DOS түралы негізгі мәліметтер.
MS-DOS жүйесінің командалары.
Қысқаша теориялық мәліметтер
DOS деген сөз дискілік операциялық жүйе дегенді білдіреді, MS - операциялық жүйені жасаған Microsoft фирмасы атының қысқартылуы.
Файл туралы түсінік
Магниттік дискідегі, не басқа информация сақтуға арналган компьютерлік жабдықтағы информация сақталатын атауы бар орынды файл деп атауға болады.
Файл деп – атауы бар, өңдеуге логикалық байланыспен магниттік дискіде жазылған біртектес информация жиынын айтады.
Файл атауы файл атынан және файл кеңейтілуінен тұрады. MS-DOS жүйесінде файл аты (filename) 8 таңбадан, кеңейтілуі (filename extension) 3 таңбадан аспауы керек.
MS-DOS жүйесінде файл және каталогтың аттары тек латын әріптерімен жазылады.
Файлдың аты және кеңейтілуі арасына нүкте белгісі қойылады. Мысалы: sys.com, io.sys.
Каталог немесе директорий – белгілі бір ортақ қасиеттеріне қарай магниттік дискіде бір-бірімен қатар орналастырылған бір топ файлдар, папкалар тізіміне қойылған атау.
Түпкі каталог деп – A:\, C:\, D:\ дискілерінде орналасқан, немесе басқа каталогтардың ішіне жатпайтын, ең жоғарғы деңгейдегі негізгі каталогты айтады.
Түсініктеме: Пішім (формат) – команданың жазылу ережесін көрсетеді. Command.com файылының құрамына кіретін командаларды ішкі команда деп, калған командаларды сыртқы деп атайды.
Командалар:
VER - MS-DOS жүйесінің версиясын экранға шығару командасы (ішкі);
DATE – экранға ағымдық датаны шығару командасы (ішкі);
TIME - экранға ағымдық уақытты шығару командасы (ішкі);
CLS – экран тазалау командасы (сыртқы);
Екпінді дискіні ауыстыру үшін:
1) C:\> жүйелік шақыру жолында диск енгізгіштің атын білдіретін әріпті қос нүктемен теру;
2) ENTER пернесін басу. Мысалы: C:\>A: <ENTER>
FORMAT – дискілерді форматтау командасы (сыртқы);
DISKCOPY – дискетті көшіру командасы (сыртқы);
DIR [диск:] [жол\] [файл аты] - каталог мазмұнын көру командасы (ішкі);
Мысалы: DIR D: student\*.txt экранға мәтіндік файлдардың аттарының тізімін шығарады;
DIR/W - информацияны қысқа түрде бағаналап шығарады;
DIR/O - экранға информацияны реттеп шығарады;
MD [диск:] [жол\] [каталог аты] – каталог құру командасы (ішкі);
Мысалы: C:\> MD D: GRUPPA\ - D дискіде GRUPPA деген каталог құрылды;
CD [диск:] [жол\] [каталог аты] – басқа каталогқа көшу командасы;
Мысалы: C:\> CD D: GRUPPA\
C:\ GRUPPA> - түбір C диск каталогынан GRUPPA каталогына көштік;
COPY [диск:] [жол\] көшірілетін файл аты [диск:] [жол\] көшірме файл аты - мәтіндік файлды көшіру командасы;
TYPE [диск:] [жол\] [файл аты] – экранға файл мазмұнын шығару командасы;
REN [диск:] [жол\] 1 аты 2 аты – файлдың 1-ші атын 2-ші атқа өзгерту командасы;
RD каталог аты – каталогты өшіру командасы; (Ескерту: MS-DOS – та тек бос каталогты өшіруге болады);
DEL файл аты - файлдарды өшіру командасы.
Тапсырма
student каталогына өз тобыңыздың атымен бума құрыңыз.
Сол буманың ішінде нұсқа бойынша келесі каталогтар тұтағын құрыңыз.
Бақылау сұрақтар:
Жүйелік датасын және уақыттың экранға шығару үшін қай команда қолданылады?
Қандай команда экранды тазартады?
Экранға DOS версияны шығару үшін қандай команда қолданылады?
DOS бағдарламаны шақыру түрін өзгерту үшін қандай команда қолданылады ?
Дискті қалай ауыстырады?
Каталогка қалай өту болады?
Каталогтің ішінің қалай қарастыру болады?
Каталогты жасау үшін қандай команда қолданылады?
Текстік файлды жасау үшін қандай команда қолданылады?
Файлдың атын өзгерту үшін және файлды орын алмастыру үшін қандай командасы қолданылады?
Каталог пен файлды жою үшін қандай команда қолданылады?
Файлға немесе каталогка толық жолы қалай көрсетіледі?
№14 практикалық жұмыс
NC экраны. NC каталогтар мен файлдар құру.
Жұмыс мақсаты - MS DOS ОЖ-нің Norton Commander қабықшасының сыртқы түрімен және F1, F3, F4, F7 қызметтік клавишаларының әрекеттерімен танысу.
Қысқаша теориялық мәліметтер
Norton Commander (авторы Питер Нортон) - қолданушының операцияшық жүйемен жұмысын жеңілдетуге арналған операциялық қабықша программасы.
Norton Commander (NC) жұмыс столындағы жарлық арқылы жұмысқа қосылады. Немесе орындалушы NC.EXE файлынымен іске қосылады
Экран екі панельден тұрады. Бір панельдің тақырыбы ерекшеленген болады. Бұл - белсенді панель.
Панельдер тақырыбында ағымдық каталог пен диск аты көрсетіледі. Панельдердің теменгі жағында командалық жолда MS-DOS шақыруының белгісі бар, онда командалар енгізуге болады. Төменгі жолда функционалдық пернелердің қызметі көрсетілген.
Ағымдық деп - қазір жұмыс істеп жатқан каталог немесе диск аталады.
Жоғарғы деңгейдегі негізгі каталогқа өту үшін –курсор рамкасын панельдердің жоғарғы жағындағы екі нүктеге “..” қойып <ENTER> - басылады.
Белсенді панельдің бір жолы курсор рамкасымен ерекшеленген. Курсор рамкасын (↑, ↓, →, ←) немесе End, Home, PgDn и PgUp клавишаларымен қозғалтуға болады.
Функционалдық пернелердің қызметі:
F1 - көмек - экранға NC анықтамасын шығарады;
F2 – шақыру - экранға қолданушы менюін шығарады;
F3 – оқу - экранға файл мазмұнын шығарады; Одан шығу үшін F10 немесе Esc.
F4 – түзету -экранға файлды NC редакторында мазмұнын түзетуге шығарады;
F5 - көшіру - файл немесе каталогты көшіреді;
F6 - aт өзгерту - файл және каталогтың атын өзгертеді немесе баска жерге орнын ауыстырады;
F7 – каталог - жаңа каталог кұруға қолданылады; Экранда каталогтың атын сұрайтын диалогтық терезе шығады. Esc клавишасымен жұмыстан бас тартуға болады. Ішкі каталог жасау үшін, каталоггқа кіріп, F7 клавишасын басу қажет..
F8 - өшіру - файл немесе каталогты дискіден өшіреді;
F9 - меню шығару - NC бес бөліктен тұратын бас меню жолы шығады: Left (солжақ), Files (файлдар), Commands (командалар) Options (опциялар), Right (оң жақ);
F10 - шығу - NC жұмысын аяқтайды.
Панельдерді басқару
Панельдерді басқаруға арналған клавишалар конфигурациялары:
TAB – басқа панельді белсенді етеді;
Ctrl+O – екі панельді де экраннан алып тастау немесе шығару.
Ctrl+P - экраннан белсенді емес панельді алып тастау немесе шығару;
Ctrl+U – панельдердің орнын ауыстыру;
Ctrl+F1 – сол жақ панельді экраннан алып тастау немесе шығару.
Ctrl+F2 - оң жақ панельді экраннан алып тастау немесе шығару.
Ctri+Q – ағымды (курсор тұрған) каталогтың мазмұнын, көлемін көрші панельде көрсетеді;
Ctri+L – C дискісіндегі, жедел жадыдағы информацияның, қалған бос орынның көлемін көрші панельде көрсетеді;
Home – курсорды панельдің ең бірінші жолына жедел ауыстырады;
Alt+F1 - сол жақ панельде дискіні ауыстыру;
Alt+F2 - оң жақ панельде дискіні ауыстыру;
Кез келген каталогқа кіру үшін, сол каталогқа курсор рамкасын қойып, Enter клавишасын басу қажет.
Каталогтан шығу үшін панельдің жоғары жағындағы ".." жолына барып, Enter клавишасын басу қажет.
Текстік файл жасау үшін Shift+F4 клавишалары басылады. Шыққан терезеде файлдың атын жазып, Enter басу қажет.
Alt+F10 –каталогтар ағашын шығарады. Ол арқылы басқа каталогқа тез өтуге болады.
Зертханалық жұмыс.
Диск таңдау тәртібі:
Дискетаны А: диск қозғағышына салыңыз;
Alt + F1 – пернелерін қатар басу (Alt пернесін басып тұрып F1 басыңыз!);
Курсормен А: дискісін таңдап –ді бассаңыз, А: дискісінің мазмұны сол жақ панельде шығады;
Оң жақ панельде А: дискісін таңдау тәртібін дәптерге жазыңыз.
Каталог құру тәртібі:
Ескерту: Міндетті тұрде, құрылатын каталогтың орыны: диск оның ішіндегі каталог ағымды болуын ұмытпаңыз!
Мысалы: Түпкі А:\ дискісінде CLASS деген атпен каталог құрайық.
Дискетаны А: диск қозғағышына салыңыз;
Кез келген панельде А: дискісін таңдаңыз (А: дискісі ағымды болғанына көз жеткізіңіз);
F7 - функционалды пернені басыңыз;
Экранға шыққан «Создание папки» диалогтық терезеде CLASS сөзін теріп -ді басыңыз;
CLASS каталогына кіру (ағымды ету) үшін: курсорды CLASS сөзіне қойып -ді басыңыз;
Панельдің тақырыбында ағымды CLASS каталогының жолы: A:\CLASS тұрғанына көз жеткізіңіз!;
CLASS каталогының ішінде өз есіміңізбен атап ішкі каталог құрыңыз (Ескерту: каталог аты 8 символдан аспайтынын ұмытпаңыз!);
Мәтіндік файл құру тәртібі:
Өз есіміңізбен аталған ішкі каталогқа кіріңіз;
Shift +F4 - пернелерін қатар бассаңыз «Редактор» (“Edit”) деген диалогтық терезе пайда болады;
Диалогтық терезеде, құрылатын файлдың атын: Adres.txt деп теріп -ді басыңыз. NC программасының редакторының терезесі ашылады. Терезенің тақырыбында құрылатын файлдың атын және директориясын көресіз: A:\CLASS\Adres.txt. Редактор терезесінің төменгі жағында фунционалдық пернелер қызметтері көрсетілген;
Орыс әрпіне ауысып, өзіңіздің тұрған мекен жайыңыздың адресін теріңіз;
F2 – функционалды пернесін басып жазылған мәтінді сақтаңыз;
Esc - пернесін басып NC программасының редакторынан, панельге шығасыз;
Құрылған Adres.txt файлының мазмұнын көру үшін, курсорды файл атына қойып F3 пернесін басыңыз. Панельге Esc – пернесімен шығасыз;
Құрылған Adres.txt файлының мазмұнын түзету үшін, курсорды файл атына қойып F4 пернесін басыңыз. Панельге Esc – пернесімен шығасыз;
Adres.txt файлының мазмұнын толықтырып қайта сақтаңыз. Мазмұнын мұғалімге көрсетіңіз.
Файлды,каталогты жою тәртібі:
(А:\ дискісін тазарту) Ескерту: NC – де файлмен каталогты жоюдың айырмасы жоқ.
Міндетті тұрде панельдің біреуінде А:\ дискісі ағымды екеніне көз жеткізіңіз!
CLASS каталогына кіріңіз;
Өз есіміңізбен аталған ішкі каталогқа кіріңіз. Курсорды Adres.txt файл атына қойыңыз;
F8 - өшіру функционалды пернесін басыңыз. Файлды жою туралы диалогтық терезе шығады;
Шыққан диалогты мұқият оқып, курсорды «Удалить» сөзіне қойып –ді бассаңыз Adres.txt файлы жойылады;
Осы тәртіппен ішкі және сыртқы CLASS каталогтарды жойыңыз;
C:\ дискісіне көшіңіз.
Тапсырма:
"Norton Commander" іске қосыңыз.
Экранның сыртқы түрін қараңыз.
Курсор рамкасын панельдің соңғы жолына, одан соң алғашқы жолына қойыңыз.
Курсорды файлдың атына, одан соң каталогтың атына қойып, қалып-күй жолының қалай өзгеретініне назар аударыңыз.
Басқа панельді белсенді етіңіз.
Панельдерді басқаруға арналған клавишаларымен экранның сыртқы түрін өзгеріңіз.
а) екі панельді де экраннан алып тастап, қайта шығарыңыз.
б) экраннан белсенді емес панельді алып тастап, қайта шығарыңыз.
в панельдердің орнын ауыстырыңыз;
г) сол жақ панельді экраннан алып тастап, қайта шығарыңыз.
д) оң жақ панельді экраннан алып тастап, қайта шығарыңыз.
е) оң жақ панельде дискіні ауыстыру;
ж) сол жақ панельде дискіні ауыстыру;
NC анықтамасын шығарып, мына тақырыптамен танысыңыз:
а) "Сведения о Norton Commander",
б) "Информация о системе",
в) "Обмен панелей",
г) "Вкл/Выкл панелей",
д) "Редактирование файла",
е) "Просмотр файла".
student каталогында өз тобыңыздың каталогын жасаңыз.
Берілген нұсқа бойынша каталогтар ағашын құрыңыз.
ZAKON
KODEKS
SYD
DELO
DELO_1
ISK
YSTAV
ZAKON
KODEKS
SYD
DELO
DELO_1
ISK
YSTAV
Каталогтар ағашының схемасын қараңыз..
Текстік файлдар жасаңыз:
а) KODEKS каталогында - a1.txt және a2.txt
б) DELO каталогында - a3.txt және a4.txt
в) ISK_3 каталогында - a5.txt және a6.txt
г) PYNCT каталогында - a7.txt және a8.txt
д) SYD каталогында - a9.txt және a10.txt
Жасалған файлдарды қарап, әрбіреуіне бір сөзден қосыңыз.
Norton Commander-ден шығыңыз.
Бақылау сұрақтар:
Как осуществляется запуск и завершение работы с программой Norton Commander қалай қосылады және қалай жұмыс аяқталады?
NC экранның сыртқы түрін сипатаныз .
NC ішінде қандай тақтасы белсенді болып табылады?
Файлдарының сипатаммалары тақтаның қай жеріне орналысқан?
тақтаның басқару пернелерін аттандар?
NC бағдарламасында анықтаманы қалай көруге болады?
Текстік файлды және каталогты қалай құруға болады?
Файлды қандай функционалды пернелер арқылы өзгертуге болады?
9 Файлдарды және каталогтарды қандай функционалды пернелер арқылы көшіруге, орын ауыстыруға, атын өзгертуге, жоюға болады?
Файлдарлы көшіргенде, орын ауыстырғанда, атын өзгерткенде және жою кезінде не болып қалады?
Тақырып ГРАФИКА ЖӘНЕ ИНТЕРНЕТ
№15зертханалық жұмыс
Желіні икемдеу. Бумаларға және файлдарға қатынау орналастыру, желілік дискті қосу және оның ішінде қажетті ақпаратты табу.
Мақсаты: Студенттерді дүние жүзілік Интернет желінің ресурстарын қолдануға үйрету, білген білмдеріді жүйелеу және практикалық дағдыларды бекіту. Әртүрлі тапсырмаларды орындау үшін керек ақпаратты іздестіру арқылы дағдыларды дағдыландыру
Қысқаша теориялық мәліметтер.
Қазіргі кезде ірі, орта тіпті кішкене кәсіпорындарында компьютерлерді жергілікті желілерге қосады. Бірақ, бір-бірімен желілерді бір желілге қосатын желі бар, бұл желіні Интернет деп атайды. Интернет – бұл компьютерлердің ауқымды желісі,қашықтағы компьютерлермен, электрондық поштамен, хабарландыру тақтасымен, мәліметтер қорымен және пікірталас топтармен жұмыс жасауға мүмкіндік беретін өзара байланысқан компьютерлік желілердің жиыны.Интернетке арнайы бір берілген байланыс каналмен(белгіленген сызығы деп аталады), не модем(компьютерлік ақпаратты телефон желісі арқылы қабылдауға жіәне жіберуге мүмкіндік беретін құрылғы) және провайдер(интернет қызметтін ұсынушы фирма) арқылы қосылады. Бұл жағдайда Фирма провайдер Internet желіге қатынау қамтамасыз етеді, электронндық поштаның жеткізуне және сақтауына жауап береді.
Браузер интернет желісі бойынша навигация және веб-қорларды қарау бағдарламасы Интернеттегі файдарды сұратуға және қарауға мүмкіндік береді. Мысалы, Microsoft Internet Explorer, Netscape Navigator. Internet-ке жіберілетін және Internet компьютерлерден кез келген апараттық платформадан және әртүрлі бағдарламалық жасақтау үшін алынатын мәліметтерді бір мағнада түсіну үшін кезкелген ауқымды Internet желіде бірлік мәліметтер алмасу стандарт бар болады- протокол TCP/IP . Internet желіге қосылу үшін:
Компьютерді қандай да бір Дүние жүзілік желінің торабына қосу
IP –адресін тұрақты немесе уақытша негізінде алу ;
Бағдарламалық жасақтау орнату және икемдеу
Физикалық қосылуы белгіленген немесе коммутирленген болады. Егер ұйымдарға қажетті түрде мәлімметерді үлкен көлемінде жіберу керек болса, онда белгіленген қосылу қолданылады.Сызықтардың типтен (бит секундаға өлшенеді) өткізгіш қабілеті тәуелді. Белгіленген қосылуға коммутиріленген қосылуы қарама қарсы, өйткені оның қосылысы –уақытша болып табылады. Ол арнайы белгіленген байланыс сызықтар керек етпейді және телефон желісі арқылы іске қосылуы мүмкін.Телефон желісі өткізгіштік аздығымен қабілетімен сиппаталады.Телефон желісі цифралық сигналдарды жіберуге арналмаған, сондықтан компьютердін цифралық сигналын телефонмен жіберуге болатын аналогтық сигналдарға түрлендіредтін арнайы құрылығы –модем бар болады. Интернетті қосу үшін Удаленный доступ к сети (Мой компьютер + Удаленный доступ к сети + Новое соединение) бағдарламаны дұрыс орнату керек.. Бірінші рет қосқанда қызмет ететін жеткізуші қандай мәліметтерді енгізу керегін міндетті түрде хабарландыруы қажет:
Қосылу бойынша жасалатын телефон нөмірін;
Пайлаланушының аты-жөнің (login);
Пароль (password);
IP –DNS. сервердін адресін
Программаны орнату үшін өз IP –адрес енгізуге болмайды, провайдер сервері оны автоматтық түрде жұмыс жұргізілетін уақытында белгілейді.
Жаңа жасаған косылу бойынша екі рет шерту керек, сонда терезе ашылады, оған login және password енгізу керек. Модем номерді теру бастайды, байланыс орнатылған соң, есеп тақтасының сол жағында терезе пайда болады.Оның ішінде сервер косылуы қандай жылдамдықпен болып жатканың хабарлайды.Енді браузер- бағдарламаны керек. Internet бірінші беттін жүктейтін парағын –үй бетті деп аталады.Терезенің жоғарғы жағында жүктелінетін парағының тақырыбы енгізілген, төменде тізім-жолы, оның ішіне Web-беттелердің адрестерін енгізуге болады  . Web-беттін – арнайы танбалаған, тексттік файл. Язык, с помощью которого разработчик создает Web-бетті жасаушы белгілі бір тілмен жасайды – HTML-гипремәтінді белгілеу тіл деп аталатын. Демек бет гиперсілтемелерден тұрады(гиперсілтеме көк түспен астынан сызу бар мәтін түрінде көрсетілген), оларды шертіп басқа байланысқан Web-беттерге өту мүмкін., Бір ұйымға, бір тақырыбына, бір тұлға жататын сондай Web-беттердің байланысқан жиынтығы Web-сайт деп аталады. Internet ішінде жұмыс істеген кезінде негізгі мәселе келесі беттінін шығуының ұзақ тосуы болып табылады. Өте жүктелген серверде беру жылдамдығы оң- ға дейін түседі. Егер байланыс тұрып қалса, оны жаңарту талпыну мүмкін ( Обновить  батырмасы MS Internet Explorer бағдарламада). Сайтын ішінде Назад  және Вперед  батырмалар көмегімен жылжу мүмкін. Стоп батырмасы арқылы жана бетті жүктелу процессін тоқтату болады.. Домашняя страница  батырмасы бастапқы беттің көрсетеді.
Кез келген Internet торабының адресі домендік принцип арқылы жасалынады. Жоғарғы деңгейдің домені– оң жағындағы, регионды көрсетеді. (kz- Қазақстан, ru – Ресей т с.с.). және жоғарғы деңгейдегі дөмен ретінде келесі com – коммерциялық ұйымдар, edu – білім беретін , net – желілік ресурстар үшін қолданылады
Екініші деңгейдегі домен ретінде провайдер –фирманың атын қолдануға болады. Серверде файлға жолын кәдімгедей тұра слэш қолдану арқылы беріледі.
Желіде керек мәліметтерді қалай табуға болады?
Қазіргі кезде Internet те мыңдаған торабылар бар болады, олардың ішінде миллиондаған құжаттар сақталып жатыр, бұд жағдайда Internet те жемісті жұмыс істеу үшін бола алмайды, сондықтан арнайы Internet іздестіру жүйелері жасалған болды. Осындай жүйелер бірнеше секундта керекті құжатты іздестіру тақырып бойынша мыңдаған беттерден таба алады.
Кейбір іздестіру жүйелерде іздестіруден берілген сөзді қосатын және шығаратын белгілер қоланылады.
Ақпаратты тиімді іздеу үшін қажетті түрде:
Керек ақпаратты максималды түрде нақтырақ сформулировать;
Іздестіру тақырып бойынша басты сөздерді белгілеп, кең мағынада қолданатын сөздерді алып тастау;
Іздестіру жүйені таңдау;
Дайындалған басты сөздерді қолданып, іздеу жүргізініз.Егер ақпаратын көлемі үлкен болса, қосатын және шығаратын шарттарды қолданып, басты сөзді нақтырақ көрсетініз;
Кітаптарді, мақалалар және басқа құжаттарды іздегенде белгілі атаун тырнақшаға орнатыныз.
Орыс тілдегі іздестіру жүйелерді қарастыру
Rambler(www.rambler.ru) іздестіру жүйесі әйгілі болып табылады. Бұл жүйеде логикалық оператормен бірге қосатын және шығаратын шарттарды қолдануға болады.
Аппорт (www.aport.ru) іздестіру жүйесі – жаңартылған жүйеде іздеу жасағанда + және -. операторларын қолдануға мумкіндік береді.
Yandex (www.yandex.ru) тағы да перспективалық іздестіру жүйесі.
Интернет қызметтері Бұл қарым қатынастарға қызмет ыңғайлы және сенімді болып табылады, бірнеше секундта хат кезкелген жеріне тез келеді. Оның жасақтанумен арнайы пошталық сервердері айналасып жүреді. Пошталық сервердері клиенттерден хабарландыруларды алып адресаттардын пошталық серверлерге тізім арқылы жібереді, сонда хабарландырулар қорланады .Адресат пен пошталық сервер арасында байланыс жасалған соң, адрессатың компьютерге автоматтық түрде түскен хабарландырулардын беру басталады. Электрондық поштамен жұмыс істеуге арналған бағдарламалары көп. Ең белгілі Microsoft Outlook Express, The Bat!.
Outlook Express терезесі үш бөліктерге бөлінген : сол жағында бумалардын тізімі,жоғарғы оң жағында – хаттардың тізімі, төмендегі оң жағында – хаттын тандалған мәтіні. Окымалған хаттарды жабық хат түрінде және қаралау қаріппен белгілейді. Қажетті емес хатты жоюға болады, ол үшін Delete батырмасын басу керек. Тағы сол сияқты Входящие бумалар (келген хаттар), Исходящие бумалар(жазылған бірақ жіберілмеген хаттар), Отправленные( жіберілген хаттар) бар болады..
Хаты жіберу үшін саймандар тақтасынан Отправить сообщение батырмасын басыныз Осы терезде келесі өрістерді толтырыныз.
Кому (кімге)– адресаттың электорндық поштаның адресі көрсетіледі;
Копия (көшірме) –сіз хаттың көшірмені жіберетің басқа адресаттың адресі;
Тема (тақырып) – хаттың тақырыбының қысқаша атауы;
Терезенің төменгі жағында хаттың мәтінді жазып, Отправить батырмасын басыныз.Хатты электрондық пошта арқылы алып, алыстағы компьютерден өшіруге және автоматтық режимде хаты қарастыруға болады, бұл хат Входящие бумасында орналыстырады. Автоматтық режимде хатты алдын ала дайындау болады.
Хатты жібергенде оған файлды қосу мәселесі жие болып тұрады.(открытка, сүрет, фотосүрет т.с.с.). Сол үшін хатты жазып Вставить файл скрепка- батырмасын шертіп, дискіде керек суретті, бағдарламаны т.с.с. табып екі рет оған шертініз.
Web-беттерің жасау. Internet –World Wide Web (WWW) қызметі ен әйгілі болып табылады.. World Wide Web – Web-серверларда сақталып, миллиондаған өзара байланысқан электрондық құжаттардан тұратын бірлік ақпараттық кеңістік.Web-бетті қарапайым жасау тәсілі – оны мәтіндік Word процессорде жасау .
Қарапайым мәтіндік құжатты жасау қажет: тақырыбын, қажетті мәтінді және түсіндіретін жазбаларын, суреттерді енгізу керек. Сосын құжатты HTML форматта сақтаныз (Файл + Сохранить как- тип файла +Документ HTML).
Әрі қарай мәтінді гиперсілтемелерді енгізуге керек. Оны жасау үшін мәтінің немесе суреттін бөлігін белгілеп Вставка – Гиперссылка командасын таңдау керек.
Тапсырма:
Компьютердің желілер протоколдарының күйге келтіру қалыбын тексерініз. Ол үшін басқару тақтасын ашыныз, «С».компьютерініз қанадай адаптер көмегімен Internet-ке қосылған? Компьютердің – IP-адресы қалай орыналасқан?
Серверде (www.mail.ru, www.mail.kz) өз электронды E-mail адресін жасаныз.
Электрондық пошта арқылы мәтіндік хаты жазып, белгілі адрес бойынша жіберініз. Келген хатқа (хабарлама) жауап берініз.
Келген хаты пошта жүйеде жеке бумада сақтаныз.
Телеконференций тізімін қарастырыныз. Білім телеконференцияға (мысалы, relcom.education) жазылыныз. Оған текстік хабарлама. жіберініз
Сіздің университеттің ресми серверге http://www.psu.kz браузер бағдарлама көмегімен қосылыныз. Оның ресурстармен танысыныз.
Кез келген іздестіру жүйесін қолданып өз варианттмен белгілі бір тақырып бойынша ақпаратты іздестірініз.
Вариант 1. Преступления и его состав.
Вариант 2. Дееспособность граждан.
Вариант 3. Договорное право.
Вариант 4. Правоохранительная деятельность таможенных органов.
Вариант 5. Закон о пошлинах.
Вариант 6. Административное принуждение.
Вариант 7. Криминалистика.
Вариант 8. Конституция – основной закон государства.
Вариант 9. Семейное право.
Вариант 10. Трудовые споры и их разрешения.
Вариант 11. Антимонопольные законы.
Вариант 12. Административные правонарушения.
Вариант 13. Защита прав потребителей.
Вариант 14. Организованная преступность.
Вариант 15. Коррупция. Методы борьбы с коррупцией.
Табылған ақпаратты сіздің компьютерге өз бумаға
http://chat.ru адрес бойынша чатқа қатысыныз
Бақылау сұрақтар:
Қандай желілер ауқымды деп аталады
Internet желінің құрлымы қандай?
Протокол деген не?
Internet қандай сервис түрлерін ұсынады?
E-mail деген не? Телеконференции USENET? WWW?
Internet- адрестің доменддік формасының құрылымы?
Электрондық адрестің құрылымы қандай?
Браузер деген не?
HTML деген не?
Web-страница Web-сайт айырмашлықтары неде?
HTTP деген не?
Қолданылатын әдебиеттер тізімі
Информатика: Практикум по технологии работ на компьютере: Учебное пособие для вузов / Под ред. Н.В. Макаровой. – М.: Финансы и статистика, 1997
Информатика: Учебник для вузов / Под ред. Н.В. Макаровой. – 2-е изд. – М.: Финансы и статистика, 1998
Алферов А.П. Информатика для начинающих пользователей: Учебное пособие. – Ростов на Дону: Феникс, 1996
Могилев А.В. и др. Информатика: Учебное пособие для студентов пед. вузов / А.В. Могилев, Н.И. Пак – М.: Академия, 1999
Информатика: Учебник / Под ред. Н.В. Макаровой. – 3-е изд. – М.: Финансы и статистика, 1999
Острейковский В.А. Информатика: Учебник для техн. Вузов – М.: Высш. шк., 1999
Информатика: Базовый курс / Под ред С.В. Симоновича – СПб.: Питер, 2000
Информатика: Базовый курс : Учебное пособие для втузов / Под ред С.В. Симоновича – СПб.: Питер, 2001
Информатика: Базовый курс : Учебное пособие для втузов / Под ред С.В. Симоновича – СПб.: Питер, 2003
Козырев А.А. Юдин А.П. Информатика: Конспект лекций. – СПб.: Изд-во Михайлова В.А., 2000
Богатов Д.Ф. и др. Информатика и математика для юристов: краткий курс в таблицах и схемах: Учебное пособие для МВД РФ / Богатов Д.Ф., Богатов Ф.Г., Минаев В.А. – М.: Приор, 1998
Воройский Ф.С. Информатика. Новый систематизированный толковый словарь по информатике: Вводный курс по информатике и вычислительной технике в терминах. – 2-е изд., перераб. И доп. – м.: Либерия, 2004
Алферов А.П. Информатика для начинающих пользователей: Учебное пособие. – Ростов на Дону, 1996
Хохлова Н.В. и др. Информатика: Учебное пособие для вузов / Н.В. Хохлова, А.И. Истеменко, Б.В. Петренко. – Мн.: Высш. шк., 1990
Веретенникова Е.Г. и др. Информатика: Учебное пособие для вузов / Веретенникова Е.Г., Патрушина С.М., Савельева Н.Г. – Ростов на Дону: МарТ, 2002
Пасько В. Word 2000: Русифицированная версия. – Киев: BHV, 1999
Марченко А.И., Пасько В.П. Word 7.0 для Windows 95. – Киев: BHV, 1996
Камлиш К Word 7.0 Windows 95 для занятых / Пер. с англ. Ю.Леонтьев. – Спб.: Питер, 1997
Камлиш К Word 7.0 для занятых / Пер. с англ. Ю.Леонтьев. – СПб.: Питер, 1997
Колесников А. Excel 2000: (Русифицированная версия)ю – Киев: Издат. группа BHV, 1999
Лавренов С.М. Excel: Сборник примеров и задач. - М.: Финансы и статистика, 2000
Лавренов С.М. Excel: Сборник примеров и задач. - М.: Финансы и статистика, 2002
Рычков В. Excel 2002: Самоучитель. - СПб.: Питер, 2003
Литвин П. и др. Access 2002: Разработка корпоративных приложений: Для профессионалов / П. Литвин, К. Гетц, М. Гунделой; Пер с англ. А. Падалки – СПб.: Питер, 2003
Литвин П. и др. Access 2002: Разработка корпоративных приложений: Для профессионалов / П. Литвин, К. Гетц, М. Гунделой; Пер с англ. О.Здир – СПб.: Питер, 2002
Рыбаков В.Е., Азов С.В. Norton Commander (3.0) Norton Integration (4.5). – М.: МП «Малип», 1992
Козловский Е.А. Norton Commander 4.0: Руководство к действию для крутых, всмятку и почти сырых юзеров. – М.: ABF, 1993
Крейнак Д, Хебрейкен Д. Интернет. Энциклопедия. – СПб.: Питер, 2000
Котеча Х. Windows 95: Шаг за шагом / Пер с англ. Под ред В. Кошелева. –М.: БИНОМ, 1997
Ахметов К.С. Windows 95 для всех. – 2-е изд. М.: КомпьтерПресс, 1996
Кенин А.М., Печенкина Н.С. Windows 95/ NT для пользователей или как научиться владеть компьютером. – Екатеринбург: Планета, 1998
Козловский Е.А. Windows 95 или прогулка без провожатых по ночному Чикаго. – М.: ABF, 1995
Фигурнов В.Э. IBM PC для пользователя. Краткий курс. – М.: ИНФРА-М, 1998
Фигурнов В.Э. IBM PC для пользователя. Краткий курс. – М.: ИНФРА-М, 1997
Фигурнов В.Э. IBM PC для пользователя. Краткий курс. – М.: ИНФРА-М, 1996
Фигурнов В.Э. IBM PC для пользователя. Краткий курс.7-е изд., перераб. и доп. – М.: ИНФРА-М, 2002
Аладьев В.Э. и др. Основы информатики: Учебное пособие для вузов / Аладьев В.Э., Хунт Ю.Я., Шишков М.Л. – 2-е изд., перераб. и доп., М.: Филинь, 1999
Хунт Ю.Я., Аладьев В.Э. Основы информатики: Учебное пособие для вузов. – 2-е изд., перераб. и доп., М.: Филинь, 1999
Микляев А. Настольная книга для пользователей IBM PC – 3-е изд., перераб. и доп. – М.: Солон-Р, 1995
Франкен Т., Молявко С. MS DOS 6.0 … для пользователя. – Киев: Торгово- изд. Бюро ВНУ, 1993
Достарыңызбен бөлісу: |
