77
с#здерi негiзiнде жасалѕан ережелерге сќйкес осындай
џйымныѓ жарѕысын дайындау љшiн 1945 жылдыѓ 25 сќуi-
рiнде АЋШ-та Сан-Францискода Бiрiккен Џлттардыѓ
конференциясы шаћырылады деп келiстiк...
VI. Польша туралы.
...Мынадай келiсiмге ћол жеттi:
Польшада елдi Ћызыл Армияныѓ толыћ азат етуiне
байланысты жаѓаша жаѕдай туды. Бџл Польшаныѓ батыс
б#лiгi азат етiлмей тџрѕанѕа дейiнгi уаћытпен салыстыр-
ѕандаѕыдан кеѓ негiзде Уаћытша Польша љкiметiн ћџруды
талап етедi. Сондыћтан да ћазiргi Польшада iске кiрiскен
Уаћытша љкiмет ћџрамына Польшаныѓ #зiндегi демократ
ћайраткерлерiмен бiрге шетелдегi поляктарды да енгiзу
жолымен бџрынѕыдан кеѓдеу демократиялыћ негiзде
ћайта ћџрылуы тиiс. Осы жаѓа љкiмет кейiн Польшаныѓ
Уаћытша Џлттыћ бiрлiк љкiметi деп аталуы тиiс...
Љш љкiмет басшылары Польшаныѓ шыѕыс шекарала-
рын Керзон желiсiнiѓ бойымен, кейбiр аудандарда бестен
сегiз метрге дейiн Польшаныѓ пайдасына #ту жолымен
жљргiзiлуi керек деп санайды. Љш љкiмет басшылары
Польшаныѓ аумаѕы солтљстiк жќне батыс баѕыттарда
едќуiр кеѓеюi керек екендiгiн бiледi...
VII. Югославия туралы.
Бiз маршал Тито мен д-р Шубашичке #зара жасас-
ћан келiсiмдерiн кедергiсiз жљзеге асыруды жќне осы
келiсiмнiѓ негiзiнде Уаћытша Бiрiккен љкiмет ћџруды
џсынамыз. Сонымен бiрге жаѓа Югославия љкiметi ћџрыла
салысымен:
1. Югославияныѓ Џлт-азаттыћ антифашистiк Вечесi
кезiнде жаумен ынтымаћтаспай, #зiнiѓ беделiн тљсiрмей
Югославияныѓ соѓѕы Скупщинасын ћосу есебiнен толыћ-
тырылады, с#йтiп Уаћытша Парламент деп аталатын џйым
ћџрылады деп мќлiмдеудi џсынуѕа шешiм ћабылдадыћ.
У. Черчилль
Ф. Д. Рузвельт
И. Сталин
Тегеран — Ялта — Потсдам. Сб. доку-
ментов. Алматы, 1993. С. 182—189.
78
ЉШ МЕМЛЕКЕТТIЃ БЕРЛИН КОНФЕРЕНЦИЯСЫ
ТУРАЛЫ ХАБАРЫ
(Потсдам конференциясыныѓ шешiмдерiнен љзiндi)
17 шiлде — 2 тамыз, 1945 жыл.
... II. Сыртћы Iстер Министрлерi Кеѓесiн ћџру.
1. Бiрiккен Корольдыћ, Кеѓестiк Социалистiк Респуб-
ликалар Одаѕы, Ћытай, Америка Ћџрама Штаттары сыртћы
iстер министрлерi ћџрамы мен Кеѓес ћџрылуы ћажет.
2. а) Кеѓес Бiрiккен хатшылыѕыныѓ тџраћты орны болып
есептелетiн Лондонда #ткiзетiн болады.
3. а) Кеѓеске шџѕыл жќне маѓызды мiндеттер ретiнде
Бiрiккен Џлттарѕа тапсыру љшiн Италиямен, Румыниямен,
Болгариямен, Венгриямен жќне Финляндиямен бiтiмшарт-
тарын жасасу жќне Еуропадаѕы соѕыстыѓ аяћталуына
байланысты шешiлмеген аумаћтыћ мќселелердi реттеу
ж#нiндегi џсыныстарды енгiзу тапсырылады. Кеѓес, соны-
мен бiрге Германия љшiн бейбiт реттесуге сай келетiн-
дей, келешекте осындай љкiмет ћџрылѕан кезде, Герман
љкiметiнiѓ маћсаттарына пайдалануѕа жарамды ћџжат
дайындайтын болады...
III. Германия туралы.
Одаћтас армиялар бљкiл Германияны басып алуды
жљзеге асыруда жќне немiс халћы кезiнде #здерi ћолдап,
к#зсiз бойсџнѕан “к#семдердiѓ” басшылыѕымен жасалѕан
жантљршiгерлiк ћылмыстардыѓ кiнќсiн #теуде.
Конференцияда жеѓiлген Германияѕа байланысты Одаћ-
тастардыѓ саясатын џйымдастырудыѓ саяси жќне эконо-
микалыћ принциптерi туралы келiсiмге ћол жеттi.
Бџл келiсiмнiѓ маћсаты Германия ж#нiндегi Ћырым
Декларациясын орындау болып табылады...
Бџл келiсiмнiѓ мќтiнi т#мендегiдей:
... 3. Баћылау Кеѓесi басшылыћћа алуѕа тиiс Германия-
ны басып алудыѓ маћсаттары мыналар:
1) Германияны толыћ ћарусыздандыру жќне соѕыс
ћџралдарын шыѕаратын бљкiл герман #неркќсiбiн жою
немесе оѕан баћылау орнату... ;
2) немiс халћыныѓ, оныѓ барлыћ жаѕынан соѕыста
жеѓiлгендiгi, оныѓ #зiне-#зi тiлеп алѕан азаптан ћашып
ћџтыла алмайтындыѕына к#зiн жеткiзу керек, себебi #зде-
рiнiѓ соѕысты адам айтћысыз ћаталдыћпен жљргiзу жќне
79
џлтшылдардыѓ аянбай ћарсыласуы герман экономикасын
талћандап, былыћ пен ћайѕы-ћасiретке џшыратты;
3) џлтшыл-социалистiк партия мен оныѓ барлыћ б#лiм-
шелерiн, оларѕа баѕынышты џйымдарды жою, барлыћ
нацистiк мекемелердi тарату жќне олар ешћашан да ешћан-
дай тљрде ћалпына келтiрiлмейтiндей ету, ћандай да бол-
масын нацистiк жќне соѕысћџмарлыћ ќрекеттер мен наси-
хаттаудыѓ алдын алу...
5. Ќскери ћылмыскерлер мен айуандыћћа, ќскери
ћылмыс жасауѕа жаѕдай тудырѕан нацистiк iс-шараларды
жоспарлаушылар мен iске асырушылар тџтћындалып,
сотћа берiлуi тиiс... ;
2) бљкiл Германияда барлыћ демократиялыћ саяси
партияларѕа рџћсат берiлiп, оларѕа ћолдау к#рсету ћажет
жќне оларѕа жиналыстар шаћыру мен к#пшiлiк талћы-
лау ћџћыћтары берiлуi керек... ;
4) белгiлi бiр орталыћ герман љкiметi ћџрылѕанша...
В. Экономикалыћ принциптер.
12. Iс жљзiнде аса ћысћа мерзiм iшiнде картель,
синдикат, трестер жќне басћа да монополистiк келiсiмдер
тљрiнде шектен тыс шоѕырланѕан экономикалыћ кљштердi
жою маћсатымен герман экономикасы б#лшектендiрiлуi
керек...
14. Басћыншылыћ кезiнде Германия экономикалыћ
бiртџтас деп ћаралуѕа тиiс...
IV. Германиядан алынатын соѕыс шыѕындарыныѓ
тCлемi.
1. КСРО-ныѓ соѕыс шыѕындарыныѓ орнын толтыру
туралы талаптары КСРО оккупация жасап отырѕан
аймаћтан жќне тиiстi шетелдердегi герман салымдарынан
алу жолымен ћанаѕаттандырылады...
3. Ћџрама Штаттар мен Бiрiккен Корольдыћтыѓ соѕыс
шыѕындарыныѓ орнын толтыру туралы талаптары... батыс
аймаћтарыныѓ жќне тиiстi шетелдердегi герман салым-
дарыныѓ есебiнен #ндiрiледi...
ХIII. Герман халћыныѓ iшкi ћозѕалысын реттеу.
Конференция немiстердi Польшадан, Чехословакия мен
Венгриядан к#шiру ж#нiнде т#мендегiдей келiсiмге келдi.
Љш љкiмет мќселенi жан-жаћты ћарап, Польшадаѕы,
Чехословакия мен Венгриядаѕы ћалѕан немiстердi не
олардыѓ бiр б#лiгiн Германияѕа к#шiрудi ћолѕа алу
Достарыңызбен бөлісу: |
