6 дәріс. Электростанциядағы бутурбиналық қондырғылардың энергетикалық көрсеткіштерін анықтау.
Дәріс сабағының мазмұны:
Турбинадағы будың толық және меншікті шығыны.
Жылу шығынын және жылу үнемділігінің көрсеткішін анықтау.
Бу турбинасы өзіне қатысты регенеративтивті жылытқыштармен, конденсатормен, насоспен, құбырлар мен арматуралармен бутурбиналы қондырғыны құрайды.
Қазіргі заманға сай бу турбинасы мұқият дайындалған және бір агрегатқа жинақталған бөлшектерден тұрады. Қазіргі заманға сай энергетикалық турбоагрегаттардың қуаты үнемі жоғарылап отырады, қазіргі кезде энергиялық жүйедегі қуаттың өсімі 300, 500, 800 МВт агрегаттарды енгізуге байланысты. Кастрома ГРЭС-інде қуаты 1200 МВт басты агрегат құрылған.
Үнемділікпен қатар қазіргі турбина қауіпсіздіктер, сенімділіктер және маневрліктер биік талаптарға жауап беруге тиісті. Барлық энергетикалық жабдыққа жоғары маневрліктер талап етіледі. Турбина жүктемелерді және тоқтауды тез жіберу, жиын және өзгеріс рұқсат етілуге тиісті. Бұл тапсырма бастапқы параметрлерде жұмыс істейтін агрегаттар үшін (26 МПа, 540-570 °С) және корпустардың қабырғалары, фландықтар үлкен жуандықта болатын агрегаттар үшін күрделі. Құбырларды әзірлеу және эксплуатациялау кезінде аэродинамиканың, тербеліс теориясының, жылу берілудің, жоғары температура және вибрация кезіндегі материалдың құрамы өзгерудің, турбоқондырғыларды автоматикалық реттеу сияқты күрделі проблемаларға ұшырайды.
10-сурет. Турбинаның қарапайым сызбасы
Қарапайым турбина түтік аппараты (1), жұмыс қалақшалары (2), валл (3) және дисктен (4) тұрады.
11-сурет. Көп сатылы бу турбиналы қондырғының сызбасы
1 — турбина валы; 2 — дисктер; 3 — жұмыс қоршаулары; 4 — корпустың төменгі бөлігі; 5 — корпустың жоғарғы бөлігі; 6 — диафрагмалар (төменгі бөлігі); 7, 8 – түтікті қоршаулар; 9 –диафрагмаларды тығыздау; 10 – бірінші сатылы қысымның түтікті қоршауы; 11 – алдыңғы тығыздау; 12 – артқы тығыздау; 13 – тірек подшипниктері; 14 – табанды подшипник; 15 — жалғағыш муфта; 16 — червякты берілу; 17 — май сорғыш; 18 — негіз тақталар; 19 — жылдамдық реттегіш; 20 — май багы; 21 — қауіпсіздік реттегіш; 22 — таңдау камерасы; 23 — бу таңдау терезелері; 24, 27 — корпустың тірек фланцтары; 25, 26 — тірек блоктарының фланцтары.
Турбина айналмалы бөлігі ротордан және қозғалмайтын бөлігі статордан тұрады. Роторға валл мен оған бекітілген жұмыс қалақшалы дисктер жатады. Статорға бу жіберетін құрылғылар, түтікті қоршаулар, подшипниктер және т.б. жатады.
Қозғалмайтын каналдарда түтіктерде бу кеңейеді, бірақ қысымы мен температурасы төмендейді, бу ағынының жылдамдығы секундына бірнеше жүз метрге артады, сәйкесінше кинетикалық энергиясы артады.
Өзін өзі тексеру сұрақтары
1 турбинаға кететін будың толық шығыны қалай анықталады?
2 турбинаға кететін будың меншікті шығыны қалай анықталады?
3 аралық қыздырусыз турбоқондырғылардағы жылудың толық шығыны қалай анықталады?
4 аралық қыздырумен турбоқондырғылардағы жылудың толық шығыны қалай анықталады?
5 тұтынушыға берілетін жылудың шығыны қалай анықталады?
6 ТЭЦ-ке кететін жылудың толық шығыны қалай анықталады?
7 ТЭЦ-тегі электроэнергиялық өндіріске кететін жылудың меншікті шығыны қалай анықталады?
8 электроэнергияның меншікті өнімділігі қалай анықталады?
Ұсынылған әдебиеттер
1 Стерман Л.С. Тепловые и атомные электростанции – М.: МЭИ, 2000. – 395с.
2 Теплоэнергетика и теплотехника: Тепловые и атомные электрические станции: Справочник. Под общ.ред. чл.-корр. РАН Клименко А.В. и проф. Зорина В.М. – М.: Издательство МЭИ, 1999. – 522 с.
3 Рыжкин В. Я.Тепловые электрические станции. / Под ред. В. Я. Гиршфельда.–3-е изд., перераб. и доп. –М.: Энергоатомиздат, 1987. –328 с.
4 Маргулова Т.X. Атомные электрические станции.– М.: Высшая школа, 1984.
7 дәріс. Электрстанцияда жылутасымалдағыш пен жұмысшы дененің материалды балансы.
Дәріс сабағының мазмұны
1 Су мен будын шығыны.
2 ЖЭС жылутасымалдағыш пен жұмысшы дененің материалдық балансы.
3 АЭС жылутасымалдағыш пен жұмысшы дененің материалдық балансы.
4 Электрстанциясының жолдарынан қоспаларды шығару.
Бу-турбиналы ЖЭС будың, оның конденсаты мен қоректендіруші судың шығындары болады. Оларды ішкі және сыртқы деп бқлуге болады. Станция ішіндегі шығындар пештердің, мазут форсункаларын, мазутты бумен жылудан, пештерді сумен жылытудан, құбырлардың тығыз емес жерлерінен, басқа да арматура мен қондырғылардағы жылу шығындарынан жинақталады.
Бұл шығындардың шамасы қондырғының сипаттамасынан, жасалу сапасынан және оның жөндеуден өтуінен, ЖЭС эксплуатациялау деңгейінен тәуелді болады. КЭС ішкі шығындар – 0,8÷1,1 %, ТЭЦ – 1,5÷1,8 % құрайды.
Бұл шығындардың негізгі бөлігі - барабанды пештерді үнемі жылыту.
Сыртқы шығындар 20÷40 % болады жәнезаводтардан конденсаттың қайтпауынан 70 % құрауы мүмкін.
Будың регенративті іріктелуі бар турбинаның бу балансын келесі түрде жазуға болады
 , (5.1)
мұндағы  – жаңа будың шығыны мен сыртқы тұтынушыға кететін шығын;  – будың регенеративті іріктелуі; Dуп – будың тығындардан шығып кетуі; Di – будың басқа да іріктелуі; Dк – будң конденсаторға жіберілуі; Dут – будың турбоқондырғыдан шығып кетуі.
Dо жылу схемасын, пештің өндіргіштігін, энегргетикалық көрсеткіштерін және т.б. есептеудегі негізгі параметр болып табылады.
Қоректендіруші судың балансы
Gп.в= Dо + Gпр, (5.2)
Достарыңызбен бөлісу: |
