Реферат Тақырыбы: Тыныс алу жүйесінің жастық ерекшеліктері Орындаған

«ҚАРАҒАНДЫ МЕДИЦИНА УНИВЕРСИТЕТІ»
КОММЕРЦИЯЛЫҚ ЕМЕС
АКЦИОНЕРЛІК ҚОҒАМЫ 
Морфология кафедрасы, Гистология блогы. 
 
Реферат 
 
Тақырыбы: Тыныс алу жүйесінің жастық ерекшеліктері
 
 
 
Орындаған:
Абдирасил Әдемі Асқарқызы 
Топ:
2-009 ом 
Қабылдаған:
Кушербаев.С.А 
Қарағанды 2023 

Жоспар:

I.
 
Кіріспе бөлім 
 
II.
 
Негізгі бөлім 
 
III.
 
Қорытынды 
 
 
IV.
 
 Пайдаланылған әдебиеттер 

Кіріспе 
Тыныс алу жүйесі мүшелерінің құрылысының жас ерекшелігі. Тыныс мүшелері 
мұрыннан басталады. Тыныс жолдары екіге бөлінеді: а) дем алғанда және дем 
шығарғанда ауаның жылжитын қуыстары; ә) ауа мен қанның арасында газдардың 
алмасатын орыны — өкпе альвеолалары (лат. 
альвеолус 
— ойма қуыс, науа).
Тыныс алуға қатысатын мүшелер тыныс алу жүйесін құрады. Бұл жүйенің мүшелерін 
екіге бөледі: 
тыныс жолдары 
және басты тыныс алу мүшесі — 
өкпе.
Ауа сырттан өкпеге және өкпеден сыртқа қозғалатын қуыстар — тыныс жолдарына 
мұрын қуысы, көмей, кеңірдек, және бронхылар жатады. Дегенмен, тыныс 
жолдарының қызметі ауаны өткізу ғана емес. Мұрын қуысында, көмейде, кеңірдекте 
және бронхыларда дем алғанда ішке кіретін ауа шаңнан, микробтардан тазартылып, 
тыныс жолдары мен өкпе қуысының шырышты қабаты кеуіп қалмау үшін 
ылғалдандырылып, өкпені суық ауаның әсерімен сақтау үшін жылытылады. 
Ауа танay арқылы мұрын қуысына кіреді. Мұрын қуысы кеңсірік шеміршегі арқылы 
оң және сол жақ бөліктерге бөлініп, жұптанау тесіктері арқылы сыртқа ашылады да 
ішкі жағы хоан тесігі арқылы жұтқыншақпен қосылады. Мұрын қуысы шырышты 
қабатпен 
қапталған. 
Мұнда 
ауаның 
құрамындағы 
шаң-тозаңдарды, 
микроорганизмдерді ұстап, өлтіріп, сыртқа шығарылуын қамтамасыз ететін эпителий 
клеткаларының түктері бар және ол өкпеге баратын ауаны жылытып, ылғалдайтын 
қан тамырларына бай. Мұрын қуысы арқылы дем алу ауызбен дем алғаннан гөрі 
организмге ауаны 25%-ға көбірек өткізетіп көрінеді. Бұл оның қабырғасындағы 
өкпенің жұмысын қоздыратын жүйке талшықтарының болуына байланысты. Қазіргі 
кезде ауру тудыратын микроорганизмдердің «қақпасы» — тыныс жолдары екені 
толық дәлелденген. Сондықтан тыныс жолдарының дұрыс қызмет етуі организмге 
қажетті қорғаныш қасиеттерін қамтамасыз етеді. Сонымен қатар, мұрын қуысында 
иіс рецепторлары орналасқан, жұтқыншақ — ас қорыту жүйесінің мүшесі, ал көмей 
— сөйлеу мүшесі.