Г. Д. Рыскелдиева М. Т. Иманбаева С.Қайыпжанқызы


Қасым Аманжоловтың «Өзім туралы» өлеңіне талдау



жүктеу 2,37 Mb.
бет12/171
Дата06.04.2023
өлшемі2,37 Mb.
#42035
1   ...   8   9   10   11   12   13   14   15   ...   171
МҰҒАЛІМ КІТАБЫ,8-сынып ӘДЕБИЕТ

Қасым Аманжоловтың «Өзім туралы» өлеңіне талдау
Тақырыбы: өмір жайлы толғаныстар
Идеясы: Ақынның өмір сүрудегі мақсаты, өз өміріне берген есебі. лирикалық кейіпкер құмарлықпен тілеу тілеп, алдынан жақсылық күтеді. Ол артында өлмейтін сөз қалдырғысы келеді. Ақынға өзек болған мол мұра – өз өмірінен жиған-тергендері. Өмірге талай Қасымдар келеді, әр Қасымның өз көрер соқпағы, соңынан қалдырар ізі бар.
Жанр түрі: философиялық лирика, себебі бұл өлеңде пәлсапалық ой басым. Адамдардың бірін-бірі түсінуінде кереғар ұғымдар бар, сондықтан біреуге аспандағы асыл, енді біреуге-жұртта қалған жасық. Мекен кең, дүние жалт-жұлт еткен. Арпалысқан ала құйын заманалар, арбасқан дүниені түсіну оңай емес. Бір арнаға түскен өмір жоқ.
Шумақ: 26
Тармақ: 106
Бунақ: 3 бунақты
Өзге емес, //өзім айтам //өз жайымда,//
Жүрегім //жалын атқан// сөз дайында.//
Тереңде //тұнып жатқан// дауыл күйді //
Тербетіп,// тулатып //бір қозғайын да... //
Буын саны: 11 буынды
Ұйқас түрі: қара өлең ұйқасы (ааба)
Өкінбен мен де бір күн өлемін деп, а
Өкінем ұқсата алмай келемін деп. а
Күніне жүз ойланып, мың толғанам, б
Өзіммен бірге өлмесін өлеңім деп. а
Тіл байлығы:
Антоним: қайғыру – сүйіну
оңды – солды
Синоним: жерім, елім.
дүние, өмір, кең мекен.
дос, жолдас.
Идиомалық тіркестер: жалын атқан, тұнып жатқан, алақұйын заманалар, адамзат сапарының, жүз ойланып, мың толғанам, өмірдің алтын сарай аспанына, от өмірім, ақылдың алтын оты, өлеңнің өткірі, сұңқар үнім т.б.
Көркемдегіш құралдар:
Теңеу: Торқадай жамылып ап топырағын, Өлеңін бөбегіндей әлдилеген. Серінің семсеріндей сертке таққан, Тоқтамас өмірімнің сағатындай, Жалт беріп жоғалар ма нажағайдай ,Мерт болған балапанның қанатыңдай? Өртке тиген дауылдай өлеңімді.
Эпитет:
Тымырсық түнек болсаң – дұшпаныңмын,
Ақ көңіл адал болсаң – сырласыңмын.
Ежелден еркебұлан Қасым едім,
Бұлқына тасып едім, басып едім.
Метафора:
Мен қалған бір атаның ғасырымын.
Біреуге жұртта қалған жасығымын,
Біреуге аспандағы асылымын.
Екі көз – екі жүлдыз маңдайдағы,
Гүрілдеп жалын атқан кеудем – көрік,
Жүзім – жаз, көңілім – көктем, кең пейілді,
Сөзім – жыр, лебізім – күй, ерке едім,
Берейін өмірімнен өлең жасап
Метонимия:
Жақсының жүрегіне ғашық едім.
Гипербола:
Көңлімде көл жасаман тамшыменен.
Символ:
Жаңғыртып жер сарайын сен келгенде,
Көрпемді мен жатармын қырда қымтап.
Кейіптеу:
Жүзінде кәрі жердің әжімі көп,
Жақыным, жүрегімнің досы өлеңім.
Қиялым қақты қанат ерте менің.

жүктеу 2,37 Mb.

Достарыңызбен бөлісу:
1   ...   8   9   10   11   12   13   14   15   ...   171




©g.engime.org 2024
әкімшілігінің қараңыз

    Басты бет
рсетілетін қызмет
халықаралық қаржы
Астана халықаралық
қызмет регламенті
бекіту туралы
туралы ережені
орталығы туралы
субсидиялау мемлекеттік
кеңес туралы
ніндегі кеңес
орталығын басқару
қаржы орталығын
қаржы орталығы
құрамын бекіту
неркәсіптік кешен
міндетті құпия
болуына ерікті
тексерілу мемлекеттік
медициналық тексерілу
құпия медициналық
ерікті анонимді
Бастауыш тәлім
қатысуға жолдамалар
қызметшілері арасындағы
академиялық демалыс
алушыларға академиялық
білім алушыларға
ұйымдарында білім
туралы хабарландыру
конкурс туралы
мемлекеттік қызметшілері
мемлекеттік әкімшілік
органдардың мемлекеттік
мемлекеттік органдардың
барлық мемлекеттік
арналған барлық
орналасуға арналған
лауазымына орналасуға
әкімшілік лауазымына
инфекцияның болуына
жәрдемдесудің белсенді
шараларына қатысуға
саласындағы дайындаушы
ленген қосылған
шегінде бюджетке
салығы шегінде
есептелген қосылған
ұйымдарға есептелген
дайындаушы ұйымдарға
кешен саласындағы
сомасын субсидиялау