Түркі халықтары әдебиетінің

№ 1 Дәріс . Тақырып: Кіріспе. Қазақ әдебиетін оқыту әдістемесі.

«Ұлттық бәсекелестік қабілеті бірінші кезекте оның білімділік деңгейімен айқындалады. Әлемдік білім кеңістігіне толығымен кірігу білім беру жүйесін халықаралық деңгейге көтеруді талап ететіні сөзсіз» - деген Елбасының Қазақстан халқына жолдауы (19 наурыз 2004) білім беру ісіне үлкен міндеттер жүктейді. Әдебиетті оқыту әдістемесі пәнінің мақсаты: әдебиетті адамзаттың ғасырлар бойы жасалған мұрасы сөз өнері әрі ғылым ретіндегі ерекшеліктеріне сүйене отырып, оны халқымыздың «Көркем тарихы», «Өмір оқулығы» дәрежесінде оқып-үйрету: Әдебиетті өмірмен байланыстыра, өзіндік табиғатын аша отырып, адамзат тарихымен тығыз сабақтастығын айқындау; әдебиетті оқыту әдістемесінің теориялық, методологиялық негіздері. Тарих, тіл білімі, музыка, философия, бейнелеу өнері, әдебиеттану, эстетика, педагогика, психология т.б. ғылым салаларымен байланыстылығы қарастырылды.
№2 дәріс сабақ. Тақырыбы: Қазақ әдебиетін оқыту әдістемесінің ғылым ретінде қалыптасуы.

Қазақстандағы оқыту жүйесіне тікелей Ресейдің отаршылық саясатының әсері. 19 ғ. екінші жартысындағы Троицк, Торғай, Орда, Ырғыз, Қазанда, Перовскіде орыс-қазақ мектептерінің ашылуы. 1876 жылы Қазан мұғалімдер семинариясының директоры И.Н.Ильминскийдің ұсынысымен Ы.Алтынсариннің орыс алфавитімен ауылдық мектептер ашуы. И.Гаспринский негізін салған үлгідегі жәдит мектептері, медреселік білім беру жүйесі, оның прогресшіл жақтары. Жалпы білім беруде дін сабақтарымен бірге басқа пәндердің орын алуы; Ана тілінің үздіксіз оқу мәселесінің көрсетілуі, оқу құралдарын жасауға бағытталуы: ХХ ғасырдың басында Қазақстанда мектеп қажетін өтеудегі оқу материалы ретінде орыс әдебиеті шығармаларына аудармалардың хрестоматиялық оқулықтар түрінде берілуі: Қазақ әдебиеті пәнінің әдеби-білі негіздері қазақ баспасөзі «Айқап» журналы «Қазақ газеттерінде» көрініс табуы.

2 апта

№3 дәріс. Тақырыбы: Әдебиет курсының мазмұны мен құрылысы

№4 дәріс сабақ. Тақырыбы: Тақырыбы: Әдебиет курсының мазмұны мен құрылысы

Әдебиетке байланысты жүргізілетін лекция, тәжірибелік сабақтардың білімділік, тәрбиелік міндеттерін жетілдіру; Оқу аймағына кіретін әдеби материалдардың мазмұны. Көркем шығарманы оқып-үйренуде оның идеялық-көркемдік ерекшелігіне баса назар аударылатыны. Пәнаралық байланыс.Оның әдеби білім беру процесіндегі шешуші ролі. Жоғары сыныптардағы (Х-ХІ) тарихи-әдебиеттік курстың базалық білім курсымен (Ү-ІХ) тығыз сабақтастығы. Әдебиеттің тарихи курсының аталған сыныптарда кезең-кезеңімен белгілі бір хронологиялық жүйеде оқылатыны. Базалық білім курсынан тарихи-әдебиеттік курсқа өту процесінде әдеби білім көлемінің бірте-бірте ұлғая, күрделене түсетіндігі. Әдебиетті оқытудың шығармашылық сипатын күшейту үнемі жүйелі педагогикалық ықпал жасаудың жолдары, жаңа технологиялардың оқу үрдісіне енуін қамтамасыз ету мәселесі; Ақын-жазушының өмірі, шығармалары, әдебиеттің тарихи курсы белгілі бір кезеңдерге бөлініп хронологиялық жүйемен оқытылатыны; Әдебиет туындыларының идеялық-көркемдік ерекшеліктеріне сай сараланып, жан-жақты талдаулар жасалатыны; Шетел және туыстас халықтар әдебиетін оқытудың өзіндік ерекшеліктері, аударма шығармалардың мәні-маңызы әдеби байланыстар. Көркем шығарманы оқып-үйренуде оның идеялық-көркемдік ерекшелігіне баса назар аударылатыны;

3 апта
№5 дәріс сабақ. Тақырыбы: Жоғарғы сыныптардағы тарихи-әдеби оқу курсы.
Х-ХІ сыныптар курсы. Тарихи-әдебиеттік курсты оқытуда Х-ХІ сынып оқушыларының жас ерекшелігін ескеру қажеттігі. Жоғары сыныптардағы (Х-ХІ) тарихи-әдебиеттік курстың базалық білім курсымен (Ү-ІХ) тығыз сабақтастығы. Әдебиеттің тарихи курсының аталған сыныптарда кезең-кезеңімен белгілі бір хронологиялық жүйеде оқытылатыны. Базалық білім курсынан тарихи-әдебиеттік курсқа өту процесінде әдеби білім көлемінің бірте-бірте ұлғая, күрделене түсетіндігі. Ақын-жазушалардың өмірі мен шығармашылығы және нақты шығармасы идеялық-көркемдік ерекшеліктеріне сай сараланып, жан-жақты талданатыны. Х-ХІ сыныптардағы әдеби материалдардың шолу және монографиялық формада болуының негізгі себептері. Х-ХІ сыныптар үшін ұсынылған әдеби шығармаларды мүмкіндігіне қарай тұтастай оқу. ХІ сынып білім мазмұны ХХ ғасырдың басынан бүгінге дейінгі қазақ әдебиеті туралы толық мәлімет береді. Оның салаларының, жанрларының жан-жақты қамтылуы. Жоғары сыныптарда әдебиетті оқытуда әдебиеттану ғылымының жетістіктерін пайдаланудың тиімді жақтары. Шетел және туыстас халықтар әдебиетін оқыту ерекшеліктері.
№6 дәріс сабақ. Тақырыбы: Әдебиетті оқытуда базалық білім курсы мен тарихи-әдеби курсты жоспарлау әдістері.

Сабақта өтілетін көркем шығарманы алдын-ала жоспарлаудың оқушының жүйелі әдеби-эстетикалық түсінігі қалыптастыруындағы ролі. Календарлық, тақырыптық, сабақ жоспарларын жасау әдістемесі. Тақырыптық және сабақ жоспарларының құрылымы. Сабақ түрлері. Жаңа сабақ, қайталау, тексеру, бекіту сабақтары Дәстүрлі емес сабақтар: экскурсия, баспасөз, сайыс, дуэт, кітапханалық, мұражайда өтетін сабақтар т.б. Мұғалімнің сабаққа әзірлігіне қойылатын талаптар. Әдебиет оқулықтары мен оқу құралдарын Олардың педагогикалық-психологиялық, оқыту әдістемесі ғылымдарының соңғы жетістіктеріне сай жетілдіріліп, толықтырылып отыратыны. Оқулыққа енгізілген шығармалардың оқушылардың жас ерекшелігіне, оқырмандық қызығушылығына сәйкестендірілуінің маңызы. Мектептік функционалдық қызметінің толықтығының сақталуы, білімді ізгілендіруі, оқу-тәрбие ісін демократияландыру, әдеби білімнің жүйелілігі мен үзіліссіздігі, ғылымилығы, оқушы жас ерекшелігіне лайықтығы, түсініктілігі, тарихилық ұстанымы, пәнаралық байланыс т.б. Көркем мәтінді меңгертуде мәнерлеп оқи білуге үйретудің маңызы. Мазмұндау, оның түрлері. Мәтінді меңгертудің талдау-жинақтау арқылы жүргізілетіні.

Оқыту әдістемесі бойынша теориялық және практикалық әдістерді жүйелеу; оқыту әдістерінің дәстүрлі және жаңа тәсілдерін меңгеру; Әдебиетті өнер табиғатына сай оқи білу; шығарма әлеміне ену, оны идеялық эстетикалық мән-мағынасына терең бойлап, қабылдай білу мәселелері, И.Я.Лернер, М.Н.Скаткин, Ю.К.Бабанский т.б. ғалымдар ұсынған оқыфту әдістерінің жүйесі, (топтан беру мәселесі) оқытудың ауызекі әдістері; әңгіме, баяндау, лекция, сұхбант т.б.Әдеби білімді бекітудегі ауызша, жазбаша әдеби жаттығулар, баяндама, реценция, реферат қорғау, т.б. рөлі. Оқытудың көрнекілік әдістері, иллюстрация, ауызша әдеби журналдар, телесабақтар, мұражайлық кино – сабақтар т.б. Зерттеу іздендіру бағытындағы проблемалық жүйесі, тапсырмалар қашықтан оқыту, электронды оқулықтарды пайдалану; Оқыту әдістері мен тәсілдерінің көптүрлілігі. Творчестволық оқу-әдісі; түсіндірмелі-иллюстративті әдіс, проблемалы әдіс, Эвристикалық оқу әдісі; Зерттеп оқу әдісі; репродуктивті әдіс, интеграциялап оқыту, т.б. Теориялық білім алуға бағытталған әдістер; ақпаратты беру және алу жолын қамтамасыз ету; информация; Көркем шығарманы жанрлық ерекшелігіне байланысты оқыту барысындағы әдіс-тәсілдер;

№8 дәріс сабақ. Тақырыбы: Әдебиетті оқыту әдістері
Білім берудің сапасын арттыруда дәстүрлі әдістер мен қатар тиімділігі жоғары жаңа педагогикалық технологияның түрлерін дамыту; В.П.Беспалько, М.В.Кларин, Х.С.Сулейменов еңбектеріне шолу; Саралай, дамыта оқыту мәселелері; Нәтижелі оқыту. Модульдік оқыту. Модульдің мазмұны оқу процесінде бірнеше блокқа жіктелетіні; информация блогі, проблемалық тапсырма блогі, қорыту, жинақтау блогы, білім іскерлікті тексеру, бағалау блогы т.б. Әр модуль бағдарлама мен жұмыстың орындалуына бағыт беретін әдістемелік нұсқаулардан құралуы, модуль бағдарламасы, П.Юцявичене, В.Л.Белова, Г.В.Лаврентьев, М.Чошанов, М.Мусин, Г.Нұрғалиева т.б. еңбектерімен танысу; Көркем шығарманы жанрлық ерекшелігіне байланысты оқыту барысындағы әдіс-тәсілдер: ғылыми-зертту сипатындағы әдеби тапсырмалар, Болжам оны дәлелдеу, салыстыру тәжірибе жасау т.б. Білімді толықтыру жаңғырту мақсатындағы өзіндік жұмыстарының ізденушілік, зерттеушілікке бағыттайтындығы;
5 апта
№9 дәріс сабақ. Тақырыбы: Эпикалық шығармаларды оқыту.

Проблмалық оқытудың эпикалық шығармаларды меңгерудегі тиімділігі, іздену, зерттеу, өзіндік жұмыстарының өзіндлік көзқарастарының басымдылығы. Проблемалық сұрақтардың қызметі, проблемалық ситуацияны шешудегі ой белсенділігі, әр түрлі болжамдарды ғылыми негізде саралау, жүйелеу. Көркем шығарманың ккөркемдік құндылығы жан-жақты шығармашылықпен талдау арқылы ашылатыны. Шығарманың сюжеттік-композициялық желісіне талдау жасаудың жолдары көркем мәтінмен жүргізілетін кіріспе жұмыстар, жай, күрделі, сюжеттік-композициялық, мінездемелік әр түрдегі жоспар құру, әдеби сұрақтар мен тапсырмалар түзу т.б. Эпикалық шығармаларды оқытудағы тиімді әдістемелік тәжірибелер.

Драмалық шығармалардың жанрлық ерекшеліктеріне және заңдылықтарымен таныстыру; Драмалық туындылардың жанрлық табиғатына сай мәтінмен жүргізілетін жұмыстар; Авторлық идеялық – эстетикалық шешімін табу: Драмалық шығармаларға тікелей қатысты акт, көрініс, монолог, диалог, шегініс, ремарка, тартыс т.б. әдеби-теориялық ұғымдар қызметі. Драмадағы кейіпкерлердің іс әрекеті, белгілі бір жүйемен, бір арнаға өрбіп дамуы; Драмалық шығармалардың көркемдік ерекшеліктеріне талдау барысында өткір сюжет, шиеленісті тартыс, қарама-қайшылықтарды драмағ кейіпкерінің табиғатына сай көрсете білу; Драмалық образ, оның көркемдік бітіміне тән ерекшеліктерге назар аударту; Пьесаны сахналық қойылымға айналдырудағы драматург, режиссер, актер, суретші еңбегі. Драмалық қойылымдағы декорация, музыкалық көркемдеу т.б. жұмыстардың пьеса мазмұнын күшейтудегі қызметі. Драмалық шығармаларды оқытудағы әдістемелік тәжірибелер.

Көркем шығарманы оқып меңгеруге байланысты жұмыс түрлері, кіріспе сабақтар. Ерекшелігі, сабақ процесіндегі алатын орны. Көркем шығарманың жанрлық ерекшелігіне қатысты мәселелер: Кіріспе әңгіме арқылы көркем туындыға жете назар аудартудың жолдары; Шығарманың тақырыбы мен мазмұнын ұғынуға қажетті мәліметтердің берілуі. Ақын жазушылардың өмірбаянына байланысты жеке деректер, мәліметтер, тарихи фактілердің кіріспе сабақтарда жан-жақты қарастырылуы. Әдеби материалдарды ұтымды сұрыптап, ең маңызды үлгі-мысалдарды жазушы шығармашылығынад суреттелген кезеңмен байланыстыра қамтып, суреткердің әдебиеттен алатын орнын, азаматтық тұлғасын таныту. Шолу тақырыптарын оқытуда сол дәуірдің тарихи-әлеуметтік жағдайына көркем әдебиеттің сабақтастық байланысына сипаттама беру; Оқылатын тақырыпқа сай қосымша әдебиеттер пайдаланудың тиімділігі; Шолу тақырыптарының түрлері, олар бойынша жүргізілетін жұмыстар, көркем шығармалардың негізгі тақырыптары, идеялық-эстетикалық мазмұны мен маңызы, жанры жайында түсініктердің берілуі; Шолу тақырыптарын өтуде көрнекіліктердің рөлі, теле-сабақтар, мұражайлық сабақтар т.б. шолу тақырыптарын оқыту әдістемесі туралы еңбектерді пайдаланудың жолдары;

№12 дәріс сабақ. Тақырыбы: Әдебиет сабақтарында көркем шығармамен жұмыс істеу кезеңдері

Әдеби сын зерттеу еңбектерін көркем туындымен бірлікте қарастыру, өзіндік ерекшеліктері, шығарманы оқытуда әдеби-сын еңбектерді пайдаланудың қажеттілігі; Әдебиет теориясынан берілетін ұғымдар; көркем шығарманытанытудың құралы, жазушының сөз қолданыс шеберлігін айқындайтын, әдеби-теориялық ұғымдарды меңгертудің әдіс-тәсілдері. Әдеби-теориялық ұғымдар жүйелі түрде, көркем шығармамен тығыз байланыста оқытылуы. Көркем шығарманың көркемдік компоненттері, тіл көркемдігі мен сөйлем, стиль ерекшеліктері, өлең құрылысы туралы; Қ.Жұмалиевтың 1938 жылы жарық көрген «Әдебиет теориясы» еңбегінің бүгінгі әдебиеттану ғылымының әдебиет теориясына қатысты еңбектердің дамуына негіз болатындығы; Әдебиет теориясын оқытуға қатысты еңбектерге шолу; Көркем мәтімнмен жұмыс түрлері; көркем мәтінді талдау мәселесі; оқыту әдістерінің тлдау нәтижелерінің мазмұнына қарай берілетіні; Қорытынды сабақтар: Бұл сабақтардың кіріспе сабақтармен, көркем мәтімен жұмыс кезеңімен тығыз байланысы; қорытынды сабақтардың көркем шығарманы түсініп талдаудың шешуші кезеңі екендігі; Алдынғы сабақтарда берілген әдеби білімнің қорытынды сабақтарда бекітілетіні; іздену, зерттеу жұмыстары, шығармашылықпен іске асырылатындығы. Әдеби бағыттар. Бұл бағыттардың дамуы мен қалыптасуындағы тарихи-әлеуметтік себептер; әдеби шығармадағы реализм, романтизм ұғымдарының көрінісі;

№13 дәріс сабақ. Тақырыбы: : Әдебиет пәні мұғалімінің жұмыс жоспарлары

Жалпы білім беретін орта мектептердің жылдық немесе жарты жылдық оқу жоспарларының болатындығы. Орта білім беретін оқу орындарының жұмыс жасау ырғағына сай, әдебиет пәні мұғалімінің де өзіндік қызмет тәртібі, іс-жоспарларының жасалатындығы. Оның әдебиет пәні мұғалімінің білім-білік қорына, жоғапры оқу орындарында жүріп, бойына сіңірген педагогтік тәжірибе-дағдыларына, эстетикалық таным-түйсіктеріне тікелей қатыстылығы.

№14 дәріс сабақ. Тақырыбы: Лириканы оқыту

Лириканы оқыту әдістемесі шығарманың тақырыптық-идеялық мазмұнына, эстетикалық көркемдік қуатына сай белгіленетіндігі; Ақынның өзүні, әуезі, барлық поэзияға құмартушылардың үніне айналуы; Лириканы қабылдау ұғыну, түсіну, өлең құдіретін пайымдау т.б. (Л.В.Тодоров пікірі). Мәнерлеп оқудың лириканы оқып-үйренудегі ызметі. Лириканың табиғаты, сипаты, түрлері, В.Г.Билинский, Қ.Жұмалиев, З.Қабдолов, Ә.Тәжібаев пікірлеріне шолу; Лириканы оқытудағы мазмұн мен форма бірлігі, идеялық-эстетикалық талдау тұтастығын қамтамасыз ету; өлеңді қабылдадаудағы эмоциялық және логикалық бірлік. Лирикалық қаһарман, лирикадағы әсемдік идея, тақырып, лирикадағы сюжет мәселесінің өзіндік ерекшелігі. Лирикалық шығарманың қадір-қасиетін, азаматтық үн, әлеуметтік мазмұндағы астарлы ой-пікірді тану, эстетикалық-эмоциялық сезінудің оқу арқылы іске асырылуы; мәтінді оқу түрлері (сазына келтіріп мәнерлеп оқу, дауыстап оқу, іштей оқу, рөльдреге бөліп оқу т.б.). Лирикалық өлеңнің ақын шығармашылығымен тығыз бірлікте жан-жақты талданатыны.

8 апта

№15 дәріс сабақ. Тақырыбы: Әдебиет сабағы

Егеменді еліміздегі білім беру жүйесін реформалау мәселесінің жүзеге асуы; Білім беру жүйесін реформалаудың нәтижелі болуы білім беру саласындағы дүниежүзілік тәжірибені игеру, Қазақстандағы білім беру ісіне халықаралық тәжірибені ендірудің педагогикалық жолдары. Сабақ оқу-тәрбие процесінің ең негізгі құрылымдық өлшеуіші екендігі; Жастарды жан-жақты тәрбиелеудегі психологиялық-дидактикалық жүйе болып табылатындығы; Әдебиет сабағының көркем шығарманы өнер туындысы ретінде танымдық, тәрбиелік мәнін терең бағалап, танытудағы орны. Әдебиет оқулықтары, оқу құралдарымиен ғылыми-танымдық бағытында жұмыс істей білу; Олардың оқыту әдістемесің, педагогика, психология ғылымдарының жетістктеріне сай үнемі толықтырылып отыратындығы. Әр сабақтың білімділік, тәрбиелік бағыт-бағдары, үзіліссіз, біртұтас білімдік жүйе екендігі; Дәстүрлі емес сабақ түрлері: кітапханалық сабақ сын тұрғысынан ойлау сабағы, мұражайлық сабақтар т.б. Бүгінгі сабаққа қойылатын талаптар.

№16 дәріс сабақ. Тақырыбы: Әдебиет сабағы

Әр сабақтың білімділік, тәрбиелік бағыт-бағдары, біртұтас білімдік жүйе екендігі. Сабақтың идеялық жағынан терең әрі бүгінгі ғылым деңгейінде болуы, әр сабақтың жастардыадамгершілікке, имандылыққа тәрбиелеу мақсатын көздеу, танымдық қабілетті арттырып, шығармашылық ізденіске ұмтылдыру, ізденушілікке бағыттау; Жаңашыл мұғалімдердің озат тәжірибелерін жинақтау; Білім беру жүйесін мақсаты мен міндетіне қатысты оқытудың; проблемалық оқыту (М.И.Махмутов), саралап оқыту (И.Э.Унт т.б.), дамыта оқыту (Ю.П.Эльконин), топтап оқыту (В.Н.Дьяченко т.б.), қашықтан оқыту (Г.К.Нұрғалиева, Д.М.Жүсібалиева т.б) сияқты түрлерін оқу процесінде қолданылуы. Сабақтың құрылымындағы өзгерістер оқытудың дамушы және тәрбиелеуші қызметін көрсетуге байланысты зерттеу еңбектеріне шолу; Әдебиет сабағында тіл дамыту жұмыстары мәнерлеп оқу, ауызша мазмұндау, жазба жұмыстарының тіл дамытудағы ролі; Шығармашылық, белсенділік өзінділік ізденістердің дамуы; Тақырыптық, бағдарламалық, публиицистикалық шығарма түрлері; Баяндама, мақала сын-пікір, реферат дайындау; Сөйлеудегі тіл мәдениеті т.б. студенттердің өзіндік ой-пікірін ғылыми негізде жүйелі айта білуге, жаза білуге, ұтымды шешен сөйлеуге төселдірудің жолдары;

9 апта

№17 дәріс сабақ. Тақырыбы: Әдебиет сабағы

Әдебиет сабағында оқу-тәрбие процесін жүзеге асырудағы көрнекіліктердің маңызы. Білім мазмұнының толықтырудағы рөлі; Көрнекіліктің түрлері; аудитория және одан тыс пайдалану; Есту арқылы берілген білімнің көру арқылы бекітілуі; кино, телехабар, оқу фильмдері; бейнелеу өнерінің туындылары (мүсін, сәулет, сурет, фото альбом т.б. күй табақтар, үнтаспа, музыка туындылары т.б.). Оқытудың жаңа ақпараттық технологиялық проблемасы бойынша ғылыми ізденістер; (Білімді тест жүйесімен бағалау т.б.). Сабақты талдау мәселелері: а) дидактикалық талдау (сабақтың мақсатын айқындау, дидактикалық принциптерді, оқу материалдарынан логикасын сақтау, оқыту әдістері мен тәсілдерін қолдануды қадағалау, өзіндік жұмыстарын ұйымдастыру. Оқыту мен тәрбиелеудің бірлігін сақтау принципін жүзеге асыру). ә) психологиялық талдау, б) тәрбиелік талдау сабақтың тәрбиелік әсерін зерттеу мақсатында жүргізілетіні;
№18 дәріс сабақ. Тақырыбы: : Әдебиет сабағындағы көрнекіліктердің маңызы

Әдебит пәнін оқытуда көрнекіліктер мен техникалық құралдарды пайдаланудың тиімділігі. Мектептегі сабақ пен сыныптан тыс жұмыстар, факультативтік сабақтарда көрнекіліктер, техникалық құралдарды пайдаланудың принципті айырмашылықтары. Көрнекіліктерді сабақта пайдаланудың тәртібі. Әдебиет сабағындағы көрнекіліктердің қызметі оқушылардың тілін дамытып, әдеби-теориялық біліммен қаруландыруда, жазушы шығармашылығы, әдеби көркем шығарманы меңгеруде мұғалімнің алдыға қойған мақсатына қатысты екендігі. Көрнекіліктерді қолдану өтілген материал табиғатына, оқушылардың ықыласына қатыстылығы. Көрнекілікті сабақта пайдаланудың жолдары. Әдебиет сбағында оқу-тәрбие процесін жүзеге асырудағы көрнекіліктердің маңызы; Білім мазмұнының толықтырудағы рөлі; Көрнекіліктің түрлері; аудитория және одан тыс пайдалану; Есту арқылы берілген білімнің көру арқылы бекітілуі; кино, телехабар, оқу фильмдері; Бейнелеу өнерінің туындылары (мүсін, сәулет, сурет, фото альбом т.б. күй табақтар, үнтаспа, музыка туындылары т.б.). Оқытудың жаңа ақпараттық технологиялық проблемасы бойынша ғылыми ізденістер; (Білімді тест жүйесімен бағалау т.б.).

№19 дәріс сабақ. Тақырыбы: Мұғалім даярлау жүйесіндегі педагогикалық практика

Педагогикалық практика – студенттерді мұғалімдік мамандыққа баулудағы жауапты кезең. Студенттің универсиет қабырғасында алған білімдерін практикамен ұштастыру. Әр бір практикант студенттің мемлекеттік практикадан өту кезеңінде атқаруға міндетті оқу-тәрбиелік шаралары: мектептік әдеби білім талаптарына сай орталау (Ү-ІХ) сыныптардағы әдебиеттік оқу курсын оқушы мен мұғалімнің бірлескен шығармашылық еңбегі негізінде ұйымдастыра білу. Әрбір сабақта оқушының әдебиет пәніне деген сүйіспеншілігін арттыру, қызығушылығын ояту, әдеби-эстетикалық түсінігін қалыптастыру мақсатнына құру; Жоғары сыныптағы (Х-ХІ) тарихи-әдебиеттік курсты оқытуда оқушы бойына көркем шығарманы оқып-үйренудің, талдаудың, мәтінмен өз бетінше жұмыс жүргізе білудің білімдік-тәрбиелік дағдыларын қалыптастыфру, эстетикалық деңгейін көтеру; Әдебиетті оқытудың мектеп тәжірибесінде қалыптасқан әдіс-тәсілдерін оқытудың жаңа технологиямен тиімді ұштастыра білу; Өзі бекітілген сынып оқушыларының мінез-құлқы, әдебиетке бейімділігі, оқырмандық қабылдау дәрежесі, т.б. мәселелер бойынша тұрақты бақылау жүргізу. Алынған нәтижелерді сабақ процесінде, сыныптан тыс жұмыстар кезінде пайдалана білу; Мектеп басшылығы мен педагогикалық практикаға жетекшілік жасаушы ұстаздармен педагогикалық практика кезеңінде тығыз байланысты ынтымақтаса жұмыс істеу.
№20 дәріс сабақ. Тақырыбы: Кәсіби біліктілікті қалыптастырудағы аудиториядан тыс оқу және аудиториядан тыс жұмыстар

Студенттер еңбегін ғылыми түрде ұйымдастыру, өздігінен ізденіп оқуды тиімді өткізу, көркем шығармаға деген қызығушылықты арттыру эстетикалық сезім, талғамды қалыптастыру; Аудиториядан тыс жұмыстардың түрлері сан-алуан екендігі; а) әдеби шығармашылық үйірмелер; «Шешендік өнер», «Айтыс мектебі» т.б. Әдеби конференциялар, поэзия кештері, кездесулер, «Сырлы сөз клубы» әдебим газеттер шығару; әдеби басылымдарға мақалалар, өлең, әңгіме т.б жариялау; өздігінен оқу (аудиториядан тыс) мәселелері жоспарлы түрде ұйымдастырудың жолдары; Көркем шығарманы оқып-үйренудің, өз бетінше жұмыс жүргізе білудің білімдік-тәрбиелік дағдыларын қалыптастыру, эстетикалық деңгейін көтеру: оқытудың жаңа технологиясы мен тиімді ұштастыра білу.

№21 дәріс сабақ. Тақырыбы: Әдебиет пәні кабинеті

Бесінші – он бірінші сынып оқушыларына қосымша оқуға ұсынылаитын көркем шығармалардың сипаттамасы. Шет елдер әдебиетінің озық түрлерін оқыту керекутігі. Қоғамдық орта жүйесі, әркелкілігі, адамдар мінезқұлық ерекшеліктері жөнінде жан-жақты мағлұматтар алудағы әдеби көркем шығарманың дерек-көздік, тәлімдік рөлі, әсер-ықпалы. Онда суреттелетін, баяндалатын оқиғалардың, образдың оқушылар ой-санасына шақ, лайықты болатындығы, мысалдары. 5-9 сыныптарға арналған әдебиет бағдарламасында 1 блок әлем әдебиеті үлгілері (шетел әдебиеті) беріледі. Оқушылар үшін бұл - өте қажетті дүние. Біріншіден, әлем әдебиеті үлгілерінен хабардар болады, ақын-жазушылардың атын есітіп біледі, сонымен бірге әдебиеттің жаңа жанрларымен таныс болады.

№23 дәріс сабақ. Тақырыбы: Қазақ әдебиетін оқыту әдістемесі және әдіскер ғалымдар еңбегі

Қ.Бітібаеваның ұстаздық тәжірибесі.Қазіргі технология талаптары. Оқушыны әрбір көркем туындыға, ондағы әдеби тұлғаларға өзінше баға беріп, өзінше ой түюге дағдыландырудың әдіс-тәсілдері туралы. Поэтикалық талдау үлгілері. Автор туған әдебиеті мен тілінің қадір-қасиетін жете сезіндіре отырып, қазақ ұл-қыздарын отаншылдық рухында тәрбиелеу туралы ой-толғамдарын да ортаға салады. Айтжанова Құттыгүл «Қазақ әдебиетін оқытудың әдіснамасы» атты оқу құралында қазақ әдебиетін оқытудың ғылыми заңдылықтарын, проза, поэзия жанрларын, модульді оқыту теорияларын, практикалық жұмыстарда қолдану әдістерін зерттеді. Модульді оқыту, тереңдетіп оқыту, тіл дамыту, шығарма жаздыру жұмыстары – сабақтың түрі, дидактикалық оқыту теориясы психологиялық педагогикалық байланыста эксперименттік қорытындылар талданып, өскелең ғылыми талапқа сай әдебиетті оқытудың әдіснамасы жасады. Сондай-ақ Жұмажанова Т, Ақшолақов, Қ.Мырзағалиев, Қирабаев С, Мақпыров С, Дайырова Ә. Т.б әдіскер ғалымдардың еңбектеріне шолу жасалады.

№24 дәріс сабақ. Тақырыбы: М.Әуезов шығармашылығын оқыту

5-сынып, «Ақын қонақтар» (Абай жолы романынан үзінді, 3 сағат); 6-сынып, «Біржан сал Абай ауылында» (Абай жолы үзінді, 3 сағат); «Көксерек» (7-сынып, 5 сағат); 8-сынып, «Қараш-қараш» (3 сағат); 9-сынып (Абай жолы эпопеясы, 5 сағат); 11-сынып, (10 сағат); М.Әуезов – қазақ әдебиетінің классигі. Проза және драматургия жанрларын өркендетуге қосқан үлесі. М.Әуезовтың шығармашылық өмірбаяны. Жазушының әңгімелері. М.Әуезовтың өмірі, тағдыры, оның жазушы шығармашылығына әсері. М.Әуезов және оның шығармашылғы туралы қазіргі көзқарас (шындық пен дақпырт). М.Әуезовтің алғашқы әңгімелері, оның қазақ прозасына әсері. М.Әуезов және әлем әдебиеті. «Абай жолы» эпопеясы. Жазылу тарихы, тағдыры, ол туралы бүгінгі көзқарас. М.Әуезов – дрматург. М.Әуезов және қазақ драмтургиялар өнері, театры. Драмалық шығармалардың өзіндік ерекшлігі трагедия табиғаты. М.Әуезов – ғұлама ғалым. Әуезов және Абай.