104
4.17-сурет. Шарт. № 418 қадағасы
бар тежеу магистралінің үзілу сигнал
берушісінің электрлік сызбасы
Сонымен бірге, Р1 релесінің
катушкасына (локомотивтің әрбір
сериясына оның өзіндік сызбалық
нөмірі болады) ДДР тұйықталған
түйіспелері және оң жақ шағын
ауыстырып-қосқыштың
ДТЦ
тұйықталған түйіспелері арқылы
қуат беріледі. Іске қосылған Р1
релесі өзінің Р1/1 түйіспесімен
машинист
пультіндегі
«ТМ»
сигнал
шамының
тізбегін
тұйықтайды, ал ажырату Р1/2
түйіспесімен локомотивтің тартпа
режимін
басқару
тізбегін
бөлшектейді.
Қосымша
ажыратуды
тоқтатқаннан кейін КДР-гі қысым
құлдырайды, және ДДР түйіспелері ажыратылады. Дегенмен Р1
релесінің катушкасы өзінің Р1/1 тұйықталған түйіспелері арқылы қуат
алуын жалғастырады, диод және ДТЦ тұйықталған түйіспелер , яғни
пульттегі «ТМ» сигнал шамы жанып тұра береді.
Тежеудің 0,6...0,7 кгс/см
2
сатысын орындаған кезде локомотивтің
ТЦ-де 0,5 кгс/см
2
кем емес қысым ауытқуы пайда болады. ТЦ
каналындағы қысыммен сигнал берушінің оң жақ диафрагмасы 5 (4.16-
суретті қараңыз), серіппенің күшін баса отырып, сырық-итергішті 7
төмен жылжытады, және оң жақ шағын ауыстырып-қосқыштың ДТЦ
түйіспелері (4.17-суретті қараңыз) ажыратылады. Р1 релесінің
катушкасы қуатын жоғалтады, «ТМ» сигнал шамы өшеді, тартпаны
басқарудың электр тізбегі қалпына келеді.
Жол жүрудегі реттеуші тежеулерді орындаған кезде сигнал беру
шамы қысқа мерзімге жанады және сөнеді, бұл қадағаның дұрыс
жұмыс істеуін куәландырады.
Дегенмен, егер ТМ үзілуі локомотивке жақын болса, оның ауа
бөлгіші ТЦ-ны қысымның 1,0.1,2 кгс/см
2
мәніне дейін толтыра алады.
Сонымен бірге, сигнал беру шамы да қысқа уақытқа жанады және
сөнеді, бірақ тартпа режимін басқарудың электр тізбегі өшірілетін
болады, яғни бұл жағдайда ТМ тұтастығы бұзылуының жарықты
сигнал беруі жоқ болады.
4.8.КПЭ-99 электр тұйықтау клапаны
Электр тұйықтау клапандары электр тежеуішпен жабдықталған
локомотивтерде орнатылады және электрлік және пневматикалық
тежеуіштердің бір мезгілде іске қосылуын болдармауға арналған.
КПЭ-99 электртұйықтау клапаны (4.18-сурет) пневматикалық және
105
4.18-сурет. КПЭ-99 электрбұғаттау клапаны:
1 – қақпақ; 2 – поршень; 3, 5 – корпустың ауыстырып-қосқыш клапанының ершіктері; 4,
11 – ауысытыр-қосқыш клапандары; 6 – корпус; 7 – бітеуіш; 8 – электрлі-пнев-
матикалық бұранда; 9 – ТМ каналы; 10 – қақпақтың ауыстырып-қосқыш ершігі; 12 –
құрсау; 13 – итергіш; 14 – серіппе; 15 – реттеуші бұранда (төлке)
2
1
5
(2
2
3
)
электрлік бөліктерден тұрады.
Электрлік бөлігі электрлі-пневматикалық бұрандасын 8 білдіреді,
ол білігі және зәкірі бар катушкадан тұрады. Біліктің ішіне
орналастырылған сояуышта, екі клапан орнатылған – атмосфералық
(шығарушы) және енгізу, ол серіппемен жүктелген.
Пневматикалық бөлігі корпустан 6 және қақпақтан 1 тұрады. Кор-
пуста серіппемен жүктелген және резеңке манжетпен тығыздалған
_______________________________ 210 (217) _________________________
106
поршень 2 және серіппемен жүктелген, жоғарғы 5 және төменгі 3
ершіктері бар ауыстырып-қосқыш клапан 4 бар. Корпустың ауа
таратқышқа (немесе қосымша локомотивті теже кранына қарай), ТЦ
тежеу цилиндріне қарай бұрмасы және Ат1 атмосфералық шығуы бар.
Қақпаққа ершігі 10 бар ауыстырып-қосқыш клапаны 11,серіппемен
14 жүктелген итергіш 13 және өстік атмосфрелақы каналы Ат2 бар
құрсауға бұралған реттеу бұрандасы 15 (төлке) орнатылған.
Электрлі-пневматикалық бұрандаға ТМ тежеу магистралінің ауасы
жақындайды. Бұранданың 8 кернеулігіне немесе кернеусіздігіне қарай,
канал 9 не ТМ-мен (бұранданың енгізукалапаны арқылы) немесе
атмосферамен (бұранданың атмосфералық клапаны арқылы) байланыса
алады.
3 және 5 ершіктерінің арасындағы Т қуысы ТЦ-мен байланысады,
ал 2 поршеннің астындағы қуыс – электр тұйықтау клапанының
корпусындағы Ат1 атмосфералық шығысы арқылы атмосферамен
байланысады.
Жұмыс
істемей
тұрған
электрлік
тежеуіште
электрлі-
пневматикалық бұранданың 8 катушкасына кернеу берілмейді.
Сонымен бірге, канал 9 электрлі-пневматикалық бұранданың
атмосфералық клапаны арқылы атмосферамен байланысады. Төменгі
ауыстырып-қосқыш клапаны 11 серіппемен 14 (итергіш 13 арқылы)
өзінің ершігіне 10 қысылған – шеткі оң жақ қалыпта болады.
Поршеннің 2 астындағы қуыс атмосферамен Ат2 құрсау 12 және
реттеу бұрандамасының 15 өстік каналы арқылы байланысқан.
Ауысытырып-қосқыш клапан 4 өз серіппесімен төменгі ершікке
қысылған, 3 және 5 ершіктерінің атмосфералық шығыспен Ат1
байланысын жаба отырып.
Пневматикалық тежеуде ауа таратқыштан ауа, ауыстырып-қосқыш
калапанға 4 әсер ете отырып, оны төменгі ершікке лақтырады және
ауыстырып-қосқыш клапанының жоғарғы ершіктегі 5 саңылау арқылы
3 және 5 ершіктерінің арасындағы Т қуысқа және одан әрі ТЦ келіп
түседі.
Электрлік тежеуішті қосқан кезде электрлі-пневматикалвық
бұранда 8 қуаттанады және сығылған ауаны ТМ-нан канал 9 арқылы
ауыстырып-қосқыш клапанына 11 өткізеді, ол итергіштің 13
серіппелерін жеңе отырып, сол жаққа құрсаудың 12 тығыздамасына
тірелгенше жылжиды. Осының салдары поршеннің 2 астындағы
қуыстың атмосферадан Ат2 ажырауы және осы қуыстың каналмен 9
байланысуы болып табылады, ол бойынша ауа ТМ-нан поршеннің 2
астына келіп түседі. ТМ қысымының әсерінен поршень, ауыстырып-
қосқыш клапанды 4 жоғарғы ершікке қыса отырып жоғары жылжиды.
Мұнысымен ауаның ауа таратқыштан ТЦ-ға өту жолына кедергі
келтіреді және ТЦ-ның атмосферамен байланысуы ауыстырып-қосқыш
калапанының 4 төменгі ершігіндегі саңылау және электртұйықтау
клапанының корпусындағы атмосфералық шығыс Ат1 арқылы
Достарыңызбен бөлісу: |
