Қорытынды:
«Бесік жырының» тәлім-тәрбиелік мәні де, негізгі идеясы да -сәбиді өскенде ел адамы болуға, ерлікке, мықтылыққа, қайраттылыққа баулитын маңыздылығын біле бермейтін қазіргі жас ата-аналар көп. Бүгінгі жас ата-аналар қазіргі сәнге, заманға еріп, мазмұны жоқ, сапасыз шетел әндерін айтып бала санасына сіңіреді. Мұны біз қай-қай жерлерден де болашақ аналардың құлақта музыка тыңдайтын құрылғыны салып алып, әндетіп жүретінін де көріп жатамыз. Нәрестелі болғаннан кейін де аналарымыз, әйтеуір, бала тезірек тыныш ұйықтасын деп құмырсқаша қаптаған шетел әндерін ұялы телефоннан тыңдатып қоятыны немесе бала ұйықтатып отырып, бір көңілі ғаламтордағы «Ватсап», «Инстаграм», «В контакте» тағы басқа тұнып тұрған әлеуметтік желілердің қойнауынан шыға алмауы да жасырын емес. Бұл баршамыздың, болашақ ұрпағымыздың тәрбиесіне зор әсерін тигізері хақ. Кінәні өзімізден іздеуіміз қажет. Соңғы мезгілде «Бесік жырын» айтатын әже, апаларымыз сирек кездеседі. Бұл мәселені Бауыржан Момышұлы «Ұшқан ұя» кітабында:
«...Менің қазіргі келіндерім немерелеріме бесік жырын айта білмейді. Бесікте жатқанда құлағына анасының әлди әні сіңбеген баланың көкірегі кейін керең болып қалмаса деп қорқамын. Ал менің кәрі апам Қызтумас маған ертекті көп айтатын, әлди әнді көп айтатын. Арада неше заман өтті! Қызтумас апамның сүйегі әлдеқашан қурап кетті, ал әлди ән айтқан үні әлі тұр құлағымда... », – деп жазады. Бұл да болса ащы шындық. Мағжан Жұмабаевша «Әлди, әлди, әлди-ай!» деп бесік жырын қайта жаңғыртуымыз қажет. Осы тұста мен ғылыми жұмысымды қорытындылай келе, жас болсам да елімнің әже тәрбиесін көрген жарқын болашағы ретінде төмендегідей ұсыныстарымды жеткізгім келеді:
-Мағжан атамыздың «Бесік жыры» өлеңін әуенімен мектептегі музыка және тағы басқа оқулықтарға енгізіп, насихатталса:
- Ұлттық дәстүріміздің өзегі бесік жырының мәнін, тәрбиелілігін, ұғынып,
газет-журналдар беттерінде кеңінен жарияласақ;
- Әлеуметтік ғаламтор желілерінде енгізіп, кеңінен таратсақ;
- «Бесік жыры» өлеңдері кітапша ретінде шығарылып, перзентханадан шығарда аналарға тегін таратылса;
Әсіресе, үйдегі әжелеріміз ұл-қыздарына жырды үнемі құлағына алтын сырға етіп, насихаттаса, санамызда өшіп бара жатырған «Бесік жырын» өмірімізге қайта жалындатып, ұрпақ тәрбиесіне түйір дән етіп егер едік.
Пайдаланған әдебиеттер:
Мағжан Жұмабаев 3-том.Алматы «Жазушы»-2002
«Қазақтың салт-дәстүрлері мен әдет-ғұрыптары» кітабынан. Атамұра 2010 жыл
Уикипедия ашық энциклопедиясы
«Қазақстан» ұлттық энциклопедиясы (2-том)
Зейнеп Ахметованың жазбаларынан
«Қазақ халқының салт-дәстүрлері» С.Қалиев 1993 жыл Алматы
Қазақ этнопедагогикасы.Алматы.1999ж
Қабдолов З. Сөз өнері Алматы, 1976
Достарыңызбен бөлісу: |