Та рих ты көр не кі лік тер ар қы лы оқы ту дың қыз ме ті

46
Зат тық көр не кі лік өз ке зе гін де:
а) мо неумен тал дық та ри хи ес ке рт кіш тер, яғ ни Қ.А. Яссауи дің 
кесенесі ор та ға сыр лық та ри хи-ар хи тек ту ра лық ес ке рт кіш жә не 
т.б.; ә) та ри хи оқи ға лар орын да ры мы са лы: үш жүз дің ба сын қос-
қан – Ор да ба сы; б) ең бек құ рал да ры, тұр мыс зат та ры, киім дер, 
кө лік, қа ру-жа рақ тар, т.б. бо лып бө лі не ді. Оқу про це сін де соң-
ғы лар ды пай да ла ну мүм кін ді гі не ғұр лым жо ға ры, өйт ке ні бұ лар 
мұ ра жай лар ға қойыла ды.
2. Бей не су рет тік көр не кі лік тер деп ар хи тек ту ра лық ес ке рт - 
кіш тер мен ең бек жә не тұр мыс зат та ры ның ғы лы ми не гіз дел-
ген үл гі ма кет тері қойыла ды. Олар түпнұс қа ны то лық, дәл 
қайталайтын кө шір ме бо луы тиіс. Оған оқи ға за ман да сы ның су-
ре ті, құ жат тал ған фо то су рет тер, ки но фильм дер кі ре ді. Ал оқу 
су ре ті, реп ро дук ция лар, бей не фильм дер бей не су рет тік оқу құ-
ра лы бо лып та бы ла ды. Бей не су рет ті құ рал дар та рих ты көр не кі 
оқы ту да не гіз гі орын ала ды. Көр кем су рет тер са ба ғын да нақ ты 
та ри хи фак ті нақ ты бір дәуір дің ерек ше лі гі нің қа ла мы нан шық-
қан туын ды ре тін де мә де ниет та ри хы мен пай да ла ны ла ды. Мы са-
лы, Ә. Қас теев тің «Қа зақ да ла сы» жә не т.б. 
Оқу су ре ті са бақ ба ры сын да 
1) бі лім бе ру дің не гіз гі кө зі ре тін де;
2) мұ ға лім нің әң гі ме сін жан дан ды ру ға;
3) са бақ со ңын да бар лық атал ған ма те ри ал дар ды бе кі ту ге қол-
да ны ла ды. 
Оқу су ре ті не та рих тың мек теп кур сы ның бел гі лі бір та қы-
рып тарының ар найы ша ғын көр не кі құ рал да ры жа та ды. Оқу су-
рет те рі оқи ға лық жә не тип тік бо лып бө лі не ді. Оқи ға лық су рет ті 
пай да ла ну мұ ға лім нің сю жет тік маз мұн ды әң гі ме сін та лап ете ді. 
Оны мы на тә сіл ар қы лы жүр гі зу ке рек. Су рет тің жал пы маз мұ-
нын анық тау. Су рет те гі оқи ға ның бол ған же рі мен ор нын атау. 
Ма ңыз ды жә не қо сал қы маз мұ нын си пат тау. Жал пы туын ды жа-
сау. Тип тік су рет тер оқы ты лып отыр ған дәуір ге тән оқи ға лар мен 
құ бы лыс тар ды бей не лей ді. Бұл су рет тер кө бі не се эко но ми ка лық 
жә не әлеу мет тік өмір ді көр се те ді. Тип тік су рет пен та ныс қан мұ-
ға лім әң гі ме леуді де диа лог ты да қол да на ды. 

47

жүктеу 10,33 Mb.

Достарыңызбен бөлісу: