талқылаған Орталық Азия елдерінің министрлік-
терінің, оқу орындарының өкілдері мен сарапшы-
ларын жинады. ЮНЕСКО Қазақстандағы білім бе-
рудің сапасын тұрақты даму мүдделерінде білім
беру бағдарламалары, жаһандық азаматтық са-
ласында білім беру, ашық білім беру ресурстары
мен ақпараттық-коммуникациялық технологи-
ялар (АКТ), ғылым мен техника саласында білім
беру, көптілді және салауатты өмір салты арқылы
нығайтуды қолдады, сондай-ақ барлық адамдар
үшін үздіксіз білім беруге жәрдемдесті.
ЮНЕСКО ғылыми білімді қалыптастыру мен та-
ратуға және ғылыми негізделген шешімдер
қабылдауға; су ресурстары саласында білім
беру мен даярлаудың сапасын жақсартуға, сон-
дай-ақ климаттың өзгеруі мен апат қауіп-қатерін
азайтуға қатысты мәселелер бойынша қоғамда-
стықтардың хабардарлығын арттыруға жәрдем-
деседі. ЮНЕСКО аясында қазақстандық үкімет-
тер Алматыда 2017 жылы құрған Орталық Азия
аймақтық гляциологиялық орталығы климаттың
өзгеруінің өңірдегі мұздықтардың еруі мен су
ресурстарына әсерін зерттеу бойынша жұмысты
қолдайтын болады. Он биосфералық резерваты,
соның ішінде ЮНЕСКО дүниежүзілік желісіне ен-
гізілген Ресей Федерациясымен шекарааралық бір
резерваты бар Қазақстан адамдар мен қоршаған
ЮНЕСКО штаб-пәтерінде Алматы қаласының 1000 жылдығын тойлау © ЮНЕСКО
БҰҰ – Қазақстан: ынтымақтастыққа, әріптестік пен сенімге 25 жыл
62
қабылданатын көптеген ірі халықаралық және
аймақтық конференциялар өтеді. ЮНЕСКО-ның
«Әлем естелігі» тізіліміне дүниежүзілік маңызы
бар Қазақстанның деректі мұрасының үш эле-
менті кіреді.
Қазақстанда 55 ЮНЕСКО клубы, 30 ЮНЕСКО қа-
уымдастырылған мектебі және УНИТВИН бағдар-
ламасы/ЮНЕСКО кафедралары шектеріндегі
алты ЮНЕСКО кафедрасы әрекет етеді.
орта арасындағы қатынастарды жақсарту үшін
ғылыми негіз құруды мақсат еткен «Адам және
Биосфера» бағдарламасының белсенді қаты-
сушысы болып табылады. Алматыда 2016 жылы
ЮНЕСКО аясында Мәдениеттерді жақындастыру
орталығын құру халықаралық деңгейде мәдение-
таралық өзара түсіністік пен төзімділікке жәрдем-
десуде Қазақстанның көшбасшылығын көрсетеді
және ол БҰҰ Бас Ассамблеясында еліміздің 2010
жылды «Халықаралық мәдениеттерді жақында-
стыру жылы», ал 2013-2022 жж. аралығындағы
кезеңді – «Халықаралық мәдениеттерді жақын-
дастырудың он жылдығы» деп жариялау баста-
масын ұстанады.
Қазақстанның мәдени мұрасының сан алуандығы
мен байлығы елде табылған бес объект ЮНЕСКО-
ның Бүкіләлемдік мұрасы тізіміне енгізілген және
тағы сегіз элемент Адамзаттың материалдық
емес мәдени мұрасының репрезентативті тізімі-
не енгізілген фактісімен расталады. ЮНЕСКО осы
мұраны болашақ ұрпақтарға беру, сондай-ақ
осы мұрамен байланысты тұрақты туризмге жәр-
демдесу үшін оны сақтау және қорғау саласында
ұлттық әлеуетті нығайтуды қолдады. 2017 жылы
Алматы қаласы едәуір тұрақты және тұтас қамти-
тын қалалық дамудың негізгі факторы ретінде
инновацияларға және шығармашылыққа жәр-
демдесуге тартылған ЮНЕСКО шығармашылық
қалаларының желісіне қосылды.
Коммуникация және ақпарат саласында ЮНЕСКО
журналистика факультеттеріне оқу бағдарла-
масын енгізуді қолдай отырып және заңнама
бойынша, оның ішінде Ақпаратқа қол жеткізу
туралы заңды (2015 жыл) өңдеу саласында тех-
никалық консультациялар бере отырып, сапалы
репортаждарға жәрдемдесті. Алматыда 1992
жылы қабылданған Азиядағы тәуелсіз және плю-
ралистік БАҚ-ты дамытуға жәрдемдесу туралы
Алматы декларациясы сияқты маңызды құжаттар
Тамғалы археологиялық ландшафтының
петроглифтері © ЮНЕСКО Алматы
БҰҰ – Қазақстан: ынтымақтастыққа, әріптестік пен сенімге 25 жыл
63
қыздардың игілігіне бағытталған 2030 жылға дей-
інгі кезеңге арналған жаһандық даму күн тәртібін
– Тұрақты даму саласындағы мақсаттарды (ТДМ)
жүзеге асыруға бағытталған. «БҰҰ-әйелдер»
құрылымы (2010 жылға дейін ЮНИФЕМ) өзінің
қызметі барысында ҚР Үкіметіне Әйелдерге қа-
тысты кемсітушіліктің барлық нысандарын жою
туралы конвенция (ӘКЖК), Пекин декларациясы
мен Әрекеттер платформасы және Тұрақты даму
саласындағы күн тәртібі шектерінде халықаралық
міндеттемелерді жүзеге асыруда барынша сарап-
тамалық қолдау көрсетеді. Өзінің үйлестірушілік
мандаты шектерінде «БҰҰ-әйелдер» құрылымы
Қазақстандағы БҰҰ қызметі аясындағы гендерлік
мәселелерді енгізуде және ілгерілетуде маңызды
рөл атқарады.
«БҰҰ-әйелдер» құрылымы өз жұмысын
Қазақстанда 1999 жылы Орталық Азия ел-
дері үшін ЮНИФЕМ-нің аймақтық офисі
БІРІККЕН ҰЛТТАР
ҰЙЫМЫНЫҢ ГЕНДЕРЛІК
ТЕҢДІК ЖӘНЕ ӘЙЕЛДЕРДІҢ
ҚҰҚЫҚТАРЫ МЕН
МҮМКІНДІКТЕРІН КЕҢЕЙТУ
МӘСЕЛЕЛЕРІ ЖӨНІНДЕГІ
ҚҰРЫЛЫМЫ
Қазақстандағы «БҰҰ-
әйелдер» құрылымы
«БҰҰ-әйелдер» – БҰҰ-ның мүше мемлекеттеріне
гендерлік теңдікке жетудің халықаралық стан-
дарттарын белгілеуде жәрдемдесетін Біріккен
Ұлттар Ұйымының (БҰҰ) Гендерлік теңдік және
әйелдердің құқықтары мен мүмкіндіктерін кеңей-
ту мәселелері жөніндегі құрылымы. Үкіметтермен
және азаматтық қоғаммен ынтымақтастықта
Құрылым осы саладағы халықаралық міндетте-
мелерді іске асыру үшін қажетті заңдарды, саясат
пен бағдарламаларды әзірлеу бойынша қызметті
үйлестіреді.
Бүгінгі таңда «БҰҰ-әйелдер» қызметі гендерлік
теңдіктің тұрақты дамудың барлық өлшемдерін
қамтитын әлемді түрлендіру үшін қажетті шарт
болып табылатындығын бекітетін әйелдер мен
БҰҰ – Қазақстан: ынтымақтастыққа, әріптестік пен сенімге 25 жыл
64
