қабылдау жəне оны қолдау қабілетімен, негізгі
психикалық процесстердің күшеюі қозғалтқы-
шымен сипатталады.
ЖЕКЕ ДЕНСАУЛЫҚ – бұл адам өзін-өзі адам
ретінде сезінуі, талпынысы, жетістігі, негізгі
қ ұ н д ы л ы қ т а р ы . Б і р е у л е р ж ұ м ы с ы н а н ,
екіншілері-өнерден, үшіншілері-отбасынан,
төртіншілер-жеке басынан жентістік іздейді.
Өзін-өзі таныту неғұрлым қоғамға келмесе,
соғұрлы сол адамның өзіне пайдалы, осыдан
барып нақты адамның жеке денсаулығы сипат-
талады.
РУХАНИ ДЕНСАУЛЫҚ – бұл адам өмірінің
орталығы, бұл–мораль, тəртіп жəне басқа
б і р е у д і ң ə р е к е т і н қ а б ы л д а у э т и к а с ы ,
мейірімділік пен қайрымдылық, əсемдікті
қабылдау этикасы.
ЭМОЦИОНАЛДІ ДЕНСАУЛЫҚ – бұл өз
сезімдерін түсіну жəне бақылау, керек кезінде өз
сезімін түсінікті түрде шығара білу, эмоцияның
тыйым салатын жəне салмайтын көріністерін
білу керек.
ƏЛЕУМЕТТІК ДЕНСАУЛЫҚ – бұл ең алды-
мен өзін қоғамның бір бөлшегі ретінде сезіну,
қоғамда жəне қоғам өмірінде өз жетістіктерін
сезіну. Мұнда өндірістік қатынас пен професио-
налды сапаның орны айқын. Маңызды жəне
материалды жағы – қандай адам болса да,
қажеттіліктерімен қамтамасыз етілуі (яғни оның
жұмыс істеу шеберлігі мен тəртібі).
Ал, жалпы халықтың денсаулығы санитар-
лық-статистикалық кешенді көрсеткіштермен,
яғни халықтың өсімі, өлуі, балалар өлімі, əр түрлі
аурулардан балалар өлімі, əр түрлі ауруларға
шалдығуы, адамның дұрыс-өсіп дамуы, орташа
жасы т.б. факторлар арқылы анықталады.
Жалпы халықтың денсаулығының қалыпты
болуы – жеке адамдардың ай сайынғы алатын
еңбек-ақысына, жұмыс уақытының ұзақтығына,
еңбек жəне тұрмыс жағдайларына, дұрыс
тамақтануына, денсаулық сақтау ісінің даму
барысына, елдің жалпы санитарлық жағдайына
тікелей байланысты. Адам денсаулығының мəн-
маңызына қазақ халқы ежелден көп көңіл
бөлген: күнделікті өмірде денені күтіп ұстауға,
тазалық сақтауға, дұрыс тамақтануға да өте
қатты мəн берген. Қазақ халқының «Бірінші
байлық - денсаулық», «дені саудың-жаны сау»,
«Жаны саудың-тəні сау» деген мақал-мəтелдері
адам денсаулығын күтуде терең тəрбиелік жəне
философиялық маңызын осы қүнге дейін жойған
жоқ.
əлеуметтік
денсаулық
Денсаулық механизмі бар екені белгілі, ал денсаулық өзі АЛТЫ АСПЕКТІДЕН тұрады:
физикалық
денсаулық
психикалық жəне
интеллектуалдық
денсаулық
жеке
рухани
денсаулық
эмоционалді
денсаулық
1
2
3
4
5
6
11
Білім мазмұны/Образовательный контент
2(6) 2018
Advising Applicants
LORUM
IPSUM
DOLOR
VECTOR ILLUSTRATION
LORUM
IPSUM
DOLOR
VECTOR ILLUSTRATION
LORUM
IPSUM
DOLOR
VECTOR ILLUSTRATION
LORUM
IPSUM
DOLOR
VECTOR ILLUSTRATION
LORUM
IPSUM
DOLOR
VECTOR ILLUSTRATION
Lorem ipsum dolor sit amet, consectetur adipiscing elit. Pellentesque ac enim et tortor sodales auctor ac et
augue. Nunc id urna ultricies mauris tincidunt congue. Nulla facilisi. Sed aliquam aliquam ante, sit amet laoreet
nulla vestibulum eget. Quisque mollis turpis vel mi iaculis interdum.
Lorem ipsum dolor sit amet, consectetur adipiscing elit. Pellentesque ac enim et tortor sodales auctor ac et
augue. Nunc id urna ultricies mauris tincidunt congue. Nulla facilisi. Sed aliquam aliquam ante, sit amet laoreet
nulla vestibulum eget. Quisque mollis turpis vel mi iaculis interdum.
LORUM
IPSUM
DOLOR
VECTOR ILLUSTRATION
Background
Background
Background
Background
Background
Background
a2 – b2 = (a – b)(a + b)
abc
a+b
x+y
2+3=5
2+2=4
Cos
Tan
90
12
www.aktobe-orleu.kz
КОНЫСБАЕВА Г. К.,
Ақтөбе облысы Ырғыз ауданы Ө.Қанахин атындағы орта мектебінің математика пəні
мұғалімі
ЖАҢА ƏЛЕМДЕГІ
МҰҒАЛІМ КЕЛБЕТІ
Қазақстан Республикасында білім беруді
дамытудың 2011-2020 жылдарға арналған
мемлекеттік бағдарламасында «экономиканың
орнықты дамуы үшін сапалы білімнің қол-
жетімділігін қамтамасыз ету арқылы адами
капиталды дамыту, білімнің бəсекеге қаб-
ілеттілігін арттыру, жеке тұлғаның қажеттілігін
қанағаттандыратын жəне білім беру саласында-
ғы үздік əлемдік тəжірибелерге сай келетін білім
сапасының жоғары деңгейіне қол жеткізу»
міндеті қойылып отыр.
Педагогикалық қызмет – қоғамдық құбы-
лыс. Қоғамдық қарым-қатынастың өзгеруі,
өндірістің жетілдірілуі, əлеуметтік прогресс
педагог қызметінің мазмұндық сипатын өзгер-
туді талап етеді, себебі ол қоғамның əлеуметтік
сұранысын қанағаттандыруы тиіс. Қазіргі заман
мұғалімі қоғамдық дамудың деңгейінен
көрнетін, оның əлеуметтік парызына жауап
беретін, жаңалыққа жаны сергек, педагогика-
лық құбылыстардың барысын идеялық адам-
гершілік тұрғысынан шеше алатын, жаңаша
ойлау дағдысын меңгерген, балалардың
талапкерлігі мен қабілетін, өздігінен еркін
дамуын ұйымдастыра алатын, əрі шығармашы-
лықпен еңбек ете алатын маман.
Жас ұрпақ тəрбиесі, оның жеке тұлғасының
жаңаша қалыптасуы, əлеуметтік дүниеге
көзқарасы, жалпы болмысы ең алдымен мұға-
лімге байланысты. Көрнекті педагог В.П.Сухомо-
линский «егер мен сабақ беруші ғана болсам
педагогтық деңгейге көтеріле алмас едім,
шəкірттерімнің жүрегі мен үшін қақпасын мəңгі
ашпас тас қамалдай боп қала берер еді», деген
тұжырымдамасы педегогикалық қызметтің
мəнін аша түседі. Жаңару жолындағы Қазақ-
станға жаңаша ойлайтын, өмірге көзқарасы тың,
ақыл – ой жəне шығармашылық əлеуеті қалып-
тасқан, рухани адамгершілік мəдениеті жоғары
шығармашыл мұғалім қажет.
Сапалы білім беру үздіксіз ізденумен тығыз
байланысты. Үздіксіз іздену бүгінгі таңда
мұғалімге қойылып отырған басты талаптардың
бірі. Мұғалім өз қызметін ойдағыдай атқаруы
үшін нені меңгеруі қажет?
Əрбір маманның қызметіне қажетті кəсіби
біліктер болуы тиіс. Осы ретте математика пəні
мұғалімінен арнайы математикалық білім ғана
емес, педагогтық қызметке шығармашылықпен
қарау, өз білімін үздіксіз жетілдіріп отыру
қабілеті де талап етіледі. Америкалық педагог –
математик Д.Пойа былай деген: «математиканы
білу деген не? Бұл есептерді шығара білу, онда
стандарттық есептерді ғана емес, ойлаудың
еркіндігін, сананың сауаттылығын, өзіндік
болмысты, тапқырлықты керек ететін есептерді
шығару».
Оқушылардың математикадан өзіндік іс-
əрекетін қалыптастыруда есеп шығарудың рөлі
зор. Осыған орай математика сабағында мұғалім
есеп шығару барысында мынадай қызметтерді
бөліп қарауы тиіс:
- Оқыту – математикалық білім, білік жəне
дағды жүйесін қалыптастыру.
- Тəрбиелеу – қызығуды, танымдық
дербестігін, жеке қасиеттерін қалыптастыру.
- Дамыту – математикалық ойлауды жəне
шығармашылық қабілетті дамыту.
- Бақылау – бұл жерде есептер нақты
математикалық білім, білік дағдыны бақылау
мен бағалаудың құралы болып табылады.
Математика мұғалімнің жеке тұлғасы,
білімі, нақтылығы, оқушымен қарым-қатынасы,
əдістемелік шеберлігі – оқушының білімге деген
ынтасын арттырудың кепілі. Мұғалім оқушының
қызығушылығын туғызуда басты рөл атқарады.
Ең бастысы ол оқушының танымдық қабілетін
дамыту арқылы шығармашылыққа баулитын
жұмысын ұйымдастырушы болмақ.
Математика пəнінің өзге пəндерге қараған-
да өзіндік қиыншылықтары бар. Қайсыбір оқушы
болмасын осы пəн туралы сөз қозғасақ бұл пəнді
ПЕДАГОГИКАЛЫҚ
АҚПАРАТТЫҚ-ПЕДАГОГИКАЛЫҚ ЖУРНАЛЫ
äàìó
äàìó
