241
сыныптан тыс сабақтарды ойын арқылы өткізудің өзіндік пайдасы бар. Өйткені, ойын баланың
өміріндегі ең маңызды іс-әрекеті. Балалық шақта ол уақытының көбін осы ойын ойнауға
жұмсайды. Ойын арқылы баланың психикалық даму деңгейі өседі. Ол жеке тұлға ретінде
қалыптасады.
Ой қорыта келгенде шығатын тұжырым: бастауыш сынып мұғалімдері ойшылдарды
ойынға әділ жолмен қызықтыра білсе, оқу-тәрбие үрдісінде ойын әдістерін тиімді
ұйымдастырса, оқуға жағымды қарым-қатынас қалыптасады да өздігінен білім алу дағдысы,
өз-өзіне сенімі, еңбек ету мәдениеті арта түсетіндігіне сенімділікпен қарауға болады.
Қолданылған әдебиеттер:
1. Педагогика и психология игры. /Межвузовский сборник научных трудов. Новосибирск
1985г. С. 14
2. Ананьев Б.Г. Человек как предмет воспитания: Избранные психологические труды. М.,
1980 Т.ІІ, С. 20.
3. Эльконин Д.Б. Психология игры. – М.: Педагогика, 1976. – 304с.
4. Проблемы дошкольной игры, психолого-педагогический аспект. Москва «Педагогика»
1987.
ТІЛ САБАҚТАРЫНДА ЖАҢА ТЕХНОЛОГИЯЛАРДЫ
ҚОЛДАНУ АРҚЫЛЫ ОҚУШЫЛАРДЫҢ ҚЫЗЫҒУШЫЛЫҚТАРЫН
АРТТЫРУ
Жолкенова Г.Ж «Болашақ» колледжі
Бекболатова С.К №16 «Алтынай» балабақшасы
Тіл – адам мен адамды, ұлт пен ұлтты жақындастыратын өзгеше қатынас
құралы. Жер бетіндегі адамзат тілдері күнделікті өмірдегі қарым - қатынас
барысында үнемі заман талабына, уақыт ағымына қарай өзгеріп, дамып, жетіліп
отырады. Қазақстан Республикасының Тілдерді дамытудың мемлекеттік
бағдармаларының негізгі талабы - мемлекеттік тілді оқытудың саны мен
сапасына көңіл бөлу керек.[1] Тіл сабақтарында оқытудың озық технологиясын
қолдану- бүгінгі күннің өзекті мәселесі.
«Технология» гректің «teche»- өнер, шеберлік және «logos»- ғылым деген
сөзінен шыққан, яғни «шеберлік туралы ғылым» деге н мағынаны білдіреді.
Оқыту технологиясы мен әдістеме ғылымы бір - бірімен тығыз байланысты.
әдістеме ғылымы «Нені оқыту керек? », « Не үшін оқыту керек? », «Қалай оқыту
керек? » деген сұрақтарға жауап іздесе, оқыту технологиясы «Қалай нәтижелі
оқытуға болады? »деген мәселенің шешімін іздейді.Олардың мақсаты бір, яғни
оқытудың тиімді жолдарын қарастыру.Оқытудың тиімді жолдары оқытудың әр
түрлі әдістері арқылы анықталады.[2] Бүгінгі таңда оқу орындарында оқытудың
қалыптасқан негізгі әдістерімен қатар оқытудың жаң а әдістері, яғни
инновациялық әдістері де жиі қолданылады.
Мысалы: қалыптасқан әдістер:
а) сұрақ-жауап;
б) суретті немесе көрнекілікті пайдалану;
в) аударма
г) сөйлем және сөзді толықтыру;
242
д) мәтін бойынша әңгімелесу;
ж) мақал- мәтелдер жарысы;
з) өлең, тақпақтар жарысы т.б.
Ж ан ама жаң ғырт ып оқ ыт у әді сі
а) пікірсайыс (дебат) әдісі
б) коммуникативтік әдісі
в) драматизация әдісі
г) видео (бейне) арқылы сабақ беру әдісі
е) жобалы сабақ өту әдісі
Сондықтан да біздің тәрбиешілер мен оқытушылар үнемі ізденіс үстінде.
Олар заман талабына сай, балалардың білімін тереңдету үшін, тілге деген
қызығушылығын арттыру үшін көп еңбек етуде. Жоғарыда айтылғандай әр
технология олардың шығармашылықпен жұмыс істеп, жаңалықтарды дер
кезінде қабылдап, өңдеп, оны өз ісінде ти імді қолдана білуін айырықша талап
етеді.Тәжірибедегі оқыту барысында баланы субьект ретінде оқу ісіне өзінше
қызықтырып, оның қабілетін арттыратын жағдай туғызу керек. Оқытудың
жаңаша әдісінің енгізілуі оқушылардың игерген білімдерінің деңгейін
анықтауға да жаңа сапалық өзгерістер әкелуде. Ол үшін талмай ізденіп, баланың
білім сапасын арттырып, оған қойылатын талапты нақты орындау керек.
Өйткені, қазіргі бала – ертеңгі ел азаматы.
Қазіргі кезде бүкіл әлемде жүргізіліп жатқан ізгілендіру үрдістері
қоғамның білім беру мекемелеріне қойылатын жаңа талаптарды анықтауда.
Техникалық прогресс пен ғылыми ақпарат көлемнің ұлғая түсуі, мектептегі
білім беру мазмұнын қайта құру және оқу-тәрбие орындарының іс-әрекет
қағидаларын қайта қарау, мұның бәрі мұғалімнің кәсіби біліктілігі мен
тұлғасына, бүкіл педагогикалық үрдістің тұлғалық бағдарлануына қойылатын
талаптардың сөзсіз арта түсуіне алып келеді. Бүгінгі таңда оқу үрдісін
жетілдіру үшін инновациялық білім беру технологияларын пайдаланудың
тиімділігін өмірдің өзі дәл елдеп отыр. Білім берудегі инновациялар – қоғамның
тұрақты өзгеріп отыратын мұқтаждықтарына сәйкес оның дамуының қажетті
және табиғи шарты. Бір жағынан құндылықтардың сақталуына ықпал етсе,
екінші жағынан, олар барлық ескі нәрседен бас тартып, әлеуметтік қ айта
жасалымдардың негізін алады. Осыдан келіп, оқу үрдісін қазіргі деңгейде
жүргізуге талпынғандарға арналған ерекше талаптар туындайды. Инновациялық
іс-әрекет – дәстүрлі іс-әрекеттен түбірлі түрде ерекшеленіп тұратын индивид
қызметінің негізгі түрлерінің бірі. Ол барлық уақытта қарама -қайшылықтар
болған жағдайда іске асырылады. Жаңа мазмұнға жаңа әдістер жүйесі қажет.
Бүгінгі күні білім беру мекемелерінде оқыту үрдісін технологияландыру - өзекті
мәселелердің бірі болып отыр. Технология мен әдіс -тәсілдің ара-жігін ажырату
да қарапайым мұғалім үшін кейде қиын болып жатады. Жаңа технология
жүйесінде проблемалық және іскерлік ойын арқылы оқытудың да маңызы аса
зор. Оқушылар әр түрлі проблемаларды талдайды, оның шешу жолдарын
іздестіреді. Мұндай сабақтар оқушыла рдың логикалық ойлау қабілетін
дамытады, пәнге қызығуын арттырады, өмірде кездесетін түрлі қиындықтарды
женуге
тәрбиелейді.
Іскерлік
ойындардың
дидактикалық,
тәрбиелік,
дамытушылық, (әлеуметтендірушілік) маңызы зор екенін ескерсек, ретіне қарай
әр түрлі пәндерден дәстүрлі емес сабақ түрлерін көбірек өткізу қажет. Дәстүрлі
емес сабақтардың психологиялық, педагогикалық ұйымдастыру және өткізу
жолдарын жан-жақты зерттеп оқушылармен өткізілетін сабақтар жүйесі
жасалынуы қажет. Оқу үрдісінде оқытудың әр түрлі пе дагогикалық
технологиялары Лысенкованың алдын ала оқыту, Шаталовтың интенсивті оқыту
(тірек сигналдарын пайдалану арқылы), Эрдниевтің ірі блоктап оқыту,
