ҚР ҚБҚ 04-26-2019 «Азаматтық және өндірістік ғимараттар мен құрылыстарды реконструкциялау, күрделі, орташа және ағымдағы жөндеу» Қазақстан Республикасының құрылыстағы басшылық құжаттары

Ақаулық ведомость бастапқы құжаттамаға жатады және кәсіпорын қызметінде пайдаланылатын жабдықтардың, құрылғылардың, материалдардың ақаулары, сынуы, әр түрлі ақаулары тіркеледі. Оларды жөндеу және қалпына келтіру үшін барлық ережелер бойынша белгілі бір процедураны сақтау қажет, оның бір бөлігі ақау ведомосін жасау болып табылады.

Ақау тізімдемесінде жекелеген бөлшектер мен тораптардың барлық ақауларын атап көрсетеді және оларды жою әдістерін көрсетеді. Соңғы ақаулық ведомость жөндеу кезінде жұмыс көлемін анықтайтын құжат болып табылады.

Ақау ведомосін жөндеу бригадасының бригадирі немесе жөндеу шеберханаларының технигі жасайды. Орташа және күрделі жөндеуге арналған алдын ала ақаулық ведомость жоспарлы тексерулердің бірі кезінде жөндеуге дейін 2-3 ай бұрын құрайды. Түпкілікті ақау ведомосі жөндеу алдында машинаны бөлшектеу кезінде жасалады. Ақау тізімдемесінде жекелеген бөлшектер мен тораптардың барлық ақауларын атап көрсетеді және оларды жою әдістерін көрсетеді. Соңғы ақаулық ведомость жөндеу кезінде жұмыс көлемін анықтайтын құжат болып табылады.

2. Ұйым жүргізетін барлық шаруашылық операциялар ақтау құжаттарымен ресімделуі тиіс. Бұл құжаттар бастапқы есеп құжаттары болып қызмет етеді,осы құжаттардың негізінде бухгалтерлік есеп жүргізіледі.

3. Бастапқы есепке алу құжаттары, егер олар бастапқы есепке алу құжаттамасының бірыңғай формаларының альбомдарында қамтылған форма бойынша жасалған болса, ал осы альбомдарда формасы көзделмеген құжаттар мынадай міндетті деректемелерді қамтуы тиіс:

1) құжаттың атауы;

2) құжаттың жасалған күні;

3) құжат жасалған ұйымның атауы;

4) шаруашылық операцияның мазмұны;

5) шаруашылық операциясының заттай және ақшалай мәндегі өлшеуіштері;

6) шаруашылық операция жасауға жауапты тұлғалар лауазымдарының атауы және оның дұрыс ресімделуі;

7) көрсетілген тұлғалардың жеке қолдары.

4. Бастапқы есепке алу құжаттарына қол қоюға құқығы бар адамдардың тізбесін бас бухгалтердің келісімі бойынша ұйымның басшысы бекітеді. Ақша қаражатымен шаруашылық операциялар ресімделетін құжаттарға ұйымның басшысы және бас бухгалтер немесе ол уәкілеттік берген тұлғалар қол қояды.

5. Бастапқы есепке алу құжаты операция жасалған сәтте, ал егер бұл мүмкін болмаса - ол аяқталғаннан кейін жасалуы тиіс.

Бастапқы есепке алу құжаттарын уақтылы және сапалы ресімдеуді, оларды бухгалтерлік есепте көрсету үшін белгіленген мерзімде беруді, сондай-ақ оларда қамтылған деректердің дұрыстығын осы құжаттарды жасаған және қол қойған адамдар қамтамасыз етеді.

6. Кассалық және банктік құжаттарға түзетулер енгізуге жол берілмейді. Қалған бастапқы құжаттарға түзетулер енгізілуі мүмкін қатысушылармен келісім бойынша ғана шаруашылық операциялардың расталуы тиіс тұлғалардың қолдарымен, құжатқа қол қойған күнін көрсете отырып, түзетулер енгізу.

7. Шаруашылық операциялары туралы деректерді өңдеуді бақылауды жүзеге асыру және ретке келтіру үшін бастапқы есепке алу құжаттары негізінде жиынтық есепке алу құжаттары жасалады.

8. Бастапқы және жиынтық есеп құжаттары қағаз және машиналық ақпарат тасығыштарда жасалуы мүмкін. Соңғы жағдайда ұйым шаруашылық операцияларының басқа да қатысушылары үшін, сондай-ақ Қазақстан Республикасының заңнамасына сәйкес бақылауды жүзеге асыратын органдардың, соттың және прокуратураның талап етуі бойынша осындай құжаттардың көшірмелерін өз есебінен қағаз тасығыштарда дайындауға міндетті.

9. Бастапқы есепке алу құжаттарын тек анықтау, алдын ала тергеу және прокуратура органдары, соттар, салық инспекциялары және ішкі істер органдары заңдарға сәйкес олардың қаулылары негізінде алып қоюы мүмкін. Ұйымның Бас бухгалтері немесе басқа лауазымды адамы құжаттарды алып қоюды жүргізетін органдар өкілдерінің рұқсатымен және қатысуымен алу негізі мен күнін көрсете отырып, олардан көшірмелерді алып тастауға құқылы.

10. Жаңа және реконструкцияланатын автомобиль жолдарын салу кезеңінде уақытша пайдаланылатын автомобиль жолдарын күтіп ұстауға арналған шығындарды айқындау үшін Қазақстан Республикасының заңнамасына сәйкес қозғалысқа қатысушылардың қауіпсіздігін қамтамасыз ету үшін қажетті жұмыстар көлемінің ведомосі жасалады. Жұмыс көлемдерінің ведомосы уақытша пайдаланылатын автомобиль жолдарының тиісті учаскелеріне ақаулы актілер бойынша жасалады. Жұмыс көлемінің ведомосі бойынша жергілікті ресурстық смета жасалады. Тапсырыс берушінің осы жұмыс көлемін орындағаны үшін ақы төлеуі жиынтық сметалық есепте көзделген күтпеген шығындар есебінен жүзеге асырылады.
Ақау ведомосін жасау ережелері
Бүгінгі күні қолдануға міндетті ақаулық тізімдеменің біріздендірілген үлгісі жоқ, сондықтан ол кәсіпорын ішінде әзірленген және фирманың есеп саясатында немесе еркін нысанда бекітілген үлгі бойынша жасалуы мүмкін. Дегенмен, онда көрсету қажет бірқатар мәндер бар. Бұл:

1) компанияның атауы;

2) ведомостың жасалған күні мен нөмірі;

3) нысанның өзіне қатысты барлық.

Соңғысының параметрлеріне оның атауы (ол объект кәсіпорынның балансында есепте тұрған атаумен сәйкес келуі тиіс), анықталған ақаулар немесе сынулар, олардың пайда болу себептері көрсетілген жөн – бұл қызмет көрсетуші маманның құзыретіне кіреді, сондай – ақ оларды жою үшін жүргізуді талап ететін жұмыстар-бұл жөндеу цехының қызметкері функционалының бөлігі (егер кәсіпорында ондай бар болса) жатады. Тізімдеменің осы бөлімі кесте түрінде ресімделуге тиіс.

Қажет болған жағдайда құжатқа әр түрлі қосымшаларға (Фото және бейне куәліктер, ақаулы акт және т.б.) сілтемелер енгізу қажет.

Ведомость А4 форматындағы стандартты парақта немесе ұйымның фирмалық бланкісінде ресімделуі мүмкін – бұл рөл атқармайды, сонымен бірге ол қолмен да, баспа түрінде де жазылуы мүмкін. Ол әдетте мүдделі тараптардың әрқайсысы үшін бір – бірден бірнеше данада жасалады. Барлық көшірмелерге комиссия мүшелері қол қойып, сондай-ақ компания басшысының қолымен бекітілуі тиіс.

Өзектілігі жоғалғаннан кейін ведомость заң бойынша талап етілетін немесе ұйымның ішкі ережелерінде белгіленген уақыт бойы ұсталатын кәсіпорынның мұрағатына сақтауға беріледі.

ҚР ҚБҚ 1.04-26-2019 «Азаматтық және өндірістік ғимараттар мен құрылыстарды реконструкциялау, күрделі, орташа және ағымдағы жөндеу» Қазақстан Республикасының құрылыстағы басшылық құжаттарына

9-қосымша

2) Пәтерлерде ас үй және санитарлық тораптар орнату

3) Қосалқы үй-жайлар есебінен тұрғын үй алаңын кеңейту

4) Тұрғын үй-жайлардың инсоляциясын нормативтік талаптарға дейін жеткізу

5) Қажет болған жағдайда баспалдақ торларына, санитариялық тораптарға немесе ас үйге арналған кірістіріп салынған үй-жайларды, құрылғысы бар ас үй арқылы қараңғы ас үй мен пәтерге кіретін есіктерді жою

6) Үйдің бірінші қабатындағы балкондар мен лоджиялар астындағы жылытылмайтын қоймалар мен жертөлелерді жертөлелерде орналастыру

7) Ғимараттың барлық элементтерін термиялық кедергі бойынша қазіргі заманғы нормативтік талаптарға дейін жеткізу (жылумен жаңғырту)

8) Ғимараттарды шу мен дірілден қорғау

9) Сәулет мәнерлілігін жақсарту немесе ғимараттардың қасбеттерін әрлеу түрін ауыстыру

10) Балкондар, лоджиялар, веранд, террасалар құрылғысы

11) Аула аумақтарын абаттандыруды қолданыстағы нормативтік талаптарға дейін жеткізу

12) Жоғары қабаттағы баспалдақ алаңының 11,2 м және одан жоғары белгісі бар үйлерде қоқыс құбырларының лифтілерін, пневматикалық қоқыс шығару жүйелерін орнату

13) Ағаш жабындарды жанбайтын жабындарға толық ауыстыру

14) Нормативтік талаптарға жауап беретін жылу техникалық сипаттамалары бар бұйымдарға терезе және есік блоктарын толық ауыстыру

15) Шатырларды қайта орнату

16) Жертөлелер мен цокольдық қабаттардың қабырғаларындағы терезе ойықтары мен жеке кіру есіктерін орнату

17) Жылыту жүйелерін қайта жабдықтау

18) Желдетуді қайта орнату

19) Жылу беру қазандықтары мен жылу пункттерін орнатумен Орталық пешпен жылытуды ауыстыру

20) Суық және ыстық сумен жабдықтау жүйелерімен, сыртқы және ішкі өртке қарсы су құбырымен, су бұрумен, қолданыстағы магистральдық желілерге қосылатын газбен жабдықтау

21) Көтергіш сорғы станцияларын, жылу тораптарын, бойлер

22) Газ плиталарының орнына электр сымдары мен есептеу аспаптарын ауыстыра отырып тұрмыстық электр плиталарын орнату

23) Жылу желілерінің жылыту қазандықтарын, тұрғын үйлердің жылу пункттері мен инженерлік жабдықтарын автоматтандыру және диспетчерлеу

24) Жаңа технологиялық жабдықты орнату

25) Өртке қарсы автоматика және түтін шығару жүйелерінің құрылысы

26) Қолданыстағы электрмен жабдықтау желісін жоғары есептік жүктемелерге ауыстыру

27) Үй ішіндегі тогы әлсіз телефондық радиотрансляциялық желілер мен кабельдік теледидар желілерін орнату және қосу

28) Суық және ыстық сумен жабдықтаудың топтық және пәтер бойынша есептеу аспаптарын орнату

29) Жылу энергиясын есепке алу және реттеу аспаптарын орнату

ҚР ҚБҚ 1.04-26-2019 «Азаматтық және өндірістік ғимараттар мен құрылыстарды реконструкциялау, күрделі, орташа және ағымдағы жөндеу» Қазақстан Республикасының құрылыстағы басшылық құжаттарына

10-қосымша

Құрылыс пен жөндеу жұмыстарындағы инновациялық дамудағы қазіргі заманғы үрдістер

(таныстыру)
Қазақстан кірген Еуроодақ елдеріндегі қазіргі заманғы қоғамды дамытудың әлемдік процестері ұзақ мерзімді перспективада құрылыста инновациялар жасау кезінде сәулет эстетикасын, өмір сүру стандарттары мен жайлылығын арттыру үрдісі жоғары функционалдылықпен және ресурсты сақтаумен үйлескенде тән екенін көрсетеді:

1) тұрғын үйдің жайлылығына қойылатын талаптарды арттыру;

2) «ақылды» үйлер салу, «жасыл құрылыс» және «пассивті үй» технологияларын енгізу (экологиялық және энергия тиімділігі);

3) қолданыстағы құрылыстарды реконструкциялау үлесінің өсуі пайдасына құрылыс жұмыстарының құрылымын өзгерту;

4) құрылыстағы даралау( кастомизация), сәулет идеяларының әлеуетін неғұрлым толық іске асыру, жоғары экономикалық және экологиялық қасиеттері, жоспарлау шешімдерінің икемділігі, тұрғызу мен кейіннен пайдаланудың жоғары жылдамдығы мен барабар құны бар объектілерді құру мүмкіндігін қамтамасыз ететін жобалық және (немесе) құрылыс шешімдерін енгізу;

5) жылдам әзірлемелермен, кең ассортиментпен және өнімнің мамандануымен, тұтыну сұранысына үлкен тәуелді әртүрлі материалдар мен технологиялар комбинацияларын қолданумен сипатталатын әрлеу, жылыту, оқшаулағыш материалдардың ассортиментін ұлғайту;

6) құрылысты бұзу және жаңа құрылыс кезінде бастапқы базалық құрылыс материалдарын тұтыну кезінде қалдықтарды барынша азайтатын бетон, темір бетон конструкциялары, керамикалық бұйымдар және т. б. рециклинг технологияларын енгізу; энергия үнемдейтін шыныны және басқа да қазіргі заманғы жоғары технологиялық энергия үнемдейтін материалдарды тұтынуға қайта бағдарлау;

7) жобалау үшін мүмкіндіктерді кеңейтетін, конструкциялардың массасын және базалық материалдарға (цемент және қиыршық тас) қажеттілікті төмендететін аса төзімді темір-бетон конструкцияларын қолданудың өсуі);

8) жаңа, оның ішінде композиттік материалдардың пайда болуы, қайта жаңартылатын және жергілікті шикізат түрлерін қолдана отырып жасалған және қолданыстағы материалдарды пайдалану саласын өзгерту;

9) жаңа әрлеу, жылытқыш, оқшаулағыш материалдар (жасанды, икемді тас және т. б.) өндірісін ұйымдастыру);

10) құрылыс объектісінің өмірлік циклін басқарудың кешенді автоматтандырылған жүйелерін; ғимаратты зияткерлік басқару жүйелерін; автоматтандырылған жобалау және әзірлеу (АЖӘ), үш және төрт өлшемді модельдеу жүйелерін қоса алғанда, ақпараттық технологияларды; басқарушылық шешімдерді қабылдаудың сапасы мен жылдамдығын жақсарту үшін құрылыс объектілерін ақпараттық үлгілеудің әдіснамасы мен технологияларын (BIM-Building Information Modeling) қоса алғанда, құрылыста ақпараттық - коммуникациялық технологияларды енгізу;

11) Жобалық іс және ғылыми-зерттеу мақсаттарында (үлгілеу, визуализация, өнімнің тәжірибелік үлгілерін дайындау), сондай-ақ құрылыс пен өнеркәсіпте (құрылыс нысандары мен құрылымдарын тез дайындау) қолдану үшін 3D-баспа технологияларын енгізу.

Құрылыс инновацияларын енгізудегі әлемдік үрдіс қоршаған ортаны қорғау туралы қамқорлықта ғана емес, сондай - ақ ақша қаражатын үнемдеуде де тұрады: мысалы, қалдықтарды кәдеге жарату кезінде салада сұранысқа ие жаңа экологиялық таза жылу және дыбыс оқшаулағыш материалдар жасалады.

Қазақстан Республикасы Индустрия және инфрақұрылымдық даму министрлігінің Құрылыс және тұрғын үй-коммуналдық шаруашылық істері комитеті төрағасының «___»_____2019 жылғы

№ _____ бұйрығына

2-қосымша

1. Осы ҚР ҚБҚ 1.03-00-2019 «Құрылыс өндірісі. Кәсіпорындарды, ғимараттарды және құрылыстарды салуды ұйымдастыру» Қазақстан Республикасының құрылыстағы басшылық құжаттарына (бұдан әрі - ҚР ҚБҚ 1.03-00-2019) Қазақстан Республикасы Инвестициялар және даму министрінің 2017 жылғы 22 желтоқсандағы № 890 бұйрығымен бекітілген «Мемлекеттiк нормативтердi әзiрлеу, келiсу, бекiту, тiркеу және қолданысқа енгiзу (қолданылуын тоқтата тұру, күшiн жою) қағидаларын бекіту туралы» және Қазақстан Республикасы Үкіметінің 2016 жылғы 6 қазандағы № 568 қаулысымен бекітілген «Нормативтік құқықтық актілерді ресімдеу, келісу, мемлекеттік тіркеу және оларды жою туралы ереже» талаптарына сәйкес әзірленді. ҚР ҚБҚ 1.03-00-2019-да жаңа объектілердің құрылысы, сондай-ақ реконструкциялау (жаңғырту), күрделі жөндеу, жою (бұзу), қолданыстағы объектілерді (кәсіпорындарды, ғимараттар мен олардың кешендерін) консервациялау кезінде кәсіпорындардың, ғимараттар мен құрылыстардың құрылыс өндірісін ұйымдастыруға қойылатын негізгі талаптар белгіленеді.

2. ҚР ҚБҚ 1.03-00-2019- құқықтық актілердің (бұдан әрі-НҚА) туынды түрлеріне жатады және Қазақстан Республикасы аумағында экономиканың, сәулет, қала құрылысы және құрылыс қызметінің барлық салаларында қолдану үшін әзірленді.

3. 
   Арнайы құрылыстың жекелеген түрлері бойынша осы басшылық құжатқа, Қазақстан Республикасы Индустрия және инфрақұрылымдық даму министрлігінің Құрылыс және тұрғын үй - коммуналдық шаруашылық істері комитетімен келісілген, құрылыстың осы түрлерінің ерекшелігін көрсететін, қосымша ведомстволық (салалық) НҚА және жалпы нормативтік техникалық құжаттар НТҚ талаптарын ескеру қажет.
   
4. 
   Желілік құрылыстарды, электр беру, байланыс желілерін, құбыржолдарды және инженерлік-техникалық инфрақұрылымның басқа да объектілерін салу кезінде, сондай-ақ темір жолдардың иеліктен айыру жолағында, автомобиль жолдары мен басқа да көлік жолдарының бөлінген жолағында қолданыстағы нормативтік құжаттардың талаптары қосымша ескерілуі керек.
   

6. Құжат, құрылысы сәулет, қала құрылысы және құрылыс қызметі туралы заңнамаға сәйкес құрылысқа хабарлама жасамай жүзеге асырылуы мүмкін ғимараттар мен құрылыстарға, сондай-ақ, құрылыс салушылар (жеке тұлғалар) өз күшімен өздеріне тиесілі жер телімдерінде тұрғызатын жеке тұрғын үй құрылысы объектілеріне, саяжайлар, бау-бақша үйлері, үй жанындағы бау-бақша және саяжай учаскелеріндегі шаруашылық құрылыстар, жеке бір қабатты гараждар құрылысына, сондай-ақ көп пәтерлі тұрғын үйлердегі тұрғын үй-жайларды реконструкциялау, қайта құру және қайта жоспарлау объектілеріне қолданылмайды.

7. Құжат, сондай-ақ құрылыс индустриясы мен құрылыс материалдары өнеркәсібі кәсіпорындарында материалдар, бұйымдар мен конструкциялар өндірісіне қолданылмайды.

2-тарау. Терминдер мен анықтамалар
8. Осы ҚР ҚБҚ 1.03-00-2019-да 1-қосымшада келтірілген тиісті анықтамалары бар терминдер қолданылады.

3-тарау. Жалпы ережелер
9. Тапсырыс берушінің (құрылыс салушының) және мердігердің негізгі құқықтары мен міндеттері «Қазақстан Республикасындағы сәулет, қала құрылысы және құрылыс қызметі туралы» Қазақстан Республикасының 2001 жылғы 16 шілдедегі №242-II Заңында (бас мердігер) анықталған.

Тапсырыс берушінің (құрылыс салушының) қызметі мен функциялары Қазақстан Республикасы Ұлттық экономика министрінің 2015 жылғы 19 наурыздағы № 229 бұйрығымен бекітілген «Тапсырыс берушінің (әзірлеушінің) қызметін ұйымдастыру және қызметін жүзеге асыру ережесі» құжатының талаптарымен реттеледі.

Тапсырыс беруші (құрылыс салушы) және мердігер (бас мердігер) мемлекеттік сатып алуға жатпайтын құрылыстағы мердігерлік жұмыстарға (құрылысқа арналған жобалау, іздестіру, сараптама, зерттеу жұмыстарын, тапсырыс бойынша құрылыс материалдарын, бұйымдары мен құрастырмаларын өндіруді қоса алғанда) байланысты қатынастардың негізгі қатысушылары, жобаның (бағдарламаның) Тапсырыс беруші-инвесторы не оның уәкілетті тұлғасы және мердігер (бас мердігер) болып табылады.

10. Тапсырыс берушінің (құрылыс салушының) базалық функциясы шарт (келісімшарт) негізінде құрылыс-монтаж жұмыстарын жүргізу үшін мердігерді (бас мердігерді) анықтау және тарту болып табылады.Тапсырыс берушінің (құрылыс салушының) (инвестордың не оның уәкілетті тұлғасының) мердігерлік жұмыстарды орындау және шарт (келісімшарт) жасасу үшін мердігерді (бас мердігерді) таңдауы «Қазақстан Республикасындағы сәулет, қала құрылысы және құрылыс қызметі туралы» Қазақстан Республикасының 2001 жылғы 16 шілдедегі №242-ІІ Заңына, 65-бапқа сәйкес жүзеге асырылады.

11. Тапсырыс беруші (құрылыс салушы) объектілер құрылысының қаржы қаражатына иелік етуші болып табылады. Құрылыс процестерінде оларды орындау мерзімдерін сақтай отырып, мердігер (бас мердігер) орындайтын жұмыстардың барысын жалпы бақылауды Тапсырыс беруші (құрылыс салушы) жүзеге асырады.

12. Объектілерді салу кезінде жалпы ұйымдастыру-техникалық дайындықты Тапсырыс беруші (құрылыс салушы) мен мердігер (бас мердігер) арасындағы мердігердің консенсуалды шартына сәйкес орындау талап етіледі. Мердігерге қатысты нормалар Қазақстан Республикасының Азаматтық кодексінде (Ерекше бөлім) 2018 (616-682-бап) және басқа да қолданыстағы құжаттарда (НҚА және НТҚ) қамтылған.

13. Құрылыс өндірісін ұйымдастыру барлық ұйымдастырушылық, техникалық, жобалау-конструкторлық және технологиялық шешімдердің түпкілікті нәтижеге - материалдық және энергетикалық ресурстарды үнемдеуді қамтамасыз ету кезінде талап етілетін сапамен объектіні белгіленген мерзімде пайдалануға беруге қол жеткізуге арналған мақсатқа сай болуына міндетті жағдай жасауы тиіс.

14. Құрылыс өндірісін ұйымдастыру кезінде құрылыс ұйымына қойылатын мынадай талаптар орындалады:

1) Тапсырыс берушіге, мердігерде (орындаушыда) нормативтік - құқықтық, нормативтік-техникалық, технологиялық құжаттаманың (ҚН нормалары, ЕЖ, МЕЖ, ҚБҚ, ҚР СТ, МЕМСТ, нұсқаулықтар, техникалық регламенттер, үлгілік, жеке технологиялық карталар және т. б.) барлық орындалатын жұмыс түрлеріне, оның ішінде геодезиялық бөлу жұмыстарына, оның ішінде егжей-тегжейлі бөлуді қоса алғанда, нормативтік-құқықтық, нормативтік-техникалық, технологиялық құжаттаманың бар болуы туралы ақпаратты ұсыну;

2) Тапсырыс берушіге, мердігерде (орындаушыда) құрылыс процесінде міндетті бақылаудың барлық түрлеріне егжей-тегжейлі әзірленген құжатталған рәсімдердің бар болуы туралы ақпаратты ұсыну;

3) жұмысты орындаушыда өз күшімен дайындалатын материалдар мен бұйымдардың сапасын бақылау және кіріс бақылау кезінде материалдар мен бұйымдарды сынауды орындауға арналған зертхананың бар болуы, сондай-ақ мердігердің зертханасы орындамайтын сынақтардың түрлерін орындауға тәуелсіз зертханамен шарттардың бар болуы;

4) жұмыстарды орындаушы қызметтері мен бөлімшелерінің қажетті метрология құралдарымен, сынақ жабдығымен, өлшем бірліктерінің мемлекеттік жүйесінің, сондай-ақ қажетті стандарттардың талаптарына сәйкес келетін өлшеу мен сынақтарды бақылау әдістемелерімен жарақтандырылуы:

МЕМСТ 26433.0-85 «Құрылыстағы геометриялық параметрлердің дәлдігін қамтамасыз ету жүйесі. Өлшеулерді орындау ережелері. Жалпы ережелер»;

МЕМСТ 26433.1-89 «Құрылыстағы геометриялық параметрлердің дәлдігін қамтамасыз ету жүйесі. Өлшеуді орындау ережелері. Зауытта жасалған элементтер»;

МЕМСТ 26433.2-94 «Құрылыстағы геометриялық параметрлердің дәлдігін қамтамасыз ету жүйесі. Ғимараттар мен құрылыстардың параметрлерін өлшеуді орындау ережелері»;

тиісті құжаттармен расталған жұмыстарды орындаушы қызметкерлерінің біліктілігінің жеткіліктілігі;

жұмысты орындаушыда бақылаудың барлық түрлері нәтижелерінің орындалуы мен дұрыстығы, сондай-ақ осы нәтижелерді құжаттау үшін жеке жауапкершілікті белгілейтін ұйымдастыру құжаттамасының болуы;

жұмыстарды орындауды ұйымдастыруға байланысты мәселелер бойынша шешімдері ведомстволық бағыныстылығына қарамастан, құрылыстың барлық қатысушылары үшін міндетті болып табылатын мердігердің (бас мердігердің) қызметін үйлестіре отырып, объектінің барлық құрылысына қатысушылардың келісілген жұмысы;

материалдық ресурстарды жинақтап жеткізу;

жинақталатын конструкцияларды, материалдарды, бұйымдар мен жабдықтарды кеңінен қолдану негізінде ғимараттарды, құрылыстар мен олардың бөліктерін индустриялық әдістермен тұрғызу;

материалдық және энергетикалық шығындарды төмендетуді қамтамасыз ететін озық технологияларды қолдану және құрылыс-монтаж жұмыстарын орындауды ұйымдастыру;

объектіні салудың технологиялық реттілігін сақтай, техникалық негіздеумен олардың қоса атқарылатын жұмыстардың қауіпсіз орындалуын ескере отырып құрылыс, монтаждау және арнайы құрылыс жұмыстарын орындау;

талап етілетін сапаны, құрылыстың жоғары мәдениетін, еңбек қауіпсіздігі ережелерін және қоршаған ортаны қорғау жөніндегі талаптарды сақтауды қамтамасыз ету.

15. Белгіленген тәртіппен сертификатталған сапа жүйесі бар ұйым орындаған жұмыстар, конструкциялар, бұйымдар мен жүйелер мемлекеттік қадағалау органдарының бақылауынан (олардың шешімі бойынша), сондай-ақ Тапсырыс берушінің техникалық қадағалауының бақылауынан (оның шешімі бойынша) ішінара немесе толық босатылуы мүмкін. Сапасыз жұмыс фактілері анықталған жағдайда бақылаудан босату туралы шешімнің күші жойылуы мүмкін.

16. Құрылысты бастау туралы хабарламаны ресімдеу тәртібін Тапсырыс беруші (құрылыс салушы) жүзеге асырады және Қазақстан Республикасы Ұлттық экономика министрінің 2015 жылғы 6 қаңтардағы № 4 бұйрығымен бекітілген «Рұқсаттар және хабарламалар туралы» 2014 жылғы 16 мамырдағы №202-V Қазақстан Республикасы Заңының 8-тарауы және «Мемлекеттік органдардың хабарламаларды қабылдау қағидалары» талаптарымен реттеледі.

Объект құрылысы басталғанға дейін, тапсырыс беруші (құрылыс салушы) мердігерлік құрылыс ұйымына, құрылыс-монтаж жұмыстарының басталғаны туралы хабарламаны қабылдау туралы талонның көшірмесін ресімдейді және береді, оны тапсырыс беруші (құрылыс салушы) электрондық лицензиялау порталына жібереді.

Мердігердің құрылыс - монтаж жұмыстарын жүргізуге, тапсырыс берушіден (құрылыс салушыдан) мемлекеттік сәулет-құрылыс бақылауы жергілікті атқарушы органдарында тіркелген хабарлама нөмірі бар құрылыстың басталғаны туралы хабарламаны (құрылысына осындай хабарлама алу талап етілмейтін объектілерден басқа) алғаннан кейін ғана кірісуге құқығы бар.

17. Тапсырыс беруші (құрылыс салушы) шарт (келісімшарт) негізінде құрылысты жүзеге асыратын мердігерге, ол бекіткен жобалау (жобалау-сметалық) құжаттамасын, тиісінше барлық объектіге немесе жұмыстардың белгілі бір кезеңдеріне арналған жұмыс құжаттамасын, сондай-ақ құрылыс қалдықтары мен қоқыстарды оларды қайта өңдеу және (немесе) кәдеге жарату орындарына шығару жөніндегі жұмыс құжаттарын береді.

Жобалау (жобалау-сметалық) құжаттамасын Тапсырыс беруші (құрылыс салушы) «жұмыстарды жүргізуге» мөртабанын қою арқылы және Тапсырыс беруші тарапынан объектінің құрылысына жауапты лауазымды тұлғаның қолымен міндетті түрде құжаттауы тиіс .

18. Объектіні немесе оның бір бөлігін салу жөніндегі жұмыстарға, тапсырысшы жергілікті атқарушы органдардан 2-қосымша түрі бойынша құрылыс үшін нақты жер учаскесін бөлу туралы шешім алғаннан кейін, дайындық кезеңінің алаңнан тыс және алаңішілік жұмыстарын толық көлемде орындағаннан кейін ғана кірісуге рұқсат етіледі.

19. Геодезиялық бөлу негізін салуды, топырақтың өсімдік қабатын кескеннен және алдын ала тік жоспарлау орындалғаннан кейін, геодезиялық жұмыстар өндірісінің арнайы жобасы бойынша орындау қажет. Сонымен қатар, күрделі және эксперименттік объектілерді, сондай-ақ технологиялық жабдықтарды монтаждау үшін жоғары сапалы геодезиялық жұмыстарды орындауды талап ететін өнеркәсіптік объектілерді тұрғызу үшін, геодезиялық жұмыстар өндірісінің жобасын әзірлеу талап етіледі.

Күрделі емес объектілерді салу кезінде, құрылысты ұйымдастыру жобаларының және жұмыс жүргізу жобаларының түсіндірме жазбаларында, «Геодезиялық жұмыстар» бөлімін әзірлеу талап етіледі.

20. Ғимараттар мен құрылыстарды салу басталғанға дейін, құрылыс уақытында қажетті және құрылысты ұйымдастыру жобаларында және жұмыс жүргізу жобаларында көзделген, су бұру, алаңнан тыс және алаңішілік тұрақты және уақытша жолдарды және инженерлік желілерді (су, жылу, энергиямен жабдықтау және су бұру) орнату бойынша жұмыстарды жүргізу қажет.

21. Егер құрылысты ұйымдастыру жобасында немесе жұмыстарды жүргізу жобасында (тұрғызу жұмыстарды жүргізу жобасында басқа мерзімде көзделген жер асты құрылымдарын қоспағанда) басқа қарастырылмаған жағдайда, ғимараттың (құрылыстың) жер үсті конструкцияларын немесе оның бөліктерін салу бойынша жұмыстарды, оның жер асты бөлігінің (жер асты конструкцияларының) құрылысы және топырақтың тығыздығына дейін табиғи жағдайда немесе берілген жобада тығыздала отырып қазаншұңқырларды, траншеялар мен қуыстарды қайта жабу толық аяқталғанға дейін, бастауға тыйым салынады.

22. Егер құрылыс алаңы қолайсыз табиғи құбылыстар мен геологиялық процестердің (селдер, көшкіндер, батпақтану, опырылу, су басу және т.б.) әсеріне ұшыраған аумақта орналасқан болса, геодезиялық бөлу негізін құрғаннан кейін алаңішілік дайындық жұмыстарын орындау басталғанға дейін бірінші кезекте арнайы жобалар бойынша бірінші кезектегі іс-шаралар және аумақты көрсетілген процестерден қорғау жөніндегі жұмыстар орындалуы тиіс.

23. Жобада көзделген мерзімде объектінің құрылысын қамтамасыз ететін көлемде алаңнан тыс және алаңішілік дайындық жұмыстарының аяқталуы, дайындық кезеңінде жұмыстарды орындаған қосалқы мердігерлік ұйымның қатысуымен Тапсырыс беруші мен мердігердің (бас мердігердің) қолдарымен ресімделген 3-қосымша түрі бойынша актімен расталуға тиіс.

24. Объектінің құрамында типтік және бірнеше рет қайталанатын ғимараттарды, құрылыстар мен олардың бөліктерін (қазандықтар, компрессорлық және сорғы станциялары, трансформаторлық қосалқы станциялар, транспортер галереялары, өндірістік ғимараттар мен т. б. қоса салынған үй-жайлар) тұрғызу кезінде, технологиялық желілерді, агрегаттарды, қондырғыларды және инженерлік жабдықтарды монтаждау кезінде дайындаушы-кәсіпорындардағы және құрастыру-жинақтау цехтарындағы, сондай-ақ монтаждау ұйымдарының базаларындағы жабдықтарды, инженерлік жүйелер мен конструкцияларды блоктарға агрегаттау жолымен құрылыс алаңынан тыс жұмыстардың ең көп көлемін орындау және оларды құрылысқа блоктар түрінде жеткізу көзделуі тиіс.

25. Жиынтықты-блоктық әдісті қолдана отырып, құрылыс өндірісін ұйымдастыру жобалау құжаттамасында көзделген шешімдерге сәйкес құрылыс алаңына блоктар жиынтықтарын, ірілендіретін құрастырмаларды дайындауды, жеткізуді және олардан объектіні салуды көздеуі тиіс.

Блоктарды дайындаушы-кәсіпорындардан, құрастыру-жинақтау кәсіпорындарынан және базалардан оларды жобалық жағдайға орнату орнына жеткізу құрылысты ұйымдастыру жобасында және жұмыс өндірісі жобасында көзделген объектіні салудың қатаң технологиялық реттілігімен жүргізіледі.

26. Құрылыс ұйымдарының тұрақты орналасқан орындарынан едәуір қашықтықта орналасқан объектілерді және желілік объектілерді (көлік және байланыс, мелиоративтік жүйелер, электр беру желілері және т. б.) салу кезінде, сондай-ақ жұмыстың маңызды құрылыстарында мамандандырылған ұйымдардың жекелеген жұмыс түрлерін орындауы үшін күштерді шоғырландыру қажет болған жағдайда, жұмыс қырына сәйкес көлік құралдарымен және жылжымалы (мобильді) механикаландырылған қондырғылармен және энергетикалық қамтамасыз ету құрылғыларымен, сондай-ақ құрылыс қажеттілігі үшін өндірістік, қоймалық, қосалқы, тұрғын және тұрмыстық мақсаттағы мобильді (инвентарлық) ғимараттар.

27. Тұрғын емес жерлерде объектілерді, сондай-ақ ұзындықтағы желілік объектілерді салу кезінде, құрылыс объектілеріне неғұрлым жақын орналасқан елді мекендерде, құрылыс ұйымдарының құрамынан тұрақты ауысатын бөлімшелердің күшімен жұмыстарды орындауды көздейтін құрылысты ұйымдастырудың вахталық әдісін қолдануға жол беріледі.

Жұмысты вахталық әдіспен ұйымдастыруды енгізу негізі заңнамамен реттелмейді, бұл әдіс жұмыс берушімен ҚР Еңбек кодексінің талаптарына сәйкес дербес енгізіледі, егер жұмыс беруші мұны орынды деп есептесе.

28. Мамандандырылған жабдықтардың болуын және тиісінше дайындалған кадрлардың болуын талап ететін жұмыстарды орындауды (әлсіз топырақты жасанды химиялық, криогендік және термиялық бекіту, жер асты коммуникацияларын траншеясыз төсеу, мұнара үлгісіндегі биік құрылыстарды монтаждау, химиялық және ыстыққа төзімді жабындар мен т.б. орнату) негізінен мамандандырылған құрылыс ұйымдары жүзеге асырған жөн.

29. Объектілерді салу процесінде құрылыстың барлық қатысушыларының жобалық құжаттама, НҚА және НТҚ нормаларының талаптары міндетті түрде сақталуы тиіс, ал күрделі және эксперименттік объектілерді, сондай — ақ өндірістің аса күрделі әдістері бар объектілерді тұрғызу кезінде құрылысқа арналған жобалық құжаттамада қамтылған ерекше нұсқаулар болуы тиіс.

30. Ғимараттар мен құрылыстардың құрылыс өндірісін ұйымдастыру кезінде, дайындық кезеңінде тұрақты және уақытша жолдарды, кірме жолдар мен айлақтарды салу, қойма шаруашылығын құру, жобаланған тұрақты ғимараттар мен құрылыстарды уақытша пайдалану мүмкіндігін ескере отырып, құрылыс қажеттілігі үшін қажетті көлемде тұрғын үй және әлеуметтік-тұрмыстық мақсаттағы және коммуналдық шаруашылық үй-жайларын дайындау орындалады.

31. Жұмыс барысында тарихи, мәдени немесе өзге де құндылығы бар объектілер табылған жағдайда, жұмыстарды орындаушы анықталған объектілер туралы мекеме мен органдарға заңнамада көзделген хабарлап, жүргізіліп жатқан жұмыстарды тоқтата тұруға тиіс.

32. Шағын аудандарды, қалалар мен ауылдық жерлерде ғимараттар мен құрылыстар топтарын салу жөніндегі жұмыстарды уақтылы өрістету және қажетті жұмыс шегін құру үшін құрылыс ұйымдарына бірінші кезекте көлік коммуникациялары мен инженерлік желілерді жүргізуді қамтамасыз ету қажет.

Жолдар топологиясын және олардың параметрлерін (ұзындығы, орналасуы, жабыны) таңдау барлық автокөлік құралдарының қызмет көрсетілетін аймақтарға кедергісіз өтуін көздейтін құрылыс алаңындағы автокөлік қозғалысының схемасы негізінде жүзеге асырылуы тиіс.

Жол құрылысының реттілігі мынадай кезеңдерді қамтиды: автокөлік қозғалысының схемасын жасау, жол түрін таңдау, жолдардың сипаттамалары мен құрылымдарын анықтау.

33. Қажет болған жағдайларда (егер жобада көрсетілгенмен және белгіленген тәртіпте келісілген жағдайда объект құрылысы кезеңіне жұмыс жүргізу шекарасы ұлғайтылса) жұмыс жүргізу жобасының құрылыс жоспары әкімшілік поллиция органдарымен (құрылыс алаңына кіру жолдарын орнату кезінде көшелерді толық немесе ішінара жабу жағдайында) және қаланың жергілікті мүдделі қызметтерімен келісілуі тиіс.

34. Әрбір құрылыс объектісінде:

1) Тапсырыс берушінің, инженерлік ұйымның (бар болса), мердігердің, жобалау ұйымының және олардың жауапты өкілдерінің, Тапсырыс берушінің техникалық қадағалауының басшыларының, құрылыстың (қайта жаңартудың) басталу және аяқталу мерзімдерін, объектінің схемалық сызбаларын және жалпы ситуациялық сызбаны, құрылыс-монтаж жұмыстарын жүргізуді бастау туралы талондағы тіркеу нөмірі көрсетілген (KZ.....) хабарлама деректерін көрсете отырып, салынып жатқан (реконструкцияланатын) объект туралы ақпаратты көру үшін қолжетімді жерде «Объектінің паспорты (ақпараттық тақта)» орналастыру.

2) 4-қосымша түрі бойынша жұмыс жүргізу журналы және түрлері басқа да нормативтік құжаттарда келтірілетін арнайы журналдар болуы тиіс;

3) объектінің күрделілік деңгейін ескере отырып, тапсырыс беруші мен мердігер арасындағы мердігерлік шартына енгізілетін арнайы журналдар туралы тармақтарға сәйкес қабылданған жекелеген жұмыс түрлері бойынша журналдардың болуы. Келіспеушіліктер туындаған жағдайда басым шешім нормативтік құжаттарды әзірлеушілердің, мемлекеттік құрылыс инспекциясының жергілікті органдарының қатысуымен қабылданады, тиісінше, құжаттама тізбесі (осы құжаттың 11-тарауын және Қазақстан Республикасы Ұлттық экономика министрлігі құрылыс және тұрғын үй-коммуналдық шаруашылығы комитетінің 2016 жылғы 15 қыркүйектегі №110-НҚ бұйрығымен бекітілген «Ғимараттар мен құрылыстардың жағдайын техникалық қадағалау» әдістемелік құжатының 5.13.6-тармағын қараңыз.);

4) жасырын жұмыстарды куәландыру, жауапты конструкцияларды аралық қабылдау, жабдықтарды, жүйелерді, желілер мен құрылғыларды сынау және сынау актілерін жасау;

5) сондай-ақ объектіде осы сызбалар немесе нобайлар бойынша заттай орындалған жұмыстардың сәйкестігі туралы және жобалық ұйымның келісімі бойынша оларға енгізілген өзгерістер туралы журналдардағы жазбалары бар жұмыс сызбалары жиынтығының болуы міндетті.

35. Жұмыстардың жекелеген кезеңдері аяқталғаннан кейін (ғимараттардың жер асты, жер үсті бөліктерін тұрғызу және т.б.) алаңды уақытша ғимараттар мен құрылыстардан уақтылы босату қажет. Сонымен қатар, уақытша су, энергия және жылумен жабдықтау желілерін уақтылы ажырату және демонтаждауды қамтамасыз ету керек.