Өлшеудің техникалық ҚҰралдары


Термоэлектрлі түрлендіргіштер (ТЭТ)



жүктеу 1,71 Mb.
бет5/42
Дата23.09.2022
өлшемі1,71 Mb.
#39377
1   2   3   4   5   6   7   8   9   ...   42
лшеуді техникалы ралдары

Термоэлектрлі түрлендіргіштер (ТЭТ)


Температураны термоэлектрлі термометрмен яғни термоэлектрлі түрлендіргіштерімен (ТЭТ) өлшеу 1821 жылы Зеебекпен ашылған термоэлектрлік эффектіні қолдануда негізделген.


      1. to


A B
1 t


Термоэлектрлі түрлендіргіш - екі немесе бірнеше өзара қосылған əр текті өткізгіштердің тізбегі (1.2 сурет)
Зеебек эффектісі: егер де екі өзара қосылған əр текті өткізгіштерді алып, дəнекершілеулерін t ≠ to болатындай қыздыр- сақ, бекітілген тізбекте электр ток өтеді.

1.2 сурет – ТЭТ


Егер де t > t0 болса, онда тоқтың бағытталуы 1.2 суреттегідей (1 дəнекерленушіде В-дан А-ға дейін) болады. А, В - термоэлектродтар; 1,2- дəнекерленушілер. Осындай тізбек ажыратылған кезде, оның ұштарында термоЭҚК пайда болады.


Зеебектің эффектісінің кері қасиеті бар (Пельтье эффектісі): егер осындай тізбекке сырттан электр тоқ берілсе, онда тоқтың бағытталуына тəуелді дəнекерленушінің біреуі қыза бастайды, ал басқасы суыйды.
Температурасы төмен дəнекерленушідентоқ басқа термоэлектродқа баратын термоэлектродты оң таңбалы «+», ал басқа электрод - теріс «-» деп есептеледі. Мысалы, t0 болса, онда 2 дəнекерленушідегітоқ А-дан В-ға ағады, онда А - термооң, В - термотеріс термоэлектродтар. t температурасы өлшенетін объектіге салынатын дəнекерленуші жұмыс дəнекерленуші (1 дəнекерленуші), ал

объектіден тыс дəнекерленуші - бос дəнекерленуші (ұшы) деп аталады (2
дəнекерленуші).
Келесідей белгілерді қолданамыз:
еАВ(t) – t=t болғанда 1 дəнекерленушідегі А мен В термоэлектродтар арасындағы термоЭҚК;

еАВ(tо) -
t t0
болғанда 2 дəнекерленушідегі А мен В термоэлектродтар

арасындағы термоЭҚК;
ЕАВ(t, tо) – жұмыс дəнекерленушінің температурасы t жəне бос дəнекерленушінің температурасы t0 болғанда А жəне В термоэлектродтардан тұратын контурдың термоЭҚК-ші.
еАВ(t) = - еВА(t); еАВ(tо) = - еВА(tо) деп қабылдайық. Онда тұйық тізбек үшін
(1.2 сурет):



немесе
EAB(t,t0)= eAB(t)+ eBA(t0)




EAB(t,t0)= eAB(t)- eBA(t0). (1.5)

(1.5) теңдеуі –ТЭТ-ің негізгі теңдеуі деп аталады.


Егер 1 жəне 2 дəнекерленушілер бірдей температураға ие болса (t=t0), онда əрбір дəнекерленушідегі контактілі термоЭҚК бір-біріне тең жəне қарама – қарсы бағытталған, сонымен осындай контурдың EAB(t,t0) термоЭҚК-і нөлге тең болады:



жүктеу 1,71 Mb.

Достарыңызбен бөлісу:
1   2   3   4   5   6   7   8   9   ...   42




©g.engime.org 2024
әкімшілігінің қараңыз

    Басты бет
рсетілетін қызмет
халықаралық қаржы
Астана халықаралық
қызмет регламенті
бекіту туралы
туралы ережені
орталығы туралы
субсидиялау мемлекеттік
кеңес туралы
ніндегі кеңес
орталығын басқару
қаржы орталығын
қаржы орталығы
құрамын бекіту
неркәсіптік кешен
міндетті құпия
болуына ерікті
тексерілу мемлекеттік
медициналық тексерілу
құпия медициналық
ерікті анонимді
Бастауыш тәлім
қатысуға жолдамалар
қызметшілері арасындағы
академиялық демалыс
алушыларға академиялық
білім алушыларға
ұйымдарында білім
туралы хабарландыру
конкурс туралы
мемлекеттік қызметшілері
мемлекеттік әкімшілік
органдардың мемлекеттік
мемлекеттік органдардың
барлық мемлекеттік
арналған барлық
орналасуға арналған
лауазымына орналасуға
әкімшілік лауазымына
инфекцияның болуына
жәрдемдесудің белсенді
шараларына қатысуға
саласындағы дайындаушы
ленген қосылған
шегінде бюджетке
салығы шегінде
есептелген қосылған
ұйымдарға есептелген
дайындаушы ұйымдарға
кешен саласындағы
сомасын субсидиялау