Об особенностях организации образовательного процесса в общеобразовательных школах республики казахстан в 2016-2017 учебном году

жүктеу 3,9 Mb.

бет	14/21
Дата	15.04.2020
өлшемі	3,9 Mb.
	#29607
түрі	Инструктивно-методическое письмо

1 ... 10 11 12 13 14 15 16 17 ... 21

			Инструктивно-методическое письмо ǀ 2016-2017 учебный год



		– қорытынды пікірі орынды, тиянақты болса;
		– әдеби тіл нормаларына сай болса;
		– мазмұнында 1 орфографиялық, 1 грамматикалық, 1 тыныс белгісінен, 1-2
			тілдік қате жіберілсе.
«4»	деген	−	өз ойын және көзқарасын жақсы білдірсе;
баға		−	жауабында ой жүйесінен шамалы бұзылуы байқалса;
		−	стиль бірлігі сақталса;
		− қажетті қорытындылар мен түйіндеулерін дұрыс жасай алса;
		−	әдеби тілмен жазылса;
		−	мазмұнында 1 орфографиялық, 2 грамматикалық, 3 тыныс белгісінен
		байланысты, 3-4 тілдік қате жіберілсе.
«3»	деген	−	өз ойын және көзқарасын білдірсе;
баға		−	жауабында ой жүйесінен шамалы бұзылуы байқалса;
		−	стиль бірлігі сақталмаса;
		− қажетті қорытындылар мен түйіндеулерін дұрыс жасай алса;
		− сөздік қоры жеткіліксіз, бірыңғай синтаксистік құрылымдар қолданылса,
		сөз орынсыз пайдаланылса;
		−	мазмұнында 4 орфографиялық, 4 грамматикалық, 5 тыныс белгісінен, 5
		тілдік қате жіберілсе.
«2»	деген	−	өз ойын және көзқарасын білдіре алмаса;
баға		−	ой жүйесі бұзылса, бір-бірімен байланысы болмаса;
		−	стиль бірлігі сақталмаса;
		− қажетті қорытындылар мен түйіндеулерін дұрыс жасай алса;
		−	сөздік қоры жеткіліксіз, бір типті сөйлемдер қолданылса, сөз қолдануы
		дұрыс болмаса;
		− мазмұнында 7-8 орфографиялық, 7-8 грамматикалық, 7-9 тыныс
		белгісінен, 8-9 тілдік қате жіберілсе.

Шығармаға екі баға қойылады:

1-шісі: жұмысының мазмұны мен көркемдік сапасы, тіл байлығы үшін; 2-шісі: грамматикалық сауаттылығы үшін.

	Шартты белгілер
Белгілер	Нені білдіреді?
/	емле қатесі белгіленеді
V	тыныс белгісінен кеткен қате
Z	абзац керек деген белгі
Z	артық қойылған абзац
?	екі ұшты, осы сөйлемді ойлан деген белгі
?!	пікірді немесе фактіні бұрмалаудан кеткен кемшілік
!	осы жерге ерекше көңіл аудар
~ ~	ауыстыруды керек ететін, бірнеше	қайталанған сөздер мен
	сөйлемдер
...	стильдік жағынан дұрыс құрылмаған, жөндеп жаз деген белгі
...	сөз қалдырып кетсе, түсініксіз сөйлемдерді белгілейді

153

Инструктивно-методическое письмо ǀ 2016-2017 учебный год

Оқушыларда болуы тиіс дәптерлер санын ұсынамыз (17-кесте). 17-кесте – Оқушы дәптерлерінің саны.

Пән	Жұмыс дәптер	Жазбажұмыс дәптері	Сөздік дәптер	Барлығы
Қазақ тілі	2	1	1	4

қазақ тілі пәнінен жазба жұмыстарынаарналған дәптері(бұл дәптерге диктанттар мен мазмұндамалар,шығармалар, эсселер, бақылау жұмыстары орындалады);
«Қазақ тілі» пәнінен сөздікке арналған дәптері.

Дәптердегі барлық жұмыстар төмендегі талаптарды, ережелерді сақтай отырып жүргізілуі керек:

ай аты мен күн реті жазбаша жазылады.
күн реті мен жұмыс түрінен соң нүкте қойылмайды. Дәптердің басынан жол тасталмай барлық жазбалар бір деңгейде жазылады. Үлгі:

Қазанның тоғызы Сынып жұмысы

– үй жұмысы сынып жұмысының жалғасы деп есептелінеді де, күн реті жазылмайды. Жаттығу (тапсырма) сөзі толық жазылады. Мысалы: 15-жаттығу (тапсырма);

– тапсырмаға сәйкес сөздерді бағандарға бөліп жазғанда бірінші сөзі бас әріптен үтірсіз жазылады. Мысалы:
Адам

Ара

Аю

– сынып жұмысын немесе үй жұмысын орындағанда тапсырмалар арасында жол қалдырылмайды;

– мәтін азат жолдан басталады;

– сынып жұмысы мен үй жұмысының арасында 2 жол қалдырылады;

– талдау жасау тапсырмаларын орындағанда жақсы ұшталған қара қарындашпен орындаған жөн;
– ереже, емлені белгілеу үшін жасыл сияны қолдануға болады.

Талдау жұмыстар қарындашпен орындалады (сөз құрамына, сөйлем мүшелеріне талдау).

Төл дыбыстарды дұрыс жазбаса қызыл жолға дұрыс жазылуы көрсетілуі
тиіс.

Дәптерге мүмкіндігінше мұғалімнің ескертулері жазылып отырады (Дұрыс жаз. Қатесіз көшір.).

Дәптерлерді тексеруден кейін келесі сабақта талдау жасалу қажет. Дәптердегі барлық жұмыс қызыл сиялы қаламмен тексеріледі. Диктанттан жіберілген қателер жол бойынша сол тұстағы қызыл жолға
көрсетілуі керек:

орфографиялық қате - /. тыныс белгілер қатесі – ۷ Диктант тексерілгеннен кейін қатемен жұмыс жүргізіледі.Қатемен жұмыс

жүргізу жазба жұмысынан кейінгі келесі сабақтың 15-20 минутында іске асырылады. Оқу бағдарламасында «Қатемен жұмыс» түріне арнайы сағат
154

Инструктивно-методическое письмо ǀ 2016-2017 учебный год

бөлінбегендіктен журналға жазылмайды. Дәптерлерді тексеру тәртібі:

10-11-сыныптарда үй жұмысы күнде тексеріледі;
10-11-сыныптарда жұмыс дәптерлері аптасына 1-2 рет тексерілуі қажет;

10-11-сыныптарда сөздік дәптерлері айына 1 рет тексеріледі (баға қойылмайды, ескертулер жазылуы тиіс).

«Қазақ тілі» пәнінен қазақ тілді емес мектептерде сабақтан тыс ісшараларды ұйымдастыруда келесе мерекелерді ескеру ұсынылады:

– наурыз – Наурыз мейрамы;

– 1 мамыр – Қазақстан халықтарының бірлігі мерекесі;

– мамыр – Отан қорғаушылар күні
– маусым-Қазақстан Республикасының мемлекеттік рәміздері күні.
– шілде – Астана күні;
– 30 тамыз – Қазақстан Республикасының Конституциясы күні;
– қыркүйек - Қазақстан халықтарының тілдері күні.

– 1 желтоқсан – Қазақстан Республикасының Тұңғыш Президенті күні.

– 16 желтоқсан – Қазақстан Республикасының Тәуелсіздік күні.
«Қазақ тілі мен әдебиеті» пәндері мұғалімдерінің әдістемелік бірлестігінің 2016-2017 оқу жылының отырыстарында келесі тақырыптардың қарастырылуы ұсынылады:

– «Мәңгілік Ел» ұлттық идеясын жүзеге асыру аясында «Жаңа формация мұғалімі: тәжірибе және кәсіби диалог»;

– «Білім беруді жаңарту аясында жаңа ақпараттық технология арқылы оқушылардыңқазақ тілін үйренуге деген ынта-ықыласын арттыру және жан-жақты дамыған, сыни көзқарасы бар тұлға қалыптастыру: халықаралық тәжірибе және отандық практика»;
– «Білім беру мазмұнын жаңарту жағдайында smart технологияның оқушы дамуына ықпалы»;
– «Оқытуды басқаруға көмектесетін қажетті еңқызықты технологиялар»;
– «Біліктілікті арттыру жүйесінде мұғалімнің АКТ құзыреттілігін дамыту».
Оқыту қазақ тілді емес мектептердегі «Қазақ тілі» пәнінің мұғалімдеріне қосымша материалдар алу үшін ұсынылатын сайттар:

nao.kz (Ы. Алтынсарин атындағы Ұлттық білім академиясыныңресми сайты);

u-s.kz (Ұстаздар сайты);

ustaz.kz (Ашық сабақтар сайты);

testent.ru/news/uroki(Уроки казахского языка в русской школе);

sabak.ucoz.org/news(Сайт творческих учителей Казахстана);

plani.kz («Планы.kz» планирование для учителей Казахстана);

agartu.com(«Просвещение" - казахстанский педагогический интернет журнал);

testent.ru(Сайт для подготовки к ЕНТ и КТ 2015 - Образовательный

сайт);
155

Инструктивно-методическое письмо ǀ 2016-2017 учебный год

obrazovanie (Каталог Казахстанских ресурсов);
abiturient.kz (Сайт о современном образовании в Казахстане) .

«Казахская литература» для школ с русским/узбекским/уйгурским/ таджикским языком обучения
«Қазақ әдебиеті» пәнін оқыту арқылы қазақ тілді емес мектептердегі оқушыларды қазақ халқының төл туындыларымен таныстыра отырып, олардың бойында мемлекеттік тілді құрметтеу мен отансүйгіштік сезімін қалыптастыру көзделеді . Білім мазмұны қазақ тілінде еркін, жетік сөйлей алатын мәдениетті тұлғаның қалыптасуы мен дамуына сай қажетті туындылардан құрылған. Білім мазмұнын іріктеуде көркем шығармалар ықшамдалып берілген және әдебиеттiң теориялық мәселелерi, көркем шығармаларды талдау жүйесi, көркем туындының стильдiк ерекшелiктерi тұтастай емес, әр тақырыптың өзіндік ерекшелігіне қарай талданып қарастырылған.
10-11-сыныптарда оқушылар «Қазақ әдебиеті» пәні бойынша ХІХ және ХХ ғасырдағы әдебиет үлгілерімен танысады. Олар сол кезеңнің көрнекті ақын-жазушылары туралы мәлімет алады. Сонымен қатар, оқушылар қазақ тілінде өз ойларын ауызша, жазбаша баяндауды үйренеді.
«ҚР бастауыш, негізгі орта, жалпы орта білім берудің үлгілік оқу жоспарларын бекіту туралы» ҚР БҒМ 2013 жылғы 27 қарашадағы №471 бұйрығына сәйкес қоғамдық-гуманитарлық және жаратылыстану-математикалық бағыттарындағы «Қазақ әдебиеті» пәні бойынша оқу
жүктемесінің көлемі:

10-сыныпта аптасына 1 сағаттан, барлығы – 34 сағат; 11-сыныпта аптасына 1 сағаттан, барлығы – 34 сағатты құрайды.

Мазмұндама– оқушының өз ана тілі мен әдебиетінен алған білімін тексерудің негізгі нысандарының бірі. Мазмұндама арқылы баланың өз ойын жазбаша жүйелі баяндай білу қабілеті мен тіл байлығы, сауаттылық деңгейі айқын көрінеді (1-кесте).
1-кесте – Мазмұндама мәтінінің көлемі төмендегідей болады:

	Мазмұндама мәтініндегі сөз мөлшері
Сынып		Сөз мөлшері
10		180-200
11		200-220

Көркем мәтiндi меңгертуде жиi қолданылатын жазу жұмыстарының бiрi – мазмұндама. Мазмұндама жаздыру арқылы оқушылар оқыған мәтiндi қабылдап, сол қабылдағандарын қайта еске түсіруге тиiс және естерiнде қалған мәлiметтердi өз сөздерiмен жазып беруге дағдыланады, сөз тiркесiн құру, сөйлем құрау шеберлiгiне жаттығады. Мазмұндама жазу арқылы бiрқатар сөз тiркесi мен сөйлемдер, бейнелi сөздер оқушының есiнде қалады, оқылған мәтiндi қайта жаңғырту үшiн сөздер мен сөйлемдердi бiр-бiрiмен байланыстыруға жаттығады.

Қазақ әдебиеті пәнінен қолданылатын мазмұндама түрі - дайын мәтiн
156

Инструктивно-методическое письмо ǀ 2016-2017 учебный год

бойынша мазмұндама жаздыру. Дайын мәтiн бойынша мазмұндаманың өзiн бiрнеше түрге бөлуге болады:

– мәтiнге жуық немесе толық мазмұндау;

– мәтiннiң мазмұнын сақтай отырып, бiрақ баяндалу формасын өзгертiп баяндау;

– қысқарта баяндау;
– толықтырып мазмұндау.
Шығарма мен мазмұндама екі бағамен бағаланады:
1-шісі: жұмысының мазмұны мен көркемдік сапасы, тіл байлығы үшін: мазмұны мен идеясы,

– ой - пікірдің жүйелілігі;

– стилі;
– грамматикалық сауаттылығы;
– әдеби материалдарды пайдалануы.
2-шісі: грамматикалық сауаттылығы үшін:
– оқушы жұмысының мәтін мазмұны мен негізгі ойға сәйкестігі тақырыптың толық ашылуы, баяндау жүйесі;
– сөздік қорының деңгейі;
– сөйлем құрылысы, мәтіннің стильдік біртектілігі, сөз шеберлігіне назар аударылады;
– орфографиялық, пунктуациялық және грамматикалыққателіктері бойынша сауаттылығы бағаланады.
Мазмұндама, шығарма екі бағамен бағаланады.Баға дәптердің сол жақ шетіне қойылады.
Бақылау жұмысының бағасы жазба жұмысы өткізілген күнгі журналдағы бағанға қойылады.
Шығарма жазу әдістемесі Шығарма – оқушылардың тілдік және әдебиеттік білімдері мен өзінің

таным, түйсік, көзқарасының тәжірибелеріне сүйене отырып өз ойын жүйелі, әдеби тіл мен жеткізуге машықтандыратын жазбаша тәжірибелік жұмыстың бірі.

Шығарманы оқушының тілдік мәдениеті, сөздік қоры, теориялық білімі, әдеби ұғым - түсінігі, жазуға икемі мен ойлау деңгейін аңғаруға болады.

Шығарма жазу және оған жоспар құру - оқушылардың ой –өрісін дамытады.

Шығарманың негізгі мақсаты – оқушының дүниеге көзқарасын қалыптастыру.

Шығарманың түрлері:

Оқушының өз тәжірибесіне, алған әсеріне байланысты.
Еркін тақырыпқа жазылған шығарма.
Әдеби тақырыпқа жазылған шығарма.

Шығарманың құрылымы:

І. Әңгіме түріндегі шығармалардың сызбасы 1. Кіріспе
157

Инструктивно-методическое письмо ǀ 2016-2017 учебный год

2.Негізгі бөлім:

3. Қорытынды ІІ. Талдау түріндегі шығармалардың сызбасы

Кіріспе

Негізгібөлім:

а) Тақырып бойынша көтерілген мәселе ә) Ұсынылған дәлелдер б) Дәйексөз түріндегі мысалдар в) Өзіндік ойлар 3. Қорытынды

Шығарма жазу үшін оқушы мынаны білген жөн:

Ұсынылған шығармалардың тақырыбынойланыпалып жазу.

Жоспардың тақырыпқа сай, нақтыболуы.

Эпиграф тақырып пен негізгі идеяғасәйкестігі.

Шығарма мазмұнының тақырыпқа сайжазылуы.

Негізгі пікірлер шығарманың негізгі бөліміндеболуы.
Келтірілген мысалдар, салыстырулар негізгі пікірге байланысты болуы

қажет.
Мұғалім шығарманы тексергенде мыналарға ерекше назар аударған жөн:

Логикалықжағынан:а) тақырып пен идеяның ашылуын; ә) пікірдің молдығын;б) дәлелдің дұрыстығы.

Пікірдің жүйелілігі:а) жоспардың жүзеге асуы; ә) әрбір бөлімнің мөлшері.

Грамматикалық сауаттылығы: а) емлелік жағынан;ә) синтаксистік жағынан;
Стилі:а) сөйлемдердің дұрыстығы; ә) көркемдігі.

Эссе жазу әдістемесі
Эссе дегеніміз (фр. тіл. essai -тәжірибе, лат.т. exagium – құрау ) –автордың жеке көзқарасын білдіретін прозалық мәтін. Жанр ретінде енгізген 1580 ж. Мишель Монтень болатын , ал «эссе» сөзін бірінші рет қолданып, осы жанрда 1597 жылы Френсис Бэкон кітаптарын жазып шығарды.
Эссе құрылымы
Кіріспе – берілген тақырыпты негіздеу, ол логикалық және және стилистикалық байланысқан компоненттер қатарынан тұрады. Бұл кезенде өз зерттеу барысында ашқалы отырған тақырыпқа қойылатын сұрақты дұрыс қою керек. ”Мен алған тақырып неліктен маңызды?”, “ Менің тұжырымдауымда қандай түсініктер қолданылуы мүмкін?”, “Мен тақырыпты кішкене тақырыпшаларға бөле аламын ба?, т.б. сұрақтарға жауап іздеген жөн.
Негізгі бөлім. Тақырыптың теориялық негізі мен сұрақтың мазмұнын жазу. Бұнда эссенің негізгі мазмұны жазылады, бірақ ол біраз қиындық тудырады. Сондықтан негізгі бөлімді шағын тақырыпшаларға бөлуге болады. Әр тақырыпшаларды аргументті түрде тұжырымдау негізгі сұраққа жауап беруге көмектеседі.
Қорытынды – жалпыланған және аргументі бар, қолдану аймағы
158

Инструктивно-методическое письмо ǀ 2016-2017 учебный год

көрсетілген және т.б.түрде болуы мүмкін. Эссенің қорытынды бөлімінде негізгі бөлімде айтылған сұрақтың мәнін қорытындылайды және мазмұнының маңыздылығын ашады. Қорытынды бөлімінде қолданылатын әдістер: қайталау, иллюстрация, цитата, әсер беретін тұжырым (2-кесте).

2-кесте. Эссені бағалау критерийлері.

Критерийлері	Қойылатын талап
Тақырыпты түсінуі	− мысалдар	келтіре	отырып,	түсініктерді анық	және
	толыққарастыра алуы ;
	− қолданылған түсініктері тақырыпқа сай болуы;
	− жұмысты өз бетінше орындауы.
Мәселені бағалай білуі	− сауатты талдай білуі;
	− салыстыру	және	жалпылау	әдістерін түсініктер	мен
	құбылыстарға өзара байланыста бере алуы;
	− қаралатын мәселеге өзіндік көзқарасының болуы;
	− қолданатын ақпараттар диапазонының кеңдігі;
	− мәтінді графиктер мен диаграммаларға сала алуы;
	− мәлелені өзі бағалай білуі;
Ой- толғау жасай білуі	− мазмұнының анық және ашық болуы;
	− дәлелдеу логикасын құрастыра білуі;
	− ұсынылған тезистерге сауатты аргумент келтіре білуі;
	− әр түрлі көзқарасты келтіре отырып, оны бағалай білуі.
	− мазмұндаудың жалпы формасының мәселеге сейкес келуі.
Жұмысты орындауы	− жұмыс цитаталарды қолданудың талаптарына сай;
	− лексикалық, фразеологиялық, грамматикалық, стилистикалық
	нормаларға сәйкес болуы;
	− орфографиялық және пунктуациялық талаптарға сәйкес
	болуы
	− талап формасына сәйкес болуы

Дәптерлерді тексеру тәртібі:

10 -11 - сыныпта жұмыс дәптерлері аптасына 1 рет тексерілуі қажет (3-кесте).

3-кесте.	Оқушы дәптерлерінің саны:
Пән		Жұмыс дәптері	Жазбажұмыс дәптері	Сөздік дәптері	Барлығы
Қазақ әдебиеті		1	1	1	3

«Қазақ әдебиеті» пәнінен дәптердегі жазба жұмыстарын келесі тәртіп бойынша орындау ұсынылады:

– дәптерге ұқыпты, түсінікті жазу;

– көк сиялы қаламмен жазу және қажет кезінде қара қарындаш пайдалану;

– қазақ әдебиеті пәнінен жазба жұмыстарына арналған дәптері (бұл дәптерге мазмұндамалар, шығармалар, эсселер, бақылау жұмыстары орындалады);
159

Инструктивно-методическое письмо ǀ 2016-2017 учебный год

– «Қазақ әдебиеті» пәнінен сөздікке арналғандәптері; Дәптерлердегі барлық жұмыстар төмендегі талаптарды, ережелерді сақтай

отырып жүргізілуі керек:

– ай аты мен күн реті жазбаша жазылады;

– күн реті мен жұмыс түрінен соң нүкте қойылмайды. Дәптердің басынан, жол тасталмай, барлық жазбалар бір деңгейде жазылады.Үлгі:
Қазанның тоғызы Сынып жұмысы

Сабақ тақырыбы жазылады. 10-жаттығу

– үй жұмысы сынып жұмысының жалғасы деп есептелінеді де, күн реті жазылмайды;
– мәтін азат жолданбасталады;
– сынып жұмысы мен үй жұмысының арасында 2 жолқалдырылады.

«Қазақ әдебиеті» пәнінен сабақтан тыс іс-шаралардыұйымдастыруда келесі мерекелерді ескеру ұсынылады:

– 2қараша - ағартушы, педагог, фольклоршы, этнограф, жазушы Ыбырай Алтынсариннің туғанына 175 жыл(1841-1889 жж);
– 5қыркүйек – қазақтыңақыны, әдебиет зерттеуші ғалымы,түркітанушы, публицист,педагог, аудармашы, қоғам қайраткері Ахмет Байтұрсынұлының туғанына 145 жыл (1872 -1937жж);
– Исатай Таймановтың 225 жылдығы (1791-1838 жж) - халық көтерілісінің саяси көсемі, қайсар қолбасшысы, халық батыры;
– 5-наурыз - қазақтың көрнекті қоғам қайраткері, қазақтың 20 ғасыр басындағы ұлт-азаттық қозғалысының негізін салушы әрі көсемі, халқымыздың тұңғыш саяси Алаш партиясының ұйымдастырушысы және ұлттық Алашорда автономиялы үкіметінің төрағасы, тарихшы, этнограф, әдебиеттанушы, аудармашы әрі дарынды публицист Әлихан Бөкейхановтың 150 жылдығы

(1866-1937 жж);

– Қазыбек би Келдібекұлының 350 жылдығы - қазақ халқының XVII – XVIII-ғасырлардағы ұлы үш биінің бірі, көрнекті қоғам және мемлекет қайраткері (1659-1765 жж).
Әдістемелік бірлестіктің жұмысы. Жыл ішінде қазақ тілі мен қазақ әдебиеті мұғалімдерінің арасында 4 әдістемелік отырысты өткізу және де ұстаздардың ынтасы мен сұранысын, олардың кәсіби машығы мен дағдысын ескере отырып, қәсіптік біліктілігін жетілдіру, шығармашылық жұмысты ұйымдастыруды қарастыру қажет.
Жас мамандармен жұмыс ерекше назарда болуы тиіс. Олардың кәсіби бейімделуіне, кәсіби шеберлігін жетілуіне, пән күнтізбелігін, сабақ жоспарын құруға, үнемі біліктілігін арттыруға бағыт-бағдар беруіміз керек.

Қазақ тілі мен әдебиеті мұғалімдерінің әдістемелік бірлестік отырысында пәнді оқыту әдістемесі мен теориясы бойынша мына мәселелер қарастырылады:

– маман ретінде кәсіби құзырлықты жетілдіру; факультатив сабақтарды ұйымдастыру түрлері;
160

Инструктивно-методическое письмо ǀ 2016-2017 учебный год

– «Қазақ әдебиеті» пәні бойынша оқу процесін ұйымдастыру ерекшеліктері;

– бейіндік оқыту бойынша жаңашыл ұстаздардың озық тәжірибелерін тарату;
– «Қазақ әдебиеті» пәні бойынша зерттеу жұмысында іздену тәсілін іс жүзінде қолдану;
– оқыту сапасын арттыру мақсатында келесі электрондық оқыту ресурстарын қолдану ұсынылады:
– http://nao.kz - Ы. Алтынсарин атындағы Ұлттық білім академиясының ресми сайты;
– http://adebiportal.kz- әдебиет порталы; http://old.abai.kz/node/5315 әдебиет әлемі сайты http://u-s.kz/Ұстаздар сайты u-s.kz;
– http://bilimdiler.kz/kazakh_tili/3861-adebiet-aleminde.htmlӘдебиет әлемінде»Білімділер порталы;
– http://sabak.ucoz.org/news/2013-08-27-92 сайт творческих учителей Казахстана;
– http://plani.kz/ «Планы.kz» планирование для учителей Казахстана;
– http://agartu.com/Просвещение"–казахстанскийпедагогический интернетжурнал;
– http://obrazovanie.kz/ Каталог Казахстанских ресурсов;
– http://www.abiturient.kz/Сайт о современном образовании в Казахстане;
– www.sluh.freenet.kzРусско-казахский словарь;

– http://ustaz.kz/sait-bolimderi/file/1111-tusibek-g-adebiet-alemi Ашық сабақтар сайты.

«Абаеведение»
«Абайтану» курсы ҚР БҒМ 2013 жылғы 3 сәуірдегі №115 бұйрығымен бекітілген оқу бағдарламасы арқылы оқыту жүзеге асырылады.

Курстың білім мазмұны ұлы ақын шығармаларын терең де, жан-жақты таныту арқылы елжанды, халқымыздың әдебиетін, өнерін, салт-дәстүрін, мәдениетін, тілін ұлттық құндылық ретінде бағалайтын, эстетикалық талғамы жоғары,білім, білік, дағдылармен қаруланған, түйген ойларын іс жүзінде өз кәдесіне жарата білетін, ұлттық сана-сезімі қалыптасқан, өркениетті қоғамда өмір сүруге лайықты, терең ойлайтын дара тұлға қалыптастыруға бағытталған.

Курсты қазақ тілі мен әдебиеті немесе біліктілікті арттыру және қайта даярлау бойынша арнайы курстардан өткен пән мұғалімдері жүргізеді. Мұғалімдерге көмек ретінде «Абайтану» курсы бағдарламасының мазмұнын жобалау мен өткізу бойынша әдістемелік құралдар әзірленіп, Академия сайтына (www.nao.kz) орналастырылды.

Жалпы білім беретін мектептердің 10-11-сыныбына арналған «Абайтану» курсын ҚР БҒМ 2012 жылғы 8 қарашадағы №500 бұйрығымен бекітілген жалпы орта білім берудің үлгілік оқу жоспарларының вариативтік компоненті есебінен жүргізу ұсынылады.

161

Инструктивно-методическое письмо ǀ 2016-2017 учебный год

Курс жүктемесінің көлемі:
10-сыныпта – аптасына 1 сағат, оқу жылында – 34 сағат; 11-сыныпта – аптасына 1 сағат, оқу жылында – 34 сағатты құрайды.
Курс бойынша білім алушылардың оқу жетістігін ағымдық бағалау, сондай-ақ емтихан және ұлттық бірыңғай тестілеу жүргізілмейді.
«Русский язык» в школах с русским языком обучения

Цель обучения русскому языку – воспитание творчески активной языковой личности путем формирования языковой, речевой, коммуникативной компетенций на основе:
– освоения описательной и функциональной языковой системы, норм употребления средств разных уровней, активизации последних в продуктивной речевой деятельности, обогащения словарного запаса и синтаксического строя речи;
– овладения законами построения связного высказывания, общей культурой общения, механизмами совершенствования речи и творческого использования языка.
Данная цель определена потребностью общества в повышении функциональной грамотности подрастающего поколения для его конкурентоспособности и активной социально-производственной деятельности в современном мире. Предмет «Русский язык» должен быть направлен на развитие и совершенствование устной и письменной речи, повышение культуры речи и формирование речевого этикета, ораторского мастерства. На комплексной основе предполагается повторение и обобщение сведений о фонетике и графике, орфоэпии, орфографии, лексике и фразеологии, морфемике и словообразовании, морфологии, синтаксисе, пунктуации, риторике, функционировании языковых единиц в текстах различных типов, стилей, жанров с учетом этнокультурного компонента и национально-культурной специфики языка в контексте диалога культур.
Необходимо усилить работу с текстом как источником информации: развитие умений выделения главной и второстепенной, явной и скрытой, текстовой и внетекстовой информации, лаконичной презентации информации и выступления перед публикой, изложения собственной точки зрения, аргументации собственной позиции в устной (в дискуссиях, дебатах, докладе и т.д.) и письменной (эссе) формах.
Организация учебного процесса при ориентации на развитие критического мышления предполагает равноправные взаимодействия субъектов обучения, диалогические отношения между ними, возможность высказывать свои суждения, рассчитывая быть услышанным, выслушивать, понимать и принимать другие мнения, выстраивать систему аргументов в защиту своей позиции, сопоставлять разные позиции, участвуя в дискуссии.
При изучении предмета «Русский язык» развитие критического мышления должно быть связано, в первую очередь, с работой с текстом. При этом необходимо объединение приемов учебной работы по видам учебной
162

Инструктивно-методическое письмо ǀ 2016-2017 учебный год

деятельности в зависимости от характера текста (текст информационный или художественный) и способа работы с ним (чтение готового текста или создание письменного текста). Чтение имеет огромный развивающий и воспитательный потенциал: приобщает ребенка к духовному опыту человечества, развивает его ум, облагораживает чувства. При изучении русского языка учащиеся будут глубже понимать прочитанное, овладеют активными способами чтения и приемами работы с художественным текстом, что позволит повысить культуру речи, эстетическое развитие, сформирует активную личность, умеющую творчески и самостоятельно работать с текстом, информацией.

Необходимо развивать такие читательские умения, как нахождение информации, заданной в явном виде; формулирование выводов; интерпретация и обобщение информации; анализ и оценка содержания, языковых особенностей и структуры текста.
Профилизация обучения в двух направлениях осуществляется, в основном, за счет профильноориентированных текстов, также в классах общественно-гуманитарного направления большое внимание уделяется освоению языковедческих понятий и комплексному анализу текста.
При изучении любого языкового явления необходимо опираться на его семантическую характеристику и функциональные особенности, что способствует развитию у учащихся чувства языка, потребности совершенствовать свою речь. Следует уделять больше внимания заданиям по изучению законов построения текста, обнаружению языковых (лексических, морфологических, синтаксических) неправильностей, орфографическому, пунктуационному, стилистическому и жанровому анализу текста, редактированию, трансформации, созданию текстов.
При изучении предмета «Русский язык» необходимо использовать различные формы коллективной и индивидуальной работы, обсуждение проблемных вопросов, решение лингвистических задач, выполнение разных развивающих языковых заданий, составление докладов, выступлений, рефератов с использованием электронных энциклопедий и Internet-источников; подготовку коллективных проектов, их презентации; выпуск школьных газет; участие в научно-практических конференциях; участие в Интернет-олимпиадах, конкурсах по русскому языку.
При отборе текстового материала необходимо усилить воспитательный компонент содержания образования. Тексты должны быть отобраны с учетом этнокультурного компонента (сведения о национально-культурной специфике русского языка, культуре русского , казахского народов и других народов, проживающих на территории нашей страны). Содержание текстов должно быть направлено на формирование духовно-нравственных качеств и патриотических чувств учащихся, на формирование казахстанского патриотизма и стремления воплотить в жизнь общенациональную идею «Mәңгілік ел», на развитие толерантности и умения общаться в условиях межэтнической и межкультурной коммуникации.
В соответствии с государственной задачей развития полиязычия в
163

Инструктивно-методическое письмо ǀ 2016-2017 учебный год

Казахстане овладение русским языком должно соответствовать среднему уровню – 3-й подуровень (В 2.1 - В 2.2) – 10 класс, послесреднему уровню (В 2) – 11 класс. В 11 классах с углубленным изучением языков возможно (не обязательно) достижение уровня С1: понимание объемных сложных текстов на различную тематику, распознавание скрытого значения, владение спонтанной речью в быстром темпе, отсутствие затруднений с подбором слов и выражений; гибкое и эффективное использование языка для общения в научной и профессиональной деятельности; умение создать точное, детальное, хорошо выстроенное сообщение на сложные темы, владение моделями организации текста, средствами связи и объединением его элементов.

Русский язык необходим гражданину Республики Казахстан как основное средство общения с другими людьми. Литература, созданная на русском языке, является носительницей важных для самосознания народа и отдельной личности смыслов. Язык и литература фиксируют исторический опыт поколений и передают его потомкам. Цель – формирование умений и навыков свободного владения русским языком во всех видах речевой деятельности (аудирование, говорение, чтение, письмо), в избранных сферах применения языка; формирование средствами русского языка интеллектуальной, духовно-нравственной, коммуникативной, гражданской культуры учащихся . От качества освоения языка, от умения читать и понимать зависит общая и специальная грамотность человека (в том числе математическая, естественнонаучная, инженерно-техническая и т.д.). Таким образом, освоение русского языка гражданами Республики Казахстан во всем его многообразии является важнейшей для государства задачей.

Объем учебной нагрузки составляет: 10 класс ОГН – 68 часов (2 часа в неделю), 11 класс ОГН – 68 часов (2 часа в неделю); 10 класс ЕМН – 34 часа (1 час в неделю), 11 класс ЕМН – 34 часа (1 час в неделю).

На изучение предмета в 10 классе ОГН выделено 68 ч., из них 15 ч. – на развитие речи . Контроль знаний: 3 часа – диктанты, 2 часа – сочинение, 1 час – изложение, 2 часа – тестирование. Объем контрольных диктантов – 175-200 слов, с грамматическим заданием – на 10-20 слов меньше (в зависимости от сложности и объема грамматического задания). Примерный объем текста для подробного изложения – 380-420 слов, сжатого изложения, итоговых, контрольных изложений – на 30-60 слов меньше. Примерный объем сочинений в 10 классе: 3,5-4,0 страницы.
На изучение предмета в 11 классе ОГН выделено 68 ч., из них 15 ч. – на развитие речи. Контроль знаний: 2 часа – диктанты, 1 час – изложение, 2 часа – сочинение, 2 часа – тестирование. Объем контрольных диктантов – 190-220 слов, с грамматическим заданием – на 10-20 слов меньше (в зависимости от сложности и объема грамматического задания). Примерный объем текста для подробного изложения – 400-450 слов, сжатого изложения, итоговых, контрольных изложений – на 30-60 слов меньше. Примерный объем сочинений в 11 классе: 4,0-4,5 страницы.
На изучение предмета в 10 классе ЕМН выделено 34 ч. (1 час в неделю), из
164

Инструктивно-методическое письмо ǀ 2016-2017 учебный год

них 7 ч. – на развитие речи. Контроль знаний: 2 часа – диктанты, 1 час – изложение, 1 час – сочинение, 1 час – тестирование. Объем контрольных диктантов – 175-200 слов, если диктант дается с грамматическим заданием, то объем диктанта следует уменьшить на 10-20 слов (в зависимости от сложности и объема грамматического задания). Примерный объем текста для подробного изложения – 380-420 слов. Для сжатого изложения, а также для итоговых, контрольных и экзаменационных изложений объем текста может быть уменьшен на 30-60 слов. Примерный объем сочинений в 10 классе: 3,0-3,5 страницы.

На изучение предмета в 11 классе ЕМН выделено 34 ч. (1 час в неделю), из них 5 ч. – на развитие речи. Контроль знаний: 2 часа – диктанты, 2 часа – сочинение , 1 час – изложение, 1 час – тестирование. Объем контрольных диктантов – 190-220 слов, с грамматическим заданием – на 10-20 слов меньше (в зависимости от сложности и объема грамматического задания). Примерный объем текста для подробного изложения – 400-450 слов, для сжатого, итогового, контрольного изложения – на 30-60 слов меньше. Примерный объем сочинений в 11 классе: 3,5-4,0 страницы.
Следует обратить внимание на оценивание работ учащихся. При оценивании языкового разбора (фонетический, морфемный, словообразовательный, лексический, морфологический, синтаксический) предлагается учитывать такие критерии, как логичность изложения (соблюдение порядка разбора), степень полноты характеристик (изложение всей необходимой информации), правильность (соответствие истинному положению вещей).
При оценивании орфографического и пунктуационного анализа текста важны такие критерии, как орфографическая и пунктуационная зоркость (умение видеть в тексте орфограммы и пунктограммы), обозначение условий выбора орфограмм и пунктограмм (выделение морфемы, где находится орфограмма; подчеркивание орфограммы одной чертой, условия – двумя; подбор проверочного слова; определение грамматических характеристик и т.п.), правильность (соответствие истинному положению вещей).
Критериями оценивания диктанта с грамматическим заданием являются орфографическая грамотность, пунктуационная грамотность, морфологический разбор слов, синтаксический разбор предложения.
Оценивание изложения должно учитывать полноту содержания, орфографическую грамотность, пунктуационную грамотность, лексико-стилистическую правильность текста, грамматико-стилистическую правильность текста.
Критериями для оценивания устного монологического высказывания являются информативность (объем текста (количество слов), количество микротем (пункты содержания) и их развернутость, логичность, завершенность), языковая правильность в области лексики, грамматики (морфология, синтаксис), орфоэпических норм, а также беглость речи. При оценивании письменного монологического высказывания важны такие
165

Инструктивно-методическое письмо ǀ 2016-2017 учебный год

критерии, как информативность (объем текста, количество микротем и их развернутость, логичность, завершенность), языковая правильность в области лексики, грамматики (морфология, синтаксис), стилистики (сответствие стилю текста-источника/ оригинальность мысли, проявление собственного стиля), орфографии и пунктуации.

жүктеу 3,9 Mb.

Достарыңызбен бөлісу:

1 ... 10 11 12 13 14 15 16 17 ... 21