Датчиктер негізінде электронды

199
см
12.15-сурет. Фотодиод сипаттамасы (
а
) жəне оның графикалық белгіленуі 
(
б
)
ток 
І
обр
-сурет) артатын фотодиодтар болып табылады. Қарапайым
фотореленің схемасы 12.16-суретте келтірілген.
VD 
фотодиодтың жарықтығы болмаған кезде
VT1 
транзистордағы 
эмиттерлік қайталағыш 
VT2 
транзистор базасына 
R1 
резистор арқылы
берілетін ығысудың аз ғана кернеуі 
U
əсерінен жабық болады. Сəй-
кесінше транзистор да жабық жəне ток оның коллекторлық жүктемесі 
арқылы (резистор 
R4
) ағып өтпейді. Шығысындағы кернеу 
U
вых фо- 
тореле қорегінің кернеуіне жақын. Фотодиодтың жарықтануы кезінде 
оның кедергісі бірден азаяды, 
VT1 
транзистор базасында оң кернеу пай- 
да болады, ол 
VT2 
транзистордың да ашылуына алып келеді. Резистор
R4 
арқылы коллекторлық ток ағып бастайды жəне 
U
вых
кернеу бірден
азаяды. Егер фотореле шығысына электромагниттік релені жалғаса, ол
мысалы қараңғы уақыт мезгілінде жарықтану жүйесін іске қоса ала- 
ды. Сондай-ақ электромагниттік релені 
R4 
резисторының орнына 
VT2 
транзистор жүктемесі ретінде қосуға болады. фотореле шығысында қу- 
атты транзисторларды қолдану, мысалы IGBT типті, электромагниттік 
реледен бас тартуға мүмкіндік береді.
12.16-сурет. Қарапайым фотореле 
схемасы
12.17-сурет. импульстік (
а
) жəне 
(
б
) модуляцияның кодоимпульсті 
фоторелесі

200
Күзет жүйелерінде жəне қандай да бір объектілерді қашықтықтан 
басқаруда əдетте фотодиод жарықдиод көмегімен жарықтанады. Жа- 
рықты импуьстік модуляцияны жіберу тəсілін қолданады (12.17-сурет, 
а
), ал фотореле схемасына фондық жарықтану (күндізгі жарық, электр 
жарығы жəне т.б.) ықпалымен пайда болатын тұрақты құраушыны жі- 
бермейтін фильтр орнатады. Жарықдиодтар мен фотодиодтар жарық 
спектрінің əр түрлі аймақтарында жасайтын болғандықтан, мұндай 
жүйелерде əдетте адам көзіне көрінбейтін инфрақызыл аймақ қолда- 
нылады. Егер бірдей интервалмен келе жатқан импульстардың орны- 
на қандай да бір басқа импульстар жиынтығы жəне арасына бос орын 
(кодимпульстік модуляция – 12.17-сурет, 
б
) жіберсе, онда əртүрлі ко- 
мандалар жіберуге болады (мысалы, теледидардың белгілі бір каналын 
қосу командасы, теледидар дауысын азайту немесе көбейту жəне т.б.). 
Ол үшін қабылдағыш құрылғыда фотореле шығысында кері кодтау 
құрылғысы тұруы керек (ереже бойынша, арнайы микросхема). Соңғы 
кезде арнайы микробөлшектер шығарылады, олар фотодиодты жəне 
операциондық күшейткішті біріктіреді. Мұндай микробөлшектерде 
қуат көзі мен фотодиодты қосуға арналған шығыстары бар.

жүктеу 8,21 Mb.

Достарыңызбен бөлісу: