Электр аппараттары «Федералдық білім беруді дамыту институты»

жүктеу 8,21 Mb.

Pdf просмотр

бет	95/116
Дата	18.09.2023
өлшемі	8,21 Mb.
	#43447

1 ... 91 92 93 94 95 96 97 98 ... 116

8 Девочкин Электр аппараттары. Оқулық

12.4. Холл датчигі
Холл датчигі, индуктивтік датчиктер сияқты магнит ағынының өз-
герісіне қарсы əсер етеді. Ол п-типті жартылай өткізгіштен дайындалған,
яғни электрондық өткізгіштігі бар пластинаны қамтиды (12.12-сурет).
а
жəне
b
қырларына тұрақты кернеу тіркелгеннен кейін, тізбекте жарты-
лай өткізгіштің бос электрондарының қозғалысы əсерінен ток
I
пайда
болады. Егер осы кезде жартылай өткізгіш пластинаның жазықтығы
арқылы магниттік ағын өтсе, ол электрондар ағынын қырлардың біріне
ығыстыруға ұмтылады (магниттік ағын белгісіне байланысты
с
немесе
d
), бұл құбылыс
с
жəне
d
қырлары арасында ЭҚК пайда болуына алып
келеді. Бұл ЭҚК мəні келесі қатынасты беретін
В
магниттік индукция-
сымен байланысты.:
E = R
IB
h
Бұл жерде
R
—
жартылай өткізгіш материалына тəуелді Холла
тұрақтысы;
I
—
а
жəне
b
қырлары арасында тізбектегі ток;
h
— жарты-
лай өткізгіш пластина қалыңдығы.
Егер пластинаның
а
жəне
b
қырларына айнымалы кернеу басылса,
c
жəне
d
арасында ЭДС айнымалысы пайда болады, өйткені пластинада
ток өзгерісінен электрондар ағыны жан-жаққа ығысатын болады.
Холл датчиктері қозғалтқыштарды айналдыру жиілігін тұрақтанды-
ру үшін немесе өлшеу жүйелерінде қолданыс табады. Бұл кезде оларды
тісті дисктің айналу аймағында немесе соған ұқсас аймақта орналасты-
рады (12.13 а,б-сурет). Әр тіс тұрақта магнитпен пайда болатын датчик
пластинасы арқылы өтетін магнит ағынының шамасын өзгертеді, ол өз
кезегінде датчиктің шығысында кернеу импульсінің тізбегінің (12.13,
в
- сурет) пайда болуына алып келеді. Бұл импульстердің сандық жүйеде
уақыт бірлігіндегі саны немесе аналықтық жүйеде импульстер керне-
уінің мəні айналу жиілігіне пропорционал болатын датчик шығысын-
дағы ақпараттық сигналдар қозғалтқыштар жұмысын басқаратын элек-
тронды аппаратқа келіп түседі.
12.12-сурет. Холл датчигінің жұмыс процессін түсіндіретін схема

197
а
12.13-сурет. Айналу жиілігін өлшеу жүйесінде Холл датчигі:
а
— датчикті бекіту схемасы;
б
— тісті дистің сыртқы түрі;
в
— датчик шығысын-
дағы кернеу импульсі

жүктеу 8,21 Mb.

Достарыңызбен бөлісу:

1 ... 91 92 93 94 95 96 97 98 ... 116