Салымшылармен бетпе-бет кездесу визави с вкладчиками қордың анатомиясы: жүрек

PRO

ЕНПФ

24

25

PRO

ЕНПФ

Еңбек сіңірген 

демалысыңды жоспарла

Запланируй 

заслуженный отдых

Жас буын кәрілік туралы ойламайтын болды, 

ойласа да әлі алыста, келсе де өзінен басқа біреуге 

келеді деп ойлайды.

Так повелось, что молодое поколение не думает 

о старости, а если и думает, то как о чем-то 

далеком и о том, что это произойдет с кем угодно, 

но только не с ним.

Алайда кәріліктен те, данагөй жастың 

бір бөлшегіндей зейнетақыдан да ешкім 

айналып өткен емес. Оның ерте ме, кеш 

пе әйтеуір бір келері анық. Кезінде ысы-

рып қойған арманыңызды жүзеге асы-

рып, әлемді аралап саяхаттайсыз ба, әлде 

таң атпай қала автобустарына мініп алып 

ашуға ерік бересіз бе, бұл өз қолыңызда. 

Шынтуайтқа келгенде, кәрілікке дайын-

далуға да, келешек зейнетақыңызды 

қазірден білуге де болады. Бұл үшін не 

істеу керек? Біріншіден, еңбек сіңірген 

демалысыңыздың өз қолыңызда екенін 

ұғыну керек, екіншіден... зейнетақы 

калькуляторы. Мұндай калькуляторды 

Бірыңғай жинақтаушы зейнетақы қоры-

ның enpf.kz сайтынан таба аласыз.

Сайтқа кіреміз де қажет тілді таңдаймыз 

(қазақ немесе орыс), электрондық қыз-

мет көрсету бөліміне кіріп, “Зейнетақы 

калькуляторы” белгісін басамыз. Қара-

пайым кесте ашылады, оны толтыру 

керек.

Мысал үшін Қазақстанның ортаңғы 

қатардағы тұрғынын алайық. 125 000 

теңге алатын 30 жастағы ер адам (туған 

күні 1986 жылғы 1 қаңтар) университет 

бітіргелі, басқаша айтсақ 22 жасынан

бері жұмыс істеп келеді және жеке

Но и от старости, и от пенсии, как одной 

из составляющих мудрого возраста, пока 

никто не уходил. Рано или поздно она 

наступит. И от вас зависит, будете ли вы 

путешествовать по всему миру и вопло-

щать в жизнь отложенные на потом мечты 

или же будете кататься по утрам во всех 

городских автобусах и злиться на всё и вся. 

Если говорить серьезно, то к старости 

можно подготовиться и размер будущей 

пенсии можно узнать уже сегодня. 

Что же для этого нужно? Во-первых, 

понимание, что ваш заслуженный отдых 

– в ваших руках, во-вторых... пенсионный 

калькулятор. Найти такой калькулятор 

можно на сайте Единого накопительного 

пенсионного фонда enpf.kz.

Заходим на сайт и выбираем язык 

(русский или казахский), заходим в раз-

дел электронные сервисы и нажимаем 

на плашку “Пенсионный калькулятор”. 

Вашему взору откроется несложная таб-

лица, которую необходимо заполнить.

Для примера попробуем взять средне-

статистического жителя Казахстана. Пред-

положим, что это мужчина 30 лет (день 

рождения 1 января 1986 года), который 

получает 125 000 тенге, начал работу

после окончания университета, иными

зейнетақы шотында 1 400 000 теңге 

көлемінде зейнетақы жинағы бар. 

Осылайша, “жынысы” бағанына “ер”, 

туған күнін 01/01/1986 деп жазамыз, 

зейнетке шығатын күн автоматты түрде 

01.01.2049 деп қойылады. “1998 жылға 

дейінгі өтілі” бағанына 0 деп жазамыз, 

ал жинақтаушы жүйедегі өтілі – 8 (22 

жасынан бері үздіксіз жұмыс істеген). 

Қазіргі зейнетақы жинағының сомасы 

1 400 000 деп көрсетеміз. Еңбекақы кө-

лемі (шегерімдер жасалғанға дейінгі) 

жоғарыда көрсеткеніміздей 125 000 

теңге. “Жинақтаушы зейнетақы жүйесі-

нен (БЖЗҚ) төлемдер” бағанында “кесте 

бойынша” деп таңдаймыз. Ерікті зейне-

тақы жарналарын салмайды деп есептей-

міз. Бағанның барлығының толтырыл-

ғанына көз жеткізген соң “Есептеу” 

түймесін басамыз.

Зейнетақы калькуляторы автоматты 

түрде үш сценарий бойынша есептейді: 

пессимистік, реалистік және оптимистік. 

Үш сценарий бойынша да ортақ зейнета-

қы нөлге тең болады, себебі салымшы-

ның 1998 жылға дейін өтілі жоқ. Зейне-

тақының базалық және жинақтаушы 

бөлігі қалады.

Сонымен, салымшының жиынтық 

зейнетақысы (базалық және жинақ-

таушыдан тұратын) бірінші сценарий 

(пессимистік) бойынша айына 370 402 

теңге, реалистік сценарий бойынша 

айына 445 575 теңге және оптимистік 

сценарий бойынша айына 558 708 теңге 

болады. 

Былай қарасаң керемет сияқты, 

зейнетақы еңбекақыдан көп. Бірақ 

барлығы біз ойлағандай оңай емес, 

құнсыздануды да ұмытпау керек. Төме-

ндегі жолға, яғни болжалды еңбекақыға 

назар аударыңыз, үш сценарий бойынша 

ол тиісінше 770 722 теңге, 924 255 теңге 

және 1 191 059 теңге.

Қазіргі өлшеммен салымшының қандай 

зейнетақы алатынын есептеу үшін ауыс-

тыру коэффициентіне, яғни соңғы 

еңбекақыдан %-бен зейнетақы үлесіне 

қарасаңыз жеткілікті.

Үш сценарий бойынша сан әртүрлі 

– 48.10%, 48.20% және 46.90%. 

Сондықтан 125 000 теңгені алып, үш 

сценарий сомасының қандай болатынын 

есептейміз. Осылайша, үш түрлі 

сценарий бойынша қазіргі ақиқатқа сай 

салымшының зейнетақысы 60 125 теңге,  

60 250 теңге және 58 625 теңге болады.

словами с 22 лет, и имеет пенсионные на-

копления на своем индивидуальном пен-

сионном счете в размере 1 400 000 тенге. 

Таким образом, в графе “пол” мы отмечаем 

“мужской”, в дате рождения – 01/01/1986, 

дата выхода на пенсию устанавливается 

автоматически – 01.01.2049. В графе 

“стаж до 1998 года” пишем – 0, а стаж в 

накопительной системе – 8 (он непрерыв-

но работает с 22 лет). Вписываем теку-

щую сумму пенсионных накоплений 1 

400 000. Размер заработной платы (до 

вычетов), как уже было сказано выше, – 

125 000 тенге. В графе “Выплаты из нако-

пительной пенсионной системы (ЕНПФ)” 

выбираем “по графику”. Будем считать, 

что добровольных пенсионных взносов он 

не делает. После того, как мы убедились, 

что все графы заполнены верно, нажимаем 

кнопку “Произвести расчет”.

Пенсионный калькулятор автоматически 

просчитывает три сценария: пессимис-

тичный, реалистичный и оптимистичный. 

По всем трем сценариям солидарная 

пенсия будет равна нулю, так как у 

вкладчика нет стажа до 1998 года. 

Остаются базовая и накопительная часть 

пенсий. 

Итак, согласно первому сценарию 

(пессимистичному) совокупная пенсия 

(складывающаяся из базовой и накопи-

тельной) вкладчика составит 370 402 тенге 

в месяц, по реалистичному сценарию 

445 575 тенге в месяц и согласно 

оптимистичному сценарию - 558 708 

тенге в месяц. 

Казалось бы, отлично, пенсия больше 

зарплаты. Но не все так просто, не 

стоит забывать об инфляции. Обратите 

внимание на строку ниже, то есть на 

прогнозируемую зарплату, при трех 

сценариях она будет равна 770 722 

тенге, 924 255 тенге и 1 191 059 тенге 

соответственно. 

Чтобы посчитать, какую пенсию будет 

получать наш вкладчик по нынешним 

меркам, достаточно посмотреть на Коэф-

фициент замещения, то есть на долю пен-

сии от последней заработной платы в %.

 

Во всех трех сценариях показаны разные 

цифры 48.10%, 48.20% и 46.90%. Поэтому 

берем 125 000 тенге и рассчитаем, какую 

сумму будут составлять три сценария. Та-

ким образом, получается, что при трех раз-

ных сценариях пенсия вкладчика по сегод-

няшним реалиям составляет 60 125 тенге,

60 250 тенге и 58 625 тенге соответственно.