ПАРНИКТІК ГАЗДАРДЫҢ ТІКЕЛЕЙ
ШЫҒАРЫНДЫЛАРЫ
Компанияның мамандары мен Қазақстан Республикасының Энергетика министрлі-
гі жанындағы Экологиялық реттеу және бақылау комитетінің сарапшылары Компа-
нияның өндірістік кәсіпорындарындағы атмосфераға шығарылатын шығарынды-
ларға тұрақты бақылау жүргізеді.
Барлық ескерілген парниктік газдардың
97%-дан астамы көміртегінің қос то-
тығын құрайды. Ол шығарындылардың
реттелетін түрі болып табылады, сәй-
кесінше Компания кәсіпорындары жыл
сайын есепті жылдан кейінгі жылдың 1
сәуіріне дейін ҚР Энергетика министрлі-
гіне парниктік газдар шығарындыларын
түгендеу туралы есеп береді. Парниктік
газдар шығарындыларына квоталар
бөлудің ұлттық жоспары СО
2
шығарын-
дыларын квоталайды (лимиттейді).
ЭНЕРГИЯ ТИІМДІЛІГІ
Компанияның өндірістік проце-
стерінің ерекшелігі энергияны көп
Энергия тұтынуды төмендету және энергия тиімділігін арттыру жөніндегі іс-шаралар
нәтижесінде үнемделген электр энергиясы 2018 жылы 170 000 ГДж құрады.
тұтынуды болжайды, ол өндірістік
шығындардың ең маңызды бапта-
рының бірі болып табылады. Бұдан
басқа, энергияны тұтыну мен энергия
тиімділігі экологиялық көрсеткіштер-
ге тікелей әсер етеді.
Компанияда үш негізгі бағыт-
ты қамтитын энергия тиімділігін
арттыру бойынша белсенді қызмет
жүргізілуде:
Көрсеткіш
2016
жыл
2017
жыл
2018
жыл
Өзгеріс
2017-2016
Өзгеріс
2018-2017
Парниктік газдардың тікелей шыға-
рындылары (қамту саласы 1)
3 767
3 929
132,48
*
–97%
4%
Энергия
2016
жыл
2017
жыл
2018
жыл
Өзгеріс
2017-2016
Өзгеріс
2018-2017
Жылу энергиясы
11 435
11 775
11 551
3%
–2%
Электр энергиясы
6 042
5 936
5 766
–2%
–3%
ЭНЕРГИЯНЫ ТҰТЫНУ ЖИЫНТЫҒЫ
17 477
17 711
17 317
–1%
–2%
CO
2
-ге (көміртегінің қос тотығы) қайта есептегенде парниктік газдар
шығарындыларының жалпы көлемі , мың тонна
5
Энергияны тұтыну, мың ГДж
өндіріс процесін жаңғырту;
жабдықты қайта жөндеу;
персоналдың мінез-құлқындағы
өзгерістерді ынталандыру.
1
2
3
305-1
302-1
5
Пайдаланылған әдістемелер:
1. Автокөлік кәсіпорындарынан атмосфераға парниктік газдардың шығарындыларын есептеу жөнін-
дегі әдістемелік нұсқаулар, Астана, 2010, ҚР ҚОҚМ-нің 2010.11.05 № 280 бұйрығына 13-қосымша.
2. «Жылу электр станциялары мен қазандықтардан парниктік газдар шығарындыларын есептеу
жөніндегі әдістемелік нұсқаулар», Астана, 2010, ҚР ҚОҚМ-нің 2010.11.05 № 280 бұйрығына 9-қосымша.
305-1
*
2018 жылдың ішінде парниктік газдар көлемінің едәуір азаюы «МАЭК-Қазатомөнеркәсіп» ЖШС
активінің шығуымен байланысты.
«Қазатомөнеркәсіп» ҰАК» АҚ | 87
«Қазатомөнеркәсіп» ҰАК» АҚ Тобы
бойынша отын-энергетика ресурстарын
жалпы тұтыну 2018 жылы 94 924 мың
ГДж
6
құрады. Жалпы тұтыну құрамында
38,28 тонна мөлшерінде сутекті тұтыну
көрсетілмеген. Бұл сутегі «ҮМЗ» АҚ
станциясында өндіріледі және өн-
дірістік мақсаттар үшін пайдаланылады.
«Қазатомөнеркәсіп» ҰАК» АҚ барлық
кәсіпорындарында МС ИСО 50001 та-
лаптарына сәйкес энергия менеджменті
жүйесі енгізілді. Компания заңнама
талаптарын, атап айтқанда «Электр
энергетикасы туралы» және «Энергия
үнемдеу және энергия тиімділігін арт-
тыру туралы» ҚР заңдарын сақтайды,
осыған байланысты Компанияның
кәсіпорындарында энергияны үнем-
деу мүмкіндігі мен әлеуетін бағалау
мақсатында энергия аудиті жүргізіледі.
Энергия аудитінің қорытындысы бой-
ынша Компания энергияны үнемдеу
және энергия тиімділігін арттыру
жөніндегі іс-шаралар жоспарын
әзірлеуде. «Энергияны үнемдеу және
энергия тиімділігін арттыру туралы»
Заңға сәйкес, сондай–ақ «Қазатомөнер-
кәсіп» ҰАК» АҚ-ның 2015-2025 жылдарға
арналған даму стратегиясын іске асыру
жөніндегі 2017-2020 жылдарға арналған
іс-шаралар жоспары шеңберінде
Компанияның өндіру кәсіпорындары
бойынша 2018 жылға арналған энергия
үнемдеу және энергия тиімділігін
арттыру жөніндегі іс-шаралар жоспары
(бұдан әрі- Жоспар) мынадай бағыттар
бойынша әзірленді:
Жоғарыда көрсетілген іс-шаралар
бойынша нақты экономикалық нәтиже
2018 жылы 5 189 млн. теңгені құрады,
жоспар бойынша 3 550 млн теңге.
Орындалуы — 146%. 2018 жылы өндіру
кәсіпорындарымен жоспардың орын-
далуын талдау барлық жоспарланған
жұмыстардың орындалғанын көрсетті.
СУ РЕСУРСТАРЫ
Компанияның бірқатар еншілес
және тәуелді ұйымдары аса ірі Үлбі
өзені болып табылатын сезімтал су
объектілеріне әсер ететін су алу мен
ағызуды жүзеге асырады.
303-1
«Самұрық-Қазына» ҰӘҚ-на берілуіне
байланысты, «МАЭК-Қазатомөнер-
кәсіп» ЖШС бойынша деректер 2018
жылғы есептілікте ескерілмеген, бұл
төмен деректерге су алу және ағызу
көлемдері бойынша көрсеткіштердің
елеулі төмендеуіне әкеп соқты.
Кейбір өңірлерде «Қазатомөнер-
кәсіп» ҰАК» АҚ жергілікті халықты
және өнеркәсіпті сумен жабдықтауды
қамтамасыз етеді.
Су пайдалану су ресурстарын қорғау
жөніндегі уәкілетті орган берген рұқ-
сат беру құжаттамасына сәйкес жүзеге
асырылады. Кәсіпорындарда алына-
тын және айналымдағы суға нақты
бақылау жүргізіледі. Ағынды сулардың
сапасын бақылауды маманданды-
рылған аккредиттелген зертханалар
жүзеге асырады.
Компания өзінің өндірістік қызметін-
де суды белсенді пайдаланады. Суды
пайдалану негізгі өндірістерде де,
осмос қондырғыларының жұмысында
да маңызды, одан кейін деминерали-
зацияланған су жергілікті халықтың
мұқтажы үшін сыртқы желіге жет-
кізілетін электр энергиясын алу үшін
шикізат болып табылады.
2018 жылы Компания 12,2 млн. м
3
суды
пайдаланды. Алынатын судың жалпы
мөлшері келесі кестеде келтірілген.
Көз түрі
2016
жыл
2017
жыл
2018
жыл
Өзгеріс
2017-2016
Өзгеріс
2018-2017
Жаңғыртылмайтын:
Көмір
2,5
2,6
2,5
5%
–5%
Табиғи газ
75 837
75 438
77 434
–1%
3%
Отын (бензин, мазут, дизельді)
180
177
170
–1%
–5%
Жаңғыртылмалы:
Сутегі
30
*
112
*
44
*
273%
(61%)
*
Сутегін тұтыну тоннада көрсетілген.
6
ОЭР-дың жалпы тұтынылуын есептеген кезде GRI-302: Энергия стандартындағы формула қолданылды.
Бастапқы энергия көздерін пайдалану, мың ГДж
Энергияны үнемдеу бойынша
іс-шаралар;
Технологиялық процестерді
жеделдету;
Жөндеу-қалпына келтіру жұмыс-
тарының жаңа тиімді әдістерін
енгізу;
Реагенттер мен материалдар-
дың шығыстарын қысқарту;
Материалдар мен жабдықтарды
қайта пайдалану.
1
2
4
5
3
энерготиімділік пен энергияны
үнемдеуді арттыру бойынша
іс-шаралардан экономикалық
әсер
5 189
млн теңге
302-1
88 | Жылдық есеп. 2018
3. Орнықты даму
Достарыңызбен бөлісу: |
