Нуржігт Алтынбеков Аралық бақылау №1 1

Жою дезинсекцияда қолданатын әдістер

жүктеу 0,58 Mb.

Pdf просмотр

бет	42/56
Дата	20.02.2023
өлшемі	0,58 Mb.
	#41397

1 ... 38 39 40 41 42 43 44 45 ... 56

Íóðæ³ãò Àëòûíáåêîâ Àðàëû? áà?ûëàó ¹1 ?àç³ðã³ ýïèäåìèîëîãèÿíû? àí

Жою дезинсекцияда қолданатын әдістер:
1. Механикалық әдіс.
2. Физикалық әдіс.
3. Химиялық әдіс.
4. Биологиялық әдіс.
Механикалық әдісте
тазалау, қағу, ұстау қолданады. Мысалы, шыбындарды ұстау үшін
шыбын ұстағыш, шыбын ұрғыш, жабысқақ қағаз пайдаланылады.
Физикалық әдісте
жоғары және төмен температура қолданылады. Мысалы: бүрге басқан
қажетсіз заттарды өртеу немесе бит басқан заттарды ыстық сумен жуу, қайнату.
Дезинфекция камераларында ыстық ауа мен бу кеңінен қолданылады.
Жалпы алғанда, жәндіктер төмен температураға жеткілікті қарсылық көрсетеді:
- ересек биттер мен ниттер -14 ... - 20 ° С температурада өледі
күндіз –40… –50 ° С - 1-2 сағат ішінде;
- -4 ... -6 ° C температурасындағы төсекқаптар және олардың жұмыртқалары қалады
бір айға жарамды; осы жәндіктерге әсер ету және олардың
-25 ° C температурадағы жұмыртқа олардың өлуіне 24 сағат ішінде ғана әкеледі.
Физикалық әдістер қорқынышқа ультрадыбыстық құрылғыларды қолдануды қамтиды
Репелленттер ультрадыбыстық толқындар шығарады, оларды естуге болмайды
адамдар, бірақ жәндіктер үшін қатты тітіркендіргіш болып табылады (мысалы, Москито
еркек масалардың шығаратын дыбысын шығарады, осылайша аналықтарды үркітеді; LS-
500 тарақандардың жүйке жүйесіне әсер етеді, оларды тіршілік ету ортасынан кетуге
мәжбүр етеді).

Нуржігт Алтынбеков

Биологиялық әдіс
- бұл биопрепараттармен сыртқы ортадағы буынаяқтылардың
жойылуы.
Бұл әдіс биохимиялық агенттерді (гормональды препараттар, жәндіктердің өсуін
реттегіштер, аттракциондар, феромондар, иммуносупрессанттар), бактериалды дәрілерді
қолдануға негізделген.
Биологиялық әдісте
жәндіктердің табиғи жауларын қолданады.
Мысалы, масаларға қарсы маса жейтін қаздар қолданылады.
Сонымен қатар бірнеше тәсілдер қолданады:
1. Шошытатын немесе тартымды заттар (аттраканттар)
2. Рентген және γ-сәулелерімен стерилденген, ұрықтары жойылған аталық жәндіктер.
3. Химиялық әдістерді қолданып жыныстық стерилдеу.
4. Патогенді микроорганизмдермен жұқтырып, ұрпақтан ұрпаққа тарату.
5. Жәндіктердің генетикалық құрылысын бұзу.
Химиялық әдісте
түрлі химиялық қосындылар қолданылады: жоятын, үркітетін
(репеленттер), иіс немесе дәммен тартатын (атраканттар), стерилизациялайтын және өсіп-
өнуін тоқтататын заттар - регуляторлар қолданылады.
Жәндіктерді жоютын заттарды
инсектицидтер
деп атайды, кенелерді жоятын заттар –
акарицидтер, жәндіктердің жұмыртқаларына қарсы заттар – овоцидтер, дернәсілдеріне
қарсы заттар - ларвицидтер деп аталады.
Жәндіктерге қарсы қолданатын химиялық заттар жәндіктерді толығымен, тиімді жоятын,
бірақ адамға және үй жануарларына зиянсыз болуы керек. Барлық қолданатын заттар у
болғандықтан оларды пайдаланғанда сақтық шараларын қарастыру қажет, тағамдарды,
өсімдіктерді, жайылым жерлерді, ашық су қоймаларын ластамайтын болуы керек.
Инсектицидтердің тиімділігі қолданатын препараттың улылығынан, мөлшерінен, қолдану
уақытынан, ауаның температурасынан, залалсызданатын жердің санитарлық жағдайынан
байланысты. Инсектицидтер жәндіктердің денесіне түрлі жолдармен түседі - сыртқы
қабат, тыныс алу, ас қорыту жүйесі арқылы.

жүктеу 0,58 Mb.

Достарыңызбен бөлісу:

1 ... 38 39 40 41 42 43 44 45 ... 56