24. Қаржылық жоспарлау және бақылау принциптерін түсіндіріңіз
Қаржыны басқарудың элементтері:
- ақпарат,
- жоспарлау,
- ұйымдастыру,
- реттеу,
- бақылау.
Ақпараттың уақтылы жиналуы әрі дәл болуы оқиғаларды олардың даму барысын, түпкі нәтижесін анықтауға мүмкіндік береді.
Қаржылық жоспарлау принциптері:
1) ашықтығы мен жариялылығы;
2) қаржы жоспарын бекітуші өкілді органның билігінің жоғары болуы;
3) кез келген қаржы жоспарынның орындалуына мемлекеттік өкілді органдардың бақылауы;
4) қаржылық жоспарлаудың барлық сатысының қатаң заңнамалық регламенттелуі;
5) қаржы жоспарын ғылыми негізде дайындау, оның шынайылығы мен негізділігі;
6) Бекітілген қаржы жоспарының көрсеткіштерінің іс жүзіндегі орындалуы.
Қаржылық бақылау принциптері:
- Тәуелсіздік;
- Бақылаудың объективтілігі;
- Бақылау нәтижелерінің анықтылығы;
- Бақылаудың ашықтығы;
- Қаржылық тәртіп;
- Жариялылық
25. Кәсіпорын мен корпорацияның қаржылық принциптеріне түсіндіріңіз
Корпорациялар қаржысы – бұл корпорацияның негізгі және айналым капиталын, ақшалай қаражат қорларын қалыптастыру және оларды пайдалану процесінде пайда болатын қаржы немесе ақша қатынастары. Корпорацияның қаржысын ұйымдастыру принциптері оның кызметінің мақсаттары және міндеттерімен тығыз байланысты.
Корпорацияның қаржысын ұйымдастыру принициптеріне төмендегілерді жатқызуға болады:
1. шаруашылық қызметті өзін-өзі реттеу;
2. коммерциялық-шаруашылық есеп (өзін-өзі өтеушілік және өзін-өзі қаржыландыру);
3. жоспарлылық;
4. меншіктің барлық нысандарының теңдігі;
5. қаржы резервтерінің болуы.
Кәсіпорынның қаржылық жағдайы деп оның өз қызметін қаржыландыру мүмкіншілігін (қабілетін) айтамыз. Ол кәсіпорынның дұрыс жасауы үшін қажетті қаржылық ресурстармен қамтамасыз етілуін, оларды ұтымды орналастыру мен тиімді пайдалануды, басқа жеке және заңды тұлғалармен қаржылық өзара қарымө қатынасын, төлем қабілеттілігі мен қаржылық тұрақтылыған сипаттайды.
36.Корпорацияның банкрот болу себептерін түсіндіріңіз
Банкроттық-бұл кәсіпорынды түпкілікті таратудың және оны қарыздардан босатудың алдындағы кәсіпорын қызметіндегі соңғы кезең. Банкроттықтың басты мақсаты-экономиканы сауықтыру.
Банкроттық, кәсіпорынның жағдайы ретінде, дәрменсіздік себептері бойынша үш түрге бөлуге болады:
1)мәжбүрлі банкроттық;
2)жалған және әдейі банкроттық;
3)тиімсіз басқарудан, менеджменттің сапасыздығынан банкроттық.
37.Қаржылық басқарудың дағдарысқа қарсы саясатын түсіндіріңіз
Дағдарысты басқару-дара кәсіпкердің, кәсіпорынның, саланың Қаржы-шаруашылық қызметін әлеуметтік-экономикалық сауықтыруға, дағдарыс жағдайынан шығу үшін жағдайлар жасауға және дамытуға бағытталған нысандарды, әдістер мен рәсімдерді қолдану процесі.Дағдарысқа қарсы қаржылық басқару саясаты - кәсіпорынның жалпы қаржылық стратегиясының бөлігі, ол банкроттық қаупін алдын-ала диагностикалау әдістері жүйесін әзірлеуден және кәсіпорынның дағдарыс жағдайынан шығуын қамтамасыз ететін қаржылық сауықтыру тетіктерін "қосудан" тұрады.
38.Корпорацияда қаржылық жоспарлаудың негізгі есебіне мысал келтіріңіз
Қаржылық жоспарлау — қаржы механизмінің қосалқы жүйесі, саналы басқарудың аса маңызды элементтерінің бірі және әлеуметтік экономикалық жоспарлаудың құрамды бөлігі. Олар экономиканың үйлесімді және тепе теңдік дамуына жетуге, біртұтас ұлттық шаруашылық кешенінің барлық буындарының қызметін үлестіруге, қоғамдық өндіріс өсуінің жоғарғы қарқынын қамтамасыз етуге, халықты әлеуметтік қорғауға бағытталған. Қаржылық жоспарлаудың өзіндік ерекшелігі сол, бұл жоспарлау өндірістің материалдық заттай элементтері турасында, ақшамен қоғамдық ұдайы өндіріске белсенді ықпал жасау турасында ақша қозғалысының салыстырмалы дербестігімен шарттасылған ақша нысанында жүзеге асырылады.
39.Корпорацияның ұзақ мерзімді активінің сипаттамасын түсіндіріңіз
Ұзақ мерзімді активтер-бұл кәсіпорын мүлкінің бір түрі, есеп беру күніндегі мүліктің осы түрінің жай-күйін құндық бағалауда көрсететін бухгалтерлік баланстың бөлімі. Айналымнан тыс активтер-бұл бір жылдан астам уақыт ішінде кәсіпорынға кіріс әкелетін кәсіпорынның активтері немесе егер ол бір жылдан асса, әдеттегі операциялық цикл. Кәсіпорын активтерінің тағы бір бөлігі — ағымдағы активтер, жыл ішінде кәсіпорынға бір немесе одан да көп рет табыс әкеледі. Тиісінше, айналымнан тыс активтерге арналған шығындар оларды пайдаланудың пайдалы мерзімі ішінде дайын өнімге біртіндеп (бөліктермен) ауыстырылады.Айналымнан тыс қаражаттағы активтер белгілі бір кезеңде толығымен немесе бөліп-бөліп оның айналым қаражатына енгізіледі
40.Корпорацияның принциптерін және оны іс жүзінде қолдануды көрсету
41. Корпорацияның айналымнан тыс активі сипаттамын түсіндіріңіз
Кәсіпорынның айналымнан тыс активтері – қолдану мерзімі 12 айдан, немесе егер бир операциондық циклдың ұзақтылығы 1 жылдан асатын активтер. Қаржы менеджментінің позициясынан айналымнан тыс активтерді әртараптандыру келесі негізгі сипаттар арқылы жүзеге асырылады: а) Функциональды түрлер бойынша қаржылық есеп пен басқаруда: 1) Негізгі құралдар, яғни өндірістік процессте бір неше рет қатысып, өз құнын дайын өнімге ауыстырады. Есеп тәжірибесінде оларға бир жылдан артық қолданыста болатын және құны азаматтардың салық салынбайтын 15 минималды пайдаларының құрайтын еңбек құралдары жатады. 2) Материалдық емес активтер, яғни материалдық пішіні жоқ, кәсіпорынның шаруашылық істерінің барлық түрлерін қамтитын айналымнан тыс активтер жатады.
42. Корпорацияның принциптері және оның тәжірибеде қолданылуын көрсетіңіз
Қазіргі кезде Қазақстанда корпоративті басқарудың принциптерінің негізгі элементтеріне ерекше назар аударылады. Корпоративті басқарудың тиімді тәжірибесі банктік жүйеде қоғамның сеніміне жету және қолдау үшін қажет. Әлсіз корпоративті басқару банктердің мәселелерін ұлғайтады. Олар мемлекеттік шығындарға соқтырады және масштабты макроэкономикалық ықпалын тигізеді. Әлсіз корпоративті басқару нарықтың сенімділігін жоғалтады және банктің активтері мен міндеттемелерін басқару жөніндегі мүмкіншілігін жояды. Банктердің акционерлер алдындағы жауапкершілігінен басқа да салымшылардың алдындағы жауапкершілігі бар. Корпоративті басқару -- компаниядағы менеджмент арасындағы қатынастардың кешені болып табылады. Компанияның қызметіндегі мониторингті жүргізу әдісі анықталады және компанияның құрамын, ол арқылы мақсаты және міндеттерімен корпоративтік басқаруды қамтамасыз етеді. Корпоративтік басқарудың директорлар кеңесі мен менеджерлерге керекті сай ынталарымен қамтамасыз ету қажет.
43.Қаржы-кредит шешімін қабылдау кезіндегі қаржы-экономикалық есептердің математикалық негіздерін көрсетіңіз
• Пайыздар – капиталды әр түрлі формада қарызға беруден не болмаса өндірістік
немесе қаржы сипатындағы инвестициядан түскен табыс.
• Пайыздық ставка – пайыздарды есептеудің қарқындылығын сипаттайтын шама.
• Қарыздың бастапқы сомасының өсуі – бұл есептелген пайыздардың (табыстың) қосылуы есебінен қарыз сомасының ұлғаюы. Ұлғайту коэффициенті - бастапқы капиталдың қаншалықты өскенін көрсететін шама.
• Есептеу кезеңі – пайыздар есептелетін уақыт аралығы, яғни пайыздар есептеленетін уақыт мерзімі.
• Есептеу аралығы – ол өткеннен кейінгі пайыздар есептелетін ең аз кезең.
Есептеудің декурсивті әдісі (несиелік пайыз) – пайыздар есептеудің әрбір аралығының соңында есептелінеді. Несиелік пайыз – белгілі бір аралықта есептелген соманың аталмыш аралықтың бас кезінде болған сомаға қатынасы.
• Есептеудің антисипативтік әдісі (есептік ставка) есептеудің әрбір аралығының басныда есептелінеді. Есептік ставка – есептеудің белгілі бір аралығында төленген табыс сомасының осы аралық өткеннен кейін ұлғайған сома мөлшеріне қатынасы.
Достарыңызбен бөлісу: |
