Ынтымақтастыққа, әріптестік пен сенімге 25 жыл

консультанттар топтарын (ГКТ) құрды. ГКТ Біріккен 

Ұлттар Ұйымының резидент-үйлестірушісінің бас-

шылығымен жұмыс істейді, сондай-ақ аймақтың 

қалған елдерін қамтиды. Олар Қырғызстандағы 

Төтенше жағдайларды үйлестіру мен жауап беру 

тобы (ТЖҮЖТ), Тәжікстандағы Төтенше жағдай-

ларды жылдам бағалау мен жауап беруді үйлестіру 

тобы (РЕАКТ) және басқалар сияқты жергілікті 

үйлестіруші механизмдері арқылы өздерінің үй-

лестірушілік және қосымша қызметтерін орындай-

ды. Бұл механизмдер Төтенше жағдайларға жауап 

беру жөніндегі ұлттық құрылымдарды қоса алған-

да, гуманитарлық салада жұмыс істейтін әріпте-

стерден құралады. ГКТ ГМҮБ-тың аймақтық офисі-

нен техникалық қолдау мен ұсынымдар алады.

ГУМАНИТАРЛЫҚ 

МӘСЕЛЕЛЕРДІ ҮЙЛЕСТІРУ 

ЖӨНІНДЕГІ БҰҰ БАСҚАРМАСЫ

Миссиясы

Гуманитарлық мәселелерді үйлестіру жөніндегі 

БҰҰ басқармасының (БҰҰ ГМҮБ) Орталық Азия ел-

деріне арналған субаймақтық офисі 2007 жылдың 

қыркүйегінде Қазақстан, Алматы қ.-да құрылған. 

Аймақтағы төтенше жағдайлар жағдайында дай-

ындықты жоспарлау, жауап беру және күшейту 

саласындағы аса қажеттілік субаймақтық офистің 

2012 жылдан бері Кавказ мемлекеттерімен де жұ-

мыс жасайтын аймақтық офиске айналуына әкел-

ді. Украинадағы гуманитарлық жағдайдың салда-

рынан аймақтық офистің географиялық қамтылуы 

2014 жылы одан әрі ұлғайтылып, осы елді қата-

рына қосты. Қазіргі таңда бүкіл аймаққа халықта-

рының саны 131 миллион адамды құрайтын тоғыз 

мемлекет кіреді (Армения, Әзірбайжан, Грузия, 

Қазақстан, Қырғызстан, Тәжікстан, Түркменстан, 

Өзбекстан, Украина).

Орталық Азия мен Кавказға арналған ай-

мақтық офис (КОАӨО) 2012 жылы Арменияда, 

Қырғызстан мен Тәжікстанда төтенше жағдай-

ларға дайындықты қамтамасыз ету бойынша 

келісілген күш-жігерді жоспарлау және үйлестіру 

бойынша ұлттық деңгейде үкіметтер мен әріпте-

стерге мақсатты қолдау көрсететін Гуманитарлық 

БҰҰ – Қазақстан: ынтымақтастыққа, әріптестік пен сенімге 25 жыл

72

2018 жылғы 1 сәуір күнгі жағдай бойынша ГМҮБ 

аймақтық офисі жабылған, әйтсе де ГМҮБ Грузия, 

Қазақстан, Қырғызстан мен Тәжікстандағы төрт 

ГКТ арқылы аймақта жұмыс істеуін жалғастыруда.

 

Негізгі жетістіктері

ГМҮБ Қазақстанды мынадай салаларда қолдайды:  

•  Халықаралық және жергілікті гуманитар-

лық әріптестермен ынтымақтастықта төтенше 

жағдайларға жауап беру саласындағы Үкіметтік 

құрылымдардың әлеуетін нығайту. 2009-2017 

жылдары бірқатар шаралар ұйымдастырылды, 

соның ішінде Гуманитарлық іс-қимылдарға үй-

рету бағдарламасы, табиғи апаттар жағдайын-

да азаматтық тұлғалардың құқықтарын қорғау, 

дағдарыстық коммуникациялар жөніндегі 

семинарлар, төтенше жағдайларда мекеме-

аралық жоспарлау, гуманитарлық ақпаратты 

басқару және ГАЖ, Қазқұтқару бойынша се-

минарлар, азаматтық-әскери үйлестіру бой-

ынша дөңгелек үстел, даладағы оқу-жаттығу, 

Дүниежүзілік гуманитарлық саммитке арналған 

аймақтық консультацияларды қолдау бойын-

ша тақырыптық талқылаулар, төтенше жағдай-

ларға жауап беру және қауіп-қатерлерді басқа-

ру бойынша семинарлар.

•  Аймақтағы және бүкіл әлемдегі төтенше 

жағдайларға жауап беру және гуманитарлық 

көмек көрсету бойынша аймақтық лидер ретін-

дегі Қазақстанның рөлін қолдау. Қазақстан 

Орталық Азия мен Кавказ аймағындағы ең ірі 

гуманитарлық донорлардың бірі болып табы-

лады. ГМҮБ Қазақстандық халықаралық даму 

агенттігімен (KazAID) тығыз ынтымақтастықты 

қолдайды. 2007 жылдан бастап Қазақстан 

тарапынан көрсетілген ресми көмек гумани-

тарлық қаржыландыру ағынын бақылауға 

мүмкіндік беретін қаржылық қадағалау жүй-

есіне (FTS) енгізілуде.

•  Қазақстанның Іздеу және құтқару мәселелері 

жөніндегі халықаралық консультативтік топ 

(ИНСАРАГ) және Апаттар салдарларын баға-

лау мен халықаралық жауап беруді үйлестіру 

жөніндегі БҰҰ сарапшылар тобы (ЮНДАК) си-

яқты халықаралық төтенше жағдайларға жау-

ап беру механизмдеріне қатысуын ілгерілету. 

Қазақстан – 2011 жылдан бастап ИНСАРАГ 

мүшесі. Оған қоса, Қазақстанның өкілдері 

оларды жою үшін халықаралық көмек ресур-

стары тартылатын төтенше табиғи апаттар 

жағдайында маңызды құрал – Жергілікті жер-

лердегі операцияларды үйлестіру орталығы 

(OSOCC) бойынша семинарларға қатысты.

•  ҚР Үкіметімен тығыз ынтымақтастықта та-

биғи апаттарға дайындығының ұлттық және 

аймақтық құқықтық базасын жетілдіру. ГМҮБ 

Елдегі Даму мақсаттарында көмек көрсету 

жөніндегі БҰҰ негіздемелік бағдарламасының 

(БҰҰДҚНБ) үдерісін қолдау бойынша БҰҰ бір-

лескен күштерінің бөлігі болып табылады.

•  Ерте алдын алу, апаттар қауіп-қатерін қысқар-

ту және төтенше жағдайларға жауап беру 

саласында аймақтық және халықаралық 

ынтымақтастықты нығайтуға қызмет ететін 

аймақтық үкіметаралық үйлестіру органы – 

Төтенше жағдайлар мен апаттар қауіп-қатерін 

қысқарту жөніндегі орталық (ТЖАҚҚО) құру-

ды және оның әлеуетін өсіруді қолдау. 

Болашақ жоспарлары

ГМҮБ БҰҰ-ның басқа агенттіктерімен қатар өзінің 

мандатын жүзеге асыруды және Қазақстанның 

Үкіметіне қолдау көрсетуді жалғастыруға ниет 

етіп отыр.

БҰҰ – Қазақстан: ынтымақтастыққа, әріптестік пен сенімге 25 жыл

73