Таубаева ш. Т., Иманбаева с. Т., Берикханова а. Е

жүйеде арнайы бір пэннің барлық кұралдары (немесе бі: мұғалім кол- 
данатын) тек бір кабинетте орналасуы тиіс қажет жағдайда баска да 
орындар: лаборантгык, зертханалық, жөндеу} шеберханасы қосылады. 
Оқу кабинеттері теориялык білім мен жаттығулар (семинарлар, есеп 
шығару, бақылау жұмыстары, тәжірибе лік сабақтар) өткізуғе арнал- 
ған. Оқу зертханалық дәрісханаларда тэжірибе жұмыстары жүрғізілуі 
нэтижесінде оқушыларда түрлі техникалык, кэсіптік, еңбек, зертгеу 
жэне басқа дағдылар қалыптасады. Кабинеттің жанында қосалкы бөл- 
мелер болуы керек. Зертханада тэжірибелер жэне басқа көрсетілімдер 
даярланады, көрнекі құралдар, үлестірмелі материал, зертханалык 
жұмыс құралдары сақталады. Кейде зертханаға баска да бөлмелерді 
қосып, құралдар қоятын, жөндеу жұмысына қажет үстел, оқытушылар 
үшін үстелдер кояды. Бір бөлменің өзі мұғалімдердің барлық жұмыс- 
тарына қажет болады, сабактарға даярланатын уакытгың жалпы көле- 
мін азайтады.
Тақырыптарға түрлі оқыту құралдары арналуы мүмкін: баспа 
кұралдары, кинофильмдер жэне т.б. Көрсету жабдыктары мен баспа 
құралдары бір бірін алмастырмағанымен, түрлі дидактикалық мақсатга 
олар бірін бірі толықтыра алады.
Көрнекі кұралдар келесі кызметгерді атқарады: 1) мектептен 
тыс үдерістермен, құбылыстармен таныстыру; 2) объектінің қазіргі 
түрімен, тарихи дамуынын сыртқы келбетімен таныстыру; 3) 
объектінің іс-эрекет ұстанымдары, құрылымы, оны басқару, техника 
кауіпсіздігі туралы көрнекілік келтіру; 
4) үдеріс немесе құбылыс 
сипаттамаларын өлшеу немесе салыстыру туралы көрнекі бейнелеу; 5) 
қолдану, затты жобалау немесе дайындау кезендерін белғімен 
бейнелеу; 6) ғылым тарихымен жэне оның даму болашағымен танысу.
Көрнекі кұралдар үш топқа бөлінеді: 1) көлемді кұралдар 
(аппараттар, коллекциялар, құралдар жэне т.б.); 2) баспа кұралдары 
(суреттер, плакаттар, портретгер, сызбалар, кестелер жэне т.б.); 3) 
көрсетілетін материалдар, видеофильмдер, слайдтар жэне т.б.).
Техникалық окыту құралдары - бұл мұғалімге оқушыларды оқу 
мағлұматтарымен камтамасыз етуге, еске сақгауға, білімді түсінуге 
жэне қолдануға, окыту нәтижелерін бақылауға алуға комектесетін қон- 
дырвдлар. Оларда арнайы ақпаратпен қамтамасыз ететін бағдарла- 
малар құруға жэне сақтауға болады. ТОҚ-тың келесі түрлері бар: ак- 
параттық, бағдарламаландырылған, ТОҚ оқыту, білімді кадағалау, 
жаттықтырушылар мен аралас құралдар түрлері. Оларға кинопроек- 
торлар, диапроекторлар, эпипроекторлар, фафо - проекторлар, 
бейнефильмдер, дидарлық кешендер, дербес компьютерлер және 
компьютер жүйелері (сыныптар) жатады. Олар эрдайым жетілдіріліп 
отырады, мектептегі белгілі бір уақытта жаңа, ТОҚ-ты жалпы 
қолдануға арналған, сонымен қатар мамандандырылған: шет тілін
254

үйренуге арналған лингафон кабинеттері, физика, математика жэне 
басқа пәндерді оқуға арналған кешендер түрады.
Қазіргі заманғы дербес компьютерлер қосымша қондырғьшар- 
мен жарақталып, мэтінді сызба, мультипликация, дыбыспен (сөз және 
музыка) үйлестіріп, жабдықтауды мультимедиа деп атайды. ТОҚ пай- 
даланбас бүрын оқушыларға оларды қалай қолдануын үйрету керек. 
Бүл жерде оқыту қүралдары игеру пэнінің рөлін атқарады.
Жаңа стандарттар қүзыретгілік тэсіліне негізделген, соған сэй- 
кес оқу бағдарламаларының құрылымы өзгерді: міндетті меңгерілуі 
тиіс белгіленген оқу материалынан емес, күтілетін нәтижеге қарай 
эрекет жасаймыз. Бұл білім алушының қабылдауы өзгергенін, яғни 
басым авторитарлықган ынтымақгастық оқытуға көшуді білдіреді

жүктеу 5,09 Mb.

Достарыңызбен бөлісу: