Казахский государственный женский педагогический университет. Вестник № 4(5), 2010
84
шеберліктер мен дағдылар айрықша маңызды рӛл атқарады. Тек нұсқаушының
(жетекшінің) басшылығымен клиетпен тікелей жұмыс жасау жағдайында ғана студент
ӛзінің қабілеттерін дамыту мен жетілдіретін мүмкіндікке қол жеткізе алады .
Ұлыбританияның университеттерінің оқытушылары М.Доэл, С.Шардлоу,
Т.Сакко, Д.Бридж, Ш.Рамон және т.б. студенттердің – болашақ кәсіби тұрғыда
жетілген
әлеуметтік
қызметкерлердің
жақсы
практикалық
дайындығын
ұйымдастырудың талаптарын жасап шығарды. Жетекші (тьютор, нұсқаушы) ӛзін
бағыныштыларын пассивті бақылаушы ретінде емес, керісінше оқытып, әрі тәрбие
берумен айналысатын педагог тұрғысында ұстауы тиіс. Сонымен бірге оған барлық
жұмысты үйлестіру, соның ішінде агенттік қызметкерлері мен ӛзге мамандарды тарту
қызметі де жүктеледі. Педагог-жетекші мен студент арасындағы қарым-қатынас бірін-
бірі сыйлау мен толықтай келісім принципіне негізделуі керек.
М. Доэл (Орталық Англиядағы Бирмингем университеті) мен С. Шардлоу
(Шеффилд университеті) әлеуметтік жұмыстың практикасының негізін құрайтын
маңызды білім, құндылықтар мен шеберліктерге ерекше мән береді. Олардың
Англияда үлкен танымалдылыққа және отандық педагогтардың арасында
қызығушылыққа ие оқу құралдары, сондай-ақ, ауру балаларды оқыту практикасы мен
олармен жұмыс жүргізу саласындағы белгілі маман Д.Бридждің, әлеуметтік жұмыс
пен психиатрия саласындағы жетекші зерттеуші Ш. Рамонның [2], әлеуметтік жұмыс
теориясы жӛніндегі классикалық еңбектің авторы және коммуникация саласындағы
жетекші маман М. Пейннің еңбектері практиканы зерттеу жолын, оны ұйымдастыруға
ықпалын тигізетін жалпы және арнайы факторларын, практикалық дайындық
жүйесінің негізгі белгілерін ашып кӛрсетуге мүмкіндік береді/3/.
Ұлыбританияның оқу орындарының іс-әрекетіне тән сипатқа үміткерлерді
арнайы таңдау арқылы, соның бірі олардың аталған саладағы практикалық
тәжірибесінің болу жағдайын талап етуі болып табылады. Р.Сарри әлеуметтік жұмыс
факультетіне студенттерді таңдаудағы арнайы белгілерді атап кӛрсетті. Ол мінез-
құлық және әлеуметтік ғылымдар саласындағы үміткерлердің жеткілікті дайындығы
болуы тиіс деп тұжырым жасайды. Сонымен қатар алдын ала жұмыс тәжірибесі
сипатындағы ерікті қоғамдық қызметкердің немесе оның әлеуметтік кӛмекке зәру
адамдарға кӛрсететін іс-әрекетіне студенттің ӛзіндік потенциалды тұжырымы:
- мамандықты таңдау себебі;
- кәсіби мансаптың мақсаты;
- тұрғындардың кӛмекке зәру топтарымен, әр түрлі діни нанымдағы және т.б.
адамдармен жұмыс істеуге құштарлық;
- оқытушылардың, әлеуметтік агенттіктердің әкімшілігінің немесе басқа адамдардың
аталған үміткерге күшті әлеуметтік қызметкер ретінде баға беруге қабілеттілігі .
Таңдаудағы қатал тәртіпке қарамастан аталған мамандыққа конкурс еш
тӛмендеген емес. Сондай-ақ, дайындықтың түрлі жүйелерінде студенттерді (кәсіби
жарамдылығының кӛрсеткішіне байланысты) електен ӛткізу және білім алушылар
мӛлшерін жұмыс процесі кезінде сынақ мерзімі сияқты толықтыру мүмкіншілігі
бекітілген. Осымен байланысты мұндай практиканың қабылданғанын және ӛз
нәтижесін, яғни, әлеуметтік жұмыстағы кәсіби жоғары сапалы дайындалған
мамандарды беріп отырғанымен келіспеуге болмайды. Оқу орнын жақсы бітірген
студент екі түрлі куәлікке: мамандық бойынша сертификат (барлық елдерге жарайтын
құжат, оның негізінде студент Ұлыбританияның мамандығы сай кӛптеген
мекемелерінен жұмыс орнына ие болады); және диплом (мүмкін магистр дәрежесі
бойынша) ие болады.
Ұлыбританиядағы әлеуметтік жұмыс саласындағы оқу құрылымының уақыт
мӛлшері мен нақтылығына қарамастан, оның ӛзгеру мен жергілікті бейімделуге жақын
екені анық. Әлеуметтік жұмыстың жергілікті агенттіктерімен бірлесіп оқытылып,
түзетуге ұшырайтын бағдарламалары әлеуметтік білім мәселелері жӛніндегі орталық
Қазақ мемлекеттік қыздар педагогикалық университетінің
Хабаршысы № 4(5), 2010
85
органға бағынады және ұлттық үлгіге сәйкес келуі тиіс. Ұлыбританиядағы әлеуметтік
жұмыстың ерекше және маңызды элементі ретіндегі пәндердің қатарына жақындау
үшін, біз оның қажеттілігіне сенімді болуымыз керек және адамдарға, қоғамдастыққа
кӛмек кӛрсетудегі үлесін ескеруге тиіспіз. Соған орай, бейімделу мен ӛзгеруге
неғұрлым икемді болуымыз керек.
ӘДЕБИЕТТЕР
1. Syson L., Baginsky М. Learning to Practice: A study of practice placements in
courses leading to the Certificate of Qualification in Social Work. L, 1981.
2. Рамон Ш.. Подготовка преподавателей //Обучение социальной работе: пре-
емственность и инновации / Под ред. Ш. Рамон и Р. Сарри; Пер с англ. под ред. Б.Ю.
Шапиро. —М.: Аспект Пресс, 1996. — 157 с.]
3. Доэл М., Шадло С. Практика социальной работы / Пер. с англ.; Под ред.
Б.Ю.Шапиро. М., 1995, С. 170.
ТҮЙІНДЕМЕ
Мақалада Ұлыбританиядағы жоғары білім беру жүйесінде әлеуметтік
педагогтарды даярлау мәселесі қарастырылған.
РЕЗЮМЕ
В статье говорится о подготовке социальных педагогов в системе высшего
образования за рубежом.
АҚПАРАТТЫҚ ТЕХНОЛОГИЯ БОЙЫНША d- және f- ЭЛЕМЕНТТЕРДІ
ОҚЫТУ
Қыстаубаев Е.И. - т.ғ.к., доцент
(Шымкент қ-сы, Академиялық инновациялық университет)
Егемен елімізде болып жатқан әлеуметтік-экономикалық және саяси ӛзгерістер
ғылым мен ӛндірістің барлық салаларында жұмыс істейтін маман даярлаудың
сапасын жетілдіруде, тәрбие мәселелеріне тыңғылықты, байыппен қарауды бүкіл
педагогикалық процесті басқарып және оған қатысып отырған мамандардан талап
етеді.
Болашақ мамандардың кәсіби даярлығын арттыруға байланысты барлық
мәселелердің ӛзектілігі мен маңыздылығы жоғары мектептің дәл қазіргі кезеңдегі
жағдайына талдау жасап, оның алдында тұрған мәселелерге назар аударудың
қажеттілігін дәлелдеп отыр.
Ұлттың бәсекелестік қабілеті бірінші кезекте оның білімділік деңгейімен
анықталады. (Президенттің Қазақстан халқына Жолдауынан. Астана, 2004, 19
наурыз).
Қазіргі кездегі Қазақстан Республикасындағы Білім беру жүйесінде болып
жатқан ӛзгерістер Білім берудің мемлекеттік стандарттарындағы білім берудің
мақсаты мен мазмұнынан мұғалімдерге қойылып отырған талаптардың жоғары
екендігін айқындайды.
Қазақстан Республикасының 2030 жылдарға арналған стратегиялық даму
бағдарламасында Елбасы Н.Ә.Назарбаев халқымыздың болашағы туралы тереңнен
толғай отырып, «Мемлекетіміздің ең басты дүниесі тек қана табиғи байлық емес,
сонымен қатар жасӛспірім ұрпағы, ӛйткені, олар – біздің ұлтымыздың болашақ
Достарыңызбен бөлісу: |
