Жылдарға арналған батыс қазақстан облысының аумағын дамыту бағдарламасы орал, 2016 мазмұНЫ

Қабылданған алдын алу шараларының нәтижесінде соңғы үш жылда кәмелетке толмағандар арасындағы қылмыстардың үлес салмағы 2015 жылы 2,8%-ға дейін төмендеді.

Сонымен қатар қылмыс жасауға қатысқан кәмелетке толмағандардың басым бөлігі оқушылар болып отыр: 2013 жылы – 72,3%, 2014 жылы – 71,6% және 2015 жылы – 71,3%.

Қылмысқа қарсы күрес бойынша жұмыстың басым бағыттарының бірі есептегі контингентпен, әсіресе бұрын сотталған адамдармен профилактикалық жұмыстарды ұйымдастыру. Қабылданған профилактикалық шаралардың нәтижесінде бұрын сотталған тұлғалар тарапынан жасалған қылмыстардың үлес салмағы 2013 жылы 16,4%-тен 2014 жылы 13,6%-ға дейін төмендеді. 2015 жылы заңнамаға қылмыстық құқықбұзушылық туралы ақпараттар қайталап қылмыс жасаған адамдар соттылығы шешілген немесе өтелгеніне қарамастан есепке алынуын көздейтін өзгерістер енгізілуіне байланысты осы көрсеткіш өсті.

Сотталған адамдарға профилактикалық әсер етудің негіздері: әкімшілік қадағалау, шартты-мезгілінен бұрын босатылғандарды бас бостандығынан айыру орындарына қайтару және шартты жазалауды бостандығынан айыруға алмастыру болып табылады.

Жергілікті атқарушы органдармен бірлесе сотталған тұлғаларды жұмысқа орналастыру, сондай-ақ жаңа мамандықтарға оқыту бағытында жұмыстар атқарылуда.

Көшедегі криминогендік жағдайдың оң өзгеруі және көше қылмыстарының саны йғаны байқалады, олардың үлес салмағы облыстағы жалпы қылмыс саны 2013 жылы 20,4%-дан 2015 жылы 19,8%-ға дейін төмендеді.

Көше және басқа да қоғамдық орындарда криминогендік ахуалдың күрделілігі қоғамдық орындарда, көп қабатты үйлердің аулаларында орнатылған бейне қадағалау камералары желісін одан әрі дамытуды талап етеді.

2013-2015 жылдар аралығында облыста жол-көлік оқиғалары - 12,4%-ға, қайтыс болғандар - 1%-ға, зардап шеккендер 6,8%-ға төмендегені байқалады.

Жол-көлік оқиғаларының деңгейі 2013 жылы 31,4%-дан 2015 жылы 13,4%-ға дейін төмендеді.

35-кесте

Жол-көлік оқиғаларының көрсеткіштері

Интеграциялық процеске байланысты Қазақстан Республикасының ЕАЭО-на енуіне орай, облыс аумағынан өтетін транзиттік көлік құралдарының саны тез өсті (2014 жылы транзиттік көліктер 326,4 мың бірліктен 2015 жылы 992,4 мың бірлікке дейін).

автомобиль парктері санының өсуі көше-жол желісінің даму қарқынына әсер етуде. Жол қозғалысына қатысушылардың, әсіресе көлік құралдарын жүргізушілер тарапынан жол тәртібінің сақталуы төмен күйінде қалып отыр;

жергілікті маңызы бар жолдардың техникалық жағдайының өте нашарлығы, көшелердің тиісті деңгейде жарықтандырылмауы, жасанды жол бұдыры, жаяу жүргіншілер мен тротуар қоршаулары санының жеткіліксіздігі;

білім беру ұйымдарына бекітілген ювеналдық полиция қызметкерлері («мектеп» инспекторлары) жетіспейді. Облыс бойынша ювеналдық полиция қызметкерлерінің жалпы саны 48, ал облыс аумағында 389 орта жалпы білім беретін мектеп бар, онда 91,4 мың оқушы, 38 орта-арнаулы оқу орнында 20,5 мыңнан астам оқушы, 3 жоғарғы оқу орнында 26,8 мыңнан астам студент білім алуда;

ІІО-ға есепке қойылғанына қарамастан сотталған тұлғалар тұрғындарды жұмыспен қамту орталықтарына жолданады. Олардың ішінде жұмысқа орналастырылғандары санаулы, күн көріс қамы көп жағдайда қайта қылмыс жасауға әкеліп жатады;

көптеген көшелер мен көп қабатты үйлердің аулаларының жарықтандырылмауы ұрлық пен тонау қылмыстарының жасалуына ықпал етеді;

Аталған мәселенің шешімін табу үшін «мектеп» полиция инспекторлары лауазымдарының штат санын кезең-кезеңімен көбейту қажет, бұл оқушылар арасындағы құқық бұзушылықтардың алдын алу жұмыстарымен ертерек айналысуға мүмкіндік береді;

балалар мен жасөспірімдердің каникул кезінде бос уақыттарын ұйымдастыру, жаңадан сауықтыру лагерлерін, спорт залдар мен алаңдар құру бойынша белсенді жұмыстану қажет;

бұрын сотталған тұлғалар үшін жұмыс орындарына квота бөлу туралы кәсіпорындармен меморандум жасасу;

бұрын қылмыс жасаған тұлғаларды бақылауды қатаңдату, түзелу жолына түспегендерге қатысты әкімшілік қадағалау орнату, мерзімінен бұрын шартты түрде босатылған адамдарды бас бостандығынан айыру орындарына кері қайтару сияқты заңды түрде ықпал ету шараларын қолдану;

облыстағы елді мекендердегі көшелерді кезең-кезеңмен жарықтандыру бойынша жұмыстар жүргізу;

жүргізуші кадрларды даярлау жүйесін жақсарту;

жол қозғалысы ережелерін бұзушыларға қатысты жауапкершіліктерді қатаңдату;

техникалық жылдамдық өлшеуіш құралдары және «зияткерлік қиылыстар» желісін ұлғайту.

Ішкі істер органдары тарапынан құқық бұзушылықтардың алдын алу және қоғамдық қауіпсіздікті қамтамасыз ету бойынша қабылданған шаралар облыста қылмыстың деңгейін төмендетуге, азаматтардың конституциялық құқықтары мен заңды мүдделерінің сақталуын қамтамасыз етуге, құқық қорғау органдарына деген сенімін арттыруға ықпал етеді.

Бүгінгі таңда қоғам алдында тұрған көп прблемалардың бірі тұрғындардың денсаулығына және жалпы ұлттық қауіпсіздікке жаһандық қауіп ретінде нашақорлық және есірткі бизнесі болып табылады.

Облыста заңсыз есірткі құралдары айналымына байланысты қылмыстар саны азаюы байқалады. 2015 жылы облыс аумағында 136 есірткіге қатысты қылмыстар анықталды (соның ішінде 113 - есірткі саудасымен байланысты), 2013 жылмен салыстырғанда 2013 жылдың деңгейінен на 1,4%-ға аз (2013 жылы – 138, соның ішінде 113 - есірткі саудасымен байланысты, 2014 жылы – 133(108)).

Заңсыз есірткі айналымына байланысты тіркелген қылмыстардың үлес салмағы 2013-2015 жылдары тіркелген жалпы қылмыстар санына 1,2%-ды құрайды.

2015 жылы облыс бойынша 5 факт анықталды (2014 жылы – 11 факт), Ресей Федерациясы аумағынан ҚР мемлекеттік шекара арқылы контрабандалық есірткі әкелу бойынша 3 фактінің жолы кесілді (2013 жылы -1, 2014 жылы - 2).

2015 жылы есірткі құралдарының заңсыз айналымына байланысты қылмыс жасаған 73 тұлға ұсталды (2013 жылы - 69), соның ішінде 53 (72,6%) есірткі сатушы (2014 жылы - 52 есірткі сатушы).

Есірткі құралдарын тәркілеу көлемінің ұлғаюы байқалуда. Жалпы тәркіленген және заңсыз айналымға жіберілмеген есірткі көлемі 2014 жылы 2013 жылмен салыстырғанда 2,1 есеге ұлғайды (2013 жылы – 76,8 кг, 2014 жылы – 162,4 кг, 2015 жылы – 63,9 кг).

Есірткі құралдарын пайдаланатын тұлғалар саны кемігені байқалуда. Облыстық наркологиялық диспансерде есепте тұрған тұлғалар саны соңғы үш жылда 28,4%-ға немесе 2013 жылы 1029-дан 2015 жылы 736-ға дейін кемігенін көрсетеді (2014 жылы – 996 адам).

Нашақорлықпен және есірткі бизнесімен күрес бойынша жүргізілетін шараларға қарамастан есірткіге сұраныстың қысқармауы сияқты мәселелер шешімі табылмай отыр, ұйымдасқан есірткі қылмысы нысандарына қарсы күрестің жеткіліксіз тиімділігі; есірткі тұтынушылар жасының төмендеуі; есірткіден зардап шегетін тәуелді адамдарды емдеу және оңалту көмегінің жеткіліксіз дамуы; есірткіге қарсы профилактикалық алдын алудың жеткіліксіздігі.

Нашақорлыққа қарсы күресте орын алған проблемалар мен олардың өзектілігі нашақорлықтың алдын алуға және заңсыз есірткі айналымына қарсы тұру қызметін жүзеге асыратын мемлекеттік органдардың қолданыстағы шаралар жүйесін әрі қарай жетілдіру және ұтымды іске асыру қажеттігін көрсетуге мүмкіндік береді.
Инфрақұрылым

Байланыс және коммуникация

Байланыс – экономика мен қоғамның өспелі коммуникациялық қажеттілігін қамтамасыз ететін динамикалы дамушы өндірістік-шаруашылық кешен. Облыстың ЖАӨ саласының үлесі 2015 жылы 0,5%-ды құрады.

Телефон байланысы саласындағы «Қазақтелеком» АҚ-ның ұлттық операторы болып табылатын «Қазпошта» АҚ филиалы пошта байланысы саласындағы қызмет көрсету нарығында негізгі жабдықтаушы болып қалып отыр.

2015 жылы 445,6 млн. теңгеге пошта және курьерлік жұмыстарымен қызмет көрсетілді, байланыс қызметі – 6802,7 млн. теңге сомасында болып отыр, салыстырмалы бағаларының 3,9%-ға және 0,4%-ға 2014 жылдың көлемінен көп, сәйкесінше. Байланыс қызметі көлемінің көбеюі – Интернет желісі қызметі көлемінің (11,8%-ға) және басқа да телекоммуникация қызметінің (17%-ға) өсуіне байланысты болып отыр.

Интернет желісіне қосуды қамтамасыз ету бойынша желі байланыстарының дамуы озық қарқында. 4G технологиясы енгізілуде, ADSL, CDMA/EVDO, FTTH, 3G және WiFi сияқты технологияларды қолданумен Интернет желілеріне кеңжолақты қосылу желісі дамуда.

2015 жылы тіркелген Интернеттің абонент саны 46,2 мың бірлікті құрап, 2014 жылмен салыстырғанда 1,6%-ға аз. 2015 жылы жоғары жылдамдықты кеңжолақты қосылуды қолданумен тіркелген Интернеттің абонент саны 41,9 мың бірлікті (тіркелген Интернеттің жалпы абонент санының 100%-ы) құрады.

Соңғы жылдары байланыстың көрсететін қызмет құрылымы өзгерді. Интернет желілеріне қосылудың және ұялы байланыстың әр алуан түрлерінің енгізілуіне байланысты байланыс қызметінің жалпы көлеміндегі тіркелген телефон байланысының үлесі қысқаруда.

2014 жылмен салыстырғанда 2015 жылы телефон байланысының қалааралық және халықаралық қызметтері 13,3%-ға төмендеді және 628,3 млн. теңгені құрады (2013 ж. – 869,9 млн.теңге, 2014 ж. – 709,4 млн.теңге), жергілікті телефон байланысы – 8%-ға төмендеді және 1730,8 млн.теңгені құрады (2013 ж. – 1929,3 млн.теңге, 2014 ж. – 1869,1 млн.теңге).

Тіркелген телефон желілерінің саны 2015 жылдың аяғына 147,9 мың бірлікті құрады, бұл 2014 жылмен салыстырғанда 6,7%-ға төмен, соның ішінде тұрғындарда – 125,2 мың бірлік (8,2%-ға төмен). Ауылдық жерлерде тіркелген телефон желілерінің саны 50,7 мың бірлікті құрады. Тіркелген телефон желілерінің тығыздығы 100 адамға шаққанда 2015 жылы 23,4 бірлік құрады (2014 ж. – 25,2 бірлік).

Облыстағы ауылдық елді мекендердің 96,3% телефондандырылған.