1. «Бөбек» Ұлттық ғылыми-практикалық білім беру және сауықтыру орталығы, Адамның үйлесімді даму институты және

8 
 
қабылдау.  Қабылданып  жатқан  ақпаратты  бағалау.  Сананы 
тазарту қажеттілігі. Сананы тазартудың тәжірибелік тәсілдері.  
Өзін-өзі  танудағы  жағымды  ойлаудың  рөлі.  «Өзін-өзі 
тану» пәнін оқыту үдерісінде түпкі сананы тазарту. 
Психологиядағы  гуманистік  бағыт  «Өзін-өзі  тану» 
рухани-адамгершілік  білім  беру  Бағдарламасының  негізі 
ретінде. Гуманистік бағыттың өкілдері К.Г. Юнг, В. Франкл, К. 
Рождерс,  А.  Маслоу  және  т.б.  Адам  тұлғасының  құрылымы. 
Ақылдың табиғаты. Ақыл-парасаттың ажырату қабілеті. 
1.6  Қазіргі  білім  беру  кеңістігін  ізгілендірудің  жаңа 
бағыттары 
Қазіргі  философияның  руханилыққа  оралуы  (Н.А. 
Нысанбаев,  Г.Г.  Соловьева,  А.Г.  Косиченко  және  т.б.). 
Педагогикадағы  руханилыққа  оралу.  Ш.А.  Амонашвилидің 
өмірі  мен  шығармашылығы.  Ізгілік  педагогикасының  даму 
кезеңдері.  Рухани  ізгілік  педагогикасының  үш  постулаты. 
Мұғалім өміріндегі шабыт. Мұғалімнің күлімсіреуі. Мұғалімдер 
үлгілері - Рух қаһармандары. 
1.7  Қазіргі  ғылымдағы  постклассикалық  емес 
кезеңінің дамуы 
Ғылым  философиясы.  Ғылым  дамуының  үш  кезеңінің 
сипаттамасы: классикалық, классикалық емес, постклассикалық 
емес  (неоклассикалық).  Білімнің  аксиологиялық  аспектісін 
анықтау. 
Ғылым, 
мәдениет, 
рухани-адамгершілік 
дүниетанымның 
бірігу 
үдерісі. 
Қазіргі 
ғылымның 
ашылуларымен танысу. 
1.8  «Өзін-өзі  тану»  рухани-адамгершілік  білім  беру 
Бағдарламасының қағидалары 
«Өзін-өзі 
тану» 
рухани-адамгершілік 
білім 
беру 
Бағдарламасының  қағидалары:  ізгілік  бағыттылық  қағидасы, 
жалпыадамзаттық 
құндылықтар 
қағидасы, 
әлеуметтік 
ынтымақтастық  қағидасы,  ұлттық  мұра  қағидасы,  табиғи 
сәйкестілік қағидасы. «Өзін-өзі тану» рухани-адамгершілік білім 
беру Бағдарламасын жүзеге асыру шарттары. 
 
 
 

9 
 
МОДУЛЬ 2 ӨЗІН-ӨЗІ ТАНУ РУХАНИ-
АДАМГЕРШІЛІК БІЛІМ БЕРУ БАҒДАРЛАМАСЫНЫҢ 
АКСИОЛОГИЯЛЫҚ НЕГІЗДЕРІ 
2.1 
Жалпыадамзаттық құндылықтар «Өзін-өзі тану» 
рухани-адамгершілік білім беру Бағдарламасы мазмұнының 
негізі ретінде 
Тұлға 
құндылықтарының 
иерархиясы. 
Тұлғалық 
құндылықтардың  жүйесі.  Тұлға  құндылықтары  жүйесінің 
жіктемесі  (Власова  Т.И.,  Толстова  О.С.,  Петракова  Т.И.). 
Жалпыадамзаттық 
құндылықтардың 
сипаттамасы. 
Жалпыадамзаттық 
құндылықтарды 
анықтау 
– 
қайырымдылықтардың көріну жолы 
2.2.  Ақиқат өзін-өзі танудың мақсаты ретінде 
Барлық  болмыстың  бастапқы  табиғаты  туралы  білім  (А. 
Құнанбаев,  К.Д.  Ушинский,  Мәшһүр  Жүсіп  Көпейұлы  және 
т.б.). Шындықтың мәні туралы (П.П. Гаряев). Абсолюттік және 
салыстырмалы  ақиқат.  Нағыз  шындық  –  бұл  ар-ұждан.  «Тап 
қазір» сәтінің күші.  
2.3  Дұрыс әрекет тәжірибесі өмірдің негізі ретінде 
Ар-ұждан  дұрыс  әрекет  өлшемі  ретінде.  Дұрыс  әрекет 
жалпыадамзаттық құндылық ретінде. Ұлы ойшылдардың дұрыс 
әрекет туралы. Дұрыс әрекетті оқытудағы білім беру үдерісінің 
мақсаттары.  Дұрыс  әрекетке  тән  қасиеттер.  Парыз  және  ар-
ұждан.  Адамгершілік  өмірдің  үш  қыры  -  болып  жатқан 
құбылысқа  қарсыласпау,  пікір  білдірмеу,  байланып  қалмау. 
Күнделікті  өмірде  дұрыс  әрекет  тәжірибесі.  «Қалаулар  шегін» 
белгілеу. Риясыз қызмет жасауға ұмтылыс. 
2.4  Тыныштық адамның ішкі табиғаты ретінде 
Ішкі тыныштықтың мәні. Ақыл-парасаттың және ақылдың 
табиғаты. Тыныштықтың көзі адамның жоғары рухани табиғаты 
ретінде.  Ішкі  тыныштыққа  жетудің  тәжірибелік  тәсілдері. 
Эмоцияларды  бақылау  туралы.  Терең  ойлану  мен  ажыратудың 
күші. Даналық інжулері. 
2.5  Сүйіспеншілік  – өзін-өзі танудың негізін қалаушы 
қағидасы 
Сүйіспеншіліктің 
түрлері. 
Сүйіспеншілік 
мәңгілік 
жалпыадамзаттық 
құндылық 
ретінде. 
Сүйіспеншілік 
энергиясының  көзі.  Сүйіспеншілік  энергиясын  жіберу. 

10 
 
Педагогикадағы сүйіспеншілік. «Өзін-өзі тану» пәнін оқытудағы 
сүйіспеншілік  қағидасы.  Сүйіспеншілікке  толы  өмірден 
мысалдар. 
2.6  Қиянат  жасамау  –  тұлғаның  үйлесімді  дамуының 
нәтижесі 
Қиянат  жасамаудың  ерекше  сипаттамалары.  Қиянат 
жасамаудың  үш  аспектісі.  Өз-өзіне  қатысты  қиянат  жасамау. 
Қазіргі  әлемдегі  қиянат  жасаудың  себептері.  Күнделікті  өмірде 
қиянат жасамаудың тәжірибесі. «Өзін-өзі тану» пәнін оқытудағы 
қиянат  жасамау  қағидасы.  Қиянат  жасамау  қағидасына  сүйеніп 
өмір сүрген адамдардың өмірлерінен мысалдар. 
2.7  Педагогикалық  үдерісіндегі  жалпыадамзаттық 
құндылықтарды анықтау қағидасы 
Адамның  үйлесімді  даму  қағидасы  –  жалпыадамзаттық 
құндылықтарды 
анықтау. 
Білім 
беру 
мазмұнына 
жалпыадамзаттық  құндылықтарды  ендіру  (И.Я.  Лернер,  В. 
Оконь,  Л.Я.  Зорина,  Ш.А.  Амонашвили,  Д.М.  Маллаев,  С.А. 
Назарбаева 
және 
т.б.). 
Сананың 
құрылымы 
мен 
жалпыадамзаттық 
құндылықтар. 
Жалпыадамзаттық 
құндылықтардың бір-бірімен, адаммен, табиғатпен байланысы. 
 
МОДУЛЬ 3. БІРТҰТАС ПЕДАГОГИКАЛЫҚ 
ҮДЕРІСІНДЕГІ ӨЗІН-ӨЗІ ТАНУ ИНТЕГРАЦИЯСЫ 
3.1  Мұғалімнің адамгершілік үлгісі 
Мұғалімдер 
немесе 
ата-аналардың 
жеке 
үлгісі 
тәрбиелеудің негізгі әдісі ретінде. Мұғалімнің негізгі қасиеттері. 
Мұғалімнің 
үш 
типі: 
шағымданушы, 
түсіндіруші, 
шабыттанушы.  Мұғалімдерге  арналған  ережелер.  Білім 
алушыларға  ақпаратты  жеткізу  тиімділігі.  Мұғалім  өміріндегі 
жағымды  көңіл  күйдің  маңыздылығы.  Я.  Корчак  –  кәсіптегі 
құрбандық үлгісі. 
Мұғалімнің 
адамгершілік 
өмірі 
шынайы 
көшбасшылықтың  үлгісі  ретінде.  Ұлы  рухани  ұстаздардың 
көшбасшылық  туралы.  Амбицияға  (менмендікке)  негізделген 
көшбасшылық 
және 
идеалдарға 
негізделген 
шынайы 
көшбасшылық  арасындағы  ерекшеліктерді  ажырату.  Шынайы 
көшбасшылық  тұлғаның  рухани-адамгершілік  дамуының 
нәтижесі ретінде. Шынайы көшбасшының қасиеттері.