Экономикалық рентабельділік көрсеткіштері 10

Аралас есеп айырысу әдісі

жүктеу 0,62 Mb.

бет	9/13
Дата	21.06.2020
өлшемі	0,62 Mb.
	#31032

1 ... 5 6 7 8 9 10 11 12 13

Табыс пен рентабельділік көрсеткіштері

Аралас есеп айырысу әдісі. Бұл әдісте бірінші және екінші әдістің элементтері қолданылады. Жоспарлы жыл бағасындағы тауарлық өнімнің құны және есепті жылдағы кұны тікелей есептеу әдісімен анықталса, баға, ассортименттің өзгеруі, сапаны жоғарылату, өзіндік кұнның езгеруі және т.б. сол сияқты факторлардың жоспарлы пайдаға әсері талдамалық әдістің көмегімен анықталады.

1.2 Экономикалық рентабельділік көрсеткіштері

Кәсіпорын шаруашылық қызметінің тиімділгімен қызмет атқаруға экономикалык бағытталуы тікелей оның рентабельділігімен байланысты.

Рентабельділік - бұл кәсіпорынның табыстылык деңгейінің қатынастық көрсеткіші, ол қызметтердің түрлі бағыттарының (өндірістік, коммерциялық, инвестициялық және т.б.) табыстылығын, толықтай алғанда Кәсіпорын жұмысының тиімділігін сипаттайды. [6,72-б.]

Рентабелділіктің пайдадан айырмашылығы шаруашылық етудің нақты нәтижелерінен көрінеді, яғни тұтынылған ресурстардың тиімділік катынасын көрсетеді. Пайданың абсолютті соммасының көрсеткіші кәсіпорынның жақсы немесе нашар жұмыс аткарды ма, яғни орындалған жұмыстардың көлемі белгісіз болып қалады. Пайданың орындалған жұмыстар көлеміне қатынасы тек есепті кезендегі нәтижелерді салыстыра отырып, есепті жылдағы Кәсіпорынның өндірістік - шаруашылық қызметін бағалауға, рентабелділік деңгейін сипаттайды сонымен катар баска салалар кәсіпорынның ішінен талдау жасалынып жатқан кәсіпорын орынын анықтайды. Рентабельділік көрсеткішін кәсіпорын қызметін бағалау және инвестициялық саясаттағы және баға белгілеудегі құрал ретінде пайдаланады.

Толықтай, рентабельділік - бұл ресурстарды пайдалану дәрежесі мен шығындар деңгейін сипаттайтын өндіріс тиімділігінің қатынастык көрсеткіші.

Кәсіпорынның рентабельділігін бағалау келесі көрсеткіштер арқылы жүргізіледі:

1. Өнімнің рентабельділігі (Рө) - бұл рентабельділік көрсеткіштері тиімсіз бұйымдарды өндірістен алып тастау мен өнімнің жаңа түрлерін шығару мен енгізу, әр түрлі бұйымдардың пайдалыгына бақылау кезінде, ішкі шаруашылық талдаулык есеп айырысулар кезінде рациоеналды түрде қолданылады. Өнімнің рентабельділігі келесі формула бойынша есептеледі:

(7)

мұндағы Пө - өнімді, қызметті, жұмысты сатудан түскен пайда, тг.

Өө - өткізілген өнімнің толықтай өзіндік құны, тг.

2.Рентабельділік көрсеткішінің келесі түрі - сату рентабельділігі келесі формуламен есептеледі:

(8)

Т - өнімді, қызметті, жұмысты сатудан түскен түсім. Берілген коэффициент өткізілген өнімнің бірлігіне канша пайдадан келетіні көрсетеді. Көрсеткіш өсімі болып өндіріс өнімінің тұрақты шығындары кезіндегі өнімге бағаның өсуі немесе тұрақты баға кезінде өндірістегі шығынды төмендету табылады.

Өнімнің рентабельділігі мен сату рентабельділігі көрсеткіштері өзара байланысты және барлық өнімдерге және әр түрлерінің өндіруге кеткен ағымды шығындардың өзгеруін сипаттайды.

3. Капитал рентабельділігі көрсеткіштері:

А) меншік капиталының рентабельділігі (Рмк)

(9)

Пт - таза пайда;

Км — меншік капиталдың орташа көлемі.

Бұл көрсеткіш кәсіпорынның меншік капиталы бірлігіне қанша пайда келетінін, меншік капиталдың пайдалану тиімділігін сипаттайды.

жүктеу 0,62 Mb.

Достарыңызбен бөлісу:

1 ... 5 6 7 8 9 10 11 12 13

Экономикалық рентабельділік көрсеткіштері 10

Аралас есеп айырысу әдісі

1.2 Экономикалық рентабельділік көрсеткіштері