайлар туындаған кезде құрылысшылар мен пайдаланушылардың іс-әрекеттері айқындалады;

3) құрылымдарды бөлшектеу немесе бөлшектеу, сондай-ақ инженерлік желілерді бөлшектеу немесе көшіру кезектілігі, сумен жабдықтаудың, Электрмен жабдықтаудың уақытша желілерін қосу орындары мен шарттары, құрылыс қалдықтары мен қоқыстарды шығару орындары және т. б. анықталады;

4) Тапсырыс берушінің (құрылыс салушының) және оның техникалық құралдарының жұмыс жүргізу кезеңінде құрылысшылар пайдалануы мүмкін қызметтерінің тізбесі жасалады;

5) құрылыс-монтаждау жұмыстарын цехтар мен учаскелердің жұмысымен бірге орындаған кезде, сондай-ақ тұрғындар мен персоналды Бөлмей тұрғын және қоғамдық ғимараттарды «реконструкциялау» кезінде құрылыс, мамандандырылған және пайдалану ұйымдары мен бөлімшелерінің өзара іс-қимылы жөніндегі іс-шаралар әзірленеді;

6) жабдықтар мен материалдарды жиынтықты және бірінші кезекте жеткізуді ұйымдастыру, жүктерді тасымалдау мен қоймалауды ұйымдастыру, «реконструкцияланатын» кәсіпорынның аумағы бойынша құрылыс техникасының қозғалысы, сондай-ақ мобильді (инвентарлық) ғимараттар мен құрылыстарды орналастыру шарттары айқындалады.

Негізгі машиналардың түрлері, сипаттамалары мен саны құрылысты ұйымдастыру жобасында және жұмыс өндірісінің жобаларында салынып жатқан ғимараттар мен құрылыстардың конструктивтік және көлемдік-жоспарлау шешімдерінен, жұмыс көлемдерінен, бар машиналар паркін және олардың құрылыста қабылданған жұмыс режимін ескере отырып, жұмыс өндірісінің қарқыны мен шарттарына сүйене отырып айқындалады.

149. Жұмыс істеп тұрған кәсіпорындарды «реконструкциялау» кезінде құрылыс - монтаж жұмыстарын механикаландыру көлемі шағын және жоғары маневрлігі бар құрылыс машиналарын, ал жабық үй-жайларда-электр жетегін қолдануды ескере отырып жүзеге асырылады.

150. Инженерлік желілерді салу кезінде, егер машиналар мен жабдықтардың ұқсас жиынтықтары Қазақстан Республикасында шығарылмаса, тиісті техникалық-экономикалық негіздемеде топырақты басу, тесу, микротоннелирлеу, көлденең бағытталған бұрғылау, топырақты нығыздауға арналған механизмдер және импортты қоса алғанда, басқа да әдістермен жер асты коммуникацияларын орсыз (траншеясыз) төсеуге арналған машиналар мен жабдықтар жиынтығы кеңінен қолданылуы керек.

151. Объектіде жұмыс жүргізуге арналған машиналарды таңдау кезінде автоматты басқару және бақылау аспаптарымен жабдықталған машиналарға, сондай-ақ автоматты және жартылай автоматты жүк қармағыш құрылғыларға артықшылық беру керек.

152. Биіктігі бес және одан да көп қабатты (биіктігі 15 м-ден астам) ғимараттарды тұрғызу кезінде жұмыс жүргізілетін жерге жұмысшылар мен жекелеген материалдарды көтеруге кететін уақыт шығындарын қысқарту мақсатында объектіде мұнаралы крандар орнатылғанына немесе бөлшектелгеніне қарамастан, құрылысты ұйымдастыру жобаларында және жұмыс жүргізу жобаларында құрылыс, өңдеу және барлық арнайы жұмыстарды орындау кезінде көтерілетін (мұнаралы кранмен) материалдар мен конструкциялардың жүктерді (басқаларды) және адамдарды көтеруді қамтамасыз ететін жүк-жолаушы лифтілерін (көтергіштерді) орнату ерекшелігін көрсету талап етіледі.

153. Шағын механизация құралдары құрамында құрал-саймандық-тарату пункттері және құрылыс-монтаж жұмыстарын механикаландырылған орындаудың қажетті техникалық құралдары бар жылжымалы құрал-саймандық шеберханалар ұйымдастырылатын құрылыс ұйымдарының мамандандырылған бөлімшелерінде (учаскелерде, шағын механизация басқармаларында) шоғырландырылады.

Бетон, монтаж, тас, сылақ, санитарлық-техникалық, электр монтаждау, гидрооқшаулау және басқа да құрылыс жұмыстарын орындау үшін қажетті құрылыс-өңдеу машиналарын, жабдықтарды, құрал-саймандарды, технологиялық жабдықтарды қоса алғанда, шағын механикаландыру құралдары орындалатын жұмыс технологиясына сәйкес нормаланған жиынтықтарға жинақталады.

154. Құрылыс алаңы шекарасында жүктерді тасымалдау тәсілдерін таңдау тиеу-түсіру операцияларын ескере отырып, жұмыс өндірісінің жобаларында жүргізілуі керек.

155. Құрылыс объектілеріне кәдімгі кірпішті, тас, газсиликатты блоктарды, шатыр бұйымдарын және басқа да контейнерге және пакетке жарамды жүктерді жеткізу контейнерлеу мен пакеттеудің тиісті құралдарын қолданумен қамтамасыз етіледі.

157. Құрылыс материалдарымен, бұйымдармен, конструкциялармен және жабдықтармен қамтамасыз етуге арналған шарттар (келісімшарттар) объектілер құрылысының күнтізбелік жоспарлары мен кестелеріне сәйкес жасалады.

158. Құрылыс-монтаждау жұмыстарын жүргізу және объектіні салу кезінде бөлшектер мен конструкцияларды дайындау кезінде құрылыс материалдарына, бұйымдар мен конструкцияларға қажеттілік құрылысқа арналған жобалау (жобалау-сметалық) құжаттамасын әзірлеу, келісу, бекіту тәртібі және құрамын реттейтін нормативтік құжатының талаптарына және басқа да нормативтік құжаттарға сәйкес жобалау құжаттамасында анықталады.

159. Салынып жатқан объектіні материалдық-техникалық қамтамасыз ету құрылыс конструкцияларын, бұйымдарын, материалдары мен инженерлік жабдықтарды жеткізу құрылыс-монтаж жұмыстарын жүргізудің технологиясымен және мерзімдерімен байланыстыра отырып жүргізілетін өндірістік-технологиялық жинақтама негізінде жүзеге асырылады.

160. Құрылыс объектілеріне құрылыс материалдары мен бұйымдарын шығару және жеткізу кезінде міндетті түрде ілесіп жүреді:

1) өнім туралы барлық тұтыну деректері, оның ішінде қауіпсіздікке әсер ететін қасиеттер мен сипаттамалар көрсеткіштерінің атауы және (немесе) белгіленуі, мәндері, дайындаушының атауы және (немесе) тауар белгісі, дайындаушы елдің атауы және талаптарына сәйкес өнім жеткізілетін құжаттың белгіленуі, сондай-ақ оны қолдану жөніндегі нұсқаулар;

2) өнімнің техникалық регламент талаптарына сәйкестігі туралы құжаттың көшірмесі міндетті растаумен;

3) сәйкестікті міндетті растауға жатпайтын өнімге ілеспе құжаттаманың құрамына сәйкестік сертификаттарының көшірмелері енгізілуі мүмкін.

161. Конструкцияларды, бұйымдарды, материалдар мен инженерлік жабдықтарды жинақтап жеткізуді ұйымдастыру кезінде мынадай талаптар қажет:

1) ғимараттарды, құрылыстарды, тораптарды, учаскелерді, секцияларды, қабаттарды, қабаттарды, үй-жайларды материалдық-техникалық ресурстармен (көздері мен олардың түсу тәртібіне қарамастан) жинақтау;

2) бұйымдардың, материалдар мен инженерлік жабдықтардың технологиялық дайындығын арттыру және оларды салынып жатқан объектілерге қажетті инвентарлық бекіту бұйымдарымен және басқа да қолдануға дайын қосалқы материалдар мен бұйымдармен бірге жеткізу.

162. Материалдарды, бұйымдарды, конструкциялар мен жабдықтарды тасымалдауды, қоймалауды және сақтауды ұйымдастыру міндетті түрде НТҚ талаптарына сәйкес жауап береді және олардың бүлінуі, бүлінуі және жоғалуы мүмкіндігін болдырмайды.

Жекелеген құрылыс материалдары мен құрылыс бұйымдарын жинау тәсілдері олардың температура, күн ультракүлгін сәулеленуі, ауа ылғалдылығы, қар, су және т.б. сияқты атмосфералық әсерлерге төзімділігіне байланысты.

Құрылыс алаңдарында құрылыс материалдарын сақтау негізінен ашық, яғни атмосфералық жауын-шашыннан қорғауды талап етпейтіні басым.

Дұрыс сақталмау бұл сапасыз материал, ол қолдануға жарамсыз болуы мүмкін және тиісінше, оларды сақтау кезінде құрылыс материалдары сапасының жоғалуын болдырмайтын шаралар қабылдау талап етіледі.

163. Объектілерді салу кезінде Тапсырыс беруші (құрылыс салушы), мердігерлік(бас мердігерлік) және қосалқы мердігерлік ұйымдар технологиялық, санитарлық-техникалық, медициналық, электротехникалық және басқа да жабдықтардың, құрылыс инвентары мен жарақтарының, сондай-ақ құрылыс конструкцияларының, материалдар бұйымдарының, егер құрылыс мердігерлігінің шарттарында (келісімшарттарында) өзгеше көзделмесе, сақталуын қамтамасыз етуді талап етеді.

Жұмыстарды жүргізу жобаларын мердігерлік ұйым әзірлейді және инвестициялау негіздемесінің немесе жобаның құрамына енгізіледі, объектілердің күрделілігі мен сипатты ерекшеліктері негізінде.

165. Құрылысты ұйымдастырудың бекітілген жобаларынсыз және жұмыс өндірісінің жобаларынсыз құрылыс-монтаж жұмыстарын жүргізуге тыйым салынады. Құрылысты ұйымдастыру жобалары мен жұмыс жүргізу жобаларының шешімдерінен оларды әзірлеген және бекіткен ұйымдардың келісімінсіз ауытқуға рұқсат етілмейді.

166. Күрделі объектілер мен жұмыс түрлеріне арналған құрылыс ұйымдарының жобалары мен жұмыс өндірісінің жобалары нұсқалар көрсеткіштерінің салыстырмалы тиімділігін есептей отырып, негізгі шешімдерді нұсқалық пысықтау негізінде әзірленуі керек.

167. ЖӨЖ құрамында техникалық бақылау және өлшеу жұмыстарын қоса алғанда, арнайы зерттеулер, сынақтар және маркетингтік бақылау бағдарламалары әзірленеді.

Жаңа техника мен технологиялар объектілерін салу, қайта жаңарту (жаңғырту) және күрделі жөндеу кезінде енгізу мақсатында ғылыми-зерттеу және мамандандырылған ұйымдардың атаулы арнайы техникалық шарттарды (АТШ), кәсіпорындардың ішкі стандарттарын, уақытша техникалық және өндірістік ұсынымдарды, заңды және жеке тұлғалармен (Тапсырыс берушілермен) шарт (келісім-шарт) бойынша қорытындылар мен нұсқаулықтарды әзірлеу жолымен әдістемелік және ғылыми-техникалық көмек көрсетіледі.Жұмыс өндірісі жобаларының құрамында техникалық бақылау мен өлшеу жұмыстарын қоса алғанда, арнайы зерттеулер, сынақтар мен маркетингтік бақылау бағдарламалары әзірленуге тиіс.

Тапсырыс берушілердің (құрылыс салушылардың) аталған шығындарды қаржыландыруы құрылыс процесінде объектілер құрылысының жалпы құнына арнайы бөлімді енгізумен немесе толықтырумен қамтамасыз етіледі.

168. Объектілерді күрделі және эксперименттік объектілерге жатқызу «Ғимараттар мен құрылыстарды техникалық және (немесе) күрделі объектілерге жатқызудың жалпы тәртібін айқындау қағидаларын бекіту туралы» нормаларында көзделген Қағидалармен жүзеге асырылады - Қазақстан Республикасы Ұлттық экономика министрінің 2015 жылғы 28 ақпандағы №165 бұйрығы. Қазақстан Республикасының Әділет министрлігінде 2015 жылы 9 сәуірде №10666 тіркелді, сондай-ақ Тапсырыс берушімен және бас мердігермен (егер ол анықталса) келісім бойынша жобалау ұйымы және жобалауға арналған тапсырмада көрсетіледі.

Тұтастай алғанда объект конструкцияларының не негізгі элементтердің (жекелеген бұйымдардың) көтергіш қабілетін толық немесе ішінара жоғалтудан туындаған ықтимал экономикалық, әлеуметтік және экологиялық салдарлармен сипатталатын ғимараттар мен құрылыстардың жауапкершілік дәрежесін есепке алу үшін ғимараттар мен құрылыстардың жауапкершілігінің мынадай деңгейлері белгіленген:

біріншісі – жоғары;

екіншісі – қалыпты;

үшіншісі – төмен.

Ғимараттар мен құрылыстардың жауапкершілік дәрежесін есепке алу үшін келіспеушіліктер болған жағдайда, нормативтік құқықтық актілердің талаптары бойынша түсіндіре отырып, түпкілікті шешімді әзірлеуші мемлекеттік орган береді.

169. Күрделі геологиялық жағдайларда объектілерді салу үшін ҚҰЖ және ЖӨЖ құрылысын ұйымдастыру жобасының бөлімдерін жобалау кезінде, сондай-ақ күрделі ғимараттар мен құрылыстарды салу кезінде салынып жатқан және жұмыс істеп тұрған ғимараттардың, құрылыстар мен конструкциялардың беріктігін, орнықтылығын және өміршеңдігін қамтамасыз ету бойынша арнайы шаралар әзірлеу.

Күрделі және эксперименталды объектілерді тұрғызу үшін ЖӨЖ құрамында техникалық бақылау әдістері мен станцияларды, полигондарды, өлшеу бекеттерін ұйымдастыруды және құрылыс жұмыстарын сенімді орындауды және ғимараттар мен құрылыстарды кейіннен пайдалануды қамтамасыз ететін басқа да шараларды қоса алғанда, қажетті ғылыми-өндірістік зерттеулер, сынақтар мен режимдік бақылау бағдарламалары әзірленеді.

170. Құрылысты ұйымдастыру жобаларында ағымдағы жағдайларға қатысты құрылыс ұйымының өндірістік базасын және тұрғын үй және әлеуметтік-тұрмыстық мақсаттағы және коммуналдық шаруашылық объектілерін салу, осы объектіні салу қажеттілігі үшін қажетті озық дамыту мәселелері көрініс табады.

171. Күрделі конструкциялары және жұмыс жүргізу әдістері бар ғимараттар мен құрылыстарды салу кезінде тапсырысшы (құрылыс салушы) немесе мердігер (бас мердігер) тиісті лицензиясы бар мамандандырылған жобалау және ғылыми-зерттеу, жобалау-конструкторлық және жобалау-технологиялық ұйымдарды тартады.

Жобалық құжаттаманың құрамында арнайы қосалқы құрылыстарға, бейімделген құралдарға, құрылғылар мен қондырғыларға арналған жұмыс сызбалары әзірленеді:

1) бірегей жабдықты, габаритті емес және ауыр салмақты технологиялық, құрылыс және құрылыс-технологиялық блоктарды тасымалдауға, монтаждауға, бөлшектеуге (көтеруге, жылжытуға, құрастыруға, бөлшектеуге) арналған керек-жарақ жабдықтар мен бейімделген құралдар, құрылғылар мен қондырғылар;

2) жинақтар-қабықшалардың арнайы қалыптары, алынбайтын және жылжымалы қалыптар, сондай-ақ үлгілік емес монолитті конструкциялардың жеке қалыптары;

4) қазаншұңқырлар мен орлардың шпунтты қоршаулары;

5) құрылымдарды ірілендіріп құрастыруға және жабдықтарды ірілендіріп құрастыруға арналған құрылғылар;

6) «топырақта қабырға» тәсілімен жер асты құрылыстарын салуға арналған жабдық және арнайы құрылғылар, жабық әдіспен Құбырларды төсеу (топырақты басу, тесу және т. б.), қада-қабықшаларда терең салынған құрылыстарды салу және түсіру құдықтарын қолдану арқылы, сондай-ақ отырғызу топырақтары болған жағдайда қада іргетастарды салу;

7) микротоннелирлеу, көлденең бағытталған бұрғылау, коммуникацияларды бір уақытта қалпына келтіре отырып бұзу әдісімен жер асты коммуникацияларын траншеясыз төсеуге арналған жабдықтар мен арнайы құрылғылар, құрылғылар және т. б.;

8) жұмыс істеп тұрған ғимараттар мен құрылыстардың жанында бұрғылау-жару жұмыстарын орындау кезіндегі қорғаныс-сақтандыру құрылғылары;

9) жабдықтарды жылжыту (демонтаждау) және ғимараттарды жапсарлас жағдайда жұмыс жасай отырып, салу кезінде, сондай-ақ жұмыс істеп тұрған кәсіпорындарды, ғимараттарды, құрылыстарды қайта құру жағдайында қажетті қосалқы құрылғылар;

10) құрылыс объектісінде жұмыстарды орындау, сондай-ақ мәдени-тарихи құндылығы бар ғибадат ету және басқа да ғимараттар мен құрылыстарды қалпына келтіру кезінде үлгілік емес қосалқы құрылғылар, Құрылғылар, суландыру құралдары.

Бұдан басқа, күрделі құрылымдық шешімдері және арнайы қосалқы құрылғыларды қолдана отырып орындалатын жұмыстарды жүргізу шарттары бар ғимараттарды «реконструкциялау» кезінде жобалық, жобалау-конструкторлық және жобалау-технологиялық ұйымдар жұмыс сызбаларын әзірлейді:

1) бөлшектеу үшін салынатын орман конструкциялары (күмбездер, құбырлар және т. б.);

2) зарядтау компенсациясы әдісімен қабырғаларды кептіруге арналған құрылғылар;

3) сыртқы қабырғаларды ауыстырып салу және монтаждық ойықтарды орындау кезінде конструкцияларды ілуге арналған құрылғылар-жанасатын ғимараттарды қорғауға арналған;

4) еркін тұрған қабырғалардың тұрақтылығын қамтамасыз ететін құрылғылар;

5) күрделі үлгілік емес уақытша құрылыстар мен желілер (сумен жабдықтау, жылумен жабдықтау, су бұру, энергиямен жабдықтау, байланыс немесе жарық беру желілерінің уақытша тіректері және т.б.).

Көрсетілген құжаттаманы әзірлеу үшін бас жобалау ұйымы, әдетте, тиісті лицензиясы бар мамандандырылған жобалау, жобалау-конструкторлық және жобалау-технологиялық ұйымдарды тартады.

172. Құрылысты немесе сәулет жобасын инвестициялау негіздемесін әзірлеу сатысында қабылданған шешімдермен салыстырғанда жобалық шешімдер елеулі өзгерген жағдайда және осыған байланысты объектінің сметалық құнын ПИК-қа және сметалық құжаттамаға ұлғайту жағдайында, сондай-ақ күрделі және эксперименттік объектілерді салу кезінде құрылыс жобасына қайта сараптама жүргізе отырып, тиісті өзгерістер енгізіледі.

173. Құрылысты ұйымдастыру жобасында жұмыстарды орындаудың әдістері мен реттілігін әзірлеу кезінде қолданыстағы нормативтік құжаттардың талаптарына жауап беретін үлгілік технологиялық карталарға сілтемелер келтіріледі.

Үлгілік технологиялық шешімдер болмаған кезде (жаңа құрылымдық шешімдерді, материалдарды, оның ішінде импорттық материалдарды қолдану, объектіні қалпына келтіру, ғибадат үйлері мен ғимараттарын салу және т.б.) жұмыстарды жүргізу процестерінің егжей-тегжейлі әзірленген әдістерімен жоба әзірленеді.

174. Сметалық құжаттаманың құрамында жекелеген ғимараттар мен құрылыстар бойынша негізгі құрылыс, монтаждау және арнайы құрылыс жұмыстары көлемдерінің ведомостары (жұмыстардың көлемі мен құнының ведомостары), сондай-ақ жекелеген ғимараттар мен құрылыстар бойынша құрылыс конструкцияларына, бұйымдарға, материалдар мен жабдықтарға қажеттіліктің жиынтық ведомосы (ресурстар ведомостары) әзірленеді.

175. Объектілер құрылысының және құрылыс-монтаж жұмыстарын жүргізудің ұзақтығын күнтізбелік жоспарлар мен құрылыс ұйымдастыру жобаларының, жұмыс жүргізу жобаларының кестелерінде айқындау кезінде құрылыс тетіктерін қолдана отырып, құрылыс бөлімшелерінің объектісінде кемінде екі ауысымдық жұмысты негізге алу керек.