Курсы және оқу семестрі: курс, семестр

1. Кенесариев У.И., Балмахаева Р.М., Жоламанов М.Е., Алимова Н.Е. Тамақтану гигиенасы. Алматы, 2007., 144 б.

2. Неменко Б.А., Оспанова Г.К. Балалар мен жасөспірімдер гигиенасы. Алматы, 1997. – 29 б.

3. Неменко Б.А. Коммуналдық гигиена. Алматы. 2004. – 277 б.

4. Гигиена: Жоғарғы оқу орындарына арналған оқулық / У.И.Кенесариев және т.б. – Алматы: 2010ж. – 656 б.

5. Торгаутов, Б.К. Жалпы гигиена: оқулық. –Шымкент: «Нұрдана –LTD», 2011. -432 бет.

6. Бектұрғанов Р.С. Жалны гигиена пәнінен тәжірибелік сабақтарға арналған нұсқаулық. - Шымкент, 2010.

Қосымша:

1. Габелев А. Неке гигиенасы: монография. –Алматы, 1992.

2. Кучма В.Р. Гигиена детей и подростков : Учебник-М.: Медицина, 2001-384с.

3. Беляков В.Д. Жук Е.Г: Военная гигиена и эпидемиология -М. Медицина, 1988.

4.Трушкина Л.Ю Гигиена и экология человека: учебное пособие.4- е изд М: Проспект,2006

5.Крымская И.Г.Гигиена и основы экологии человека : учебное пособие Ростов на Дону

6.Шарманов Т.Ш.Йодный дефицит в Казахстане: состояние проблемы и пути решение : Астана, 2008

7.Барановский А.Ю.Болезни нарушение питания. Лечение и профилактика: Наука и техника , 2007

1. Гигиена / Под ред.акад.РАМН Г.И.Румянцева. – М.: ГЭОТАР МЕДИЦИНА, 2000-608с.

2. Пивоваров Ю.П., Королик В.В., и др. Гигиена и основы экологии человекав., 4-е исп. и доп.- Ростов- на Дону «Феникс», 2008-415с.

3. Гончарук Е.И. и др. Общая гигина: пропедевтика гигиены. – 2-е изд., перераб. И доп.- К.: Вища шк., 1999-652с.

1.Голубев В.В.и др. Практикум по основам педиатрии и гигиены детей дошкольного возраста.- М.: Издательский центр «Академия».2000.-200с.

2.Коммунальная гигиена/ Под.ред. К.И.Акулова, К.А.Буштуевой.-М.: Медицина,2001-607с.

3.Королев А.А. Гигиена питания.- М-.: Издательский Центр «Академия».2006-528с.

4.Кучма В.Р. Гигиена детей и подростков: Учебник.-М.: Медицина.2001.-384с.

5.Неменко Б.А., Кенесариев У.И. Коммунальная гигиена- Алматы: НИЦ «Гылым», 2003.-464с.

6.Беляков В.Д., Жук Е.Г. Военная гигиена и эпидемиология.- М.: Медицина, 1988.

7.Рубина Е.А. Санитария и гигиена питания: Учебное пособие для студентов ВУЗов-М.:Издательский Центр «Академия»,2005.-288с.

1. Бейсембаева З.И. Аурухана, стоматологиялық емхана және дәріхана мекемелерінің гигиенасы: оқу құралы. –Шымкент, 2010.

2. Жалпы гигиена Торғаутов Б.К – Шымкент :2009

3. Гигиена учебник для вузов /под. ред Г.И.Румянцева – 2-е изд М:2009

4. Мазаев В.Т.Коммунальная гигиена 1-2 часть: учебник ГЭОТАР – Медиа, 2009

5. Справочник диетолога ,,Равновесие,,2006

6. Кучма В.Р. Гигиена детей и подростков : учебник ГЭОТАР – Медиа, 2010

7 . Гигиена труда Н.Ф.Измерова ГЭОТАР – Медиа 2008

1. 
   Балалар киімдеріне қандай гигиеналық талаптар қойылады?
   
2. 
   Балалар аяқ киімдеріне қандай гигиеналық талаптар қойылады?
   
3. 
   Балалар ойыншықтарына қандай гигиеналық талаптар қойылады?
   
4. 
   Балалар төсек орындарына қандай гигиеналық талаптар қойылады?
   
5. 
   Ағза үшін ауыз қуысының гигиеналық маңызы неде?
   
6. 
   Ауыз қуысының кәсіби гигиенасы туралы не айтасыз?
   
7. 
   Ауыз қуысының жеке гигиенасы туралы не айтасыз?
   
8. 
   Ауыз қуысы гигиенасы үшін қандай заттар қолданылады?
   
9. 
   Тері күтімінің гигиеналық ережесі қандай?
   

1.Соғыс уақытында медицина қызыметіне жүктелетін санитарлық гигиеналық шаралардың тәртібі мен көлемі мен маңызы мен танысу.

2.Әскери далада суды залалсыздандыру мен тазалау әдісін үйрену.

3.Әскер құрылымында және басқа да күш бөлімдеріндегі еңбек гигиенасы мен негізгі әскер түрлерімен танысу

4.Еңбек гигиенасы мен қорғау туралы заңды құжаттармен танысу.

5.Оқып, меңгеру нәтижесі бойынша реферат, презентация, тест сұрақтары мен жағдайлық есептер дайындау.

1. Кенесариев У.И., Балмахаева Р.М., Жоламанов М.Е., Алимова Н.Е. Тамақтану гигиенасы. Алматы, 2007., 144 б.

2. Неменко Б.А., Оспанова Г.К. Балалар мен жасөспірімдер гигиенасы. Алматы, 1997. – 29 б.

3. Неменко Б.А. Коммуналдық гигиена. Алматы. 2004. – 277 б.

4. Гигиена: Жоғарғы оқу орындарына арналған оқулық / У.И.Кенесариев және т.б. – Алматы: 2010ж. – 656 б.

5. Торгаутов, Б.К. Жалпы гигиена: оқулық. –Шымкент: «Нұрдана –LTD», 2011. -432 бет.

6. Бектұрғанов Р.С. Жалны гигиена пәнінен тәжірибелік сабақтарға арналған нұсқаулық. - Шымкент, 2010.

Қосымша:

1. Габелев А. Неке гигиенасы: монография. –Алматы, 1992.

2. Кучма В.Р. Гигиена детей и подростков : Учебник-М.: Медицина, 2001-384с.

3. Беляков В.Д. Жук Е.Г: Военная гигиена и эпидемиология -М. Медицина, 1988.

4.Трушкина Л.Ю Гигиена и экология человека: учебное пособие.4- е изд М: Проспект,2006

5.Крымская И.Г.Гигиена и основы экологии человека : учебное пособие Ростов на Дону

6.Шарманов Т.Ш.Йодный дефицит в Казахстане: состояние проблемы и пути решение : Астана, 2008

7.Барановский А.Ю.Болезни нарушение питания. Лечение и профилактика: Наука и техника , 2007

1. Гигиена / Под ред.акад.РАМН Г.И.Румянцева. – М.: ГЭОТАР МЕДИЦИНА, 2000-608с.

2. Пивоваров Ю.П., Королик В.В., и др. Гигиена и основы экологии человекав., 4-е исп. и доп.- Ростов- на Дону «Феникс», 2008-415с.

3. Гончарук Е.И. и др. Общая гигина: пропедевтика гигиены. – 2-е изд., перераб. И доп.- К.: Вища шк., 1999-652с.

1.Голубев В.В.и др. Практикум по основам педиатрии и гигиены детей дошкольного возраста.- М.: Издательский центр «Академия».2000.-200с.

2.Коммунальная гигиена/ Под.ред. К.И.Акулова, К.А.Буштуевой.-М.: Медицина,2001-607с.

3.Королев А.А. Гигиена питания.- М-.: Издательский Центр «Академия».2006-528с.

4.Кучма В.Р. Гигиена детей и подростков: Учебник.-М.: Медицина.2001.-384с.

5.Неменко Б.А., Кенесариев У.И. Коммунальная гигиена- Алматы: НИЦ «Гылым», 2003.-464с.

6.Беляков В.Д., Жук Е.Г. Военная гигиена и эпидемиология.- М.: Медицина, 1988.

7.Рубина Е.А. Санитария и гигиена питания: Учебное пособие для студентов ВУЗов-М.:Издательский Центр «Академия»,2005.-288с.

1. Бейсембаева З.И. Аурухана, стоматологиялық емхана және дәріхана мекемелерінің гигиенасы: оқу құралы. –Шымкент, 2010.

2. Жалпы гигиена Торғаутов Б.К – Шымкент :2009

3. Гигиена учебник для вузов /под. ред Г.И.Румянцева – 2-е изд М:2009

4. Мазаев В.Т.Коммунальная гигиена 1-2 часть: учебник ГЭОТАР – Медиа, 2009

5. Справочник диетолога ,,Равновесие,,2006

6. Кучма В.Р. Гигиена детей и подростков : учебник ГЭОТАР – Медиа, 2010

7 . Гигиена труда Н.Ф.Измерова ГЭОТАР – Медиа 2008

1.Соғыс уақытында медициналық қызметке қандай санитарлы гигиеналық іс-шаралар ұсынылады?

2.Әскери далада суды залалсыздандыру және тазалауды бақылау қалай жүргізілед?

3. Әскери далалық жағдайда су арқылы қандай аурулар беріледі?

4.Инфекционды және инфекционды емес ауруларды алдын алуда қандай іс-шаралар қолданылыды?

5. Әскери бөлімдердің еңбек гигиенасы туралы не айтасыз?

6. Әскери қалашық аумақтарына гигеналық сипаттама беріңіз?

7. Әскери далалық гигиенаға сипаттама беріңіз?

8. Әскери далалық еңбек гигиенасының негізгі мақсатын айтып беріңіз.
№30

1.Тақырыбы: Аралық бақылау.

2.Мақсаты: еңбек гигиенасы, балалар мен жасөспірімдер гигиенасы, әскери гигиена бойынша тәжірибелік және теориялық сабақтарда алған білімдерін тереңдету және нығайту.

3.Тапсырма:

1.Өткен тақырыптар бойынша алған барлық білімдерін тәжірибелік сабақтарда қолдана білу.

1. Кенесариев У.И., Балмахаева Р.М., Жоламанов М.Е., Алимова Н.Е. Тамақтану гигиенасы. Алматы, 2007., 144 б.

2. Неменко Б.А., Оспанова Г.К. Балалар мен жасөспірімдер гигиенасы. Алматы, 1997. – 29 б.

3. Неменко Б.А. Коммуналдық гигиена. Алматы. 2004. – 277 б.

4. Гигиена: Жоғарғы оқу орындарына арналған оқулық / У.И.Кенесариев және т.б. – Алматы: 2010ж. – 656 б.

5. Торгаутов, Б.К. Жалпы гигиена: оқулық. –Шымкент: «Нұрдана –LTD», 2011. -432 бет.

6. Бектұрғанов Р.С. Жалны гигиена пәнінен тәжірибелік сабақтарға арналған нұсқаулық. - Шымкент, 2010.

Қосымша:

1. Габелев А. Неке гигиенасы: монография. –Алматы, 1992.

2. Кучма В.Р. Гигиена детей и подростков : Учебник-М.: Медицина, 2001-384с.

3. Беляков В.Д. Жук Е.Г: Военная гигиена и эпидемиология -М. Медицина, 1988.

4.Трушкина Л.Ю Гигиена и экология человека: учебное пособие.4- е изд М: Проспект,2006

5.Крымская И.Г.Гигиена и основы экологии человека : учебное пособие Ростов на Дону

6.Шарманов Т.Ш.Йодный дефицит в Казахстане: состояние проблемы и пути решение : Астана, 2008

7.Барановский А.Ю.Болезни нарушение питания. Лечение и профилактика: Наука и техника , 2007

1. Гигиена / Под ред.акад.РАМН Г.И.Румянцева. – М.: ГЭОТАР МЕДИЦИНА, 2000-608с.

2. Пивоваров Ю.П., Королик В.В., и др. Гигиена и основы экологии человекав., 4-е исп. и доп.- Ростов- на Дону «Феникс», 2008-415с.

3. Гончарук Е.И. и др. Общая гигина: пропедевтика гигиены. – 2-е изд., перераб. И доп.- К.: Вища шк., 1999-652с.

1.Голубев В.В.и др. Практикум по основам педиатрии и гигиены детей дошкольного возраста.- М.: Издательский центр «Академия».2000.-200с.

2.Коммунальная гигиена/ Под.ред. К.И.Акулова, К.А.Буштуевой.-М.: Медицина,2001-607с.

3.Королев А.А. Гигиена питания.- М-.: Издательский Центр «Академия».2006-528с.

4.Кучма В.Р. Гигиена детей и подростков: Учебник.-М.: Медицина.2001.-384с.

5.Неменко Б.А., Кенесариев У.И. Коммунальная гигиена- Алматы: НИЦ «Гылым», 2003.-464с.

6.Беляков В.Д., Жук Е.Г. Военная гигиена и эпидемиология.- М.: Медицина, 1988.

7.Рубина Е.А. Санитария и гигиена питания: Учебное пособие для студентов ВУЗов-М.:Издательский Центр «Академия»,2005.-288с.

1. Бейсембаева З.И. Аурухана, стоматологиялық емхана және дәріхана мекемелерінің гигиенасы: оқу құралы. –Шымкент, 2010.

2. Жалпы гигиена Торғаутов Б.К – Шымкент :2009

3. Гигиена учебник для вузов /под. ред Г.И.Румянцева – 2-е изд М:2009

4. Мазаев В.Т.Коммунальная гигиена 1-2 часть: учебник ГЭОТАР – Медиа, 2009

5. Справочник диетолога ,,Равновесие,,2006

6. Кучма В.Р. Гигиена детей и подростков : учебник ГЭОТАР – Медиа, 2010

7 . Гигиена труда Н.Ф.Измерова ГЭОТАР – Медиа 2008

A) топырақтың органикалық заттарды бейорганикалық заттарға айналдыру қабiлетi

B) 1 сағатта топырақтағы өлген микроағзалардың жалпы саны

C) биологиялық ластаушылардың топыраққа көшу қабiлеттiлiгi

D) топырақтың өз қабаттары арқылы ауа өткiзу қабiлеттiлiгi

E) органикалық заттардың ыдыраған өнiмдерiнiң топырақтағы құрамы

2. Өздігінен тазару процессі ... тәуелді.

A) топырақта микроорганизмдердің болуы және құрылымына

B) топырақ құрамындағы минералды заттарға

C) топырақтың улы қосылыстар құрамына

D) атмосфералық қалдықтарға

E) грунт суларының болуына

3. Таза топырақтың санитарлық саны ... құрайды.

A) 0,98 және одан жоғары

B) 0,7

C) 0,7-0,8

E) 0,85-0,98

4. Топырақты микроағзалар және гельминттермен ластаушы көздер:

A) тұрмыстық қалдық сулар

B) өндiрiстiк iркiндi сулар

C) жылу және гидроэлектростанциялардың қалдық сулары

D) атмосфералық жауын- шашындар

E) егiстiк сулары

5. Топырақта өміршең гельминт жұмыртқаларының болуы ... бiлдiредi.

A) нәжiспен ластануды

B) өндiрiс орындарының ақпа суларымен ластануын

C) топырақта сулы заттардың болуын

D) топырақтың өздiгiнен тазару үдерiсiнiң басталуын

E) органикалық ластануды

6. Елді мекен жоспарында жалпы соматикалық емдеу-профилактикалық мекемесін ... орналастырған жөн.

A) қызмет көрсету жүйесiне сәйкес қала жоспарына байланысты шулы ортадан алыс жерге

B) қала шетiнде ауруханалар қалашығында

C) шулы ортадан алыс, мөлтекауданның ортасында

D) күрделi транспорттық магистральға жақын жерге

E) жасыл желектерге, аэропортқа жақын жерлерде

7. Жұқпалы аурухана аймағын ұсынылатын көгалдандыру пайызы ... кем болмау керек.

A) 60% - дан

B) 30% -дан

C) 50% -дан

D) 15-20%

E) 20-30%

8. Өз алдына қабылдау бөлiмi бар аурухана бөлiмi:

A) балалар

B) хирургиялық

C) терапиялық

D) неврологиялық

E) көз аурулары

9. Палаталық секция жоспарында 1-2 кереуетті палаталарды ... орналастыру қажет.

A) кезекшi медбике бекетiнiң қасында

B) дәлiз соңында

C) дәрiгер бөлмесiнiң қасында

D) байлап-таңу бөлмесiнiң қасында

E) дәлiздің басында

10. Аурухана палаталарының терезелерi үшін ұсынылатын бағыт:

A) оңтүстiк, оңтүстiк–шығыс

B) солтүстiк

C) батыс

E) шығыс, солтүстiк-шығыс

11. Жұқпалы аурулар ауруханасы бөлiмi бокстер мен жартылай бокстер ... науқастарды орналастыру үшін қолданылады.

A) диагнозы бірдей

B) дене қызуы жоғары

C) ауыр ағымды

D) түсініксіз диагнозды

E) кез-келген диагнозды

12. Аурухана мекемесінде ота жасау блогын ... орналастыру ұсынылады.

A) өтуге болмайтын, хирургиялық бөлiмнiң бiр шетiнде

B) мекеменiң бөлек қабатында

C) аурухана мекемесiнiң 3-шi қабатында

D) хирургиялық бөлiмнiң палаталық секциясында

E) бөлек ғимаратта

13. Балалар бөлiмi палаталарының қолайлы бағыты:

A) оңтүстiк

B) солтүстiк, солтүстiк -батыс

C) батыс, оңтүстiк-батыс

D) шығыс, солтүстiк-шығыс

E) оңтүстiк- шығыс

14. Хирургиялық бөлiмшенiң палаталық секциясының басқа бөлiмшенiң палаталық секциясынан айырмашылығы:

A) байлап-таңатын бөлмесiнiң болуында

B) науқасты қарайтын бөлменiң болуында

C) физиокабинеттiң болуында

D) рентген кабинетiнiң болуында

E) жеке ас iшетiн бөлмесiнiң болуында

15. Жұқпалы ауруы бар науқастар боксқа ... кіреді.

A) көшеден, тамбурлы сыртқы есiк арқылы

B) аурухана дәлізінен шлюз арқылы

C) санитарлық өңдеу бекетінен

D) қабылдау-қарау боксiнен

E) аурухананың қабылдау бөлiмшесiнен

16. Дүние жүзілік денсаулық сақтауды ұйымы берген «денсаулық» анықтамасы:

A) ағза мен қоршаған ортаның динамикалық тепе-теңдігін және ауру мен физикалық кемістіктің жоқтығымен сипатталатын адамның толық физикалық, рухани және әлеуметтік жағдайы

B) денсаулық –бұл, өзінің әлеуметтік қызметін қарқынды орындауға мүмкіндік беретін организмнің қолайлы эффективті өміршеңдік дәрежесі

C) денсаулық-бұл, организмнің өзін-өзі реттеу жағдай және оның қоршаған ортамен динамикалық тепе-теңдігі

D) денсаулық – бұл, ауыру мен зақымдалу болмауынан да ұлы нәрсе

E) денсаулық – бұл аурудың болмауы

17. Бала дәрігері балалар мен жасөспірімдерді денсаулығына байланысты ... бөледі.

A) 5 топқа

B) 3 топқа

C) 1 топқа

D) 4 топқа

E) 3 топқа

18. Денсаулығына байланысты ... 1-топқа жатады.

A) жеке тістерінде тіс жегісі бар балалар

B) жалпақ табан балалар

C) жиі ауыратын балалар

D) мүгедек балалар

E) созылмалы гастриті мен холециститі бар балалар

19. Бірінші дәрежелі тонзилит бар балалар ... денсаулық тобына жатады.

A) 1

C) 5

E) 4

A) бір жылда 4 рет немесе аурудың бір түрімен 25күннен көп ауыратын балалар

B) қаны аз балалар

C) қалқанша безі ұлғайған балалар

D) сабақтан көп қалатын балалар

E) мүгедек балалар

21. Сәулеге сезiмтал ағзалар мен ұлпалардың І- тобына ... жатады.

A) сүйектiң қызыл кемiгi

B) май ұлпасы

C) сүйек ұлпасы

D) қалқанша безi

E) сiңiр ұлпасы

22. Нысандарды дезактивациялау мен қорғау шараларын ұйымдастыруда қолданылатын зерттеу әдісі:

A) радиометриялық

B) химиялық

C) физико-химиялық

D) физикалық

E) дозиметриялық

23. Шулы цехта жұмыс істейтін жұмысшылар ... шағымданады.

A) бастың ауруы мен айналуына

B) көздің қарауытуына

C) жүректің айнуына

D) іштің өтуіне

E) аяқтың дірілдеуіне

24. Өндіріс ортасында дірілдің ағзаға зиянды әсерін күшейтетін фактор:

A) жоғарғы жиіліктегі шу

B) жұмыс уақытының ұзақтығы

C) психологиялық климат

D) жұмысшылардың бір жерде шоғырлануы

E) цехтың дұрыс желдетілмеуі

25. Мақта шаңынан туындайтын пневмокониоз:

A) биссиноз

B) баритоз

C) силикоз

D) сидероз

E) каолиноз

26. Рентгенологиялық зерттеудi жүргiзуге жауапты:

A) дәрігер рентгенолог

B) дәрігер онколог

C) дәрігер терапевт

D) дәрігер хирург

E) дәрігер фтизиатр

27. Шу әсерінен дамитын кәсіби ауру:

A) саңыраулық

B) улану

C) жүйке ауруларының дамуы

D) діріл ауруы

E) кессон ауруы

28. Шығу тегіне байланысты шаңның жіктелуі:

A) органикалық, бейорганикалық

B) конденсация және дезинтеграция аэрозолі

C) микроскопиялық, ультрамикроскопиялық, көрінетін

D) токсикалық, аралас

E) ауылшаруашылықтық, өндірістік

29. Шаңнан қорғанудың санитарлы-техникалық шаралары:

A) желдету жүйесін жақсарту

B) технологиялық үдерісті автоматтандыру

C) жұмысшыларды респиратормен қамтамасыз ету

D) санаторлық - курорттық емдеу жұмыстарын жақсарту

E) шу деңгейін азайту

30. Организмді улы заттардан қорғаудың технологиялық шараларына жатады:

A) өндірісті автоматтандыру

B) өндірістегі зиянды заттарды регламенттеу

C) техника қауіпсіздігін сақтау

D) жұмысшыларды медициналық бақылаудан өткізу

E) 40-45 дейінгі адамдарды жұмысқа қабылдамау

A) сантиметрлі лентамен

B) ұйықтап жатқанда

C) горизонтальды жағдайда

D) динамометрмен

E) спирометрмен

2. Өкпенің тіршілігін сиымдылығын ... анықтайды.

A) спирометрмен

B) термометрмен

C) барометрмен

D) гигрометрмен

E) динамометрмен

3. Қолдың бұлшықет күшін ... анықтайды.

A) динамометрмен

B) термометрмен

C) барометрмен

D) спирометрмен

E) анемометрмен

4. Табаның пішінін анықтайтын әдіс:

A) плантография

B) флюорография

C) антропометрия әдісі

D) физиометриялық әдіс

E) демографиялық әдіс

5. Балалардың айқын қажуының белгісі ... болып табылады.

A) ақыл ой және физикалық еңбекке қабілеттіліктің кенеттен және ұзақ уақыт төмендеуі

B) ағзаның қорғаныштық қабілетінің жоғарылауы

C) жүйке жүйесінің қозуы

D) берілген тапсырманы орындаудан бас тартуы

E) тапсырманы орындауда қателіктер жіберуі

6. Балаларға арналған жиһаздарға қойылатын негізгі гигиеналық талап - бұл:

A) жиһаз баланың бойы мен дене бітіміне сай болуы

B) жиһаздың пішіні тиімді болуы

C) жиһаздың сыртқы түрі мен бояуы эстетикалық тұрғыдан дұрыс болуы

D) жиһаз беріктігі мен жарақатқа қауіпсіздігі

E) бояуының жууға тұрақтылығы

7. Мектепке дейінгі балаларға арналған жиһаз ... бөлінеді.

A) 5 топқа

B) 2 топқа

C) 3 топқа

D) 4 топқа

E) 6 топқа

8. Жеке тістерінде тіс жегісі бар, туберкулездік интоксикацияның белгісі жоқ, бірақ Пирке реакциясының «оң» болуы баланы ... денсаулық тобына жатқызуға болады.

A) 1

C) 3

E) 5

A) әр аймен

B) әр жылмен

C) жарты жылмен

D) әр маусыммен

E) 10 күнмен

10. Сәулелену көздерi ... болады.

A) ашық, жабық

B) сыртқы

C) iшкi

E) нейтральдi

11. Сәулеге сезiмтал ағзалардың 2- тобына ... жатады.

A) бауыр, көк бауыр

B) сүйек

C) гонадалар

D) саусақтар

E) тобық

12. Рентген кабинеті қызметкерлернің жеке қорғаныс заттарына ... жатады.

A) қорғасындалған алжапқыштар

B) уақытпен қорғалу

C) экрандалу

D) респираторлар

E) антифондар

13. Науқасқа рентгенологиялық зерттеу тағайындауы мүмкін, тек:

A) емдеушi дәрiгер

B) санитарлық дәрiгер

C) дәрiгер-бактериолог

D) дәрiгер эпидемиолог

E) дәрiгер паразитолог

14. Уақыт сипатына қарай діріл ... болып жіктеледі.

A) тұрақты, тұрақсыз

B) импульсті, өзгермелі

C) жоғарғы және төменгі жиілікті

D) жалпы, жергілікті

E) үзілмелі, импульсті

15. Темір шаңдарынан туындайтын пневмокониоз ... деп аталады.

A) сидероз

B) силикоз

C) станиоз

D) каолиноз

E) талькоз

16. Үлкен өткізгіштік қасиетке ... сәулелер ие.

A) рентген

B) ультракүлгін

C) инфрақызыл

D) бетта

E) альфа

A) 10 мкм жоғары

B) 5 мкм-ге төмен

C) 1 мкм-ден төмен

D) 2 мкм-ден төмен

E) 3 мкм-ден төмен

18. Шудың жағымсыз әсерлерін төмендету үшін міндетті түрде ... қажет.

A) шуылдайтын механизмді оқшаулау

B) қабырғаға кафель жапсыру

C) қолайлы микроклимат жағдайын жасау

D) мекемені жақсы желдету

E) діріл механизмдерін оқшаулайтын заттарды қолдану

19. ОҚМФА (бұрынғы ОҚММА) гигиена кафедрасы ... ашылды.

A) 1994 жылы

B) 1995 жылы

C) 1990 жылы

D) 2000 жылы

E) 1991 жылы

20. БДҰ-ның мәліметі бойынша денсаулық күйіне ықпал ететін факторлардың ішінде өмір салты ... % құрайды.

A) 55

C) 17

E) 5

A) тұрмыстық қалдық сулар

B) өндiрiстiк iркiндi сулар

C) жылу және гидроэлектростанциялардың қалдық сулары

D) атмосфералық жауын- шашындар

E) егiстiк сулары

22. Топырақта өміршең гельминт жұмыртқаларының болуы ... бiлдiредi.

A) нәжiспен ластануды

B) өндiрiс орындарының ақпа суларымен ластануын

C) топырақта сулы заттардың болуын

D) топырақтың өздiгiнен тазару үдерiсiнiң басталуын

E) органикалық ластануды

23. Ұраларды қазу кезінде топырақтың ... ескерілуі қажет.

A) жылу өткiзгiштiк қасиеті

B) сүзу қабiлетi

C) құрылымы

D) су өткiзгiштiгi

E) ылғалдылығы

24. Ашық су көздерiне жұқпалы iшек аурулары қоздырғыштарының түсу себебі:

A) шаруашылық-тұрмыстық және фекальды іркінді сулармен ластануы

B) өнеркәсіптік іркінді сулармен ластануы

C) ауыл-шаруашылық іркінді суларымен ластануы

D) өзендердің іркінді сулармен ластануы

E) гидротехникалық құрылыс

25. Елді мекендерде су тұтынудың мөлшерлік нормасы ... тәуелді.

A) сумен қамтамасыз ету жүйесiне

B) су көздерiнің санына

C) климаттық аймаққа

D) су алу торабының ұзындығына

E) елдi мекендер санына

26. Ағзаға шаң бөліктері түрлері мен формалары ... әсер етеді:

A) тыныс жолдары арқылы тереңiрек енуге

B) бауыр қызметiне

C) седиментация жылдамдығына

D) органикалық заттардың еру жылдамдығына

E) электр зарядтарының өзгеру жылдамдығына

27. Ауаның шаңдануын бағалау үшін қолданылатын әдіс:

A) аспирациялық-салмақты

B) капилляроскопиялық

C) физиометриялық

D) биологиялық

E) химиялық

28. Егер жұмыс орнында кремнийдiң қос тотығы 70%- тен жоғары болса, онда ШРЕК – сы ... болуы тиіс.

A) 1,0 мг/куб

B) 4,0 мг/куб

C) 0,5 мг/куб

D) 10,0 мг/куб

E) 2,0 мг/куб

29. Силикоздың жиi асқыну:

A) туберкулез

B) гипертониялық ауру

C) өкпе қатерлi iсiгi

D) холецистит

E) өт тас ауруы

30. Өндiрiстiк орта аймағында ауаның құрамындағы газ тәрiздi қосылыстарды бағалау үшiн ... әдіс қолданылады.

A) аспирациялық

B) респирациялық

C) седиментациялық

D) тұнбалы-салмақты,ингаляциялық

E) ингаляциялық

1. Абсолюттi өлiмдік мөлшер - бұл:

A) 1 рет әсер еткенде экспериментальды жануарлардың 100% өлiмін тудыратын ауадағы токсикалық заттардың минимальды дозасы

B) 1 рет әсер еткенде экспериментальды жануарлардың 100% өлiмін тудыратын ауадағы токсикалық заттардың максимальды дозасы

C) 1 рет әсер еткенде экспериментальды жануарлардың 50% өлiмін тудыратын ауадағы токсикалық заттардың минимальды дозасы

D) 1 рет әсер еткенде экспериментальды жануарлардың 50% өлiмін тудыратын ауадағы токсикалық заттардың максимальды дозасы

E) 1 рет әсер еткенде экспериментальды жануарларда 2-4 аптадан кейiн өлiм тудыратын ауадағы токсикалық заттардың минимальды дозасы

2. Қажумен күресудiң басты мақсаты-бұл:

A) қажудың туындауын аластату

B) оның пйда болуын болдырмау

C) көңiл күйдi жақсарту

D) сауықтыру үшiн тиiмдiлiгi жоғары iс шаралармен қамтамасыз ету

E) шынығу үдерiсiнің жоғары тиімділігін қамтамасыз ету

3. Физикалық шаршауды жылдам болуын шақыратын еңбек:

A) статикалық

B) ой қызметi

C) динамикалық

D) шығармашылық

E) операторлық

4. Бас ми қыртысының қажуын тiркеудің тікелей әдiсi ... болып табылады.

A) көру-моторлы реакция жылдамдығын өлшеу

B) мәліметті қабылдау жылдамдығын өлшеу

C) бұлшық ет треморын өлшеу

D) жүректiң жиырылу жиiлiгiн өлшеу

E) қолдың бұлшық ет күшiн өлшеу

5. Өндiрiстiк үдерiстегi белсендi демалыстың негiзгi формасы ... болып табылады.

A) шаршаудың бiрiншi белгiлерi пайда болғанда 5-7 минут жасалатын жаттығудың жиынтығы

B) сағат сайын 1-2 минуттық үзiлiс жасау

C) толыққанды түскi үзiлiс

D) дем алатын бөлменiң дұрыс жабдықталуы

E) түскi үзiлiстен кейiн мiндеттi жүгіру

6. Еңбек қарқындылығының төртiншi тобына ... жатады.

A) көп физикалық күштi қажет ететiн жартылай механикаландырылған жұмыс жұмысшылары

B) ақыл ой еңбегiмен айналысатын жұмысшылары

C) көп физикалық күштi қажет етпейтiн жартылай немесе мүлдем механикаландырылмаған еңбек жұмысшылары

D) біршама физикалық күштi қажет ететiн, қызмет көрсету саласы мен еңбегі механикаландырылған жұмысшылар

E) өте ауыр физикалық еңбекпен айналысатын жұмысшылар

7. Органикалық шаңның жектелуі:

A) металдық, минералдық

B) табиғи, жасанды

C) өсімдік, жануар

D) ірі және ұсақ бөлшекті

E) конденсация және дезинтеграция аэрозолі

8. Зиянды факторлар –бұл:

A) жұмысқа қабілеттілікке кері әсерін тигізетін немесе кәсіби аурушаңдыққа әкелетін факторлар

B) өлімге душар ететін факторлар

C) улануды тудыратын факторлар

D) қоршаған ортаға зиянды әсер ететін факторлар

E) өсімдіктерге зиянын тигізетін факторлар

9. Жиiлiгi 350-800 Гц аумағында шу ... шуға жатады.

A) ортаңғы жиiлiктi

B) ультрадыбыс

C) инфрадыбыс

D) төменгi жиiлiктi

E) жоғарғы жиiлiктi

10. Шуды гигиеналық бағалауда ... Гц-пен өлшейді.

A) жиiлiгiн

B) дыбысын

C) инсентивтiлiгiн

D) күшiн

11. Санитарлық сараптау шуды спектрлiк құрамына ... қарай бөледi.

A) жоғарғы, орта, төменгi, жиiлiктi шу

B) кең жолақты «ақ шулар»

C) тоналды шулар

D) инфра жиiлiктi шулар

E) импульстi шулар

12. Шаңның деңгейі жоғары цехтарға жұмысқа ... қабылдау қарсы көрсеткіш болып табылады.

A) туберкулезбен ауыратын адамдарды

B) гепатитпен ауырған адамдарды

C) созылмалы гастриті бар адамдарды

D) қант диабетімен ауыратын адамдарды

E) көзілдірік тағатын адамдарды

13. Қоршаған ортаны иондаушы қабілеті жоғары сәуле көзіне ... жатады.

A) альфа сәулелену

B) бетта сәулелену

C) гамма сәулелену

D) рентген сәулелену

E) ультракүлгін сәулелену

14. Органикалық шаңдарға ... шаңдары жатады.

A) ұн,сүйек,пластмасса

B) тері, сүйек, цемент

C) қорғасын, темір, силикат

D) ағаш,резеңке,кварц

E) асбест,мырыш, смола

15. Организмге иондық сәулелердің әсер ету мөлшеріне қарай сәуле ауруын ... бөледі.

A) 4 дәрежеге

B) 5 дәрежеге

C) 6 дәрежеге

D) 7 дәрежеге

E) 3 дәрежеге

16. Жиiлiгi 800 Гц-тен жоғары шу жатады:

A) жоғарғы жиiлiктi

B) ортаңғы жиiлiктi

C) ультрадыбыс

D) инфрадыбыс

E) төменгi жиiлiктi

17. Шаршаудың физиологиялық мәнi – бұл:

A) ми қыртысы жасушаларының тежелуi әсерiнен болатын жұмыс қабiлеттiлiгiн уақытша төмендеуi

B) жұмыс әсерiнен ми қыртысы жасушаларының шектен тыс тежелуi

C) физиологиялық қызметтiң бұзылу әсерiнен жұмысқа қабiлеттiлiктiң тұрақты төмендеуi

D) еңбек қиындығынан болатын ағзаның дезадаптациясы

E) күндiзгi биологиялық ырғаққа сәйкес ағзаның вегетативтiк функциясының бұзылуы

18. Шектен тыс қажуды жою үшiн ... негiзгi емдік шара.

A) ұзақ демалу

B) анаболикалық стероидты препаратты қабылдау

C) қызмет түрiн ауыстыру

D) ауа ваннасын қабылдау

E) полидәрумендi препарат қабылдау

19. Еңбек қарқынын бағалау үшін негiзгi материал ... болып табылады.

A) жасы мен жынысы туралы мәлiмет

B) энергия шығыны

C) сауалнамаға жауап

D) жасы мен жынысына байланысты негiзгi зат алмасу деңгейi

E) хронометраждық бақылау

20. Физика, химия кабинеттерін ... орналастырылады.

A) жоғарғы қабатта

B) бірінші қабатта

C) екінші қабатта

D) үшінші қабатта

E) ең төменгі қабатта

21. Негізгі пәндер бойынша мектептердегі кабинеттер саны ... байланысты анықталады.

A) жоғарғы сынып оқушыларының санына

B) орта және жоғарғы сынып оқушыларының санына

C) мектептегі жалпы оқушылар санына

D) мұғалімдердің санына

E) сағат санына

22. Оқушыларға арналған парта ... болғаны жөн.

A) ашық жасыл түсті

B) ашық қызыл түсті

C) ашық сары түсті

D) қара

23. Тақта .... түспен боялады.

A) қара-қоңыр

B) ашық жасыл

C) ашық

D) сары

24. Көзі нашар көретін оқушыны ... отырғызу қажет.

A) алдыңғы қатардың терезе жақ бетіне

B) алдыңғы қатарға

C) мұғалімнің алдына

D) есікке жақын жерге

E) оң жақтағы бірінші орынға

25. Адамның есту анализаторының дыбысқа сезiмтал жиілігі:

A) 16 дан 20 мың Гц аралығындағы

B) 10 нан 20 мың Гц аралығындағы

C) 500 ден 12 мың Гц аралығындағы

D) 10 нан 20 Гц аралығындағы

E) 50 ден 100 Гц аралығындағы

26. Шу қарқындылығы өлшенеді:

A) Децибелмен (дБ)

B) Герцпен (Гц)

C) Паскальмен (Па)

D) мм сынап бағанасымен

E) миллибармен (мБ)

27. Ауырсыну сезiнудiң табалдырығы –бұл:

A) есту мүшелерiнде ауырсыну тудыратын минимальды шу қарқындылығы

B) дыбыс қабылдауын тудыратын шу қарқындылығы

C) есту аппаратын қажуға соқтыратын жоғарғы жиiлiктi шудың минимальдi қарқындылығы

D) есту аппаратының қажуына әкелктiн төменгi жиiлiктi шудың қарқындылығы

E) әр түрлi мүшелерде ауырсыну тудыратын шу қарқындылығының қасиеті

28. Қарқынды шу біріншi кезекте ... әсер етеді.

A) есту анализаторына

B) ас қорыту мүшесіне

C) көру мүшесіне

D) перифериялық жүйке жүйесiне

E) терi сезiмталдығына

29. Топырақтың өздiгiнен тазалануы - бұл:

A) топырақтың органикалық заттарды бейорганикалық заттарға айналдыру қабiлетi

B) 1 сағатта топырақтағы өлген микроағзалардың жалпы саны

C) биологиялық ластаушылардың топыраққа көшу қабiлеттiлiгi

D) топырақтың өз қабаттары арқылы ауа өткiзу қабiлеттiлiгi

E) органикалық заттардың ыдыраған өнiмдерiнiң топырақтағы құрамы

30. Өздігінен тазару процессі ... тәуелді.

A) топырақта микроорганизмдердің болуы және құрылымына

B) топырақ құрамындағы минералды заттарға

C) топырақтың улы қосылыстар құрамына

D) атмосфералық қалдықтарға

E) грунт суларының болуына

4-нұсқа

1. 
   Топырақтың бактериологиялық талдауда ... анықталады.
   

B) аэробтар титрi

C) үштiк ластану

D) санитарлық сан

E) гельминттердiң мөлшерi

2. 
   Коли-титрiнiң жоғары болуы топырақтың ... ластануының көрсеткіші болып табылады.
   

B) химиялық

C) гельминтологиялық

D) күкiрттi сутектiк

E) бейорганикалық заттармен

3. 
   Топырақтың эпидемиологиялық маңызы ... негізделген.
   

B) сұйық және қатты қалдықтарды залалсыздандыру қасиетiне ие болуға

C) табиғатта азот айналымын қалыптастыруға

D) патогендi емес микроағзалардың өмiр сүруiне жағдай жасауға

E) инфекциялық аурулардың пайда болуына жағдай жасауға

4. 
   Топырақтағы гумустың болуы ... білдіреді:
   

B) топырақтағы улы химикаттардың бар екендігін

C) топырақтың өздiгiнен тазару үдерiсiнiң аяқталуын

D) топырақта патогендi микрофлораның бар екендігін

E) топырақтағы жаңадан пайда болған органикалық ластануды

5. 
   Қатты ластанған топырақтың санитарлық саны:
   

B) 0,7-0,8

C) 0,8-0,85

D) 0,85-0,98

E) 0,98 және одан жоғары

6. 
   Топырақта әрдайым өмiр сүретiн патогендi микроағзаларға … жатады,
   

B) iш және бөртпе сүзегiнiң қоздырғыштары

C) туляремия, туберкулез қоздырғышы

D) тырысқақ вибрионы

E) гепатиттiң, тұмаудың вирустары

7. 
   Топырақта даму кезеңi мен жетiлуiн өткеретiн гельминттер:
   

B) трихинелла

C) өгiз және шошқа цепенi

D) анкилостома

E) сiбiр күйдiргiсi

8. 
   Әлсiз ластанған 1 кг топырақты ... гельминт жұмыртқаларының болуын сипаттайды.
   

B) 2-ге дейiн

C) 50-ге дейiн

D) 100-ден жоғары

E) 1000-ға дейiн

9. 
   Ота жасау бөліміне науқастар ... кіреді.
   

10. 
    Жұқпалы аурулар және туберкулез аурулары бөлімшелерінде бір жуынатын себезгі (душ) кабинасы ... адамға есептелген.
    

11. 
    Табиғи желдету ... рұқсат етіледі.
    

D) жеке бастың тазалығына арналған бөлмелерде

E) зарарсыздандыру бөлмесінде

12. 
    Ота жасайтын бөлмеге кіретін таза ауаның көлемі шығатын ауаның көлемінен ... артық болуы керек.
    

13. 
    Ауруларды санитарлы тазалау ... жүргізіледі.
    

14. Аурухана ғимаратын орналастыру, жаңарту мен жабдықтау ҚР-ның ... заңы негізінде міндетті түрде негізделуі қажет.

A) «Халықтың санитарлық –эпидемиологиялық салауаттылығы туралы»

B) «Халық денсаулығы»

C) «Емдеу, аурудың алдын-алу мекемелерінің гигиенасы

D) «Мемлекеттік қызмет туралы»

E) «Аурухана ішіндегі инфекциялардың алдын алу туралы»

15. Табиғи желдету ... рұқсат етілмейді.

A) ота жасау бөлмесінде

B) қабылдау бөлмесінде

C) балалар бөлмесінде

D) залалсыздандыру бөлмесінде

E) физиотерапия бөлмесінде

16. Емдеу профилактикалық мекеме (ЕПМ) ғимараттарына бөлінген жер жалпы ауданының ... %-нан аспауы тиіс.

A) 15

B) 30

D) 60

17. Аурухана палаталарындағы жарық коэффициенті ... тең.

A) 1:5-1:6

B) 1:1- 1:2

C) 1:2-1:3

D) 1:3 -1:4

E) 1:6-1:7

18. Шу деңгейiнiң бiр қалыптылығы ... байланысты.

A) шу сипатының жиiлiгiне

B) жұмыс кезеңiне

C) қолданылған қондырғы түрiне

D) дiрiлдiң қосымша әсерiне

E) денсаулық жағдайына

19. Шудың әсерiне байланысты науқастарды медициналық тексеруден өткiзгенде жүргiзiлетiн функциональды зерттеу:

A) аудиометрия

B) спирометрия

C) қан құрамын жалпы талдау

D) зәрдi жалпы талдау

E) саусақ сүйектерiнiң рентгенографиясы

20. Балғамен жұмыс iстейтiн адамдардағы кәсiби аурулар:

A) дiрiлдік ауру

B) биiктiк ауру

C) таулы ауру

D) кессонды ауру

E) шу ауруы

21. Қолдарға жергiлiктi дiрiл әсерiнен ... дамиды.

A) тактильді сезiмталдықтың бұзылуы

B) терi қабатының гиперемиясы

C) терi беттерiнiң температурасының жоғарылауы

D) терi беттерiнiң температурасының төмендеуi

E) перифериялық тамырлардың зақымдалуы

22. Өндiрiстiк дiрiлге көп ұшырайтын адамдарды медициналық бақылаудан өткiзуге мiндеттi түрде ... қатысады.

A) невропатолог

B) кардиолог

C) травматолог

D) окулист

E) хирург

23. Сәулеге сезiмтал ағзалар мен ұлпалардың 3- тобына ... жатады.

A) сүйек ұлпасы

B) бүкiл дене

C) асқазан

D) өкпе, бауыр

E) гонадалар

24. Радиоактивтi заттардан экран арқылы қорғану ... негізделген.

A) материалдардың радиоактивті сәулеленуді жұту қасиетіне

B) жұмысшы мен сәуле көзiнiң ара қашықтығына

C) радиоактивті заттармен бір апта көлеміндегі жұмыс кезінде үнемі жұмыста қауіпсіздік жағдайын жасайтын жұмыс уақытына

D) қауiпсiз жағдай жасағанда, радиоактивтi заттармен 1 апта iшiнде тұрақты жұмыс iстеуге

E) материалдың радиоактивтi сәуленi сiңiру қабiлетiне

25. Рентгенологиялық зерттеуге ... жіберілмейді.

A) жүктi әйелдер

B) науқастар

C) үлкен жастағы әйелдер

D) өндiрiсте жұмыс iстемейтiн ер кiсiлер

E) өндiрiсте қызмет атқаратын ересектер

26. Шығу көзіне байланысты жалпы діріл .... деп жіктелінеді.

A) транспорттық, транспорттық-технологиялық, технологиялық

B) жоғарғы, орта, төменгі жиілікті

C) жалпы, жергілікті

D) импульсті, өзгермелі

E) тұрақты, жергілікті

27. Мектепке дейінгі балалар тобында … болмайды.

A) ас дайындайтын бөлме

B) топ бөлмесі

C) жатын бөлме

D) ас ішетін бөлме

E) дәретхана

28. Бала бақшадағы қалыпты табиғи жарық коэффициенттің (ТЖК) минимальды мөлшері … тең.

A) 1,5%

B) 2,0 %

C) 2,5 %

D) 1%

29. Ауылдық жерлерде бір қабатты бала-бақшада балалар саны ... аспаса пешпен жылытуға рұқсат етіледі.

A) 50-ден

B) 30-дан

C) 100-ден

D) 40-тан

E) 80-нен

30. Жалпы білім беретін мекемелердің оқу аумағы дұрыс көлемінің ... %-нан аспауы тиіс.

A) 25

B) 15

D) 30

№1 есеп.

Аурухананың жер аймағының топырағын зертханалық зерттеу нәтижесінде ластанған ретінде бағаланған.

Бұл жағдай да Хлебниковтың санитарлы саны қандай болған?

№2 есеп.

Аурухана салуға арналған жер аумағын санитарлы зерттеу нәтижесінде анықталған: коли титр-1; анаэробтар титрі-0,1; Хлебниковтың санитарлы саны-0,99, 1кг топырақта гельминт жұмыртқасы – жоқ; 0,25м² ауданда шыбын жұмыртқалары мен қуыршақтары –жоқ.

Топырақтың эпидемиялық қауіпсіздік деңгейін бағалаңыз.

Гигиеналық баға беріңіз.

№4 есеп.

120 мың тұрғыны бар қала І Б климаттық ауданда орналасқан. Тұрғын ғимараттар суқұбырымен, кәріз жүйесімен және көмірді отын ретінде пайдаланатын жергілікті жылытумен жасақталған.

Шығарысқа жататын қатты қоқыстардың жалпы санын анықтаңыз.

№5 есеп.

Сұйық және құрғақ қалдықтарды шығару үшін көлік санының жеткіліктілігін анықтаңыз.

Науқас И. 26 жаста, штукатуршы, сұрау барысында оның азаңғы және кешкі асты үйінен, ал түскі асты өзінің құрылыс комбинатында ішетіндігі анықталған. Науқастың айтуы бойынша 11 маусым күні тамақтанып болғаннан соң 2 сағаттан кейін өзін нашар сезініп үйіне қайтып кеткен. Науқас түскі аста ішкен шырынның жағымсыз дәміне назар аударған. Объективті мәліметтер: дене қызуы -37,1ºС, пульс-76рет\мин, тынысы өзгеріссіз. Іші жұмсақ. Асқазан аймағында біршама ауырсыну. Үлкен дәреті қалыпты. Жүрегі айниды. Науқас аузында жағымсыз дәмді сезінеді.

Тапсырма:

1. Ауруды анықтап, негіздеңіз.

2. Берілген жағдайда дәрігер қандай құжат толтыруы қажет?

3.Осы тәріздес ауруларды алдын алуда қандай гигиеналық шараларды ұсынасыз.

В науқасты тексеру барысында анықталды: науқас 30 жаста, колхозшы,, үйден тамақтанады. Тағадық азықтарды, соның ішінде ұнды колхоздан алады. 1 мамыр күні сағат 12 шамасында ұйқышылдық, қол саусақтарының жансыздануын, құмырсқа жүрісі сезімін, аяғы мен қолдарының жазылуының қиындауын сезінген. Содан соңбет бұлшықеттерінің жыбырлауы, жұтынуының қиындауы қосылған.Объективті мәліметтер: дене қызуы -36,8ºС, пульс пен тыныс жиілігі өзгеріссіз. Батыр бұлшықеттерінің құрысып дірілдеуі. Ішінің аз ғана ауырсынуы. Жүрек айну. Бас айналу. Соңғы 2 айда ауылда осы тәріздес 3 жағдай болған.

Тапсырма:

1. Ауруды анықтап, негіздеңіз.

2. Берілген жағдайда дәрігер қандай құжат толтыруы қажет?

3.Осы тәріздес ауруларды алдын алуда қандай гигиеналық шараларды ұсынасыз.

5 жасар баланы зерттегенде анықталды: 20маусымда түстен кейін №3 бала бақшаның орта тобы тәрбиешімен бірге серуендеуге шығып гүл терген. Серуендеу 1,5 сағатқа ұласқан. Келгеннен кейін тәрбиеші балада бетінің бірден қызаруын, дауысының шықпай қалуын және қарашығының үлкеюін байқаған. Объективті мәліметтер: бетінің қызаруы. Дене қызуы – 38,0ºС, пульс – 140рет/мин, күшпен. Тынысы жиі. Ауыз қуысының шырыштары құрғақ. Дауысының қарлығуы. Қаращықтары қатты кеңейген. Бала тітіркеген, көру галлюцинациясы бар.

Тапсырма:

1. Ауруды анықтап, негіздеңіз.

2. Берілген жағдайда дәрігер қандай құжат толтыруы қажет?

3.Осы тәріздес ауруларды алдын алуда қандай гигиеналық шараларды ұсынасыз.

Алғашқы көмек ретінде Е науқасты зерттеу барысында анықталды: науқас 18 жааста, студент, студенттер асханасынан тамақтанады. Науқаспен сөйлесу барысында 18 мамыр күні аузының құрғауын, жұтынуының қиындауын, көруінің нашарлауын (тұман тәрізді) сезінген. Дәретінде өзгерістер болмаған. Объективті мәліметтер: дене қызуы-36,8ºС. Пульс-70рет/мин, жақсы толысумен. Іші ауырсынбайды, басып көргенде жұмсақ. Қарашықтары кеңейген және жарыққа сезімталсыз, птоз, ауыз қуысы щырыштарының құрғауы. Дауысы қарлыққан, жұмсақ таңдайының аздап төмен түсуі.

Тапсырма:

1. Ауруды анықтап, негіздеңіз.

2. Берілген жағдайда дәрігер қандай құжат толтыруы қажет?

3.Осы тәріздес ауруларды алдын алуда қандай гигиеналық шараларды ұсынасыз.

Тәулік көлемінде медициналық көмекке колледждің 27 оқушысы жүгінген. Барлықтарында тіркелді: ішінің ауырсынуы, жүрек айну, жиі сұйық үлкен дәрет, әлсіздік, дене қызуының көтерілуі, әр түрлі дәрежедегі басының ауыруы. Барлық зардап шеккендер колледж асханасында тамақтанғаны, сонымен қатар оқушылардың көпшілігі шницель деп аталытын азыққа күдік тудырғандықтан қажеттілігіне қарсылық білдіргендігі анықталды.

Күдікті азықты алуға мүмкіндік болған жоқ, дегенмен асхана ыдыстарының шайындысында ішек таяқшасы анықталған.

Тапсырма:

1. Алдын ала қандай диагноз қойылуы мүмкін?

2. Зардап шегушілер қаралған емдеуші дәрігер қандай іс-әрекет жасауы қажет?

3.Химиялық заттардың қосылыстарымен шақырылған тамқтық улануды атаңыз.
№11 есеп.

Инфекциялық ауруханаға бір жанұяның адамдары (әкесі мен екі баласы)

Келесі клиникалық көріністермен жеткізілді: бас ауруы, ұйқысыздық, субфебрильді дене қызуы, тершеңдік, денесінің барлық бөлігінің ауырсынуы, бетінің ісінуі. Объективті: пальпацияда қабырғааралық бұлшықеттерінің бірден ауырсынуы, дауысының қарлығуы, қанда-лейкоцитоз және эозинофилия. Өзін соңғы тәуліктен науқаспын деп санайды. 1 апта бұрын ауылдан әкесі санитарлы-ветеринарлы сараптамадан өтпеген шошқа етін алып келген. Жанұяда етті қолданбаған анасынан басқасының барлығы зардап шеккен.

Тапсырма:

1. 
   Науқастар қандай диагнозға күдікпен түскен, бұл ауру немен шақырылған?
   
2. 
   Етті санитарлы – ветеринарлы сараптау жүргізу ережесін айтыңыз.
   
3. 
   Қандай микробты емес тамақтан уланулар белгілі бір жағдайдағы улы азықтармен шақырылуы мүмкін?
   

№12 есеп.

Инфекциялық ауруханаға бір жанұяның адамдары бірдей клиникалық ауру көрініспен: диспепсиялық бұзылыс, көру қабілетінің бұзылуы (көзінің алдында тор сезінуі), аузының құрғауы, дауысының қарлығуы жатқызылды. Сөзі түсініксіз, балада тыныс алуы қиындаған. Дене қызуы қалыпты, есі сақталған. Жанұяның рационы соңғы 2 тәулікте: саңырауқұлақ сорпасы, қайнатылған шошқа еті, тартылған еттен котлет, үйде қуырылған шұжық, картопты езбе, голубцы, тұздарған қияр, консервіленген салат, үйде дайындалған консервіленген саңырауқұлақ.

Тапсырма:

1. 
   Аталған ауру немен байланысты?
   
2. 
   Аталған азықтардың қайсысы аурудың себебі болуы мүмкін?
   
3. 
   Аталған азықтардан басқа қандай азықтар аталған ауруды шақыруы мүмкін?
   
4. 
   Үйде дайындалған азықтарды қолдану мен дайындауда қандай жағдайды сақтау қажет?
   

№13 есеп.

1999ж Б. облысы Г. ауданының елді мекендерінде Чернобыль АЭС жарылуы нәтижесінде радиоактивті ластану болған, қоршаған орта нысандарының радиоактивті стронции-90 изотопымен ластанғаны зерттелген. Жергілікті өндірістің тағамдық азықтарының құрамында Sr-90; жануар өнімдерінде-25 Бк/кг; өсімік азықтарында-60 Бк/кг; ауыз суда-10Бк/л. Атмосфелық ауамен Sr-90 түсуі 1% аспаған және есептелінбеген. Жануар азықтарын ересек адамның тұтыну эквиваленті300кг сүт, өсімдік азықтарын 300 кг картоп болып табылады. Тәуліктік су тұтыну мөлшері 2кг –ға тең.

Аталған аймақтың адамдар ағзасына ауыз суымен және тағамдық заттармен жылдық түсуі тұрғысында стронциймен ластану дәрежесін бағалаңыз.

Чернобыль АЭС жарылған түні өндіріс аумағын қорғау санатындағы 600адам біршама сәулелену мөлшерін алған. Бұл адамдар барлық денесінің біртегіс сәулеленуіне тап болған. Олардың арасында 134 адамда орташа жеке мөлшері 3,4 Зв. Барлық 134 ликвидаторда жедел сәулелік ауру анықталған. Басқа ликвидаторларда жарылыстан кейінгі бірінші күндері орташа жеке мөлшері 0,56 Зв , вертолет ұшқыштарында -0,26 Зв, АЭСҚ қызметкерлерінде -0,087Зв құраған.

Ликвидаторлардың алған сәуле мөлшерлеріне, ары қарай еңбекке орналастыру тактикасы мен емдеуіне баға беріңіз.
№15 есеп.

Н. қаласының онкологиялық ауруханасындағы диагностикалық бөлімшесінің зертханасында бета-сәулеленуші изотоппен жұмыс жасайды. Зертханада 250см² еден беткейінен шайынды алынған. Радиометриялық зерттеуден кейін шайындыдан 5,5*105бөлік/мин тең шайындының радиоактивті ластануы анықталған.

Зертханадағы еден беткейінің ластану деңгейіне қорытынды және қажет болған жағдайда оны төмендетуг ұсыныстар беріңіз.
№16 есеп.

Өндіріс мекемелерінің бірінде жұмыс аумағының шаңдануын өлшеу жүргізілді. Бірінші бөлмеде 40% 2мкм өлшемді кремнийдің бос қос тотығы бар шаң анықталған. Екінші бөлмедегі шаңның құрамы 10% SiO_2-ден құралып, 20мкм бөлшектік өлшемдерін құраған.

Қай бөлмеде жағдай нашар?

Қандай шаң үлкен фиброгенді әсерге ие?

Шахтаны санитарлы зерттеу кезінде ауа сынамасы алынған. №1 сынама құрамында 2,0% кремнийдің бос қос тотығы бар көмір шаңы анықталғын. Бөлшектің өлшемдері 5-тен 12 мкм-ға дейін. Концентрациясы -9мг/м³. №2 сынама құрамында 2,0% кремнийдің бос қос тотығы бар көмір шаңы. Бөлшектің өлшемдері 0,5-тен 13 мкм-ға дейін. Концентрациясы -9мг/м³.

Сынамадағы шаң құрамына гигиеналық сипаттама беріңіз.
№18 есеп.

Өндіріс бөлмесінен ауа сынамасы аспирациялық әдіс арқылы алынды. Шаң сынамасын алғанға дейінгі сүзгінің салмағы – 428мг, сынама алғаннан кейінгі салмағы – 439мг. Аспирация ұзақтығы – аспирация жылдамдығы 20 л/мин болғанда 25 мин. Сынама алу орнындағы ауа температурасы 20ºС, барометрлік қысым 750мм.с.б.б.

Қалыпты жағдайға сығылған ауаның көлемін ескере отырып ауадағы шаң концентрациясын анықтаңыз.
№19 есеп.

Өндіріс бөлмесінен ауа сынамасы аспирациялық әдіс арқылы алынды. Шаң сынамасын алғанға дейінгі сүзгінің салмағы – 335мг, сынама алғаннан кейінгі салмағы – 343мг. Аспирация ұзақтығы – аспирация жылдамдығы 20 л/мин болғанда 25 мин. Сынама алу орнындағы ауа температурасы 20ºС, барометрлік қысым 748мм.с.б.б.

Қалыпты жағдайға сығылған ауаның көлемін ескере отырып ауадағы шаң концентрациясын анықтаңыз.

Шаң концентрациясы ШРЕМ-ға сәйкес келе ма, егер онда SiО2 құрамы 70%-дан жоғары болса?

Цехтың емханасына 35 жастағы жұмысшы жағдайының нашарлауына, ұйқысыздыққа, есте сақтау қабілетінің төмендеуін, себептіз қорқу сезімдерінің пайда болу шағымдарымен келген.Тексеру нәтижесінде астено-вегетативті синдром, алға созылған қолдарының ассиметриялық дірілдеуі, ауыз қуысында-гингивит пен стоматит, десналарда қара ойықтар. Қанда-лимфо- және моноцитоз анықталғын.

Кәсіби улану диагнозын қалай нақтылаймыз, зиянды факторлардың организмге әсер ету жолы қандай?

Аталған жұмысшыға қатысты және тұтасымен химиялық комбинатта қандай алдын алу шаралары қажет?

Аталған өндіірісте кәсіби улануларды алдын алу үшін қандай шаралар қажет?
№21 есеп.

Қалалық СЭС-тың жоспарлы ағымды қадағалау жүргізуінде емхананың рентген бөлмесінің еңбек жағдайын зерттеу барысында қызметкердің сыртқы сәулеленуі 100мБЭР, жылға есептегенде 5 БЭР беретіндігі бекітілген.

Рентген кабинетіндегі еңбек жағдайына гигиеналық баға беріңіз.

Берілген жағдайда қандай кәсіби ауру болуы мүмкін?

Радиацияның қандай алшақ әсерлері болуы мүмкін?

Қандай радиацияға қарсы шараларды күшейткен жөн?

35 жастағы ер адам көмір шахтасында 10 жылдан бері жұмыс жасайды. Емханаға көкірек аймағында тұрақсыз сипаттағы ауырсынуға, физиикалық күштемеде ентігуге, сирек жөтелге шағымданып келген. Рентгенде: өкпе суретінің күшеюі фонында екі өкпенің перифериялық аумағында 2-4мм майда, домалаққараюлар байқалған. Тыныштықта аспирациялық әдіспен шаң сынамалары алынды. Тыныштықта шаңның концентрациясы 55мг/м³. Құрамындағы кремний қос тотығы 10 %. Шаң препаратындағы шаң дисперстілігін анықтағанда шаңдардың басым бөлігі 2мкм-ге дейінгі өлшемдерге иелігін көрсетті.

Диагноз қойып, кәсіби аурудың дәрежесін анықтаңыз.

Қандай зиянды кәсіби фактор аурудың себебі болуы мүмкін?

Бұл жағдайда қандай құжаттар толтырылады?

Берілген жағдай бойынша гигиеналық, профлактикалық және оңалту шараларын ұсыныңыз.

Жанұялық дәрігерге 35 жастағы қала сырты аймағындағы жылыжай шаруашылығының жұмысшысы науқас К., үнемі бас ауруына, тітіркендігіштігінің жоғарылауына, ұйқысыздыққа шағымданады. Жылыжай жұмысшысын зерттеу кезінде астено-вегетативті синдром, асқазан жарасы ауруларының белгілері анықталған. Қанның биохимиялық зерттеуінде белсенді холинэстеразаның 30%-ға төмендегендігі анықталған.

1.Кәсіби улануға диагноз қойыңыз, ағзаға зиянды фактор әсерінің қай жолы орын алғын?

2.Еңбек жағдайына байланысты диагнозды қалай негіздейміз?

3.Тұтас жылыжайлық шаруашылық пен берілген жұмысшыға байланысты қандай гигиеналық және оңалту шаралары қажет?
№24 есеп.

Түсті метал құюмен айналысатынжұмысшыларға кезекті медициналық бақылау кезінде перифериялық қан өзгерістері: ретикулоцитоз,эритроциттердің базофильді түйіршіктелуі, гемоглобиннің төмендеуі анықталған. Қарағанда терісінің сұр түсі, қызыл иек шеттерінде сұр түсті ойықтар анықталады, қанда ауыр металдары қосылыстарының сынамасы оң мәнге ие, зәрде бұл сынама теріс, құрамындағы порфирин жоғарылығы анықталған.

1.Кәсіби улануға диагноз қойыңыз, ағзаға зиянды фактор әсерінің қай жолы орын алғын?

2.Еңбек жағдайына байланысты диагнозды қалай негіздейміз?

3.Тұтас жылыжайлық шаруашылық пен берілген жұмысшыға байланысты қандай гигиеналық және оңалту шаралары қажет?
№25 есеп.

Емханаға 41 жастағы бензин тасымалдаушы автоцистернаның жүргізушісі басының ауыруына, бас айналуына, әлсіздікке, жүрек соғуына, жүрек айнуына, жалпы денесінің дірілдеуіне, жүрек аймағында қысылу сезіміне, тамағы мен көзінің ауырсынуына шағымданып келген. Өзін үш күннен бері ауру санайды, соңғы рет автоцистернаны жуғаннан кейін көзінің жасаурауы, бас айналуы, әлсіздік, жүрек соғуы, содан сон ұйқышылдық, болбырлық, жөтел болған. Объективті: шырышты және тері қабаттары өзгеріссіз, АҚҚ 80/60мм. с.б.б., пульс 54рет/мин, дене қызуы 35,6°С, жүрек тондары тұйықталған. Үлкен дәреті қалыпты.

1.Кәсіби улануға диагноз қойыңыз, ағзаға зиянды фактор әсерінің қай жолы орын алғын?

2.Еңбек жағдайына байланысты диагнозды қалай негіздейміз?

3.Тұтас жылыжайлық шаруашылық пен берілген жұмысшыға байланысты қандай гигиеналық және оңалту шаралары қажет?
Сұрақтар

(9-15 тақырыптар бойынша)

1. 
   Шаңдар қалай жіктеледі?
   
2. 
   Қандай аурулар ағзаға шаңның әсеріне байланысты болады?
   
3. 
   Шаңды нормалау үшін қандай қағидалар қолданылады?
   
4. 
   Өндірістік шаңдардың жағымсыз әсерлерін алдын алу үшін қандай іс-шаралар жүргізіледі?
   
5. 
   Ауаның шаңдануы қалай анықталады?
   
6. 
   Шаңды өндіріс жұмысшыларын медициналық тексеру қалай ұйымдастырылады?
   
7. 
   Көздің қандай шаңдық ауруларын білесіз?
   
8. 
   Терінің қандай шаңдық ауруларын білесіз?
   
9. 
   Электромагнитті, электр және магнитті аумақтардың жағымсыз әсерлерін алдын алу үшін қандай іс-шаралар жүргізіледі?
   
10. 
    Иондаушы емес электромагнитті сәулеленуді өлшеу қалай жүргізіледі?
    
11. 
    Нақты өндірістерде қандай сауықтандыру іс-шаралары жүргізіледі?
    
12. 
    Жұмыс жағдайы қандай әдістермен бағаланады?
    
13. 
    Өндіріс ұйымдарында өндіріс ортасы мен еңбек процесінің қандай зиянды факторларын білесіз?
    
14. 
    Ауыл шаруашылығындағы еңбек процесінің қандай зиянды факторларын білесіз?
    
15. 
    Кәсіби ауруларды, өндірістік жарақатты және жалпы аурушаңдықты төмендету және алдын алу үшін қандай іс-шаралар жүргізіледі?
    
16. 
    Дем алу мен еңбек тәртібін оңтайландыру және еңбек жағдайын сауықтандыру бойынша қандай іс-шаралар жүргізіледі?
    
17. 
    Өндіріс ұйымдарының жұмысшыларына емді-профилактикалық көмек қалай ұйымдастырылады?
    
18. 
    Еңбектің ауырлығы мен жүктілігі қалай бағаланады?
    
19. 
    Өндірістік улар қалай жіктеледі?
    
20. 
    Өндірістік улардың улыылығы мен қауіптілігі қалай анықталады?
    
21. 
    Адам ағзасына өндірістік улар қалай әсер етеді?
    
22. 
    Жұмысшыларға өндірістік улардың қолайсыз әсерін ескерту бойынша қандай іс-шаралар жүргізіледі?
    
23. 
    Кәсіби улануларды алдын алуда қандай іс-шаралар жүргізіледі?
    
24. 
    Радиациялық гигиенаға түсінік беріңіз?
    
25. 
    Сәулелену көздерін атаңыз?
    
26. 
    Медицинада қандай сәулелену көздері қолданылады?
    
27. 
    Медицинада қолданылатын сәуллену көздерінің қандай радиациялық қауіптілігі бар?
    
28. 
    Иондаушы сәулелердің ашық және жабық көздерімен жұмыс жасауда жұмысшының қауіптілігі үшін қандай іс шаралар жүргізіледі?
    
29. 
    Ішкі және сыртқы сәулелену кезінде сәулелену түрлерінің қауіптілігі қалай бағаланады?
    
30. 
    «Мектептік жетілу » сөзіне анықтама беріңіз.
    
31. 
    Метепке дейінгі балалар мекемесінде оқу-тәрбиелік тәртіптің ұйымдастырылу ережесі қандай?
    
32. 
    Жалпыға білім мектептерінде оқу-тәрбиелік тәртіптің ұйымдастырылу ережесі қандай?
    
33. 
    Балалардың мектепке дайындығын қалай анықтаймыз?
    
34. 
    Мектепте сабақ кестесін құруға қандай гигиеналық талаптар қойылады?
    
35. 
    Сабақ кестесін құрудың алгоритмі қандай?
    
36. 
    Оқушыларда уақытынан ерте қажудың алдын алу үшін сабақ кестесінің қандай көрсеткіштерін қайта талдау қажет.
    
37. 
    Қажудың алдын алу үшін қандай шаралар қажет?
    
38. 
    Балалар мен жасөспірімдер мекемелерінің жиhаздарын жасауда қандай негізгі заңды, нормативті, нормативті-техникалық құжаттар бар?
    
39. 
    Балалар тұтынатын заттардың сапасы бойынша санитарлы қорытынды беріңіз.
    
40. 
    Балалар мекемелерінің жиhаздарына қандай гигиеналық талаптар қойылады?
    
41. 
    Оқытудың техникалық құралдарына қандай гигиеналық талаптар қойылады?
    
42. 
    Мектепке дейінгі балалар мекемелеріндегі жабдықтар мен ойыншықтарға қандай гигиеналық талаптар қойылады?
    
43. 
    Арқалық ара қашықтығын, орындық енін, орындық биіктігін, отыру биіктігін қалай гигиеналық тұрғыда негіздейміз?
    
44. 
    Отыру ара қашықтығы мен дифференциясын гигиеналық мәнін қалай анықтаймыз?
    
45. 
    Меткп жиһазын дайындауды бақылау қандай нұсқаулық құжаттар бойынша жүргізіледі? Метеп жиһаздарының нөмірлерін анықтау (парта, стол, орындық).
    
46. 
    Оқушының бойына байланысты жиһаздардың қандай өлшемдері бар?
    
47. 
    Мектеп зертханалары жиһаздарына қандай гигиеналық талаптар қойылады?
    
48. 
    Балалар мекемелерінің жиһаздары мен жабдықталуына қандай гигиеналық талаптар қойылады?
    
49. 
    Оқытудың техникалық құралдарына қандай гигиеналық талаптар қойылады?
    
50. 
    Мектепке дейінгі мекемелердің ойыншықтармен жабдықталуына қандай гигиеналық талаптар қойылады?
    
51. 
    Мектепке дейінгі және балалар мекемелерінің жиһаздары мен жабдықталулары қалай жіктеледі?
    
52. 
    Киім гигиенасын оқыту қалай дамыды?
    
53. 
    Киімге арналған маталардың физиолого-гигиеналық құрамын (сорбциялық, өткізгіштік) сипаттаңыз.
    
54. 
    Маталардың жылудан қорғау құрамын сипаттаңыз.
    
55. 
    Жоғарғы температуралардан қорғау үшін маталарға қандай гигиеналық талаптар қойылады?
    
56. 
    Ересектерге арналған әр түрлі киімдерге (көйлек, костюм, пальто, қүртеше) қандай гигиеналық талаптар қойылады?
    
57. 
    Балаларға арналған киімдерге арналған негізгі гигиеналық талаптар қандай? Балалар киімінің қауіпсіздігінің гигиеналық талаптарын анықтайтын құжаттар.
    
58. 
    Жылдың әр түрлі мезгілдерінде балалар киімдеріне қойылатын гигиеналық талаптар.
    
59. 
    Әр түрлі жас топтарындағы балалар киімдеріне қойылатын гигиеналық талаптар қандай?
    
60. 
    Соғыс уақытында медициналық қызметке қандай санитарлы гигиеналық іс-шаралар ұсынылады?
    
61. 
    Әскери далада суды залалсыздандыру және тазалауды бақылау қалай жүргізілед?
    
62. 
    Әскери далалық жағдайда су арқылы қандай аурулар беріледі?
    
63. 
    Инфекционды және инфекционды емес ауруларды алдын алуда қандай іс-шаралар қолданылыды?
    
64. 
    Атмосфералық ауаның гигиеналық маңызы неде?
    
65. 
    Атмосфералық ауаның химиялық құрамы қандай?
    
66. 
    Ауа ортасының химиялық қосылыстармен және патогенді микроорганизмдермен ластануының гигиеналық маңызын атаңыз.
    
67. 
    Ауадан сынама алу әдісі туралы айтып беріңіз.
    
68. 
    Жабық бөлменің ауа ортасының сапасын қалай бағалаймыз?
    
69. 
    Неге қоғамдық және тұрғын ғимараттарда көміртегі оттегісі ауаның санитарлы жағдайының жанама көрсеткіші болып табылады?
    
70. 
    Ауада газтәрізді жағдайда болатын бу және аэрозоль түрінде болатын химиялық заттарды табуға арналған құрылғыны атаңыз.
    
71. 
    Құрамында химиялық заттарды анықтауға арналған ауа сынамасын алу әдістемесі қандай?
    
72. 
    Қажетті және нақты көлемді есептеу қалай жүргізіледі?
    
73. 
    Ауа алмасуына есептеу қалай жүргізіледі?
    
74. 
    Қандай уланулар тағамдық деп аталады?
    
75. 
    Тағамдық уланулардың тағамдық инфекциялардан айырмашылығы неде?
    
76. 
    Ботулизмнің ерекше белгілері қандай?
    
77. 
    Қандай жағдайда ішек таяқшасы улану тудырады?
    
78. 
    Микроб текті емес улануды, этиологиясын, клиникалық көрінісін, алдын алуын айтып беріңіз.
    
79. 
    Этиологиясы анықталмаған тағамнан улануды айтып беріңіз.
    
80. 
    Микробты емес этиологиялы тамақтан улануға не жатады?
    
81. 
    Микробты емес этиологиялы тамақтан уланулар клиникасы қалай көрінеді?
    
82. 
    Микробты этиологиялы тамақтан улануларға не жатады?
    
83. 
    Қандай тамақтан уланулар негізінен балаларға тән сипатта?
    
84. 
    Балаларда тамақтан уланулардың ағымының айқындылығы мен үлкен жиілігін негіздейтін факторларды атаңыз.
    
85. 
    Микроб текті және микроб текті емес тамақтан улануларды зертханалық диагностикасы қалай жүргізіледі?
    
86. 
    Радиациялық гигиена дегеніміз не?
    
87. 
    Радиациялық гигиенаның міндеттерін атаңыз.
    
88. 
    Радиациялық гигиенаның бағыттары мен міндеттері қандай?
    
89. 
    Иондаушы сәулелену дегеніміз не?
    
90. 
    ИС тіркеу әдістерін атаңыз.
    
91. 
    Адамның сәулелену көздерінің түрлерін атаңыз.
    
92. 
    Табиғи жағдайда адамның иондаушы сәулелену көздері қандай?
    
93. 
    Радиациялық қауіпсіздіктің негізгі қағидаларына не жаталы?
    
94. 
    Дозиметриялық бақылау қалай жүргізіледі?
    
95. 
    Радиометриялық бақылау қалай жүргізіледі?
    
96. 
    Уақытпен қорғалу дегеніміз не?
    
97. 
    Ара қашықтықпен қорғалу дегеніміз не?
    
98. 
    Экранмен қорғалу дегеніміз не?
    
99. 
    Аурухана гигиенасының міндеттері қандай?
    
100. 
     Аурухана құрылыс жүйесі қандай, олардың артықшылықтары мен кемшіліктері.
     
101. 
     Аурухана аумағына қандай гигиеналық талаптар қойылады?
     
102. 
     Аурухананың ішкі жоспарына қандай гигиеналық талаптар қойылады?
     
103. 
     Бокстар мен жартылай бокстардық мәні мен құрылымдалуы қандай?
     
104. 
     Палаталық бөлмелердің құрылымдалуы мен гигиеналық тәртібі қандай?
     
105. 
     Инфекциялық бөлімшенің гигиеналық жұмыс тәртібі қандай?
     
106. 
     ЕПҰ желдетілуіне қандай гигиеналық талаптар қойылады? Әр түрлі бөлімшелердегі хирургиялық (ота, босану), палаталар, дәліздер желдетілуінің түрлері.
     
107. 
     ЕПҰ жылытылуына қандай гигиеналық талаптар қойылады?
     
108. 
     ЕПҰ жарықталуына қандай гигиеналық талаптар қойылады?
     
109. 
     Ауруханаішілік инфекцияның туындауына қандай факторлар әсер етеді?
     
110. 
     ЕПҰ санитарлы-гигиеналық тәртіп қандай?
     
111. 
     ЕПҰ емдеу-қорғану тәртібінің қағидалары қандай?
     
112. 
     Медқызметкердің еңбек жағдайына қандай гигиеналық талаптар қойылады?
     
113. 
     Балалар мен жасөспірімдердің денсаулығы туралы түсінік.
     
114. 
     Денсаулықты құрайтын қандай факторларды білесіз?
     
115. 
     Балалар мен жасөспірімдердің денсаулық критерийлері қандай?
     
116. 
     Балалар мен жасөспірімдердің қандай денсаулық топтарын білесіз?
     
117. 
     Балалар мен жасөспірім тұрғындары аурушаңдығының динамикасы мен жастық құрылымы қандай?
     
118. 
     Жеке тұлғаның физикалық дамуын бағалау үшін қандай әдістер қолданылады?
     
119. 
     Индекс әдісі дегеніміз не?
     
120. 
     Сигмальды ауытқулар индексі дегеніміз не?
     
121. 
     Регрессия шкаласы дегеніміз не?
     
122. 
     Центильді әдіс дегеніміз не?
     
123. 
     Баланың биологиялық жасы қалай анықталады?
     
124. 
     Балалар мен жасөспірімдердің денсаулық жағдайын кешенді бағалаудың әдістері қандай?
     
125. 
     Балалар мен жасөспірімдер коллективтерінің физикалық дамуын бағалау үшін қандай әдістер қолданылады?