8
орналастыру және экспорт командалары бар.
Кейбір объектілерді таңдаған кезде лентада қосымша бөліктер шығуы
мүмкін. Мысалы, кесте енгізгенде лентада кестені редакциялауға арналған
құралдары бар Table (Таблица) бөлігі орналасады.
Бөлікті лентадан алып тастау үшін лента үстінен тінтуірдің оң жақ
батырмасымен шырт еткізіп, Tabs (Вкладки) менюінде алынатын бөлік атауы
қасындағы жалаушаны алып тастау керек. Командалар тобын бөліктен алып
тастау үшін сол бөлік үстінен тінтуірдің оң жақ батырмасымен шырт еткізіп,
Panels (Панели) менюіне сәйкес топ атауы қасындағы жалаушаны алып тастау
керек.
Лента үстінде батырмасымен белгіленген
Menu Browser (Обозреватель
меню) орналасады. Онда AutoCAD алдыңғы нұсқаларында лента орнына
қолданылған меню бөліктері және басқа элементтер бар. Жақында ашылған
құжаттар тізімінде олардың ішіндегі кескіндер көрсетіледі.
Menu Browser (Обозреватель меню) батырмасы қасында жылдам қосу
панелі орналасады. Үндеместіктен онда жиі қолданылатын командалар
батырмалары бар: QNew (БСоздать), Open (Открыть), Save (Сохранить), Plot
(Печать), Undo (Отменить), Redo (Повторить). Қажетті командаларды жылдам
қосу панеліне шығару үшін оның үстінен тінтуірдің оң жақ батырмасымен
шырт еткізіп, Customize Quick Access Toolbars (Адаптация панели быстрого
доступа) таңдау керек. Сонда Customize User Interface (Адаптация интерфейса
пользователя) терезесі ашылады, оның негізгі бөлігінде AutoCAD 2009
командаларының толық тізімі келтірілген. Қажетті команда үстінен тінтуірдің
сол жақ батырмасын басып тұрып, оны панельге шығару керек, содан кейін
тінтуір батырмасын жіберіп Customize User Interface (Адаптация интерфейса
пользователя) терезесінде ОК басу керек.
Графикалық экранның төменгі сол жақ бөлігінде пайдаланушы координат
жүйесінің белгісі орналасады. Үндеместіктен WCS – World Coordinate System
(МСК – мировая система координат) қолданылады, оның белгісі (0; 0; 0)
координаталарымен берілген нүктеде орналасады.
Терезенің ең төмен бөлігінде сызба көрсетілуін басқаратын батырмалары
бар қалып-күй жолы орналасады.
AutoCAD бағдарламасы пайдаланушыға жұмыс терезесі элементтерінің
түстерін орнатуға мүмкіндік береді. Ол үшін келесіні орындау керек:
1) Бағдарламаның сол жақ үстіңгі бұрышында орналасқан «
А
» әрпі бар
батырманы басып, бағдарламаны басқару командалар менюін қосыңыз.
2) Tools →Options (Сервис→Настройка) командасын таңдаңыз.
3) Ашылған Options (Настройка) диалог терезесінде Display (Экран)
бөлігін таңдаңыз.
4) Window Elements (Элементы окна) аймағында Colors (Цвета)
батырмасын басыңыз.
5) Ашылған Drawing Window Colors (Цветовая гамма окна чертежа)
терезесінде (1.3-суретті қараңыз) Context (Контекст) тізімінен терезе түрін,
9
Interface element (Элемент интерфейса) тізімінен – элементті, төмен түсетін
Color (Цвет) тізімінен - түсті таңдаңыз.
6) Осы терезедегі Apply (Принять) батырмасын басып, қайта ашылған
Options (Настройка) терезесінде өзгерістерді сақтау үшін
Apply (Применить)
батырмасын және диалог терезесінен шығу үшін OK басыңыз.
Бағдарлама жұмыс терезесінің классикалық түріне көшу үшін
батырмасына басып Tools→Workspaces→AutoCAD Classic (Сервис→ Рабочее
пространство→Классический AutoCAD) командасын қосыңыз. Сонда
бағдарлама терезесі AutoCAD алғашқы нұсқалары түрінде көрсетіледі (1.4-
суретті қараңыз).
1.2 Меню және оның құрамы
Үндеместіктен AutoCAD 2009 бағдарламасында меню қатары
көрсетілмейді. Кез келген құралды қосу үшін лентаны немесе құрал-
саймандар панелін немесе батырмасы қосатын менюді қолдануға болады.
Бірақ AutoCAD бұрыңғы нұсқаларына үйренген пайдаланушылар үшін меню
қатарын қолданған ыңғайлы болып келеді, өйткені ол көп орын алмайды және
жиі қолданылатын құралдарды жылдам қосуды қанағаттандырады. Меню
қатарын көрсету үшін жылдам қосу панелі үстінен тінтуірдің оң жақ
1.3 сурет
10
батырмасымен шырт еткізіп, ашылған контекстілік менюіндегі
Show Menu Bar
(Показать строку меню) жолын таңдау керек.
Меню қатарындағы пункттерді қарастырайық:
1) File (Файл) – мұнда файлдармен жұмыс істеу (ашу, сақтау, қайта
орнына келтіру) және құжаттарды басып шығару командалары бар;
2) Edit (Правка) – мұнда айырбастау буферімен жұмыс істеу (қиып алу,
көшірмесін жасау, енгізу) және іздеу, бөліп шығару, алып тастау командалары
бар;
3)
View (Вид) – мұнда объектілердің экранда көрсетілуін басқару
командалары жинақталған, соның ішінде Zoom (Зумирование), Pan (Панора-
мирование), сызбалар регенерациясын жасау командалары бар. Мұндағы
Toolbars (Панели) командасын қосқанда Customize User Interface (Настройка
интерфейса пользователя) диалог терезесі ашылады, оның көмегімен
пайдаланушы өзінің менюін, құрал-саймандар панельдерін қалыптастыра
алады;
4)
Insert (Вставка) – мұндағы командалар сызба өрісіне басқа
бағдарламаларда жасалған блоктар мен объектілерді және AutoCAD
бағдарламасына әртүрлі файлдарды енгізуге мүмкіншілік береді;
5) Format (Формат) – мұндағы командалар сызу параметрлерін
анықтайтын диалог терезелерін ашады. Rename (Переименовать) командасы
қабаттар, блоктар және т.б. объектілердің атауларын өзгертуге арналған;
6) Tools (Сервис) – осы меню көмегімен бағдарламаның әртүрлі қалып-
күйлерін өзгертуге, қосымша терезелер ашуға, сыртқы бағдарламалар қосуға,
макростармен жұмыс істеуге болады.
1.4 сурет
