Н. К. Алпысбаева та рих ты оқыту

28
4
-дә ріс
ТА РИ ХИ МА ТЕ РИ АЛ ДАР ДЫҢ ҚҰ РЫ ЛЫ МЫ
Жос па ры:
1. Де рек, оқи ға, құ бы лыс.
2. Та ри хи тү сі нік пен ұғым.
3. Та ри хи ма те ри ал дың құ ры лы мы жә не оны оқып үйре ну.
Мақ са ты: 
студенттерге тарих сабағында де рек, құ бы лыс, оқи ға, про цес ті 
пай да ла ну ар қы лы та ри хи бі лім қалыптастыру жолдарын түсіндіру.
Та ри хи ма те ри ал дар дың құ ры лы мы.
 
Бі лім адам зат тың әлеу-
мет тік тә жір ибе сін жи нақ та ған та ри хи са ла сын да ғы мә лі мет, та-
ным дар дан құ ры ла ды. Бі лім қо ға мы ның да муы ту ра лы ғы лы ми 
тү сі нік қа лып тас ты ры ла ды, та ри хи шын дық жә не адам зат тың 
оған қол жет кі зу жол да ры ту ра лы дү ниета ным ды не гіз дейді. Та-
ри хи бі лім нің құ ры лы мы та рих ғы лы мы ның өзін та ну дан бас та ла-
ды. Оқу маз мұ ны на ғы лым ның маз мұ ны, та ри хи ма те ри ал, теория-
лық жә не әдіс те ме лік не гіз де р мен жүйе жа сай алу жа та ды.
Оқу про це сін де оқу шы лар де рек, құ бы лыс, оқи ға, про цес ті 
пай да ла ну ар қы лы та ри хи бі лім эле ме нт те рін иге ре ді. Олар оқи-
ға ның мә нін анық тап, са лыс ты ра ды. Та рих бо йын ша де рек нақ ты 
жағ дай дың, та ри хи шын дық тың фраг мен ті ре тін де қа рас ты ры-
ла ды. Мы са лы, 1916 жыл ғы кө те рі ліс, ұлт-азат тық қоз ға лыс тың 
же ке де ре гі. Ұлы Отан со ғы сы – не гіз гі, Ста ли нг рад шай қа сы 
– қо сал қы де рек. Бі рақ де рек тер қайталан байды. Та ри хи де рек-
тер ді са бақ ба ры сын да оқу шы есін де сақ тап қа лу үшін жан-жақ-
ты тиім ді жұ мыс тар жа сау ке рек. Не гіз гі де рек тер тү сі нік ті бо-
луы тиіс. Со ны мен, оқи ға деп жал ғыз-жа рым де рек ті айтамыз. 
Мы са лы: Аңы ра қай шай қа сы, Ке не са ры кө те рі лі сі, т.б. Құ бы-
лыс деп нақ ты де рек ке қа ты сы жоқ, ор ны мен қа ты су шы ла ры, 
уақы ты көр се тіл ме ген жал пы ұғым дар ды (ре во лю ция, кө те рі ліс) 
айтамыз. Про цесс – да му жағ дайы ның бі різ ді лік пен ауы суы. Та-
ри хи про цесс – уа қыт пен ты ғыз бай ла ныс қан де рек тер тіз бе гі. 

29
Оның бай ла ныс ты ру шы сы – се беп пен сал дар. Та рих ты та ну дың 
өзі про цес ке жа та ды. Ол де рек тер ді иге ру ден бас та ла ды. 

жүктеу 10,33 Mb.

Достарыңызбен бөлісу: