Жұмыс бағдарламасы пән: Геронтология, гериатрия Пән коды gg 3217 Мамандық 051101 «Мейірбике ісі» Оқу сағатының

2. Қарттарда миокард инфарктісінің даму қауіпінің негізгі факторлары.

3. Атериалды гипертензияның дәрежесін анықтау.

4. Қарт адамдарда гипертониялық криздің клиникалық көрінісі.

3. 
   Анамнезінде қант диабеті 2 тип ауруы бар науқастың АҚҚ 140/90 с.б.б. Қауіп факторының атаңыз.
   
   1. 
      өте жоғары қатер тобы
      
   2. 
      Орташа қатер тобы
      
   3. 
      Жоғары қатер тобы
      
   4. 
      Төменгі қатер тобы
      
   5. 
      Қауіп тобына жатпайды
      

3. 
   фенилалкиламин қатарындағы кальций антагонистері + b-адреноблокаторлар
   

в) b-адреноблокаторлар + диуретиктер

г) дигидропиридин қатарындағы кальций антагонистері + b-адреноблокаторлар

д) b-адреноблокаторлар + a-адреноблокаторлар

3. 
   натрий-калий АТФ-ның тежеуіне
   

в) тіке вазодилятирлеуші әсеріне

г) орталық симпатолитикалық әсеріне

д) аталғанның барлығы

3. 
   каптоприл (капотен)
   

в) гидрохлортиазид (гипотиазид)

г) карведилол (кардивас)

д) аминофиллин (эуфиллин)

3. 
   тұқым қуалаушылық
   

в) ойық жара ауруы

г) салмақтың жоғарылауы

д) төмен физикалық белсенділік, созылмалы күйзеліс

А)суды

в) ас тұзды

г) дәмдеуіштерді

д) нанды

а) сол иыққа берілетін ауырсыну

б) валидол қабылдағаннан кейін ауырсынудың басылуы

в) қорқыныш сезімі

г) тамақ қабылдағанда ауырсынудың пайда болуы

д) қысып ауырсыну

а) ST сегменттің депрессиясы

б) R тісше амплитудасының төмендеуі

в) ST сегменттің элевациясы

г) теріс Т

д) терең және кең Q

а) гипо-b-липопротеидемия

б) семіздік

в) қантты диабет

г) темекі тарту

д) гиподинамия

а) бір өзгермеген тәж артерия

б) лақтырыс фракциясының 30% артық болуы

в) сол қарыншаның дисфункциясы

г) сол тәж артерияның зақымдалуы

д) қысымның төмендеуі

75 жастағы ер адам ангинозды ұстамадан кейін 4 сағат өткенде терапияның интенсивті палатасына түседі. Шағымдары төс артының қатты шаншып ауырсынуы, сол қолға, иыққа, жауырынға иррадияциялануы, өлім үрейінің болуы. Нитроглицеринді қабылдағанда жеңілдік алып келмеді.

Объективті: Жалпы жағдайы ауыр. Тері жамылғысы бозғылт, мұздай тер басқан, еріндерінде цианоз. АҚ 80/60 мм с. б. РS-110/рет мин. Аритмиялы. Жүрек тондары тұйықталған, бытпылдақ ритмі. Өкпеде тыныс везикулярлы. Тыныс жиілігі минутына 16 рет.

1. Сіздің алдын ала қойған диагнозыңыз және негізгі синдромды бөліңіз.

2. Тексеру жоспарыңыз.

3. Емдеу прициптері. Алғашқы көмек.

Артериалды гипертензиямен ауыратын 63 жастағы науқас, гипертониялық криз фонынында кенеттен тұншығу және тыныс жетіспеу сезімі пайда болды.

Объективті: Қалпы мәжбүрлі, ауа жетіспейді. Тері жамылғысы бозарған, акроцианоз.РS-96 1 мин аритмиялы. АҚ 200/110 мм..сб. жүрек шекаралары солға бұғана орта сызығынан 2 см ығысқан.Тоны тұйықталған, өкпе артериясы үстінде II тон акценті. Өкпеде везикулярлы тыныс әлсіреген және жауырын деңгейіне дейін естілетін ылғалды сырылдар естіледі.

1. Берілген науқаста қандай асқынуларды таптыңыз?

2. Алғашқы көмектің әдістерін көрсетіңіз.

3. Көрсетіген науқастың күту ерекшеліктері.

Тамақтану организмге белсенді емдеу-профилактиклық әсер етеді. Әр жасқа сәйкес әртүрлі элементтердің негізделген гигеналық нормалары өңделген. Жас ұлғайған сайын әсіресе қарт адамдарда зат алмасудың көптеген өзгерістері байқалады. Қарт адамдарда тамақтану жөніндегі сұрақтармен медицинаның жаңа саласы-геродиететика айналасады. Қартайған шақта негізгі алмасу, физикалық белсенділік төмендейді. Сондықтан тамақтың энергиялық сыйымдылығын жайлап төмендету керек. Инфекциялар, тамақтану режимінің бұзылуы және жасқа байланысты өзгерістер қарт адамдарда созылмалы колитке алып келеді.

1. 
   Қарт адамдардың тамақтану ерекшеліктері
   
2. 
   Қарт адамдарда созылмалы колиттің ерекшеліктері
   
3. 
   Созылмалы колиттің емі, алдын-алуы, күтімі, диетотерапия
   
4. 
   Қарт адамдарда ишемиялық колиттің ерекшеліктері
   
5. 
   Ишемиялық колиттің емі, алдын-алуы, күтімі, диетотерапия
   

• 
  
  • 
    Презентация
    
  • 
    Интеллект-карта
    
  
  

  «Кейс-стадия»

  
  
• 
  Постерлі баяндама
  
• 
  Тақырып бойынша эссе
  
• 
  Кластерлер
  
• 
  Тақырып бойынша глоссарий ж/е т.б.
  

1. 
   Жазылған реферат сабақ тақырыбы бойынша өзіндік мәліметпен қамтылған;
   
2. 
   Тақырыптың презентациясы және мазмұны толық және көркем болуы керек;
   
3. 
   Әдістемелік нұсқаулардағы шешілген тесттер мен ситуациялық есептердің дұрыстығы;
   
4. 
   Өзіндік тесттер мен ситуациялық есептердің сауатты түрде құрастырылуы;
   
5. 
   СӨЖ- дің сауатты жазылғанын рецензиясы;
   
6. 
   Студенттердің, дәрігердің пациентпен және бейне, бейне- аудио басылымдары;
   
7. 
   Меңгерген коммуникативті дағдылар жазылған күнделік арнау;
   
8. 
   Әр тақырыпқа қатысты индивидуалды өз ойын жазуы;
   
9. 
   Рольдік ойындар қойылымы;
   

Студентпен өзіндік жұмыстың орындалу сипаты: 1-3 пуектегі 1- пункт, 4-9 пунктен – 1.

-«өте жақсы» бағасы 1,5 балға сәйкес, яғни ол студенттің СӨЖ тақырыбын толық меңгергенін, еш қателік жібермегенін, СӨЖ уақытылы тапсырғанын, сонымен қатар тапсырмаларды орындап, өз уақытымен , қателіксіз тапсырғанын, өз бетінше қосымша әдебиеттер қолданғанын, бағдарлама материалдарын өз бетінше жүйелей алғанын көрсетеді.

- «жақсы» бағасы 1,2 балға сәйкес, яғни ол студенттің СӨЖ тақырыбын 75%- дан кем емес меңгеріп, соған қарамастан қатаң қателіктер жібергенін, СӨЖ уақытылы еш ескертусіз орындап тапсырғанын, тапсырманы уақытылы ескертусіз орындағанын, оқытушының нұсқауымен қосымша әдебиеттерді қолданғанын, студенттің өздігімен түзетілген принципиалды емес қателіктердің жібергенін, бадарламалық материалдарды оқытушының көмегімен жүйеленгенін көрсетеді.

- «қанағаттанарлық» баға 0,8 балға сәйкес, яғни ол, студент СӨЖ тақырыбын 50%- дан төмен емес меңгергенін, жұмысты орындау барысында оқытушының көмегін қажет еткенін, жұмысын уақытылы орындап тапсырғанын, жұмысты тапсыру кезінде принципиалды емес қателіктердің жібергенін, жұмысқа белсенділік танытпағанын, материалды жүйелеуде қиындықтар сезінгенін көрсетеді.

- «қанағаттанарлықсыз» баға 0- сәйкес, ол яғни, студент СӨЖ тақырыбын 50%- дан төмен меңгергенін, СӨЖ тақырыбы бойынша білімінің нашарлағанын, жұмыста және жауаптарында принципиалды қателіктердің жібергенін, тапсврманы орындамағаны, жұмысты мерзімінен кейін тапсырғанын, әдістемелік нұсқауларда барлық негізгі әдебиеттерді қолданбағанын көрсетеді.
6) Тапсыру мерзімдері: Тақырып жоспаы бойынша 6 сабақтан кешікпеу керек.
7) Әдебиеттер

8)Бақылау (сұрақтар,тесттер, жағдайлық есеп):

1. 
   Геродиететикаға анықтама беріңіз.
   
2. 
   Қарт адамдардың тамақтану режимінің ерекшелігін атап беріңіз.
   
3. 
   Созылмалы және ишемиялық колит ауруларында қандай емдәм ұсынасыз.
   

15. 
    Медицинаның ... саласы қарт адамдардың тамақтануы жөніндегі сұрақтарды зерттейді:
    

б) геродиететика

в) анатомия

г) деонтология

д) геронтология

16. 
    Геродиететиканың теориялық негізін ... қалаған:
    

б) Каменшиков В.Д.

в) М. Алиев

г) Покровский А.А.

д) Павлов А

17. 
    Қарт адамдарда тамақтың жалпы энергетикалық құндылығынан .. энергияны азайту қажет:
    

б) 1/4

г) азайту қажет емес

д) өзгеріссіз

18. 
    Көмірсу жалпы энергетикалық құндылықтың .. пайызын құрау қажет:
    

б) 80-86

г) 45-55

19. 
    Қант диабеті бар науқастарда жануар мен өсімдік майлардың ара қатынасы ... болуы қажет:
    

б) 35/65

г) 90/10

20. 
    Қарт адамдарда созылмалы колиттің сипаты:
    

б) спастикалық

в) атоникалық және спастикалық

г) рецедивті

д) гипертониялық

21. 
    Созылмалы колиті бар қарт адамдарға... диета тағайындалады:
    

б) 4

г) 1

22. 
    Созылмалы колиті бар науқастардың диетасының құрамы:
    

б) майлар көп, белок аз

в) майлар мен ақуыз орташа

г) тек қана ақуыз

д) тек қана көмірсулар

23. 
    Созылмалы инфекциялық колитте ... тағайындалады:
    

б) қыздыру, оңқа, суппозиторилер

в) спазмолитиктер, гликозидтер

г) антигистаминдер, спазмолитиктер

24. 
    Микроклизма ... ертіндімен жасалады:
    

б) мыңжапырақ, қызылмия

в) түймедақ, чистотел

г) жолжелкен

д) тұзды ерітінді


Ситуациялық есептер

1.Науқас С. 78 жаста, тәбеттің нашарлап, сол жақ мықын аймағындағы ауырсынуға, іштің жүрмеуіне шағымданады. Қандай патология туралы болжам жасауға болады? Науқасты бақылау нәтижесінде алынған мәліметтерді атап шығыңыз. Іш қуысы ағзаларын пальпациялағанда қандай өзгерістерді байқауға болады? Қандай емдәм ұсынасыз.

Анамнезі: ауырсыну сезімі үш жылдан бері мазалайды, әсіресе күзде, әсіресе түнгі уақытта күшейеді. Объективті: науқас бозаң тартқан, ашуланшақ, жылауға бейім. Қарын пальпациясы кезінде пилородуоденалды аймақтағы ауырсыну байқалады. Сіздің бастапқы диагнозыңыз? Диагнозды растау үшін не керек? Қандай емдәм ұсынасыз.

Тамақтану тағам болып табылатын түрлі заттардың қайта өңделуінен, олардың дененің құрылымдық элементтеріне және физиологиялық қызметке қажетті энергияға айналуынан тұратын күрделі физиологиялық-биохимиялық үдеріс болып табылады.

1. 
   Геродиететиканың негізгі қағидалары.
   
2. 
   Қарт адамдардың тамақтану тәртібі.
   
3. 
   Созылмалы гастрит, ойық жара аруының емдәм терапиясы.
   
4. 
   Созылмалы гастрит пен ойық жара аруын емдеу.
   
5. 
   Созылмалы гастрит пен ойық жара аруына шалдыққан науқастардың күтімі.
   
6. 
   Созылмалы гастрит пен ойық жара аруының профилактикасы.
   

• 
  
  • 
    Презентация
    
  • 
    Интеллект-карта
    
  
  

  «Кейс-стадия»

  
  
• 
  Постерлі баяндама
  
• 
  Тақырып бойынша эссе
  
• 
  Кластерлер
  
• 
  Тақырып бойынша глоссарий ж/е т.б.
  

1. 
   Жазылған реферат сабақ тақырыбы бойынша өзіндік мәліметпен қамтылған;
   
2. 
   Тақырыптың презентациясы және мазмұны толық және көркем болуы керек;
   
3. 
   Әдістемелік нұсқаулардағы шешілген тесттер мен ситуациялық есептердің дұрыстығы;
   
4. 
   Өзіндік тесттер мен ситуациялық есептердің сауатты түрде құрастырылуы;
   
5. 
   СӨЖ- дің сауатты жазылғанын рецензиясы;
   
6. 
   Студенттердің, дәрігердің пациентпен және бейне, бейне- аудио басылымдары;
   
7. 
   Меңгерген коммуникативті дағдылар жазылған күнделік арнау;
   
8. 
   Әр тақырыпқа қатысты индивидуалды өз ойын жазуы;
   
9. 
   Рольдік ойындар қойылымы;
   

Студентпен өзіндік жұмыстың орындалу сипаты: 1-3 пуектегі 1- пункт, 4-9 пунктен – 1.

-«өте жақсы» бағасы 1,5 балға сәйкес, яғни ол студенттің СӨЖ тақырыбын толық меңгергенін, еш қателік жібермегенін, СӨЖ уақытылы тапсырғанын, сонымен қатар тапсырмаларды орындап, өз уақытымен , қателіксіз тапсырғанын, өз бетінше қосымша әдебиеттер қолданғанын, бағдарлама материалдарын өз бетінше жүйелей алғанын көрсетеді.

- «жақсы» бағасы 1,2 балға сәйкес, яғни ол студенттің СӨЖ тақырыбын 75%- дан кем емес меңгеріп, соған қарамастан қатаң қателіктер жібергенін, СӨЖ уақытылы еш ескертусіз орындап тапсырғанын, тапсырманы уақытылы ескертусіз орындағанын, оқытушының нұсқауымен қосымша әдебиеттерді қолданғанын, студенттің өздігімен түзетілген принципиалды емес қателіктердің жібергенін, бадарламалық материалдарды оқытушының көмегімен жүйеленгенін көрсетеді.

- «қанағаттанарлық» баға 0,8 балға сәйкес, яғни ол, студент СӨЖ тақырыбын 50%- дан төмен емес меңгергенін, жұмысты орындау барысында оқытушының көмегін қажет еткенін, жұмысын уақытылы орындап тапсырғанын, жұмысты тапсыру кезінде принципиалды емес қателіктердің жібергенін, жұмысқа белсенділік танытпағанын, материалды жүйелеуде қиындықтар сезінгенін көрсетеді.

- «қанағаттанарлықсыз» баға 0- сәйкес, ол яғни, студент СӨЖ тақырыбын 50%- дан төмен меңгергенін, СӨЖ тақырыбы бойынша білімінің нашарлағанын, жұмыста және жауаптарында принципиалды қателіктердің жібергенін, тапсврманы орындамағаны, жұмысты мерзімінен кейін тапсырғанын, әдістемелік нұсқауларда барлық негізгі әдебиеттерді қолданбағанын көрсетеді.