Қорытынды.
Нарықтық экономика жүйесі бұл реттегіш функциясы мемлекеттің қолында болатын экономикалық жүйенің кәсіпкерлік типіне негізделгендіктен экономикасы нарықтық бағытқа бет алған Қазақстан үшін кәсіпкерлікті қолдап, шағын және орта кәсіпкерлікті дамыту мәселесі өзекті мәселелердің бірі болып табылды. Жалпы өркениетті елдердің қай-қайсысын алсақ та өздерінің экономикалық-әлеуметтік мәселелерін шешуде шағын кәсіпкерлік нысандарына арқа сүйеді. Себебі шағын кәсіпкерлік нысандары тұрғындарды жұмыс орындарымен қамтамасыз етіп халықтың әл-ауқатын, әлеуметтік статусын жоғарылатумен қатар нарықтағы қажеттіліктің қанағаттануына, бәсекелестік нарықтық қатынастардың дамуына, товар ассортиментінің көбейіп, толуына жергілікті шикізат ресурстарының пайдалануына өз ықпалын тигізеді.
Азиялық қаржылық кризис көрсеткендей шағын және орта кәсіпорындар сыртқы факторға аз тәуелді. Осыдан бұл кәсіпорындар үлкен кәсіпорындарға қарағанда артықшылықтарға ие.
Шағын және орта кәсіпкерліктің қызметі тиімді болу үшін кәсіпкерлерді қолдаудың шетелдік тәжірибесін пайдалана отырып бірқатар мемлекеттік шараларды енгізу қажет.
Өкіметтің шағын және орта кәсіпорындарды қолдауға бағытталған саясаты өте алуан түрлі болып келеді және бұл саясат кәсіпорындарды ары қарай дамуын қолдайды.
Шағын кәсіпкерлік қызметі ең алдымен жергілікті рынокқа, аймақтық мәселелерді шешуге бағытталған шағын кәсіпкерлік әрбір ауданның даму ерекшелігін ескере отырып, жергілікті шаруашылықтың тиімді құрылымы мен қаржыландыруын қалыптастырушы негізгі база болуы қажет.Сондықтан шағын кәсіпкерлікті қолдау ең алдымен аймақтық деңгейде жүзеге асырылуы керек. Жергілікті билік өкілдері өздерінің қаржылық, материалдық мүмкіндіктерін, қоғамдық қажеттіліктерін, қызмет салалары, меншік формалары бойынша ресурстарды әлдеқайда тиімді пайдалану бағыттарын жақсы біліп қана қоймай, кәсіпкерлік қызметті реттеудің әкімшілік,экономикалық тұтқаларын иеленеді.
Сонымен Қазақстан экономикасының тұрақсыз жағдайында шағын және орта кәсіпкерлік дамыту процесі оңай шаруа емес. Шетелдік тәжірибе көрсетіп отырғандай шағын және орта кәсіпкерлік мемлекеттік жүйелі қолдауға ие. Әр түрлі мемлекетте шағын және орта кәсіпкерлікті қолдау шараларының барлығы дерлік бірдей, бірақ ұлттық мәдени ерекшеліктерін ескере отырып әрқайсысында өзінше ерекшелік бар. Қазақстан жағдайында кәсіпкерлікті мемлекеттік қолдау шараларының кешеніне келесілерді енгізуіміз қажет:
-тікелей қаржылық несиелік субсидиялау;
-жергілікті және мемлекеттік деңгейде салық жеңілдіктерін беру;
-мемлекеттік ұйымдармен бірлесе отырып, ғылыми зерттеулер мен сынақ өткізу жұмыстарын жеңілдететін жағдайлармен қамтамасыз ету;
-пайдалы мемлекеттік тапсырыстарды ұсыну;
-заң және экономика мәселері жөнінен мемлекеттік ақысыз кеңес беру ұйымын құру;
-өнеркәсіп өндірісімен айналысушы шағын кәсіпкерлік субьектілеріне нарықты сигменттеп, баға сұраныс пен ұсыныс, жабдықтаушылар мен бәсекелестер туралы тапсырыстар бойынша арнайы зерттеулер жүргізіп беретін аймақтық маркетингтік зерттеу орталығын құру.
Экономиканы реформалау мен нарықтық қатынастардың қалыптасу кезеңінде біз меншік иесін, қоғамның әлеуметтік негізін тұрақтандырушы орта тапты қалыптастыруымыз қажет. Сондықтан жақын уақытта шағын кәсіпкерлік салық түсімдерінің тұрақты көзі, жергілікті бюджеттің дотациялылығын жеңудің басты әдісі болады деп айта аламыз.
Шетелдік тәжірибеге қарап, республикамызда атқарылатын іс шараның әлі көп екенін байқауға болады. ‟Шағын кәсіпкерлікті қолдау туралы” заң атқарылатын іс шаралардың бастамасы ғана, экономиканың бұл секторын көтеру үшін жүйелі түрде жұмыс атқарылу қажет. Республикамызда жағдайында шағын және орта кәсіпкерлікке қағаз жүзінде емес, шетелдегі сияқты нақты көмек қажет.
Достарыңызбен бөлісу: |